Μια αληθινή«διαβολοβδομάδα» για την κυβέρνηση

Της Ευρυδίκης Δούκα

Διότι πράγματι μέσα στη χώρα η απόφαση κατάργησης της τρόικας και του μνημονίου, όπως και η σκληρή στάση της Αθήνας, λειτούργησαν πολιτικά - αν σκεφτεί κανείς ότι έφτασαν μέχρι και... μητροπολίτες (Αμβρόσιος Καλαβρύτων) ή και συνεργάτες του πρώην πρωθυπουργού (Τάκης Μπαλτάκος) να αποθεώνουν τον νυν πρωθυπουργό!
Την ίδια στιγμή όμως έξω, οι μεν αγορές δεν χόρεψαν πεντοζάλη, απλά την Παρασκευή το απόγευμα μας υποβάθμισαν, η δε Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα την Πέμπτη ανακοίνωσε ότι κόβει τη ρευστότητα και το Eurogroup ότι δεν υπάρχει πιθανότητα για γέφυρα λίγων μηνών. Όσο για τους κομβικούς παίκτες; Το Βερολίνο συμφώνησε ότι διαφωνούμε πλήρως και η Ουάσιγκτον μας έστειλε -γραπτώς μάλιστα- συστάσεις να τα βρούμε με τους Ευρωπαίους και το ΔΝΤ. Αλλά το Μαξίμου τονίζει κατηγορηματικά ότι «η κυβέρνηση θα μείνει πιστή στη σαφή λαϊκή εντολή και δεν πρόκειται να δεχτεί επέκταση του καταστροφικού και αδιέξοδου μνημονίου». Ήταν από κάθε άποψη μια διαβολοβδομάδα και η επόμενη δεν προβλέπεται ευκολότερη...

ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΤΕ
Βρισκόμαστε σε μια διαπραγμάτευση ή προσπαθούμε να βρούμε το κοινό πεδίο για να διαπραγματευτούμε; Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα της νέας κυβέρνησης. Για να διαπραγματευτείς σκληρά, αποφασιστικά, πρέπει να υπάρχει ένα καταρχήν πεδίο έστω για να αντιπαρατεθείς. Η πλευρά των δανειστών, πολύ έμπειρη και πολύ οργανωμένη, φρόντισε καταρχάς να αντιπαρατεθεί με την ελληνική πλευρά στο... πεδίο! Να μην υπάρξει δηλαδή στέρεο έδαφος κάτω από τα πόδια της νέας κυβέρνησης. Αυτό το συνειδητοποίησε μάλλον αργά, αλλά πάντως πρώτος για λογαριασμό της κυβέρνησης, ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Βαρουφάκης.
Η πρώτη υποχώρηση, που φυσικά αφορούσε στο κούρεμα του χρέους, έγινε σε λιγότερο από μία εβδομάδα, αλλά δεν εξασφάλισε αυτό που η κυβέρνηση πίστευε, δηλαδή μια μικρή αντίστοιχη κίνηση από την πλευρά των δανειστών. Αντίθετα με χαμόγελα, ζεστές κουβέντες και ύφος όλο κατανόηση, υποδέχθηκαν, συζήτησαν και ξεπροβόδισαν την ελληνική ηγεσία και με την ίδια άνεση στη συνέχεια σκλήρυναν στο έπακρο τη στάση τους. Ο σούπερ Μάριο ή Μάριο Ντράγκι, έχοντας κάποιους ενδοιασμούς για το αν πρέπει να κόψει τη ρευστότητα τώρα ή μετά τις 28 Φεβρουαρίου, που τυπικά λήγει η παράταση του ελληνικού προγράμματος, πείστηκε σε ελάχιστο χρόνο για το «τώρα», μόλις πληροφορήθηκε ένα ελληνικό σκληρό non paper που το Μαξίμου θεώρησε σωστό να διαρρεύσει σαν απάντηση σε γερμανικό non paper.
Ο Φρανσουά Ολάντ -που πολλοί στο Παρίσι θυμίζουν ότι δεν ξεπέρασε τόσο εύκολα το προσβλητικό «Ολαντρέου»- έχοντας στην πλάτη του την ανάσα της Μαρίν Λεπέν κατέστησε σαφές ότι δεν προτίθεται να έρθει σε αντιπαράθεση με το Βερολίνο για την Ελλάδα. Και φυσικά το Βερολίνο, έχοντας μελετήσει και την παραμικρή λεπτομέρεια των συναντήσεων που προηγήθηκαν, με πλήρη εικόνα και με ακόμη πιο πλήρες το οπλοστάσιό του, άφησε τον Βόλφγκαγκ Σόιμπλε να δώσει τα μηνύματα χωρίς ωραιοποιήσεις ή απειλές, αλλά με τον γνωστό καθαρό τρόπο. Και το μήνυμα ήταν απλό. Το είπε μιλώντας στη δημόσια τηλεόραση, ΑRD, μετά την επίσκεψη Βαρουφάκη: «Φυσικά πρέπει να συνεργαστούν οι Έλληνες και με τους τρεις θεσμούς: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΕΚΤ, ΔΝΤ. Δεν τους αρέσει η λέξη τρόικα, δεν παίζει κανέναν ρόλο. Το πού θα συναντηθούν μου είναι επίσης αδιάφορο. Αλλά μόνο με αυτούς τους τρεις θεσμούς μπορεί να γίνει διαπραγμάτευση».
Η ελληνική πλευρά πάντως εμφανίστηκε κατηγορηματικά αντίθετη σε κάθε πρόταση νέας επέκτασης του ισχύοντος προγράμματος, παρά τον καταιγισμό των εξελίξεων. Μάλιστα την Παρασκευή κύκλοι του ΥΠΟΙΚ ενημέρωναν: «Δεν υπογράφουμε το πρόγραμμα, δεν γίνεται να υπογράψουμε, διότι θα πέσει η κυβέρνηση. Θα υποστούμε όποιες συνέπειες κι εκείνοι αντιστοίχως». Λίγο αργότερα όμως το Μέγαρο Μαξίμου έσπευδε να... διαψεύσει τους κύκλους, προφανώς διότι τα περί κλονισμού της κυβέρνησης ήχησαν περίεργα. Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας είχε σύσκεψη στο γραφείο του στη Βουλή με τους Γ. Βαρουφάκη, Ευκλείδη Τσακαλώτο, Γιώργο Σταθάκη και Γαβριήλ Σακελλαρίδη. Παρόλο που κυριάρχησε το θέμα των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης, το σχέδιο που θα παρουσιάσει στους εταίρους ήταν το μείζον ζητούμενο. Κυβερνητικές πηγές τόνιζαν ότι στόχος της ελληνικής κυβέρνησης είναι να κλείσει «μια αμοιβαία επωφελής συμφωνία σύντομα», ενώ το σχόλιο για τις πιέσεις ήταν: «Προφανώς υπάρχει πίεση, αλλά είμαστε σε μια δυναμική κατάσταση».
Η δυναμική είναι πράγματι ισχυρή, αλλά δείχνει επί του παρόντος να είναι σε βάρος της Αθήνας. Ο αμερικανός πρέσβης Ντέιβιντ Πιρς μετά τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό διέψευσε κάθε ελπίδα για αμερικανική παρέμβαση. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες πιστεύουν ότι είναι πολύ σημαντικό για την ελληνική κυβέρνηση να συνεργαστεί με τους ευρωπαίους συναδέλφους της καθώς και με το ΔΝΤ». Παράλληλα στο Euroworking group το κλίμα ήταν ανάλογο. Η ελληνική πλευρά είπε ότι δεν μπορεί να συζητήσει κάτι επί της ουσίας και θα πρέπει να ετοιμαστεί πρώτα το ελληνικό πρόγραμμα. «Ήταν η Ελλάδα απέναντι σε όλους τους άλλους, βασικά ήταν ένας εναντίον 18», είπε ξένος αξιωματούχος περιγράφοντας το κλίμα. Αξίζει να σημειώσει κανείς εδώ ότι εκτός Ελλάδος εμείς είμαστε οι «επιτιθέμενοι», εξ ου και το ένας εναντίον 18.

ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ Μέσα πάμε καλά
Η πρώτη δημοσκόπηση για την εκτίμηση των μετεκλογικών εξελίξεων, που διενεργήθηκε από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας για λογαριασμό του ΣΚΑΪ, έδειξε ότι η κοινή γνώμη είναι στο πλευρό της νέας κυβέρνησης. Συγκεκριμένα, το 75% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να εφαρμόσει το σύνολο των προεκλογικών της υποσχέσεων ενώ το 72% θεωρεί σωστή την αντιπαράθεσή της με την τρόικα. Περίπου έξι στους δέκα (59%) εκτιμούν πως η σύγκρουση αυτή θα συνεχιστεί και τις επόμενες εβδομάδες. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός πως εκτός από τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ, που επικροτούν -σε ποσοστά 91,5% και 91% αντίστοιχα- τη στάση της κυβέρνησης απέναντι στους δανειστές, με τη στρατηγική αντιπαράθεσης συμφωνεί και το 43% των ψηφοφόρων της Νέας Δημοκρατίας. Ενδεχόμενη έξοδος της χώρας από το ευρώ προκαλεί φόβο στο 35,5% των ερωτηθέντων, το 9,5% ελπίζει σε μια τέτοια έκβαση, ενώ ένας στους τρεις δεν πιστεύει πως υπάρχει η δυνατότητα εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ.

