«Σκεφτόμουν γιατί μας κρατάνε; Πότε θα μας αφήσουν; Θα περάσω όλη μου τη ζωή στις φυλακές; Και πώς θα βοηθήσω την οικογένειά μου;» Ο Πακιστανός Σαλμάν Αρίφ είναι 24 ετών. Περπατά δύσκολα. Σχεδόν κουτσαίνει. Οταν ήταν μικρός είχε προσβληθεί από πολυομελίτιδα, λέει. Αλλά λίγο φαίνεται να τον νοιάζει.
«Μόλις βγήκα έξω έπεσα και προσευχήθηκα. Ημουν επιτέλους ελεύθερος». Ο Σαλμάν είναι ένας από τους 110 και πλέον κρατουμένους που απελευθερώθηκαν ήδη από την Αμυγδαλέζα, στο πλαίσιο της νέας πολιτικής των υπουργείων Μεταναστευτικής Πολιτικής και Προστασίας του Πολίτη.
Το τρίπτυχο
Οπως λέει, βγήκε την περασμένη Τρίτη, ύστερα από 14 μήνες εγκλεισμού. Τώρα σφίγγει στην τσέπη του το λευκό τρίπτυχο του αιτούντος άσυλο. Είχε υποβάλει αίτημα πριν από επτά μήνες. Επέστρεψε στο σπίτι όπου έμενε πριν συλληφθεί, στο Γαλάτσι. Το διαμερισματάκι ενός συγχωριανού του - «σαν αδελφός μου είναι», που ζει πάνω από 12 χρόνια στην Ελλάδα. Το πρώτο πράγμα που έκανε ήταν ένα ζεστό μπάνιο.
«Η Αμυγδαλέζα είναι φυλακή. Μέσα στα κοντέινερ παίζαμε χαρτιά για να περάσει η ώρα. Βγαίναμε λίγο στην αυλή, αλλά δεν είχαμε τι να κάνουμε. Περνούσαν οι ώρες και οι μέρες, δεν ξέραμε τι γίνεται στον έξω κόσμο, δεν ξέραμε πού είμαστε. Με την οικογένειά μου στο Πακιστάν κατάφερα να μιλήσω μόνο τρεις φορές. Αισθανόμουν μεγάλη μοναξιά. Αλλά δεν ήθελα να με πάρει από κάτω. Ελεγα θα αρρωστήσω»...
Το φαγητό, λέει, δεν ήταν καλό. «Ρύζι, ψωμί, μακαρόνια. Εκοβαν μία φραντζόλα ψωμί για οκτώ άτομα». Οταν έβρεχε, το κοντέινερ έσταζε. «Εσταζε πάνω στο κρεβάτι μου. Βάζαμε κουβάδες και κατσαρόλες για το νερό». Κάποιες φορές δεν υπήρχε καν νερό. «Εσπαζε κάτι και μπορεί να έκαναν έναν μήνα να το φτιάξουν. Παλιότερα τα έφτιαχναν σε μία βδομάδα. Αλλά τον τελευταίο καιρό όχι πια. Κάναμε ντους από τον σωλήνα. Δεν υπήρχε καθαριότητα, να νιώθουμε όπως οι άνθρωποι. Εμείς προσπαθούσαμε να καθαρίσουμε όπως μπορούσαμε. Τα ποντίκια ήταν πάρα πολλά. Σχεδόν διπλάσια από εμάς»...
Κάποιοι από τους συγκρατούμενούς του είχαν ψώρα, λέει. Πλυντήρια υπήρχαν, αλλά μόνο για τις κουβέρτες. Τα ρούχα του και τα σεντόνια του τα έπλενε ο ίδιος στο χέρι. «Οταν μπήκα στην Αμυγδαλέζα, μου δώσανε βρώμικες κουβέρτες. Δεν μπορούσα να τις χρησιμοποιήσω. Πήρα μία άλλη από ένα παιδί που έφευγε». Ολο το 14μηνο το έβγαλε με ένα ζευγάρι παπούτσια, αυτά που φορούσε όταν συνελήφθη. Ρούχα βρήκε από φίλους και γνωστούς.
