Ενας ωκεανολόγος, ένας γεωπόνος με οικολογικές ευαισθησίες, ένα διευθυντικό στέλεχος σε τράπεζα, ένας μαθητής Λυκείου, μία άνεργη 25χρονη κοπέλα με καταγωγή από την Αλβανία, ένας φοιτητής στο Φυσικό με ειδικότητα στην αστροφυσική και πολλοί άνεργοι συμπολίτες μας από το λεκανοπέδιο της Αττικής απαρτίζουν την εθελοντική ομάδα Δασοπροστασίας του Δήμου Παπάγου - Χολαργού (ΔΑΠΑΧΟ).
Πρόκειται για μια μαγική συνύπαρξη ανθρώπων, αφού κατάφεραν μέσα από τη διαφορετικότητά τους να ενώσουν τις δυνάμεις τους για έναν ιερό σκοπό: να προστατέψουν τον Υμηττό αλλά και κάθε πνεύμονα ζωής και πρασίνου που έχει απομείνει...
Είναι οι αφανείς «ήρωες» των δασών και βοηθούν το έργο της Πυροσβεστικής και της Πολιτικής Προστασίας. Πολλοί από αυτούς δραστηριοποιήθηκαν όταν είδαν τον τόπο τους να καίγεται. Τα δέντρα που μεγάλωναν μαζί τους από παιδιά έγιναν μαύρες σκιές...
Ανεργοι
Στην πλειονότητά τους είναι άνεργοι συμπολίτες μας που εδώ και χρόνια προσφέρουν ανιδιοτελώς τον πολύτιμο ελεύθερο χρόνο τους και βάζουν χρήματα από την τσέπη τους ακόμη και για τη βενζίνη τους για να προστατεύσουν τα δάση.
Παίρνουν τη μάνικα στα χέρια, καθαρίζουν δασικές περιοχές από σκουπίδια και ξερόχορτα και κάνουν περιπολίες στο δάσος... με μοναδικό «εχθρό» τη φωτιά τα καλοκαίρια ή τις πλημμύρες τον χειμώνα. Τρία οχήματα πυρόσβεσης είναι ο στόλος τους και μάλιστα στο ένα απ' αυτά έχουν κάνει δικές τους τροποποιήσεις και πατέντες με δικά τους έξοδα! Εκατόν είκοσι άτομα είναι τα εγγεγραμμένα μέλη της ΔΑΠΑΧΟ, εκ των οποίων τα περισσότερα είναι σε πλήρη ετοιμότητα και σε καθημερινή βάση επανδρώνουν τα πυροφυλάκια του Υμηττού, καθώς και τις περιπολίες που απαιτούνται στον τομέα της ευθύνη τους.
 |
Ο εθελοντισμός, όπως εξηγούν στο «Εθνος» τα μέλη της ΔΑΠΑΧΟ, δεν είναι μόνο προσφορά στα δάση. Είναι προσφορά από τον άνθρωπο στον άνθρωπο για το περιβάλλον που θα μεγαλώσουν αύριο οι επόμενες γενιές.Με επαγγελματισμό και αυταπάρνηση οι εθελοντές της ομάδας Δασοπροστασίας του Δήμου Παπάγου - Χολαργού γνωρίζουν τον Υμηττό όσο κανείς άλλος -μάλιστα έχουν χαρτογραφήσει και 11 διαδρομές στο βουνό- και αυτό γιατί τον έχουν καθαρίσει και περπατήσει σπιθαμή προς σπιθαμή.
«Το κίνητρο αυτών των ανθρώπων είναι η... ''παλαβομάρα''», λέει χαμογελώντας ο επικεφαλής της ομάδας και ωκεανολόγος, κ. Μήνος Παγώνης.
«Σ' αυτό προσθέτω επίσης την αγάπη για τη φύση, την όρεξη του να θέλεις να προσφέρεις ανιδιοτελώς μέρος του χρόνου σου και ίσως κάποιες οικολογικές ευαισθησίες, οι οποίες υπάρχουν κρυμμένες στον καθένα μας. Δουλειά μας είναι να προσπαθήσουμε να τις βγάλουμε στην επιφάνεια».
Στην ερώτησή μας πώς ένας ωκεανολόγος δραστηριοποιείται στο βουνό και μάλιστα τόσο ενεργά, ο 57χρονος επικεφαλής μάς απαντά: «Τον χειμώνα υπάρχουν και οι πλημμύρες, οπότε έρχομαι σε επαφή με το υγρό στοιχείο έμμεσα ή άμεσα».
