Της Νικολέττας Μπούκα
[email protected]
Δεν διαθέτουν πτυχίο, άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και πιστοποιητικό υγείας, ενώ πληρώνονται με μαύρο χρήμα και γι’ αυτό προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε χαμηλότερες τιμές. Ακόμη όμως κι αν διαθέτουν κάποιο πτυχίο ή άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, έχει αποδειχθεί, εφόσον εντοπιστούν, ότι είναι πλαστά.
Στο πρόβλημα, το οποίο αποτελεί κοινό μυστικό μεταξύ των αρμόδιων φορέων, εμπλέκονται τις περισσότερες φορές γραφεία ευρέσεως εργασίας, τα οποία σύμφωνα με καταγγελίες αναλαμβάνουν να βρουν δουλειά σε όσες καταφεύγουν σε αυτά λαμβάνοντας παρανόμως χρήματα. Επιπλέον συχνά οι παράνομες αποκλειστικές έρχονται στα νοσοκομεία ανά ομάδες με μικρά βαν και εισβάλλουν στους θαλάμους μοιράζοντας επαγγελματικές κάρτες στους ασθενείς, ενώ σε πολλές περιπτώσεις ο έλεγχος για το ποιος μπαίνει και ποιος βγαίνει, αλλά και ποιος μένει στους θαλάμους των κλινικών μετά τη λήξη του επισκεπτηρίου είναι από χαλαρός έως ανύπαρκτος.
Μόλις πριν από λίγες ημέρες συνελήφθησαν στη Θεσσαλονίκη δύο γυναίκες οι οποίες προσέφεραν παράνομα τις υπηρεσίες τους ως αποκλειστικές νοσοκόμες, καθώς δεν είχαν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος.
Μετά τη σύλληψη μιας 48χρονης από τη Γεωργία και μιας 53χρονης Ελληνίδας, οι οποίες εντοπίστηκαν να ασκούν καθήκοντα αποκλειστικής νοσοκόμας στο «ΑΧΕΠΑ» και στο «Γ. Γεννηματάς» αντίστοιχα, ο εισαγγελέας δίωξης παρήγγειλε να επεκταθούν οι έρευνες των διωκτικών αρχών. Οι έλεγχοι στα δύο νοσοκομεία έγιναν από τη διεύθυνση αλλοδαπών της αστυνομίας ύστερα από πληροφορίες ότι κυρίως αλλοδαπές είναι αυτές που εργάζονται ως αποκλειστικές χωρίς άδεια. Σύμφωνα με πληροφορίες οι δύο γυναίκες εισέπρατταν στη βάρδια ποσά έως και 70 ευρώ, χωρίς να έχουν γνώσεις, γι’ αυτό παραπέμφθηκαν στο αυτόφωρο.
Εξάλλου ο εισαγγελέας ποινικής δίωξης Λάμπρος Τσόγκας έδωσε παραγγελία στην αστυνομία να επεκτείνει τις σχετικές έρευνες σε όλα τα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης και να μην περιοριστεί σε στοχευμένους ελέγχους. Ο εισαγγελέας ζήτησε εκτός των περιπτώσεων της έλλειψης άδειας άσκησης επαγγέλματος που απαιτείται για τις αποκλειστικές, να γίνουν έλεγχοι ακόμη και στις νόμιμες, για να διακριβωθεί εάν εκδίδουν αποδείξεις στους ασθενείς ή στους συγγενείς τους για τα χρήματα που εισπράττουν. Επιπλέον ζήτησε να γίνουν φύλλο και φτερό και όλες οι λίστες με τις νόμιμες αποκλειστικές που κρατούνται στα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης, καθώς υπάρχουν υποψίες ότι μεταξύ τους υπάρχουν νοσοκόμες που δεν έχουν άδεια.
ΔΡΟΥΝ ΑΝΕΞΕΛΕΓΚΤΑ
Όπως δηλώνει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος της Πανελλαδικής Ένωσης Νοσοκόμων-Νοσηλευτριών Αποκλειστικής Απασχόλησης «Αλληλεγγύη» Αθανάσιος Βασιλάκης, το φαινόμενο με τις παράνομες αποκλειστικές είναι καθημερινό σχεδόν σε όλα τα δημόσια νοσοκομεία, γεγονός που προκαλεί σοβαρό πρόβλημα στις νόμιμες.