EUROGROUP Το κρίσιμο ραντεβού
Το έκτακτο Eurogroup μία ημέρα πριν από τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ έχει τη σημασία του. Η ελληνική κυβέρνηση δηλώνει ότι το περίμενε, ότι δεν την εξέπληξε, και λέει την αλήθεια. Ωστόσο δεν περίμενε την παρέμβαση του επικεφαλής Γερούν Ντάισελμπλουμ την Παρασκευή, που ξεκαθάρισε ότι «δεν δίνουμε δάνεια-γέφυρες», βγάζοντας ένα ακόμη ελληνικό αίτημα εκτός πεδίου διαπραγμάτευσης. Είναι φανερό ότι ούτε το Βερολίνο ούτε το Παρίσι ούτε όμως και η Ρώμη θέλουν στις 12 Φεβρουαρίου στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ το ελληνικό θέμα να τεθεί ή, χειρότερα, να κυριαρχήσει. Άλλωστε η ατζέντα έχει Ρωσία - Ουκρανία και εκεί το μέτωπο πρέπει να είναι αρραγές. Κατά συνέπεια, μία μέρα νωρίτερα θα επιχειρηθεί να δοθεί μια κάποια πρώτη λύση για τον χρόνο, όχι για κάτι άλλο... Μπορεί η ελληνική πλευρά να επιμένει ότι «στόχος είναι η συμφωνία σε ένα πρόγραμμα-γέφυρα που θα διασφαλίσει τις χρηματοδοτικές ανάγκες του δημοσίου μέχρι τη σύναψη οριστικής συμφωνίας με τους ευρωπαίους εταίρους και στη συνέχεια θα κατατεθούν οι οριστικές ελληνικές προτάσεις», αλλά ο χρόνος -αν δοθεί- θα είναι λίγος και τα χρήματα δεν θα δοθούν. Ο επικεφαλής του EFSF Κλάους Ρέγκλιγκ την Παρασκευή ήταν σαφής: «Το υπάρχον πρόγραμμα βοήθειας για την Ελλάδα θα εκπνεύσει στο τέλος Φεβρουαρίου, εκτός και αν η ελληνική κυβέρνηση ζητήσει περαιτέρω παράταση... Ελπίζω ότι θα καταφέρουμε να βρούμε μια συμφωνία με τη νέα κυβέρνηση. Αν δεν υπάρξει συμφωνία, τότε δεν θα υπάρχουν διαθέσιμα άλλα χρήματα».
Η άρνηση της ΕΚΤ στο ελληνικό αίτημα για άντληση επιπλέον 4,5 δισ. ευρώ μέσω δημοπρασιών εντόκων γραμματίων στην ουσία κλείνει τη στρόφιγγα της ρευστότητας. Ακριβώς γι’ αυτό η Standard & Poor’s υποβάθμισε κατά μία βαθμίδα (από Β σε Β-) την ελληνική οικονομία, καθώς, όπως τονίζει, «η παράταση των συνομιλιών με τους επίσημους πιστωτές θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω πίεση όσον αφορά την οικονομική σταθερότητα, με τη μορφή της απόσυρσης των καταθέσεων, και στο χειρότερο σενάριο στην επιβολή ελέγχου των κεφαλαίων, στην απώλεια της πρόσβασης στον δανεισμό της τελευταίας καταφυγής και ενδεχομένως στην αποβολή της Ελλάδας από την ευρωζώνη».

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΛΥΣΗ
Αξιωματούχοι στην Αθήνα και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ψάχνουν τρόπους για να αποτρέψουν ενδεχόμενη έλλειψη ρευστότητας τον Μάρτιο, αφού τα αρχικά σχέδια για τη χρηματοδότηση των ταμειακών διαθεσίμων της χώρας απέτυχαν. Αυτό ανέφερε το Dow Jones Newswires, τονίζοντας ότι ζητήθηκε από την Ελλάδα ένα συγκεκριμένο σχέδιο χρηματοδότησης έως την επόμενη Τετάρτη στο έκτακτο Eurogroup. Ο επικεφαλής της ομάδας, ο αυστριακός Τόμας Βίζερ, θα προετοιμάσει επίσης ένα έγγραφο που θα περιγράφει διαφορετικά σενάρια. Μέχρι στιγμής δεν έχουν συζητηθεί συγκεκριμένα ποσά για ένα νέο πακέτο διάσωσης, και μέχρι να προσδιοριστεί αυτό οι πιστωτές της Ελλάδας δεν βλέπουν διέξοδο. «Η επέκταση είναι το μόνο πράγμα πάνω στο τραπέζι αυτή τη στιγμή», δήλωσε αξιωματούχος.

Πηγή:makthes.gr