Νέες μειώσεις μισθών και «εργασιακή ζούγκλα» απαιτούν οι δανειστές

Οι απαιτήσεις διατυπώνονται σε έγγραφο 21 σελίδων, που παραδόθηκε στην κυβέρνηση μετά το κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης και έρχεται σήμερα στη δημοσιότητα. Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις συνιστούν επιστροφή σε «εργασιακό μεσαίωνα» και εκτιμάται ότι θα προκαλέσουν σφοδρές πολιτικές και συνδικαλιστικές αντιδράσεις, με μαζικές κινητοποιήσεις και απεργίες.

Στο έγγραφο-βόμβα που δημοσιεύεται σήμερα στον «Ελεύθερο Τύπο» της Κυριακής, αναλύονται διεξοδικά όλες οι πτυχές του ζητήματος και περιλαμβάνονται προτάσεις-υποδείξεις που θα αποτελέσουν βάση διαπραγμάτευσης. Το πρόβλημα για την ελληνική πλευρά είναι ότι  και οι ευρωπαϊκοί Θεσμοί φαίνεται ότι ευθυγραμμίζονται εν προκειμένω με τις γνωστές «σκληροπυρηνικές» απόψεις του ΔΝΤ για τους μισθούς, τις ομαδικές απολύσεις, την ουσιαστική κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, τους περιορισμούς στην κήρυξη  απεργιών και τη δυνατότητα των επιχειρήσεων να πραγματοποιούν ανταπεργία (λοκ άουτ).

Υψηλός ο κατώτατος μισθός

Βασικό ζήτημα αποτελεί το ύψος του κατώτατου μισθού. Οι δανειστές υποστηρίζουν ότι παραμένει υψηλός σε σχέση με ανταγωνίστριες χώρες. Ζητούν λοιπόν να καταργηθούν επιδόματα και τριετίες και να παραμείνει μόνο ο βασικός μισθός, που είναι τώρα 586 ευρώ.

Οι δανειστές θέλουν να κλείσει κάθε συζήτηση για καθορισμό του μισθού με συμφωνία εργοδοτών –εργαζομένων, επιμένοντας ότι αυτό θα είναι στη δικαιοδοσία του κράτους. Η κυβέρνηση θα κληθεί λοιπόν να ενεργοποιήσει το μηχανισμό καθορισμού του κατώτατου μισθού με πιθανότερο ενδεχόμενο μια νέα μείωση εντός του 2017, αφαίρεση των επιδομάτων προϋπηρεσίας και κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού για τους νεοπροσλαμβανόμενους (ώστε να είναι «συγκρίσιμος» με τις άλλες χώρες της ΕΕ).

Κήρυξη απεργιών

Αναφορικά με τις απεργίες, υιοθετείται η άποψη που έχει διατυπώσει κατά καιρούς το ΔΝΤ,  ότι η απόφαση για την κήρυξη απεργίας πρέπει να λαμβάνεται από την πλειοψηφία των εργαζομένων στην επιχείρηση ή στον κλάδο και όχι από την πλειοψηφία των παρόντων σε Γενική Συνέλευση. Αυτή η ρύθμιση θα καταστήσει πρακτικά ανέφικτη την κήρυξη απεργιών

Ακόμα οι δανειστές ζητούν από την κυβέρνηση να λάβει μέτρα και να διασφαλίσει ότι οι εργαζόμενοι  και τα σωματεία τους θα συμμορφώνονται με τις αποφάσεις δικαστηρίων που βγάζουν τις απεργίες “παράνομες και καταχρηστικές”. Μεταξύ άλλων προτείνουν ρύθμιση που θα προβλέπει ότι οι συνδικαλιστές θα είναι υποχρεωμένοι να καταβάλουν αποζημίωση στην εταιρεία, αν συνεχίσουν απεργιακή κινητοποίηση που κρίθηκε παράνομη.

