Δεκαεπτά χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, από τη μαύρη ημέρα της 25ης Ιουλίου του 2000, όταν το γρηγορότερο επιβατικό αεροσκάφος του κόσμου, το Κονκόρντ πρωταγωνίστησε σε ένα δυστύχημα -το μοναδικό σε όλη του την ιστορία, αλλά τόσο καθοριστικό ώστε αποτέλεσε την "αρχή του τέλους" για τα διάσημα αεροσκάφη.
Ενα από τα αεροσκάφη που είχε στο στόλο της η Air France συνετρίβη κατά την απογείωσή του από το Αεροδρόμιο Σαρλ ντε Γκολ του Παρισιού, παρασύροντας στο θάνατο τους 113 επιβάτες του, μεταξύ των οποίων και 4 στο έδαφος.
Εφερε επανάσταση στην εποχή του, αλλά είχε και προβλήματα
Μπορεί το Κονκόρντ να αποτέλεσε τεχνολογική επιτυχία αλλά από εμπορική άποψη απέτυχε παταγωδώς καθώς δν μπόρεσε να ξεπεράσει τις πετρελαϊκές κρίσεις της δεκαετίας του 1970, εφόσον το αεροπλάνο καταναλώνει πάνω από 25.600 λίτρα καυσίμου την ώρα, τριπλάσια αναλογία κατανάλωσης ανά επιβάτη από αυτήν ενός συνηθισμένου αεροσκάφους.
Είχε επίσης το μειονέκτημα ότι μπορούσε να καλύψει μόνο 4.300 μίλια και να μεταφέρει λίγους επιβάτες, μόλις 100. Επομένως, δεν ήταν προσοδοφόρο για τις αεροπορικές εταιρίες.
Οι τιμές ήταν άλλο ένα πρόβλημα καθώς τα εισιτήρια κόστιζαν χιλιάδες δολάρια. Συγκριτικά λοιπόν, λίγοι επιβάτες είχαν την οικονομική δυνατότητα να ταξιδέψουν με το Κονκόρντ.
Ωστόσο, το υπερπολυτελές μενού που περιλάμβανε σαμπάνια, φουαγκρά και χαβιάρι, το Κονκόρντ όντως δημιουργούσε «την καλύτερη ταξιδιωτική εμπειρία που θα μπορούσε να έχει κανείς».
Τι ήταν, λοιπόν, αυτό που έκανε το Κονκόρντ τόσο αξιόλογο αεροσκάφος;
Το Κονκόρντ πετούσε με 2.150 χιλιόμετρα την ώρα — ταχύτητα διπλάσια από αυτήν του ήχου — σε ύψος 18 και πλέον χιλιομέτρων.
Μάλιστα, ταξίδευε τόσο γρήγορα ώστε το μήκους 62 μέτρων αεροπλάνο στην πραγματικότητα επιμηκυνόταν μέχρι και 24 εκατοστά κατά την πτήση λόγω της θερμότητας που δημιουργούσαν οι τριβές!
Μια συνηθισμένη διαδρομή από το Παρίσι στη Νέα Υόρκη με το Κονκόρντ διαρκούσε μόλις 3 ώρες και 55 λεπτά, σχεδόν το μισό χρόνο μιας συμβατικής πτήσης.
Η πτήση ήταν τόσο γρήγορη ώστε, λόγω της διαφοράς ώρας, όταν οι επιβάτες που ταξίδευαν προς τα δυτικά προσγειώνονταν στη Νέα Υόρκη ανακάλυπταν ότι, σύμφωνα με την τοπική ώρα, ήταν νωρίτερα από την ώρα αναχώρησής τους από το Παρίσι!
Οι πρώτες σχεδιασμένες πτήσεις γι' αυτό το στολίδι της παγκόσμιας αεροπλοΐας, έγιναν στις 21 Ιανουαρίου 1976 από Λονδίνο για Μπαχρέιν και από Παρίσι για Ρίο ντε Τζανέιρο.
Το τραγικό δυστύχημα -κι η αρχή του τέλους
Στις 25 Ιουλίου 2000, η πτήση 4590 της Air France, που θα πετούσε από το Σαρλ ντε Γκολ προς το JFK της Νέας Υόρκης συνετρίβη κατά την απογείωση της, σκοτώνοντας και τους 100 επιβάτες μαζί με εννέα μέλη του πληρώματος, καθώς και τέσσερα άτομα που βρίσκονταν στο έδαφος.
Το αεροσκάφος έπεσε πάνω σε ξενοδοχείο. Οι περισσότεροι επιβάτες του ήταν ηλικιωμένοι Γερμανοί τουρίστες που επρόκειτο να συμμετάσχουν σε πολυτελή κρουαζιέρα, η οποία θα ξεκίναγε από τη Νέα Υόρκη με προορισμό την Καραϊβική.
Σύμφωνα με το πόρισμα των εμπειρογνωμόνων, το δυστύχημα προκλήθηκε εξαιτίας μεταλλικού ελάσματος που αποκολλήθηκε από ένα αεροπλάνο DC-10 της Continental, το οποίο απογειώθηκε λίγο πριν από το υπερηχητικό αεροσκάφος της Air France από τον ίδιο διάδρομο απογείωσης.
Το Cοncorde χτύπησε το έλασμα από τιτάνιο, που είχε μήκος 43 εκατοστά, με αποτέλεσμα να κατακερματιστεί ένα ελαστικό των τροχών. Τμήμα σκληρού ελαστικού τρύπησε τη δεξαμενή καυσίμων με αποτέλεσμα να διαρρεύσει κηροζίνη, η οποία άρπαξε φωτιά προκαλώντας την έκρηξη.
Το πόρισμα των εμπειρογνωμόνων δόθηκε στη δημοσιότητα το Δεκέμβριο του 2004. Το 2008, ο Γάλλος εισαγγελέας απήγγειλε κατηγορίες για ανθρωποκτονία εναντίον της Continental Airlines, η οποία αρνήθηκε ότι φέρει ευθύνη για το τραγικό περιστατικό.
Εν τέλει η Continental απαλλάχτηκε από τις ποινικές ευθύνες, όμως της αναγνωρίστηκε η υποχρέωση να πληρώσει ένα εκατομμύριο ευρώ σε αποζημίωση στην Air France, ενώ κρίθηκε υπεύθυνη από άποψη αστικής ευθύνης, κάτι που έδινε το δικαίωμα για διεκδίκηση αποζημιώσεων από συγγενείς των θυμάτων.
Το τέλος
Η αυλαία για τα Κονκόρντ έπεσε τελικά στις 10 Απριλίου 2003, όταν Άγγλοι και Γάλλοι ανακοίνωσαν πως θα αποσύρουν τα αεροσκάφη, καθώς μετά το δυστύχημα αλλά και το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, υπήρχε τεράστιο οικονομικό πρόβλημα για τις εταιρίες.
Ο Ζαν-Σιρίλ Σπινέτα, πρόεδρος της Air France, σχολίασε αργότερα: «Στην πραγματικότητα, το Κονκόρντ δεν θα σταματήσει ποτέ να πετάει επειδή θα συνεχίσει να ζει στη φαντασία των ανθρώπων».