Η Ελλάδα έχει γυρίσει σελίδα και επαναπροσδιορίζει την θέση της στον γεωπολιτικό χάρτη. Το WE μίλησε με δύο ανθρώπους που γνωρίζουν όσοι λίγοι τα θέματα στρατηγικής και εξοπλισμών για να καταλάβει που το πάμε
Υπάρχει ενδεχόμενο στροφής στη “ρωσική αρκούδα” για την αμυντική θωράκιση της χώρας μας; Αυτό το κεντρικό ερώτημα διερευνήσαμε στη συζήτησή μας με δυο ειδικούς σε θέματα γεωπολιτικής και οπλικών συστημάτων. Το WE του news247.gr ψηλάφισε τη σχέση της Ελλάδας με τη Ρωσία. Aπό το "Ανήκομεν εις την Δύσιν" του Κωνσταντίνου Καραμανλή μέχρι το πρόσφατο τηλεφώνημα Τσίπρα στον Πούτιν και το ανοιχτό φλερτ Καμμένου με την Ρωσία κατά της τελετή παράδοσης παραλαβής του υπουργείου εθνικής άμυνας.
Ο Ηλίας Ηλιόπουλος, καθηγητής στις στρατιωτικές Σχολές και ειδικός σε θέματα Αμυντικής Πολιτικής, Διπλωματίας, Στρατηγικής, Γεωπολιτικής και Ναυτικής Ιστορίας και ο Κωνσταντίνος Γρίβας, που διδάσκει το μάθημα της Γεωπολιτικής στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων και Γεωγραφία της Ασφάλειας και των Αφοπλισμών στο Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, μας μίλησαν για τις σχέσεις της Ελλάδας με τη Δύση και τη Ρωσία όπως διαμορφώθηκαν στο διεθνές πολιτικό στερέωμα, καθώς και για την πιθανότητα στροφής σε ρωσικά οπλικά συστήματα.
Ποια η άποψη των δυο επιστημόνων για την αξία της Ελλάδας σε σχέση με τη Ρωσία;
Ο Ηλίας Ηλιόπουλος εκτιμά ότι “Η Ελλάδα έχει ιδιαίτερη αξία τόσο για τη Δύση όσο και για τη Ρωσία. Είναι το ανάχωμα που σκοπό έχει να ανασχέσει την κάθοδο της Ρωσίας προς το Νότο. Όπως για τη Δύση η Ελλάδα έχει τεράστια αξία ως ανάχωμα, έτσι για την Ρωσία έχει αξία ως πιθανό προγεφύρωμα ή διέξοδος προς τη Μεσόγειο. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα σήμαινε διάνοιξη τεραστίων γεωπολιτικών δυνατοτήτων για την ηγεμονεύουσα Ευρασιατική δύναμη”.
Ο Κωνσταντίνος Γρίβας από την πλευρά του εξηγεί με όρους γεωπολιτικής: “Η Ρωσία αποτελεί αναγκαίο γεωπολιτικό συμπλήρωμα της Ελλάδας. Η Ρωσία αυτό το διάστημα επαναπροσδιορίζει την γεωστρατηγική της, καθώς έχει μείνει ένα κενό ισχύος στο κέντρο της Ευρασίας, μετά την ουσιαστική απομάκρυνση των ΗΠΑ. Δέχεται πίεση στα ανατολικά της σύνορα και προσπαθεί να φτιάξει ένα αντίβαρο στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο.
Η Ελλάδα είχε αποφασίσει να έχει μια πολιτική απόφυσης της Δύσης. Είχε επιλέξει να είναι ένα αδρανές σημείο της Δύσης και να ακολουθεί παθητικά ό,τι κάνουν οι υπόλοιποι. Σε σημείο που να γίνονται κωμικοτραγικά πράγματα όπως για παράδειγμα να μην στέλνουμε την μπάντα της Αεροπορίας να παίξει στην Κόκκινη πλατεία της Μόσχας”
Πράγματι η χώρα μας τον περασμένο Αύγουστο αιφνιδιαστικά και χωρίς κάποιο λόγο ακύρωσε την προγραμματισμένη συμμετοχή της μπάντας της Πολεμικής Αεροπορίας στο φεστιβάλ στρατιωτικών ορχηστρών «Σπάσκαγια Μπάσνια», που γίνεται κάθε χρόνο υπό της αιγίδα του Προέδρου της Ρωσίας. Την προηγούμενη χρονιά που είχε εμφανιστεί, η ελληνική συμμετοχή ήταν θεαματική και έκανε όλον τον κόσμο να παραληρεί στο άκουσμα του Ζορμπά και να χορεύει συρτάκι.
Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή των ελληνορωσικών σχέσεων ο Ηλίας Ηλιόπουλος εκτιμά ότι κάποια στιγμή την περίοδο της μεταπολίτευσης,” είτε από ανάγκη είτε από τη συγκυρία ξεκίνησε η Ελλάδα και η Ρωσία να αναζητούμε ο ένας τον άλλον και φθάσαμε κοντά να έχουμε μορφές πολιτικής διπλωματικής ενεργειακής, στρατιωτικής συνεργασίας και αίφνης αυτά διεκόπησαν, ανετράπησαν εκ θεμελίων και πήγαμε στο άλλο άκρο. Κι από εκεί που είχαμε φθάσει σε ένα ενδιαφέρον σημείο, χωρίς να απαρνιόμαστε των όποιων παραδοσιακών δεσμεύσεων, έχουμε με τη Δύση, αίφνης πήγαμε στο άλλο άκρο. Είχαμε την ολική επαναφορά στο '60. Είχαμε έναν υπουργό Εξωτερικών, τον Ευάγγελο Βενιζέλο που φάνηκε να είναι βασιλικότερος του βασιλέως στο θέμα της Ουκρανίας: πρωτοστάτησε σε εχθρικότατες δηλώσεις κατά της Ρωσίας, δεν αξιοποίησε στο ελάχιστον την ελληνική προεδρία για να έχει ρόλο διαμεσολαβητικό”.
