Τη Δευτέρα 20 Απριλίου, η Βουλή ψήφισε τον νόμο για τις «Μεταρρυθμίσεις ποινικών διατάξεων, κατάργηση των καταστημάτων κράτησης τύπου Γ΄ και άλλες διατάξεις». Θα προσπεράσω όλες τις άλλες ρυθμίσεις του και θα σταθώ στην επίμαχη, εκείνη που προκάλεσε και προκαλεί τις περισσότερες αντιδράσεις, την αποφυλάκιση δηλαδή καταδικασθέντων σε ισόβια κάθειρξη, αν έχουν εκτίσει ήδη πέντε έτη ή δέκα (όταν έχουν διαπράξει ανθρωποκτονία) και έχουν αναπηρία 80%. Είναι σωστή η ρύθμιση; Απαντώ απερίφραστα πως ναι. Δεν μπορεί ένας βαριά άρρωστος να μένει στις φυλακές, πολύ περισσότερο στις πανάθλιες ελληνικές φυλακές. Η χειρότερη ανθρώπινη συνθήκη σήμερα, στον τόπο μας τουλάχιστον, είναι να είσαι ταυτόχρονα άρρωστος και φυλακισμένος. Μια κοινωνία κρίνεται από πολλά, ένα από αυτά είναι και ο τρόπος αντιμετώπισης εκείνων που δεν είναι εντάξει. Να σέβεσαι τους νομοταγείς και τους άψογους είναι εύκολο, εκεί που δοκιμάζεσαι είναι στο πόσο σέβεσαι τους μη κανονικούς, τους τρελούς, τους ναρκομανείς, τους παράνομους μετανάστες, τους κλέφτες, τους φονιάδες, τις πόρνες, τους φυλακισμένους, τους άπραγους και τους άχρηστους. Αντιμετώπιση με σεβασμό, διόλου δεν σημαίνει χωρίς αυστηρότητα.
Σε αυτήν ακριβώς τη ρύθμιση υπάγεται τούτη τη στιγμή και ο Σάββας Ξηρός, αύριο ενδεχομένως και άλλοι τρομοκράτες. Ο Ξηρός είναι ιδεολογικός δολοφόνος, ένας «εξαγνιστής» της κοινωνίας με περίστροφο.
Εκφράζει δηλαδή, και μάλιστα αμεταμέλητα, ό,τι πιο εφιαλτικό. Πρέπει να τον συμπεριλάβει και αυτόν η ρύθμιση, παρά το γεγονός ότι έχει σπείρει τον θάνατο και ζουν δίπλα μας τα έμμεσα θύματά του, οι συγγενείς δηλαδή των δολοφονημένων; Ναι, πρέπει να τον συμπεριλάβει, εφόσον έχει αναπηρία 80%. Σε ένα ανθρώπινο ερείπιο πρέπει η Πολιτεία να επιτρέπει τη συνέχιση της έκτισης της ποινής του κατ’ οίκον. Και αν, έστω και ανάπηρος, καθίσταται επικινδυνότερος από το σπίτι του; Αυτό είναι στο χέρι του κράτους να το αποτρέψει. Ενα δημοκρατικό κράτος προστατεύει τη ζωή πάνω από όλα, ακόμη και των πιο αποκρουστικών δολοφόνων, όπως εν προκειμένω ο Ξηρός. Αυτό είναι το μεγαλείο του (ή κατ’ άλλους η αδυναμία του).
Το μέτρο προκάλεσε, μεταξύ άλλων, σφοδρή αντίδραση των Ηνωμένων Πολιτειών και, ηπιότερη, της Βρετανίας.
Ο κ. υπουργός έχει ως νομικός κάθε δικαίωμα στην εκτίμησή μας. Ενα σχέδιο νόμου όμως δεν είναι άρθρο σε νομικό περιοδικό ούτε ανακοίνωση σε επιστημονικό συνέδριο, είναι πολιτική απόφαση. Ενα από τα πρώτα πράγματα που συνεκτιμάς όταν αποφασίζεις πολιτικά είναι ο «καιρός», με τη σημασία της πρόσφορης στιγμής, του κατάλληλου χρόνου. Η εκτίμηση του καιρού είναι δίκοπο μαχαίρι, γιατί, από τη μια, αποτελεί κατεξοχήν έκφραση της πολιτικής σύνεσης και εξασφαλίζει την αποτελεσματικότητα της πράξης, την καθιστά δηλαδή πραγματικά καίρια, ενώ, από την άλλη, μπορεί να οδηγήσει στον καιροσκοπισμό, στην αποσύνδεση δηλαδή της πολιτικής από την αλήθεια και τις ηθικές αξίες. Τον λογάριασε πράγματι τον καιρό ο κ. υπουργός και έκρινε ότι αυτό ήταν όντως το πρώτο νομοσχέδιο που έπρεπε να φέρει στη Βουλή; Αυτή ήταν η πρώτη και κύρια αναμονή της κοινωνίας από τον νέο υπουργό και όχι, ας πούμε, η αντιμετώπιση της τεράστιας βραδύτητας κατά την απονομή της δικαιοσύνης; Ενα από τα στοιχεία που ορίζουν τον καιρό είναι και ο συσχετισμός δυνάμεων. Τον έλαβε υπόψη του ο κ. υπουργός; Τώρα που η χώρα είναι αναγκεμένη και αναζητεί συμμάχους, δεν σκέφτηκε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, εξαιρετικά ευαίσθητες στο θέμα της τρομοκρατίας, όταν θύματά της είναι Αμερικανοί πολίτες, θα δυσφορήσουν με την αποφυλάκιση του Ξηρού; Εχει περιθώριο η Ελλάδα να διαταράξει τη συμμαχία της με την Αμερική, τούτη την περίοδο των σκληρών διαπραγματεύσεων; Και, αν πρόβλεψε τις αντιδράσεις, τι έκανε για να τις προλάβει, να τις αποτρέψει ή έστω να τις μετριάσει;
Πήρα τον εν λόγω νόμο ως απλό παράδειγμα, για να υπαινιχθώ ότι στην πολιτική δεν αρκεί να έχεις τη σωστή άποψη, επιστημονικά ή ηθικά, πάνω σε ένα θέμα, για να έχεις και δίκιο τελικά. Θα μπορούσα να είχα πάρει ένα άλλο, πολύ πιο ζόρικο μάλιστα, όπως το μεταναστευτικό ζήτημα. Δεν είναι δυνατόν βεβαίως να συζητήσουμε περαιτέρω το θέμα εδώ, ας προσθέσω πάντως ότι μία από τις πηγές της τραγικότητας της πολιτικής εντοπίζεται ακριβώς στο σημείο αυτό, στο γεγονός δηλαδή ότι μια ηθικά σωστή επιλογή μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες, αν δεν συνυπολογίσει κάποια αδήριτα πραγματικά στοιχεία, που συχνά αντιφέρονται στην ηθική αυτή επιλογή. Ενας αθώος άνθρωπος στην πολιτική μπορεί να είναι απείρως καταστροφικότερος από έναν πανούργο. Οσοι δεν το αντέχουμε αυτό καλύτερα να μένουμε μακριά της. Πολλά από τα μέλη της κυβέρνησης, διανοούμενοι και πανεπιστημιακοί καθηγητές, έχουν διαβάσει, φαντάζομαι, κάμποσα βιβλία περί πολιτικής. Ηρθε ο καιρός να καταλάβουν στην πράξη τι πραγματικά σημαίνει. Θα προλάβουν;
ΠΗΓΗ: kathimerini.gr