Σε μείζον ζήτημα για τον ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα κινδυνεύει να εξελιχθεί η χρηματοπιστωτική κρίση στην Ιταλία, με την Ρώμη να πιέζει για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με κρατικά κεφάλαια και το Βερολίνο να τονίζει ότι πρέπει να εφαρμοστεί ο θεσμοθετημένος κανόνας του Bail-in.
Τέλμα στη διαπραγμάτευση Ρώμης - Βρυξελλών
Η Ρώμη θεωρεί ότι το Bail-in θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στην πίστη των επενδυτών και των καταθετών
Την στιγμή που οι μετοχές των Ιταλικών τραπεζών βουλιάζουν, οι συζητήσεις της κυβέρνησης Ρέντσι με τη Κομισιόν για την ανακεφαλαιοποίηση κυρίως της Banca Monte dei Paschi di Siena και άλλων τραπεζών της χώρας βρίσκονται σε τέλμα.
Το ερώτημα είναι αν θα πρέπει να ακολουθηθεί η λύση του bail-in που πρακτικά σημαίνει κούρεμα των ομολογιούχων και των μετόχων των τραπεζών και δευτερευόντως των καταθετών, ή αν θα επιλεγεί η ανακεφαλαιοποίηση με κρατικά κεφάλαια.
Η Ρώμη θεωρεί ότι το Bail-in θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στην πίστη των επενδυτών και των καταθετών προς τις τράπεζες. Από την άλλη, οι Βρυξέλλες αντιλαμβάνονται εντελώς διαφορετικά το σχέδιο του Ματέο Ρέντσι. Η Κομισιόν φοβάται ότι πολλές τράπεζες στην Ευρώπη θα θελήσουν να ανακεφαλαιοποιηθούν με κρατικό χρήμα παρακάμπτοντας το οδυνηρό για τους επενδυτές τους Bail-in.
Η Επιτροπή θα ήθελε να εφαρμοστεί ένα σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο η παροχή κρατικών κεφαλαίων για την διάσωση μιας τράπεζας να γίνει μετά από κούρεμα ομολόγων και μετοχών.
Το δίχτυ ασφαλείας του Ρεντσι
Οι μεγάλες τράπεζες της Ιταλίας βαρύνονται με περίπου 360 δισεκ. ευρώ «κόκκινων δανείων»
Το σχέδιο της Ρώμης, είναι περισσότερο «ελαφρύ» σε ό,τι αφορά στην αντιμετώπιση ομολογιούχων και μετόχων. Σύμφωνα με αυτό, οι ιταλικές τράπεζες θα εκδώσουν μετοχές ή ομόλογα μετατρέψιμα σε μετοχές και το κράτος θα συμφωνήσει να αγοράσει όσους από τους τίτλους αυτούς δεν πωληθούν σε ιδιώτες, ενεργώντας ως δίχτυ ασφαλείας. Στόχος είναι να εξασφαλιστούν τουλάχιστον 5 δις ευρώ, για την Banca Monte dei Paschi di Siena.
Οι Ιταλοί θα επιθυμούσαν το συγκεκριμένο σχέδιο να εφαρμοστεί αμέσως, όμως μία συμφωνία θεωρείται απίθανη πριν τις 29 Ιουλίου, όταν θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα των stress tests των τραπεζών.
Ομως η τράπεζα της Σιένας δεν είναι ο μοναδικός ασθενής του ιταλικού πιστωτικού συστήματος. Συνολικά οι μεγάλες τράπεζες της χώρας βαρύνονται με περίπου 360 δισεκ. ευρώ «κόκκινων δανείων» γεγονός το οποίο καθίσταται εξαιρετικά επικίνδυνο μετά και την βουτιά των μετοχών τους την επομένη του δημοψηφίσματος στη Βρετανία. Το συνολικό σχέδιο Ρέντσι προβλέπει την δαπάνη 40 δισεκατομμυρίων ευρώ για την σωτηρία των τραπεζών.
Κεντρική τράπεζα Ιταλίας: Ναι στην κρατική στήριξη
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ιταλίας Ινιάτσιο Βίσκο δήλωσε την Παρασκευή ότι θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν κρατικά κεφάλαια για να στηριχθούν οι προβληματικές τράπεζες της χώρας, σε ένα χρηματοπιστωτικό σύστημα που «είναι γεμάτο κινδύνους» ύστερα από την απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο Βίσκο είπε ότι οι τρέχουσες συνθήκες της αγοράς είναι «γεμάτες κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα» και ότι ένας κρατικός μηχανισμός ασφαλείας για τη στήριξη των τραπεζών είναι απαραίτητος και δεν απαγορεύεται από τους ευρωπαϊκούς κανόνες.