Οι επιμέρους απαιτήσεις

Στο κείμενο του κουαρτέτου που βρίσκεται στα χέρια των αρμόδιων υπουργών, διατυπώνονται οι ακόλουθες επισημάνσεις, προτάσεις και απαιτήσεις για τα επιμέρους θέματα αμοιβών εργασίας και εργασιακών σχέσων:

Κατώτατος μισθός: Παραμένει υψηλότερος σε σύγκριση με ανταγωνίστριες χώρες, παρά τη μείωση που έχει γίνει από το 2012 και το πάγωμα της προϋπηρεσίας στα 9-10 χρόνια. Η δομή του μισθού παραμένει εξαιρετικά περίπλοκη, λόγω της πρόσθετης αποζημίωσης (τριετίες) για διαφορετικά επίπεδα εμπειρίας. Παρόμοια δομή κατώτατου μισθού δεν υπάρχει σε άλλες χώρες. Οι αλλαγές που έγιναν θα συνεχιστούν και από το 2017 στον  κατώτατο μισθό (586 ευρώ) δεν θα προστίθενται επιδόματα και τριετίες.

Καθορισμός του μισθού: Θα αποφασίζεται από το κράτος, όπως προβλέπει ο νόμος 4172/13, αφού συνεκτιμηθούν οι πραγματικές αντοχές της οικονομίας (επίπεδα ύφεσης ή ανάπτυξης), το ποσοστό ανεργίας, η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και η ανάγκη αύξησης των θέσεων εργασίας. Ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων δεν θα είναι δεσμευτικός για τον κατώτατο μισθό, παρά μόνο συμβουλευτικός.

Ευελιξία αμοιβών και επιχειρησιακές συμβάσεις: Το μέτρο θα δώσει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να καθορίζουν διαφορετικά και χαμηλότερα επίπεδα αμοιβών, για να αντέξουν στην κρίση. Η ευελιξία των μισθών με συμβάσεις σε επίπεδο επιχείρησης θα φανερώσει την αδήλωτη εργασία και θα περιορίσει τη φοροδιαφυγή των αδήλωτων εισοδημάτων, υποστηρίζουν οι δανειστές.

Όλα αυτά βάζουν «ταφόπλακα» στην προσπάθεια της κυβέρνησης να επαναφέρει το καθεστώς των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Απολύσεις: Αύξηση του ορίου απολύσεων ως 10%, όπως ορίζει η κοινοτική οδηγία, και κατάργηση των περιορισμών στις ομαδικές απολύσεις.

 Στο κείμενο αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι «δυο περιοχές μπορεί να χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης:

 α) το κατώφλι για τον ορισμό των συλλογικών απολύσεων

 β) η απαίτηση για διοικητική έγκριση των ομαδικών απολύσεων.

Το πρώτο αναφέρεται στο όριο των νόμιμων απολύσεων και τονίζεται ότι “θα μπορούσε να ευθυγραμμιστεί με την ισχύουσα οδηγία της ΕΕ, δηλαδή οι νόμιμες απολύσεις που μπορούν να κάνουν οι επιχειρήσεις άνω των 20 ατόμων κάθε μήνα να αυξηθούν από το 5% στο 10% του αριθμού των εργαζομένων. Ταυτόχρονα δε, με την αλλαγή αυτή το 10% θα εφαρμόζεται σε επιχειρήσεις που απασχολούν από 100 ως 300 άτομα (και 30 τουλάχιστον άτομα σε επιχειρήσεις με 300 εργαζόμενους και άνω), ενώ σήμερα το 5% εφαρμόζεται σε επιχειρήσεις με προσωπικό από 150 άτομα και άνω.

Συνδικαλιστικός νόμος: Οι δανειστές ζητούν τη ριζική αναμόρφωση του νόμου και ταυτόχρονα την αύξηση του αριθμού των εργαζομένων που απαιτούνται για την επικύρωση των αποφάσεων για απεργίες, αλλά και τη συμμόρφωση των οργανώσεων με δικαστικές αποφάσεις σχετικά με τη νομιμότητα των απεργιών. Σε επίπεδο επιχειρήσεων και σε αποφάσεις σωματείων, ζητούν οι αποφάσεις να λαμβάνονται με πλειοψηφία των εργαζομένων και όχι με τα ποσοστά της απαρτίας που ορίζονται για τις συνελεύσεις.

Λοκ άουτ: Ζητούν να επιτρέπεται το «αμυντικό λοκ άουτ», που θα δίνει δυνατότητα σε μια επιχείρηση να προστατεύει χώρους και υλικοτεχνική υποδομή κλείνοντας συγκεκριμένα τμήματα κατά τη διάρκεια απεργίας και το “επιθετικό λοκ άουτ” σε καταχρηστικές απεργίες με πλήρη αναστολή όλων των δραστηριοτήτων για μείωση ζημιών.