Η πολιτική που ακολούθησε η χώρα μας εκτιμά ο Κ. Γρίβας δεν ήταν λειτουργική. “Η Ελλάδα κατέληξε να είναι η σκωλικοειδής απόφυση της Δύσης, δηλαδή ένα κομμάτι που δεν το θέλουν και βρίσκεται τώρα στο κενό”.
Μετά τις εκλογές είναι εμφανές κατά τους δυο επιστήμονες ότι η Ελλάδα αρχίζει να ανακινεί εκ νέου το γεωπολιτικό παιχνίδι. Όσον αφορά μάλιστα ειδικά τον στρατιωτικό τομέα, το γεγονός ότι στο κυβερνητικό σχήμα μετέχει και Πάνος Καμμένος είναι κατά τον Ηλία Ηλιόπουλο “εξόχως θετικό γιατί τα τελευταία χρόνια έχει εκφραστεί υπέρ της ανάγκης αναβαθμίσεως των σχέσεων της Ελλάδας - Ρωσίας και στον αμυντικό τομέα”. Σχολιάζει μάλιστα το γεγονός ότι “στην τελετή παράδοσης παραλαβής του υπουργείου εθνικής άμυνας, ο Π. Καμμένος έσπευσε να δηλώσει ότι δεν μπορεί να αποκλειστούν τα ρωσικά οπλικά συστήματα”. Ενθουσιώδης σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, σπεύδει να προσθέσει ότι κατά τη γνώμη του “κάθε ευρώ το οποίο δαπανάται για την απόκτηση αμερικανικού αμυντικού συστήματος είναι πεταμένα λεφτά. Πρέπει κατά προτεραιότητα να προμηθευόμαστε ρωσικά οπλικά συστήματα. Πρώτον επειδή είναι ανώτερα των αμερικανικών συστημάτων πέραν της επιχειρησιακής και τεχνικής υπεροχής η οποία ομολογείται και από τους Δυτικούς εμπειρογνώμονες, υπάρχουν πολιτικοί λόγοι”.
Σπεύδει δε να προσθέσει ότι “κάθε φορά που πάει κάποιος να θέσει ζήτημα υποτυπώδους στροφής προς τη Ρωσία, έχουμε αντίδραση από την άρχουσα ελίτ και καταγράφεται μια άκριτη αναπαραγωγή ψευδών, με σκοπό να μην υπάρξει το πλαίσιο για μια νηφάλια συζήτηση και να κάνουμε ταμείο ως έθνος. Να δούμε δηλαδή αυτή η σχέση με τη Δύση και το γεγονός ότι παραμένουμε προθυμότατοι όπως για παράδειγμα έχουμε τη Σούδα διαθέσιμη ανά πάσα στιγμή. Αν είναι να εισπράττουμε μονίμως μόνο καρπαζιές από παντού ποιο είναι το νόημα; Μήπως θα πρέπει να αναζητήσουμε κι αλλού πορτοκαλιές;”.
Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα, υπήρξε ο καλύτερος πελάτης πολλών αμυντικών βιομηχανιών σε τόσο στην Ευρασιατική όσο και στην αμερικανική ήπειρο. Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Γρίβα “η Ελλάδα διατήρησε ζωντανή τη γερμανική αμυντική βιομηχανία στα ζοφερά χρόνια της δεκαετίας του ‘90. Η χώρα μας στα τέλη της δεκαετίας του ‘90 ήταν η μεγαλύτερη ανοιχτή αγορά πολεμικού υλικού στον κόσμο. Κράτησε ζωντανή τη γερμανική πολεμική βιομηχανία. Και είχαμε προμηθευτεί και ένα σημαντικό αριθμό ρωσικής προέλευσης συστημάτων”. Στην παρατήρηση ότι τα ρωσικά συστήματα που προμηθευτήκαμε τα τελευταία χρόνια δεν είχαν μια “ομαλή θητεία στις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις και όχι εξ’ αιτίας της αποτελεσματικότητάς τους, αλλά είτε λόγω κακού ελληνικού σχεδιασμού είτε λόγω σκανδάλων, ο κ. Γρίβας παρατηρεί: “ τα αερόστρωμνα σκάφη Zubr του Πολεμικού Ναυτικού ήταν φτηνά συστήματα που κόστιζαν όσο ένα F-16. Ήταν απαιτητικά και όχι ιδιαίτερα καλής ποιότητος, γιατί προορίζονταν να χρησιμοποιηθούν μια και μόνη φορά. Ο σχεδιασμός τους είναι τέτοιος ώστε να βοηθήσουν να διαπεράσουν τα ρωσικά στρατεύματα τη Βαλτική και να τα αφήσουν εκεί”. Η Ελλάδα τα αγόρασε για χρήση στο Αιγαίο, αλλά επί πολλά χρόνια ήταν μακριά από τη βάση των πεζοναυτών που υποτίθεται ότι θα μετέφεραν.
