Στο υπόστεγο της Μοίρας Συντήρησης Αεροσκαφών, στην αεροπορική βάση Ελευσίνας, δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Ανεβασμένοι σε σκαλωσιές ή έχοντας τρυπώσει στην άτρακτο ενός Canadair CL 215, μηχανικοί με γράσα στα χέρια συναρμολογούν και επιδιορθώνουν. Βρίσκονται εκεί σε βάρδιες επιφυλακής, από το πρώτο φως μέχρι και μετά τη δύση του ηλίου, για τακτικές και έκτακτες επεμβάσεις. Αεροπλάνα σαν κι αυτά, με τέσσερις δεκαετίες δράσης στα φτερά τους, καλούνται σε κάθε αντιπυρική περίοδο να αναμετρηθούν με το νερό, τη φωτιά και τον άνεμο.
[custom:google-ads]
Η αποστολή όσων τα πιλοτάρουν, αλλά και εκείνων που τα συντηρούν, είναι απαιτητική. Οι βλάβες προκύπτουν με μεγάλη συχνότητα. Αλλωστε, όπως λένε στην «Κ» κυβερνήτες, με τα ίδια αεροσκάφη σε δύο περιπτώσεις έχουν πετάξει πατέρας και γιος. Ενας εξ αυτών έχασε τον πατέρα του σε πτώση αεροσκάφους ιδίου τύπου πριν από 17 χρόνια και ο άλλος, γιος απόστρατου αξιωματικού, μετατέθηκε πρόσφατα στα Canadair από τα Mirage 2000.
«Βέβαια υπάρχει ανησυχία, με αυτήν πετάς», λέει ο αντισμήναρχος Οδυσσέας Χιώτης όταν τον συναντάμε στη βάση της 355 Μοίρας Τακτικών Μεταφορών στην Ελευσίνα. «Αυτά τα αεροσκάφη είναι περισσότερο επιρρεπή σε βλάβες σε σχέση με τα πιο σύγχρονα», προσθέτει.
Ο αντισμήναρχος Οδυσσέας Χιώτης (αριστερά) και οι σμηναγοί Μάξιμος Γιαμουρίδης και Μιχάλης Χρυσανθόπουλος πετούν με αεροσκάφη ηλικίας άνω των 40 ετών.
Τρία αεροσκάφη με το χαρακτηριστικό κίτρινο χρώμα σταθμεύουν στην πίστα μπροστά μας. Τις προηγούμενες ημέρες ακόμη ένα επιχειρούσε στην πυρκαγιά του Καλάμου. Στις 15 Αυγούστου όμως, σε μία από τις πτήσεις του, παρουσίασε βλάβη στον κινητήρα και προσγειώθηκε στην Τανάγρα. Μέχρι πρόσφατα, μηχανικοί εργάζονταν εντατικά για να το επαναφέρουν μεταφέροντας υλικά και εξαρτήματα από την Ελευσίνα στην Τανάγρα.
Συνολικά, εννέα από τα 11 Canadair CL 215 της χώρας διατέθηκαν για τη φετινή αντιπυρική περίοδο από το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας στην Πυροσβεστική. Από αυτά, δύο επισκευάζονται εκτάκτως στην Ανδραβίδα, όπου σταθμεύει ένα ακόμη εν ενεργεία αεροσκάφος. Τα περισσότερα από τα αεροσκάφη αυτού του τύπου αποκτήθηκαν μεταξύ 1974 και 1979.
Οι δυσκολίες
Οι κυβερνήτες τους που μίλησαν στην «Κ» εξηγούν ότι η παλαιότητα τους δυσκολεύει επιχειρησιακά. Σε αντίθεση με τα πιο σύγχρονα Canadair CL 415 (εκ των οποίων φέτος έχουν διατεθεί στην Πυροσβεστική τέσσερα αεροσκάφη), αυτά δεν μπορούν να ανεφοδιαστούν σε οποιοδήποτε πολιτικό αεροδρόμιο. Χρειάζεται να μεταφερθούν εκεί και τα καύσιμά τους κάτι που αυξάνει το κόστος και μειώνει τις δυνατότητες επέμβασης. Για παράδειγμα, όπως λένε οι κυβερνήτες, εάν ένα αεροσκάφος αυτού του τύπου απογειωθεί από την Ελευσίνα για να δράσει στη Ρόδο θα μπορέσει να πραγματοποιήσει ρίψεις νερού στο νησί για μισή ώρα ή τρία τέταρτα και μετά θα πρέπει να επιστρέψει στη μητρική βάση για ανεφοδιασμό και νέους ελέγχους.
Εναέρια μέσα αντιπυρικής περιόδου 2017
Από το ΓΕΑ έχουν διατεθεί στην Πυροσβεστική:
- 9 Canadair CL 215
- 4 Canadair CL 415
- 17 αεροσκάφη Pezetel για κατάσβεση
- 2 Pezetel για επιτήρηση
Μισθώθηκαν ακόμη 7 ελικόπτερα μεσαίου τύπου και 3 βαρέως τύπου.
Ολα τα Canadair δεν είναι πάντοτε διαθέσιμα λόγω βλαβών που προκύπτουν.
ΠΗΓΗ: Πυροσβεστική Υπηρεσία
Ως όριο απογείωσης για λόγους ασφαλείας των καυσίμων και για να μην προκληθεί ανάφλεξη λόγω του τύπου του κινητήρα που χρησιμοποιούν αυτά τα αεροσκάφη τίθεται η εξωτερική θερμοκρασία των 38 βαθμών Κελσίου. Σε ημέρες καύσωνα, μετασταθμεύουν σε άλλα μέρη με χαμηλότερη θερμοκρασία για να είναι ετοιμοπόλεμα. Αλλά και μέχρι την απογείωση μεσολαβούν απαραίτητα βήματα και στάδια ελέγχου, στα οποία μπορεί να διαπιστωθεί μια απορρύθμιση που είτε θα καθυστερήσει για λίγο ή σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να ματαιώσει την πτήση.
