Ασφαλείς πηγές αναφέρουν ότι Ευρωπαϊκή Ένωση θα επιβάλλει κυρώσεις σε επτά χώρες, συμπεριλαμβανομένων της Γερμανίας και της Βρετανίας, επειδή απέτυχαν να ελέγξουν την τήρηση των κανονισμών για τις εκπομπές ρύπων.
Αφορμή είναι φυσικά το σκάνδαλο με τους κινητήρες ντίζελ της Volkswagen, το οποίο όμως ανέδειξε ύποπτες συμπεριφορές και από άλλες αυτοκινητοβιομηχανίες. Η ΕυρωπαΊκή Επιτροπή εκφράζει έντονη απογοήτευση για την χαλαρή στάση των Κρατών-μελών της Ένωσης σε σχέση με τους ελέγχους των εκπομπών ρύπων των ντίζελ αυτοκινήτων και γι αυτό φέρεται αποφασισμένη να λάβει πιο δραστικά νομικά μέτρα εναντίον των Κρατών, μια πράξη που πιθανότατα να καταλήξει στα δικαστήρια.
Η μόλυνση από τα οξείδια του αζώτου (NOx) που εκπέμπουν τα ντίζελ αυτοκίνητα, τα οποία αποτελούν τον μισό στόλο όλων των αυτοκινήτων της Ευρώπης, μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικές ασθένειες και τον πρόωρο θάνατο 72.000 ανθρώπων το χρόνο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Περιβάλλοντος.
Ένα χρόνο αφότου οι Αμερικανικές εποπτικές αρχές «έπιασαν» τη VW να χρησιμοποιεί λογισμικό που έκλεβε στα τεστ των εκπομπών ρύπων, επίσημες πηγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης λένε ότι πολλά Κράτη μέλη αντιμετωπίζουν με πολλή επιήκεια την αυτοκινητοβιομηχανία, δεδομένου ότι σε αυτήν εργάζονται περισσότεροι από 12 εκατομμύρια άνθρωποι. Έτσι φροντίζουν να προστατεύσουν τους κατασκευαστές από τις επιπτώσεις που κάποιοι από αυτούς υπόκεινται στις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με πηγές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει στοιχεία για Κράτη που απέφυγαν να επιβάλλουν πρόστιμα τα οποία θα επικαθορίζουν πιο αυστηρούς ελέγχους στις εκπομπές ρύπων και να επιβάλλουν ποινές σε όσες αυτοκινητοβιομηχανίες παραβιάζουν το νόμο ή αρνούνται να παραδώσουν ακριβή στοιχεία στις Αρχές.
Η Γερμανία και η Βρετανία αντιμετωπίζουν λοιπόν κατηγορίες ότι έκαναν τα στραβά μάτια σε ελέγχους προκειμένου να δωθούν οι απαραίτητες άδειες σε κάποια από τα μοντέλα της VW. «Αυτό θα είναι μόνο το πρώτο μέρος των μέτρων που πρόκειται να λάβουμε» είπε χαρακτηριστικά ένα μέλος της Επιτροπής. Ωστόσο ο εκπρόσωπος τύπου της Επιτροπής αρνήθηκε να επιβεβαιώσει τις αναφορές. Οι νομικές ενέργειες θα είναι μόνο το πρώτο βήμα μιας διαδικασίας που ονομάζεται «διαδικασίες επί παραβάσει» και δίνουν το δικαίωμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση να λάβει μέτρα εναντίον των Κρατών που αποτυγχάνουν να συμμορφωθούν με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Τα Κράτη μέλη έχουν δύο μήνες προθεσμία να συμμορφωθούν. Αν δεν το κάνουν η Επιτροπή έχει το δικαίωμα να πάει την υπόθεση στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια. Σύμφωνα με την υπάρχουσα ευρωπαϊκή νομοθεσία, οι εθνικές κυβερνήσεις είναι αρμόδιες να δώσουν έγκριση τύπου στα νέα αυτοκίνητα ή να τις ανακαλέσουν, ή να επιβάλλουν πρόστιμα.
Μέχρι σήμερα πάντως, παρά το γεγονός ότι έχει αποδειχθεί η χρήση συσκευών που έκλεβαν στις μετρήσεις στη Γερμανία, την Ιταλία, τη Γαλλία και τη Βρετανία, καμία από τις παραπάνω χώρες δεν έχει επιβάλλει ούτε ένα πρόστιμο, κάτι που η Ευρωπαίκή Ένωση εκλάμβάνει ως σημάδι συμπαιγνίας.
«Όλες αυτές οι χώρες εξακολουθούν να προστατεύουν τα εθνικά τους συμφέροντα» λέει ο Bas Eickhout, μέλος της Ομάδας των Πρασίνων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «μπορεί να ασκούνται πλέον ισχυρές πιέσεις αλλά ακόμα δεν είναι αρκετές». ΟΙ συσκευές ή τα λογισμικά που επιτρέπουν στα αυτοκίνητα να εκπέμπουν στο δρόμο περισσότερους ρύπους από αυτούς που δείχνουν στις εργαστηριακές δοκιμές είναι παράνομες στην Ευρωπαϊκή Ένωση από το 2007.
Παρόλα αυτά οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές ισχυρίζονται ότι η χρήση τέτοιων συσκευών είναι νόμιμη, επειδή έχουν βρει παραθυράκι στη νομοθεσία που τις επιτρέπει, προκειμένου να επεμβαίνουν όταν πρέπει να προστατέψουν τον κινητήρα. Ωστόσο η Επίτροπος αρμόδια για τη Βιομηχανία, Elzbieta Bienkowska, επιμένει ότι ο νόμος είναι ξεκάθαρος στην απαγόρευση τέτοιων συσκευών και κάλεσε τα Κράτη μέλη να σεβαστούν το πνεύμα του νόμου.
Τα νομικά μέτρα που πρόκειται να λάβει η Επιτροπή, κάτω από την πίεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την αυξανόμενη επιρροή των ευρωσκεπτικιστών, είναι ένα ξεκάθαρο σημάδι αλλαγής στάσης προς το αυστηρότερο, δείχνοντας έτσι ικανή να μπορεί να προστατεύει του Ευρωπαίους πολίτες. Αλλά η μάχη με το λόμπι των ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών θα είναι σκληρή. Ήδη, σύμφωνα με έγγραφα που αποκάλυψε το Reuters, η πρόταση των Ρυθμιστικών Αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για αυστηροποίηση των κανονισμών για την έγκριση τύπου των νέων οχημάτων, έχει δεχτεί τροποποιήσεις επί τω επιηκέστερω.