Η κυβέρνηση βρίσκεται σε «συνεχή διάλογο» με τις Βρυξέλλες για να «διερευνήσει όλα τα μέσα δημόσιας παρέμβασης που επιτρέπονται από τους κανονισμούς της ΕΕ» δήλωσε ο Πάντοαν.
Κίνδυνος επέκτασης σε όλη την Ευρώπη
Ο Βίσκο, που είναι και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, προειδοποίησε για ενδεχόμενες συστημικές επιπτώσεις στο σύνολο της ευρωζώνης.
Ο Βίσκο δήλωσε ότι στην παρούσα κατάσταση είναι απαραίτητο οι αξιωματούχοι που είναι υπεύθυνοι για τη χάραξη της ευρωπαϊκής πολιτικής να είναι έτοιμοι «να περιορίσουν τις εντάσεις στην αγορά, να διασφαλίσουν τη ρευστότητα, να ενδυναμώσουν το τραπεζικό σύστημα και να στηρίξουν την εμπιστοσύνη». Προειδοποίησε επίσης ότι η πολύ αυστηρή εφαρμογή των κανόνων τραπεζικής εποπτείας δεν θα πρέπει «να αποτελέσει από μόνη της πηγή έντασης».
Γερμανία: Να εφαρμοστούν οι κανονισμοί
«Η διάσωση θα επιβαρύνει τους καταθέτες τους», δηλώνει η γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, επιμένοντας στην εφαρμογή του μέτρου του Bail-in, το οποίο, στο πλαίσιο της ευρύτερης «τραπεζικής εποπτείας» προτάθηκε τον Ιούνιο του 2012 από την Κομισιόν, έχει ήδη θεσμοθετηθεί και τέθηκε σε πλήρη εφαρμογή σε ολόκληρη την Ευρωζώνη από την 1η Ιανουαρίου 2016. Ο γερμανός υπουργός εξωτερικών αν και έσπευσε να επισημάνει ότι το ζήτημα των Ιταλικών τραπεζών εξετάζεται από τις Βρυξέλλες και τη Ρώμη, φρόντισε να θυμίσει σε όλους ότι «η Τραπεζική Εποπτεία είναι εγκατεστημένη στην ΕΚΤ και ανεξάρτητη».
Η «σφήνα» του ευρωδικαστηρίου περιπλέκει την κατάσταση
Οι έως τώρα κανόνες προβλέπουν ότι πρώτα πρέπει να επιβάλλεται bail-in σε μια τράπεζα που κινδυνεύει, δηλαδή να γίνεται «κούρεμα»« των ομολόγων και των μετοχών προς όφελος της τράπεζας, πριν χρησιμοποιηθεί το κρατικό χρήμα.
Αν και τίποτε δεν έχει παγιωθεί, η πλάστιγγα προς το παρόν τουλάχιστον φαίνεται να γέρνει προς την Ιταλία, καθώς – σύμφωνα με πληροφορίες του πρακτορείου Reuters – το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο πρόκειται να αποφασίσει εντός του Ιουλίου για το εάν μπορούν να χρησιμοποιούνται κρατικά κεφάλαια και να επιβάλλονται απώλειες σε ιδιώτες επενδυτές σε μια διάσωση τράπεζας.
Την προσφυγή στο Ευρωδικαστήριο έκανε μια ομάδα επενδυτών που είδαν τις καταθέσεις τους να εξανεμίζονται στην σλοβενική τραπεζική κρίση του 2013. Το Reuters αναφέρει ότι το ευρωδικαστήριο, στο 80% των αποφάσεών του έχει δεχθεί τις εισηγήσεις του γενικού εισαγγελέα.
Στην συγκεκριμένη υπόθεση, ο γενικός εισαγγελέας, στο πόρισμά του αναφέρει ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει δεσμευτικές εξουσίες για τέτοιου είδους ζητήματα και ότι, οι απώλειες των ιδιωτών επενδυτών δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου το κράτος να βοηθήσει τις τράπεζες».
Η απόφαση πρόκειται να εκδοθεί στις 19 Ιουλίου και αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όχι μόνο από τις Βρυξέλλες, τη Ρώμη και το Βερολίνο, αλλά και την Λισαβόνα, καθώς η τρίτη σε μέγεθος τράπεζα της Πορτογαλίας, η Caixa Geral de Depositos, χρειάζεται ανακεφαλαιοποίηση.
Διαβάστε περισσότερα στο thetoc.gr