Κυπριακό: Η απάντηση της Αθήνας στην πολυμερή παγίδα της Άγκυρας

Ουσιαστικά τη διεξαγωγή πενταμερών συνομιλιών επιθυμεί η Τουρκία προκειμένου να εμπλακεί στη συζήτηση για το θέμα των εγγυήσεων. Η κυπριακή πλευρά (με τη στήριξη της Αθήνας) απορρίπτει για προφανείς λόγους αυτό το σενάριο και μιλά για πολύμερή συνάντηση εάν και εφόσον Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι έχουν φτάσει ήδη σε ακτίνα συμφωνίας. Προκειμένου όμως να μη χρεωθεί η κυπριακή και ελληνική πλευρά μία ενδεχόμενη στασιμότητα στις συνομιλίες, αλλά να αναδειχθούν οι ευθύνες της Αγκυρας και να μπει φρένο στην επιδίωξη της να αναμειχθεί στις διαπραγματεύσεις, η Αθήνα θέτει ως όρο για πολυμερή διάσκεψη να έχει υπάρξει πρώτα συμφωνία για τις εγγυήσεις και την ασφάλεια μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Αλέξης Τσίπρας ξεκαθάρισε στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι ημερομηνία για την πολυμερή μπορεί να δοθεί μόνο εάν υπάρξει προηγουμένως δική τους συνάντηση, καθώς και ότι οι διαφορές στο θέμα των εγγηύσεων είναι μεγάλες και άρα εάν γίνει όπως ζητά η Αγκυρα πολυμερής συνάντηση υπό αυτές τις συνθήκες θα αποτύχει.

Στη συνέχεια διπλωματικές πηγές ξεκαθάριζαν ότι η ελληνική Κυβέρνηση έχει συμφωνήσει συμμετοχή σε πολυμερή διάσκεψη υπό την αίρεση ότι θα υπάρξει προηγούμενη συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας για τα θέματα των εγγυήσεων και της ασφάλειας.

"Καθώς οι συνομιλίες για την επίλυση του Κυπριακού εισέρχονται σε ευαίσθητη φάση, τονίζεται για ακόμη μια φορά ότι η Ελλάδα εξαρχής έθεσε ως θέμα αρχής το ζήτημα της κατάργησης του αναχρονιστικού καθεστώτος των εγγυήσεων και της ασφάλειας στην Κύπρο. Πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι δεν νοείται λύση του Κυπριακού που είναι πρωτίστως πρόβλημα κατοχής χωρίς να λυθεί το θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων. Η στάση αυτή της ελληνικής Κυβέρνησης είναι ενιαία, ξεκάθαρη και διαχρονική.

Η Ελληνική Κυβέρνηση, κατά τη διάρκεια επανειλημμένων συνομιλιών με όλους τους παράγοντες που εμπλέκονται στο Κυπριακό πρόβλημα, κατέστησε σαφές ότι συμφωνεί  να συμμετάσχει σε πολυμερή συνάντηση, υπό την αίρεση της προηγούμενης συζήτησης και συμφωνίας με την Τουρκία, επί του θέματος των εγγυήσεων και της ασφάλειας. Άνευ διεξαγωγής της συγκεκριμένης συζήτησης, η Ελλάδα δεν πρόκειται να προσέλθει σε πολυμερείς συνομιλίες και αυτό οφείλει να γίνει κατανοητό από όλους, του κ. Έιντε συμπεριλαμβανομένου", ανέφεραν ειδικότερα διπλωματικές πηγές,

Στο ερώτημα δε, εάν είναι πιο σημαντική είναι η συμφωνία επί χάρτου ή η αποχώρηση του στρατού κατοχής, οι ίδιες πηγές έδιναν σαφή απάντηση:

"Ο κ. Ακιντζί ισχυρίζεται ότι δεν πρόκειται να διαπραγματευτεί περαιτέρω και πιο συγκεκριμένα επί του εδαφικού, εάν δεν εξασφαλιστεί η πραγματοποίηση πολυμερούς διάσκεψης. Ωστόσο, η Ελλάδα έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα εξαρτήσει τη στάση της από τις συζητήσεις για το εδαφικό ή για άλλες πτυχές του προβλήματος που αφορούν τα 4 κεφάλαια διαπραγμάτευσης, τα οποία διαπραγματεύονται οι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι.

Η παρούσα Κυβέρνηση είναι η πρώτη ελληνική Κυβέρνηση που δεν έκανε καμία παρατήρηση ή παρέμβαση στη διαπραγμάτευση των 4 κεφαλαίων αυτών, μέχρι στιγμής, και δεν προτίθεται να αλλάξει τη στάση της. Είναι, όμως, αυτονόητο ότι έχει λόγο και θέση αρχής για τα δύο κεφάλαια στα οποία εμπλέκεται η Ελλάδα και τα οποία σχετίζονται με τα θέματα εγγυήσεων και ασφάλειας, καθώς αυτά αφορούν την ουσία του Κυπριακού που είναι ζήτημα κατοχής. 

Πρέπει να είναι λοιπόν σαφές σε όλες τις πλευρές ότι η συμμετοχή της Ελλάδας σε μία πολυμερή διάσκεψη θα αφορά αποκλειστικά και μόνο τις πτυχές του Κυπριακού που σχετίζονται με την ασφάλεια και τις εγγυήσεις.

Βεβαίως, όσοι επέμεναν να γίνει η συζήτηση για τις εγγυήσεις και την ασφάλεια όχι πριν αλλά μετά την διαπραγμάτευση των υπολοίπων 4 κεφαλαίων, πρέπει τώρα να προσέλθουν στο τραπέζι καθώς η συζήτηση για τα δύο αυτά κεφάλαια δεν επιδέχεται καμία άλλη αναβολή."

Οι ίδιες διπλωματικές πηγές αναδείκνυαν τέλος τις ευθύνες της Τουρκίας, επισημαίνοντας: "Για να στεφθεί, καταρχάς, με επιτυχία η πολυμερής διάσκεψη, σε αυτά τα δύο θέματα πρέπει να υπάρξει οπωσδήποτε μία πρότερη συνεννόηση/συμφωνία με την Τουρκική Κυβέρνηση.

Η Τουρκία, όμως, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, ακολουθεί παρελκυστική πολιτική στο θέμα αφού, α) ουδέποτε διατύπωσε προτάσεις για τις εγγυήσεις και την ασφάλεια, β) ακύρωσε την συνάντηση στην Αττάλεια μεταξύ του κ. Κοτζιά και του Τούρκου ομολόγου του κ. Cavusoglu, ο οποίος είχε απευθύνει και την σχετική πρόσκληση. 

Αντίθετα η Ελλάδα είναι η μόνη που καθόρισε με σαφήνεια και εγκαίρως τις θέσεις της για το καθεστώς των εγγυήσεων και της ασφάλειας αλλά και τις εν προκειμένω προτάσεις της –οι οποίες είναι εν γνώσει όλων των εμπλεκομένων μερών-  με γνώμονα την επίτευξη μιας δίκαιης, δημοκρατικής και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού, την οποία και στηρίζει."