Εκπαίδευση
Η εκπαίδευσή τους γίνεται από τους άνδρες της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, από τον Οκτώβριο μέχρι τον Απρίλιο, περιλαμβάνει τόσο μαθήματα θεωρίας όσο και επιχειρησιακής ετοιμότητας σε δασικές πυρκαγιές, σεισμούς, πλημμύρες, γενικά καταστροφές, οι οποίες μπορούν να πλήξουν τον χώρο, ενώ επισκέπτονται σχολεία για να ευαισθητοποιήσουν και να ενημερώσουν τα νέα παιδιά για το περιβάλλον.
 |
Ωστόσο, όπως εξηγεί ο κ. Παγώνης, δυστυχώς κάποιες φωτιές είναι οικολογικά προγραμματισμένες να γίνουν κι αυτό γιατί η μεσογειακή χλωρίδα είναι καταδικασμένη μέσα στον οικολογικό της κύκλο να καταστρέφεται για να αναζωογονηθεί κάθε ογδόντα έως εκατό χρόνια.
«Ο εμπρησμός είναι ''παρά φύσιν''. Ενα από τα θετικά της σημερινής συγκυρίας είναι ότι οι οικοπεδοφάγοι και οι ενδιαφερόμενοι να καταστρέψουν για να πουλήσουν λόγω της οικονομικής κρίσης έχουν αδρανήσει λιγάκι το τελευταίο χρονικό διάστημα. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν υπάρχουν και τα άτομα που βάζουν φωτιά, όπως ο Νέρωνας, για να βλέπουν να καίγεται κάτι και να λένε τι ωραία που είναι», καταλήγει.
Βαγγέλης Στογιάννης
Πρωτεργάτης και εμπνευστής του εγχειρήματος ο 58χρονος γεωπόνος
Ο 58χρονος Βαγγέλης Στογιάννης, γεωπόνος στο επάγγελμα, είναι ο πρωτεργάτης και εμπνευστής του εγχειρήματος. Υπήρξε για πολλά χρόνια επικεφαλής της ομάδας και έχει αφιερώσει τη μισή του ζωή στην προστασία των δασών και του περιβάλλοντος. Ενας άνθρωπος ρομαντικός, με οικολογικές ευαισθησίες και συνείδηση, που από μικρός, όπως αποκαλύπτει, προσπαθούσε να κάνει τον κόσμο καλύτερο. Οσο για το αν τα κατάφερε, ο ίδιος απαντά με αφοπλιστική ειλικρίνεια: «Αυτό που κατάλαβα μεγαλώνοντας ήταν πως ότι και να έλεγα στους άλλους ο κόσμος δεν άλλαζε και κατανόησα ότι ο μόνος τρόπος ήταν αλλάξω τον εαυτό μου». Δηλώνει περήφανος για την ομάδα και το έργο της, κάτι που αποδεικνύεται, όπως λέει, από τις πυρκαγιές που έχει αποτρέψει να μπουν τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, στα δάση, όπως σημειώνει, υπάρχει ένα τεράστιο κενό στη διαχείρισή τους. Δεν βγαίνει η βιομάζα τους, δεν γίνονται καθαρισμοί και αυτά μετατρέπονται σε «μπαρουταποθήκες».
 |
«Αυτό οφείλεται στη συρρίκνωση από τη δεκαετία του '90 μέχρι σήμερα των δασαρχείων και της δασικής υπηρεσίας». Ανάμεσα στον κόσμο που προσεγγίζει το δάσος υπάρχουν και αυτοί που ενδεχομένως να σκεφτούν... περίεργα. «Πρέπει ο κόσμος να αντιληφθεί ότι, προσεγγίζοντας το δάσος προσεγγίζει κάτι που δεν είναι δικό τους, αλλά δεν μπορεί να ζήσει και χωρίς αυτό. Δεν αντιλαμβάνεται ότι αυτό είναι ένα πολύπλοκο σύστημα που θέλει σεβασμό. Θέλουμε την ανθρώπινη παρουσία στο δάσος, αυτούς που θα το αγαπήσουν και θα το προσέξουν είτε είναι εθελοντές είτε είναι άνθρωποι που έρχονται για αναψυχή. Η στάση των εθελοντών δείχνει ότι υπάρχουν αποθέματα και στην κοινωνική αλληλεγγύη και στην κοινωνική συνοχή, ένα πράγμα το οποίο θα περίμενε κάποιος να έχει πληγεί περισσότερο από την κρίση».
Εγκι Καραφίλη
Η Αλβανίδα με την ανιδιοτελή προσφορά
Αν και άνεργη, η 25χρονη σήμερα Εγκι Καραφίλη, με καταγωγή από την Αλβανία, μπήκε στην ομάδα της ΔΑΠΑΧΟ πριν από έξι χρόνια. Μένει στην περιοχή των Ελληνορώσων και με δικά της έξοδα, τουλάχιστον, δύο φορές την εβδομάδα έρχεται για να βοηθήσει στη φύλαξη του δάσους.