«Έχουμε κάνει αλλεπάλληλες καταγγελίες για την παράνομη εργασία στην προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Υγείας αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Η πλειοψηφία των παράνομων είναι γυναίκες, αλλά υπάρχουν και άνδρες. Σε μεγάλο νοσοκομείο της Αθήνας μάς έτυχε περίπτωση που ολόκληρη οικογένεια (μάνα, πατέρας και παιδιά) έκανε αυτή τη δουλειά παρανόμως», επισημαίνει ο κ. Βασιλάκης και προσθέτει: «Είναι κυρίως οικονομικοί μετανάστες, που έχουν έρθει στην Ελλάδα, για να βρουν δουλειά. Πιστεύω ότι κάποιος τους προτρέπει να μπουν στα νοσοκομεία. Δηλαδή δεν νομίζω ότι από μόνοι τους μπαίνουν στο νοσοκομείο και ψαρεύουν πελατεία, ειδικά όταν δεν έχουν εκπαίδευση και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Παλαιότερα τις έφερναν στα νοσοκομεία με πούλμαν, τώρα τις φέρνουν με βαν. Δυστυχώς έχουν φτάσει στο σημείο να κάνουν και νοσηλευτικές πράξεις, αν και δεν έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση, ενώ δεν ελέγχονται υγειονομικά, όπως οι νόμιμες, οπότε, εάν έχουν κάποιο μεταδοτικό λοιμώδες νόσημα, μπορεί να κολλήσουν τον ασθενή, τον οποίο υποτίθεται ότι προσέχουν».
Σύμφωνα με τον ίδιο ευθύνη φέρουν και οι διοικήσεις των νοσοκομείων, καθώς τα περισσότερα νοσηλευτικά ιδρύματα θυμίζουν ξέφραγο αμπέλι.
«Το επισκεπτήριο δεν ελέγχεται από κανέναν. Όποιος θέλει μπαίνει στο νοσοκομείο, κάθεται στο νοσοκομείο και κάνει ό,τι θέλει. Όταν κάποιος έχει υπό την εποπτεία του ένα νοσοκομείο ή ένα κτίριο, σημαίνει ότι κάνει και τον αναγκαίο έλεγχο. Είναι παράλογο να λένε οι διοικητές ότι δεν μπορούν να ελέγξουν. Επίσης η υπεύθυνη νοσηλεύτρια κάθε τμήματος είναι υποχρεωμένη να ελέγξει. Για παράδειγμα βλέπει έναν άνθρωπο να κάθεται δίπλα στον ασθενή ή να κάνει νοσηλευτική πράξη. Δεν είναι υποχρεωμένη να ρωτήσει ποιος είναι; Κι αν είναι παράνομος, να καλέσει το φύλακα του νοσοκομείου», τονίζει ο κ. Βασιλάκης.
ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ
Σύμφωνα με τον κ. Βασιλάκη συνήθως οι παράνομες αποκλειστικές πληρώνονται με 50 ευρώ για τις δώδεκα ώρες, χωρίς φυσικά να κόβουν απόδειξη. Το κόστος απασχόλησης της νόμιμης αποκλειστικής νοσοκόμας είναι ανάλογο με τις τριετίες εργασίας της και τα ένσημά της (900 ένσημα/τριετία), καθώς και με την ημέρα εργασίας, δηλαδή αν είναι μέρα, νύχτα ή αργία. Ενδεικτικά οι μικτές αποδοχές μιας νόμιμης αποκλειστικής νοσηλεύτριας που ανήκει στην πρώτη κλίμακα είναι 45,78 ευρώ για πρωινή εργασία, 80,11 ευρώ για αργία-πρωινή εργασία, 57,22 ευρώ για νύχτα (απλή) και 86,44 ευρώ για αργία Σαββάτου.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ
Όπως εξηγεί ο κ. Βασιλάκης, μία νόμιμη αποκλειστική νοσοκόμα πρέπει να έχει πτυχίο διετούς φοίτησης και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος από τη νομαρχία, κάτι που καθιερώθηκε μόλις το 2012 έπειτα από πιέσεις της Πανελλαδικής Ένωσης Νοσοκόμων-Νοσηλευτριών Αποκλειστικής Απασχόλησης «Αλληλεγγύη».
«Η ενδιαφερόμενη ή ο ενδιαφερόμενος καταθέτει το πτυχίο και την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος στο ΙΚΑ της περιοχής του. Το ΙΚΑ ζητεί να γίνουν κάποιες ιατρικές εξετάσεις, προκειμένου να αποδειχθεί ότι ο ενδιαφερόμενος είναι υγειονομικά καλυμμένος και δεν πάσχει από κάποιο λοιμώδες μεταδοτικό νόσημα. Μόλις ο ενδιαφερόμενος πάρει την υγειονομική βεβαίωση, ξαναπηγαίνει στο ΙΚΑ και παίρνει την άδεια εργασίας σε φωτοτυπία», επισημαίνει ο κ. Βασιλάκης.