Ακόμη, η έλλειψη αποσβεστήρα στα καθίσματα μεταφέρει το κάθε τράνταγμα στο σώμα του χειριστή. Και οι αναταράξεις είναι πολλές, ειδικά όταν η άτρακτος αγγίζει την επιφάνεια της θάλασσας με ταχύτητα άνω των 60 μιλίων την ώρα για να εφοδιαστεί με νερό. «Φορτωμένο με νερό, το αεροπλάνο συμπεριφέρεται διαφορετικά, είναι σαν μια νταλίκα με φορτίο που πρέπει να μπει μέσα στη χαράδρα», λέει ο σμηναγός Μάξιμος Γιαμουρίδης που συμμετείχε πρόσφατα στην κατάσβεση της πυρκαγιάς στα Κύθηρα.
Καθηλώνουν τις φλόγες
Οι δύο δεξαμενές των Canadair γεμίζουν αθροιστικά με έξι τόνους νερού, το οποίο αναμειγνύεται μέσα στο αεροσκάφος με πυροσβεστικό αφρό που λειτουργεί ως επιβραδυντικό υλικό.
Οι κυβερνήτες τονίζουν, πάντως, ότι τα αεροσκάφη δεν σβήνουν από μόνα τους τη φωτιά. Συνδράμουν τις επίγειες δυνάμεις και καθηλώνουν σε κάποια σημεία τις φλόγες. Το κύριο βάρος της κατάσβεσης αναλογεί σε όσους επιχειρούν στο έδαφος. «Πρέπει να χτυπήσεις την πυρκαγιά στην αρχή, να προλάβεις, για να μην ξεφύγει λόγω των καιρικών συνθηκών», λέει ο σμηναγός Μιχάλης Χρυσανθόπουλος.
Οπως συμβαίνει στη γη με τους πυροσβέστες, έτσι και στον αέρα ο κυβερνήτης φροντίζει να έχει εξασφαλίσει δίοδο διαφυγής. «Πρέπει να προσέξεις εάν υπάρχουν εμπόδια, όπως καλώδια υψηλής τάσης ή καθοδικά ρεύματα αέρα. Να σιγουρευτείς ότι πίσω από τον καπνό δεν έρχεται η πλαγιά του βουνού», λέει ο κ. Χιώτης. «Παλεύουμε με τα στοιχεία της φύσης», τονίζει ο Δημήτρης Χρυσικός, αξιωματικός επιχειρήσεων στην 355 Μοίρα.
Η συντήρηση
Στη μητρική βάση της Ελευσίνας, στο υπόστεγο της Μοίρας Συντήρησης Αεροσκαφών, δύο Canadair CL 215 περνούν από την τακτική τους συντήρηση. Κάθε αεροσκάφος πρέπει να λυθεί (αφαιρούνται οι κινητήρες και όλα τα συστήματα προσγείωσης και νερού), να ελεγχθεί και να συναρμολογηθεί μία φορά σε ετήσια βάση ή εφόσον συμπληρώσει 300 ώρες πτήσης. Οι μηχανικοί αλλά και οι κυβερνήτες εξηγούν ότι δεν γίνεται και τα 11 Canadair παλαιότερου τύπου να επιχειρούν το καλοκαίρι. Πρέπει κάποια, ανάλογα με τον σχεδιασμό, να συντηρηθούν κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου για να χρησιμοποιηθούν για εκπαιδευτικούς σκοπούς μέσα στον χειμώνα.
«Είναι σα να κάθεσαι όλο το χειμώνα και ξαφνικά να πρέπει να τρέξεις μαραθώνιο μέσα στο καλοκαίρι. Πρέπει να προηγηθούν κάποιες προπονήσεις», λέει ο κ. Χιώτης. «Το ίδιο ισχύει και για τα αεροπλάνα. Εάν τους φορτώσεις ώρες από το πουθενά είναι επόμενο να βγάλουν προβλήματα».
Στη Μοίρα Συντήρησης Αεροσκαφών εργάζονται εντατικά για να επιδιορθώσουν τα Canadair.
«Η παλαιότητα επηρεάζει το θέμα της επιχειρησιακής εκμετάλλευσης και των δυνατοτήτων, όχι την ασφάλεια της πτήσης», εξηγεί ο επισμηναγός και αρχιμηχανικός στη Μοίρα Συντήρησης Αεροσκαφών Νίκος Φάκλαρης.
Προσθέτει ότι αυτά τα αεροσκάφη έχουν πιο αυξημένη συχνότητα βλαβών, κυρίως στο σύστημα του κινητήρα. «Είναι εμβολοφόρος κινητήρας παλιάς σχεδίασης και απαιτεί και περισσότερες εργατοώρες στη συντήρησή του», λέει.
Η συμβολή των 90 μηχανικών της Μοίρας είναι ιδιαίτερα σημαντική, για να μπορέσουν να προσφέρουν αυτά τα αεροσκάφη κατά την αντιπυρική περίοδο. Το καλοκαίρι δέχονται τη συνδρομή άλλων 20 συναδέλφων τους από την Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία. Μεγάλο βάρος δουλειάς όμως τους αναλογεί και το χειμώνα, όταν πρέπει να ετοιμάσουν όλα τα υπόλοιπα αεροσκάφη. «Δίνουμε και εμείς αγώνα δρόμου», λέει ο κ. Φάκλαρης.