Σημαντικές αλλαγές σχεδιάζει η κυβέρνηση στο Ασφαλιστικό σύστημα που θα αφορούν:
- α)τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών σε βάθος τετραετίας,
- β)την αύξηση των ποσοστών αναπλήρωσης για όσους έχουν πολλά χρόνια ασφάλισης
- γ)την αντικατάσταση της υποχρεωτικής ασφάλισης για επικουρική σύνταξη και εφάπαξ στο ΕΤΕΑΕΠ, από επαγγελματικά ταμεία και ιδιωτικές ασφαλιστικές.
- δ) ψηφιακή και άμεση έκδοση των συντάξεων
Η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών
Η κυβέρνηση σύμφωνα με πληροφορίες σχεδιάζει τη σταδιακή μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες σε βάθος τετραετίας αρχής γενομένης από το 2020.
Η μείωση των εισφορών αναμένεται να είναι ισόποση κάθε χρόνο (για εργοδότες και εργαζομένους) κατά 1,25% το 2020, κατά 1,25% το 2021, κατά 1,25% το 2022 και τέλος κατά 1,25% το 2023.
Ως αποτέλεσμα των μειώσεων αυτών, οι κρατήσεις υπέρ του ΕΦΚΑ θα πέσουν στο 18,75% το 2020, στο 17,5% το 2021, στο 16,25% το 2022 και τελικά στο 15% το 2023.
Η παραπάνω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών υπολογίζεται ότι θα δημιουργήσει «τρύπα» 2,3 δισ. € στον προϋπολογισμό του ΕΦΚΑ η οποία αν δεν καλυφθεί από την μείωση των ληξιπρόθεσμων χρεών και από την προσδοκώμενη αύξηση της απασχόλησης, πιθανόν να οδηγήσει και σε μείωση των συντάξεων. (περικοπή της προσωπικής διαφοράς)
Η αύξηση των ποσοστών αναπλήρωσης
Στόχος τής κυβέρνησης είναι η αναδιάρθρωση των ποσοστών αναπλήρωσης που καθορίζουν το ύψος της ανταποδοτικής σύνταξης ώστε να αυξηθεί η ανταποδοτικότητα των συντάξεων για όσους έχουν πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης.
Σήμερα η κλιμάκωση των ποσοστών αναπλήρωσης ξεκινάει από 0,77% ετησίως για την πρώτη 15ετία και κορυφώνεται στο 2% ετησίως για 40ετία και άνω. Μια αύξηση των ποσοστών αναπλήρωσης για όσους έχουν πολλά χρόνια ασφάλισης θα οδηγήσει σε µεγαλύτερη ανταποδοτικότητα στις µεσαίες και υψηλές συντάξεις.
Αλλαγή μοντέλου στην επικουρική
Η µεγαλύτερη µεταρρύθµιση ετοιμάζεται στην επικουρική, όπου αναμένεται να αλλάξει ριζικά το µοντέλο προς ένα πλήρως κεφαλαιοποιητικό σύστημα, µε αναβαθμισμένο τον ρόλο του ιδιωτικού τοµέα.
Το νέο σύστημα θα δίνει την δυνατότητα επιλογών μίας:
α) επικουρικής ασφάλισης µε ατομική µερίδα στο ΕΤΕΑΕΠ (δηµόσιο Ταµείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών,)
β) σε κάποιο επαγγελματικό ταµείο που θα λειτουργεί από µη κρατικούς φορείς υπό την εποπτεία του υπουργείου Εργασίας.
Και στις δύο περιπτώσεις στόχος θα είναι η κεφαλαιοποίηση των εισφορών των νέων ασφαλισμένων, ώστε οι εισφορές να αποκτήσουν χαρακτήρα αποταμίευσης όπως επίσης και η ενοποίηση των εισφορών της επικουρικής και της εφάπαξ παροχής σε μία ενιαία εισφορά, με καταγραφή στον ατομικό λογαριασμό κάθε ασφαλισμένου.