Ο ίδιος αναφέρει ότι το επόμενο βήμα για τη νόμιμη αποκλειστική νοσοκόμα ή νοσοκόμο είναι να καταθέσει τα χαρτιά αυτά στην αρμόδια Υγειονομική Περιφέρεια (ΥΠΕ), επιλέγοντας το νοσοκομείο ή την ιδιωτική κλινική όπου θέλει να εργαστεί και μπαίνοντας στην επίσημη λίστα. Αυτό σημαίνει ότι είναι πλέον νόμιμος και άρα υποχρεωμένος να κόβει απόδειξη για τις υπηρεσίες που παρέχει. Διαφορετικά, εάν δεν κόψει απόδειξη, εκτός από την επιβολή προστίμου τιμωρείται και με αφαίρεση αδείας.
«Ο συγγενής του ασθενούς που θέλει να έχει αποκλειστική, για να φροντίζει τον άνθρωπό του, πρέπει να απευθυνθεί στη νοσηλευτική υπηρεσία του νοσοκομείου, όπου υπάρχει η επίσημη λίστα, και από εκεί θα γίνει η επιλογή. Η λίστα πάει με rotation. Δηλαδή, αν είναι στην ίδια λίστα μία αποκλειστική που έχει κάνει δεκαπέντε μεροκάματα και μία που έχει κάνει δέκα, θα επιλεγεί αυτή με τα δέκα. Αυτό είναι ίση κατανομή εργασίας και ισχύει βάσει νόμου. Τα νοσοκομεία προσπαθούν να τηρήσουν τη λίστα ανάλογα με τη ζήτηση», εξηγεί ο κ. Βασιλάκης και συμπληρώνει: «Δυστυχώς η ζήτηση είναι μικρή εξαιτίας και της παράνομης απασχόλησης. Επιπλέον οι συγγενείς των ασθενών βαριούνται και τη διαδικασία των εγγράφων που απαιτούνται. Την απόδειξη που κόβει η αποκλειστική για τις υπηρεσίες που παρείχε την παίρνει ο ασθενής μαζί με τη βεβαίωση του γιατρού και πηγαίνει στο ταμείο του, προκειμένου να επιστραφεί μέρος των χρημάτων που έχει πληρώσει. Κάποιοι δεν θέλουν να το κάνουν όλο αυτό και επιλέγουν μία παράνομη με λιγότερα λεφτά και χωρίς απόδειξη».
Όσον αφορά τα καθήκοντα μιας αποκλειστικής, μεταξύ άλλων είναι η ατομική υγιεινή του ασθενούς, βοήθεια στη λήψη τροφής και νερού, διαρκής έλεγχος της καλής λειτουργίας του ορού και των σωληνώσεων, παρακολούθηση για τυχόν πόνο ή αλλαγές στη σωματική υγεία του ασθενούς και άμεση συνεργασία με νοσηλευτές και γιατρούς της κλινικής όπου νοσηλεύεται ο ασθενής.
Η ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΒΟΡΙΔΗ
Καταλυτικό ρόλο στην κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο θέμα των αποκλειστικών νοσοκόμων έχουν παίξει σύμφωνα με τον κ. Βασιλάκη οι προηγούμενοι υπουργοί Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης και Μάκης Βορίδης.
«Επί υπουργίας Ανδρέα Λυκουρέντζου καταθέσαμε προτάσεις με λύσεις για την παράνομη απασχόληση. Μας άκουσε και κατέθεσε εγκύκλιο με την οποία απαγορευόταν στα γραφεία ευρέσεως εργασίας να έχουν αποκλειστικές και μάλιστα μέσα στα νοσοκομεία. Επίσης προέβλεπε και έλεγχο της νοσηλευτικής υπηρεσίας, θέτοντας αυστηρότερα κριτήρια εισαγωγής στα μητρώα αποκλειστικών νοσοκόμων. Δυστυχώς επί Άδωνι Γεωργιάδη τα κριτήρια έγιναν πιο ελαστικά και το αποκορύφωμα ήταν η εγκύκλιος Βορίδη, που άνοιξε και πάλι την πόρτα στα γραφεία ευρέσεως εργασίας και τους επέτρεψε να έχουν αποκλειστικές στα νοσοκομεία. Βέβαια αναφέρει ότι πρέπει να προέρχονται από το εθνικό μητρώο, αλλά ποιος θα τις ελέγξει; Κανένας», τονίζει ο κ. Βασιλάκης.
Μάλιστα αναφέρει ότι την προσεχή Τετάρτη η Πανελλαδική Ένωση Νοσοκόμων-Νοσηλευτριών Αποκλειστικής Απασχόλησης «Αλληλεγγύη» θα έχει συνάντηση με το νέο υπουργό Υγείας Παναγιώτη Κουρουμπλή, στον οποίο μεταξύ άλλων θα θέσει και την αναγκαιότητα τροποποίησης της εγκυκλίου Βορίδη.
ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΕΠΩΝΥΜΕΣ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ
Ο διοικητής της 4ης ΥΠΕ Γιώργος Καλτσίδης δηλώνει στη «ΜτΚ» ότι την ευθύνη για τον έλεγχο και τον εντοπισμό των παράνομων αποκλειστικών έχει η νοσηλευτική υπηρεσία κάθε νοσοκομείου.
«Συνήθως οι ασθενείς φέρνουν μαζί τις οικιακές βοηθούς που έχουν στο σπίτι και φυσικά κοστίζουν πιο φθηνά, διότι παίρνουν μαύρα χρήματα και δεν πληρώνουν εφορία», εξηγεί ο ίδιος.
O υποδιοικητής 4ης ΥΠΕ Δημήτρης Τσαλικάκης επισημαίνει στη «ΜτΚ» ότι κάθε χρόνο την περίοδο Φεβρουαρίου-Μαρτίου βγαίνει η λίστα με τις αποκλειστικές που έχουν καταθέσει τα δικαιολογητικά τους και κάνουν αίτηση για το νοσοκομείο ή την ιδιωτική κλινική όπου θέλουν να εργαστούν.
«Εμείς ως ΥΠΕ ελέγχουμε τα δικαιολογητικά, εκ των οποίων τα βασικά είναι το πτυχίο, η άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και η άδεια ασκήσεως εργασίας από το ΙΚΑ. Επίσημη γραπτή καταγγελία για παράνομες αποκλειστικές δεν υπάρχει στην ΥΠΕ μας. Ανώνυμες πληροφορίες ακούγονται κατά καιρούς, αλλά η ΥΠΕ δεν μπορεί να τις ελέγξει. Ο έλεγχος γίνεται από τη νοσηλευτική υπηρεσία κάθε νοσοκομείου, η οποία είναι υπεύθυνη, ώστε να μη μένει κανείς μέσα στους θαλάμους μετά τη λήξη του επισκεπτηρίου. Κάθε νοσοκομείο έχει μία τριμελή επιτροπή, που ελέγχει τις αποκλειστικές. Βάσει νόμου ακόμη και ο συγγενής του ασθενούς, για να μείνει το βράδυ, πρέπει να έχει άδεια από το διευθυντή της κλινικής ή ειδικό καρτελάκι», εξηγεί ο κ. Τσαλικάκης.
Την ίδια κατάσταση περιγράφει στη «ΜτΚ» και ο υποδιοικητής της 3ης ΥΠΕ Παναγιώτης Νάνος, ο οποίος τονίζει ότι οι αποκλειστικές, Ελληνίδες και αλλοδαπές, αφού καταθέτουν δικαιολογητικά με τα οποία αποδεικνύουν την καταλληλότητά τους, εντάσσονται σε καταλόγους που είναι στη διάθεση των νοσοκομείων.
«Η εκτίμησή μου είναι ότι οι αποκλειστικές που ασχολούνται συστηματικά με αυτό, είναι επαγγελματίες υγείας και από τις χώρες τους έχουν αναγνώριση, δεν αντιμετωπίζουν ουσιαστικό θέμα. Εικάζω ότι τα παράπονα που υπάρχουν αφορούν συνήθως γυναίκες που έχουν οι ηλικιωμένοι στα σπίτια τους και τις φέρνουν από εκεί στο νοσοκομείο. Αυτή είναι η κατάσταση. Παίζει ρόλο και το κόστος. Οι νόμιμες είναι υποχρεωμένες να κόψουν δελτίο παροχής υπηρεσιών και η φθηνότερη τιμή είναι 70 ευρώ και φτάνει με προσαυξήσεις, νυχτερινά και αργίες και πάνω από 90 ευρώ. Οπότε ο ασθενής προτιμά να δώσει 20-25 ευρώ σε παράνομες παρά να πληρώσει 70 και 90 ευρώ στις νόμιμες», εξηγεί ο κ. Νάνος.
Σύμφωνα με τον ίδιο «τις αποκλειστικές τις βάζουν συνήθως άνθρωποι που είτε δεν θέλουν να ξενυχτήσουν στο νοσοκομείο είτε δεν τους το επιτρέπουν οι δουλειές τους. Επί της ουσίας δεν θα σταματήσει αυτό ποτέ. Επίσης ο γιατρός που είναι στην εσωτερική εφημερία ελέγχει ποιος είναι στην κλινική του και το ίδιο κάνει και η νοσηλεύτρια που είναι στη βάρδια».
Πηγή:makthes.gr