«Αγαπώ το δάσος και τη φύση», αναφέρει. «Θεώρησα ότι είναι καλύτερο να περνάω τον χρόνο μου εδώ, παρά σε καφετέριες.
Ερχομαι σε μια ομάδα, η οποία με αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή και δεν με έβαλε ποτέ στην άκρη. Ποτέ δεν ένιωσα ότι είμαι ξένη. Μαθαίνω πολλά πράγματα μέσα από τις εκπαιδεύσεις. Ξέρω ότι για δύο με τρεις ώρες θα είναι το μέρος ασφαλές και με αυτό τον τρόπο θα έχουμε καταφέρει να σώσουμε ένα μικρό κομμάτι δάσους».
 |
Στέλιος Φούρναρης
Το στέλεχος της τράπεζας που βρίσκει πάντα χρόνο για την ομάδα
Αν και εργάζεται ως διευθυντικό στέλεχος σε τράπεζα, με απαιτητικά ωράρια και εξοντωτικούς ρυθμούς, πάντοτε βρίσκει χρόνο για να κρεμάσει το κουστούμι, να φορέσει γαλότσες και στολή και να είναι μαζί με την ομάδα του στον Υμηττό. Επιχειρησιακά έχει βρεθεί σε όλες τις πυρκαγιές των τελευταίων χρόνων, όπως Πάρνηθα, Υμηττό, Δερβενοχώρια, ενώ έχει πολλά πεζοπόρα στο ενεργητικό του και αρκετές κατασβέσεις πυρκαγιών.
«Θεώρησα υποχρέωση και καθήκον μου να προσπαθήσω να δώσω περισσότερο από τον χρόνο μου για να μπορέσω να προστατεύσω αυτό που θα βρουν οι επόμενες γενιές», επισημαίνει.
Βλέποντας βέβαια ότι κατά καιρούς η προστασία των δασών και η πρόληψη της καταστροφής ερχόταν σε τρίτο ή και πέμπτο βαθμό προτεραιότητας από τους αρμόδιους φορείς, αυτό τον πείσμωσε περισσότερο. Παραδέχεται ότι η οικονομική κρίση έχει διαμορφώσει ένα διαφορετικό περιβάλλον σε όλες τις κοινωνικές δομές και αυτό έχει επηρεάσει σε μέγιστο βαθμό τον εθελοντισμό αλλά και τις τακτικές της πρόληψης - πυρόσβεσης. «Υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοι δίνουν ζωτικό χώρο, χρόνο και χρήματα από τα μη υπάρχοντα, από αυτά που δεν τους περισσεύουν».
 |
Η εικόνα και τα συναισθήματα έπειτα από μια πυρκαγιά δύσκολα περιγράφονται με λόγια. Για τον 49χρονο Στέλιο υπάρχει ένα έλλειμμα παιδείας και ο κόσμος δεν έχει συνειδητοποιήσει τι του δίνει το φυσικό περιβάλλον. «Οι άνθρωποι έρχονται να θάψουν τις τύψεις τους σε μια αναδάσωση. Είναι προτιμότερο να προστατεύσουμε ένα δέντρο από το να πάμε να το φυτέψουμε».
Ματθαίος Γαβράς
Το μήνυμα που στέλνει ο «Βενιαμίν» της παρέας
Ο Ματθαίος Γαβράς είναι ο «Βενιαμίν» της ομάδας, αφού είναι μαθητής της Γ' Λυκείου. Ξεκίνησε, όπως λέει, πέρυσι το καλοκαίρι ως εθελοντής και είναι γέννημα θρέμμα της περιοχής. Τον ενέπνευσε και μιμήθηκε τον μεγαλύτερο αδερφό του που ήταν και αυτός εθελοντής δασοπυροσβέστης. Τον είχε πάρει μαζί του αρκετές φορές στο παρατηρητήριο και η εικόνα του βουνού τον είχε μαγέψει.
«Ολο αυτό λειτούργησε στο να θέλω να προστατέψω το δάσος. Υστερα από τη θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση που έκανα, όταν ξεκίνησα και τις πρώτες μου βάρδιες πάνω στον Υμηττό, άρχισα να συνειδητοποιώ περισσότερο την ομορφιά του βουνού. Καθαρίζει το μυαλό σου βλέποντας μια τέτοια θέα».
Πλέον όλοι στο σχολείο τον φωνάζουν «πυροσβέστη», αφού μιλάει συνεχώς στους συμμαθητές του γι' αυτές τις όμορφες εμπειρίες, αλλά, όπως μας εξήγησε, ο τομέας που τον ενδιαφέρει είναι τα Οικονομικά και αυτό θα ήθελε να σπουδάσει.
Μαρίνα Ζιώζιου
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Χάρης Γκίκας
www.ethnos.gr