Με το νέο σύστημα ασφάλισης αναμένεται να δοθεί η δυνατότητα στους νέους ασφαλισμένους δηλαδή όσους εισέρχονται στην αγορά εργασίας και πρωτοασφαλίζονται μετά την 1/1/2021 να επιλέγουν την επικουρική τους ασφάλιση είτε στο ΕΤΕΑΕΠ (Δημόσιο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών), το οποίο θα λειτουργεί με όρους επαγγελματικού ταμείου με το κεφαλαιοποιητικό σύστημα, είτε σε άλλο επαγγελματικό ιδιωτικού δικαίου ταμείο, το οποίο θα λειτουργεί αυτόνομα ή από ασφαλιστικές επιχειρήσεις ή από ασφαλιστικές εταιρείες των τραπεζών.
Με το νέο αυτό σύστημα οι εισφορές του εκάστοτε εργαζομένου δεν θα χρησιμοποιούνται για την πληρωμή των σημερινών επικουρικών συντάξεων αλλά θα κεφαλαιοποιούνται στον ατομικό «κουμπαρά» του καθενός και ο ασφαλισμένος θα έχει την δυνατότητα να παρακολουθεί την απόδοση των εισφορών του.
Η συγκεκριμένη αλλαγή δεν θα αφορά τους σημερινούς ασφαλισμένους και ουσιαστικά θα εξομοιώνει τη δημόσια με την ιδιωτική διαχείριση της επικουρικής ασφάλισης, διαλύοντας θεσμικά, διαχειριστικά και λειτουργικά το ΕΤΕΑΕΠ με την άρση της υποχρεωτικότητας της ασφάλισης σ’ αυτό και θα θέσει σε σοβαρό κίνδυνο τόσο την μακροχρόνια βιωσιμότητα του, όσο και το ύψος των καταβαλλόμενων επικουρικών συντάξεων στους σημερινούς και στους μελλοντικούς συνταξιούχους.
Αυτό θα συμβεί γιατί το αναδιανεμητικό σύστημα που έχουμε σήμερα βασίζεται στην αρχή των τρεχουσών πληρωμών, δηλαδή οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλουν οι εργαζόμενοι χρηματοδοτούνται για να πληρωθούν οι τρέχουσες συντάξεις.
Ελπίζω ότι η κυβέρνηση λαμβάνοντας υπόψιν τις απόψεις των εργαζόμενων δεν θα υιοθετήσει το κεφαλαιοποιητικό σύστημα μιας και το διανεμητικό σύστημα, που βασίζεται στην αλληλεγγύη των γενεών, θεωρείτε πιο βιώσιμο .
Σε καμία περίπτωση τα συνδικάτα δεν πρέπει να επιτρέψουν να παραδοθεί ο δημόσιος πυλώνας της επικουρικής ασφάλισης ως λάφυρο στις ιδιωτικές ασφαλιστικές και στις τράπεζες.
Ψηφιακή και άμεση έκδοση των συντάξεων
Η ψηφιακή και άμεση έκδοση των συντάξεων, αποτελεί μία από τις βασικές προτεραιότητες της κυβέρνησης. Συγκεκριμένα στόχος της είναι μέχρι τον Ιούνιο του 2020, το 1/3 των συντάξεων να εκδίδεται ψηφιακά, αυτόματα και αυθημερόν.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι το ασφαλιστικό σύστημα είναι βιώσιμο μέχρι το 2060 με αναλογιστικές μελέτες εγκεκριμένες από την Κομισιόν και με τη συνταξιοδοτική δαπάνη να βρίσκεται κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Συνεπώς εκτός τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν για την άρση των αδικιών που υπάρχουν στον νόμο Κατρούγκαλου καλό θα ήταν η κυβέρνηση να μην προχωρήσει σε αλλαγές που μπορούν να τινάξουν κάθε προγραμματισμό στον αέρα, με άμεσες δημοσιονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες
Δημήτρης Καραγιαννόπουλος
Αντιπρόσωπος ΕΑΣΥΑ
Το μόνο σίγουρο είναι ότι το ασφαλιστικό σύστημα είναι βιώσιμο μέχρι το 2060 με αναλογιστικές μελέτες εγκεκριμένες από την Κομισιόν και με τη συνταξιοδοτική δαπάνη να βρίσκεται κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Συνεπώς εκτός τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν για την άρση των αδικιών που υπάρχουν στον νόμο Κατρούγκαλου καλό θα ήταν η κυβέρνηση να μην προχωρήσει σε αλλαγές που μπορούν να τινάξουν κάθε προγραμματισμό στον αέρα, με άμεσες δημοσιονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες
Δημήτρης Καραγιαννόπουλος
Αντιπρόσωπος ΕΑΣΥΑ