Ο Μοχάμεντ Καντίρ βγήκε από το κέντρο της Κορίνθου την Τετάρτη με 6μηνη αναβολή απομάκρυνσης
«Υπήρχαν κάποτε μεταχειρισμένα ρούχα για όποιον είχε ανάγκη, αλλά εγώ δεν πήρα». Για τους αρρώστους η συνηθισμένη λύση ήταν το ντεπόν. «Μία φορά που είχα πολύ πυρετό παρακαλούσα για γιατρό και μου έδωσαν ντεπόν. Οταν ήμασταν άρρωστοι, η συνηθισμένη λύση ήταν να μη σηκωθούμε από το κρεββάτι και να περιμένουμε να περάσει».
Τι ανθρώπους συνάντησε μέσα στο κέντρο κράτησης; «Κάποιους που δεν ήθελαν παρέες αλλά κι ευγενικούς». Αλλωστε η Αμυγδαλέζα δεν ήταν η πρώτη του εμπειρία από την πολιτική της κράτησης. Τον Αύγουστο του 2012 συνελήφθη στην Αθήνα και μεταφέρθηκε στο κέντρο κράτησης της Ξάνθης. Εκεί έμεινε έναν χρόνο. «Στην Ξάνθη ήταν καλύτερα από την Αμυγδαλέζα. Εκεί υπήρχε τουλάχιστον ένα γήπεδο, μας άφηναν να παίζουμε ποδόσφαιρο και κάπως πιο ανθρώπινα περνούσε ο καιρός». Κατάγεται από μία πόλη κοντά στη Λαχόρη.
Ψάχνω δουλειά
Ο πατέρας του δουλεύει στη λαχαναγορά και έχει έξι μικρότερα αδέλφια. Ολοι περιμένουν από τον Σαλμάν. Εκείνος από τον Δεκέμβρη του 2011, όταν μπήκε στην Ελλάδα, έχει δουλέψει μόνο περιστασιακά ως κηπουρός. Τους περισσότερους μήνες τους πέρασε στα κέντρα κράτησης, επειδή συλλαμβανόταν χωρίς χαρτιά, όπως λέει. Τώρα θέλει να βρει δουλειά. «Γυρνάω στα μαγαζιά και ρωτάω. Ο,τι δουλειά βρω, δεν με νοιάζει». Στο μυαλό του τριγυρνά και το ενδεχόμενο να φύγει από την Ελλάδα, αν και ακόμη δεν μπορεί. Ολλανδία θέλει να πάει. Εχει ακούσει πως εκεί τα μεροκάματα είναι καλύτερα.
Ο ΓΟΛΓΟΘΑΣ ΤΟΥ 35ΧΡΟΝΟΥ Μ. ΚΑΝΤΙΡ
Η φυλακή είναι πάντα φυλακή
«Τώρα πρέπει να βρω δουλειά. Ψάχνω, ό,τι βρω θα κάνω. Αν δεν βρω στην Αθήνα, θα πάω στη Θήβα. Εκεί έμενα πριν με πιάσουν. Στο Πακιστάν δεν μπορώ να γυρίσω λόγω των Ταλιμπάν». Ο 35χρονος Μοχάμεντ Καντίρ βγήκε από το κέντρο κράτησης της Κορίνθου την περασμένη Τετάρτη. Είχε περάσει δύο μήνες εκεί και πριν άλλους 12 στην Αμυγδαλέζα.
«Είμαι 13 χρόνια στην Ελλάδα», μας λέει σε καλά ελληνικά. «Στην αρχή έμενα στους Αμπελόκηπους και μετά πήγα στη Θήβα. Δούλευα στη λαϊκή και μετά σε πλυντήρια αυτοκινήτων. Είχα ένσημα και το 2005 έβγαλα κανονικά χαρτιά. Αλλά μου έκλεψαν το σπίτι, μου τα πήραν όλα». Μετά την κλοπή δεν μπορούσε να ξαναβγάλει αμέσως νομιμοποιητικά έγγραφα για οικονομικούς λόγους, όπως υποστηρίζει.
«Χρειαζόμουν πολλά λεφτά, κάπου 1.200 ευρώ, και δεν τα είχα». Τελικά συνελήφθη για πρώτη φορά πριν από 14 μήνες στο αεροδρόμιο της Αθήνας. Ηταν η πρώτη φορά που είχε ταξιδέψει στο Πακιστάν και γυρνούσε στην Ελλάδα. Μας λέει πως τον έπιασαν για πλαστά χαρτιά. Είχε στα χέρια του μια μπλε βεβαίωση κατάθεσης δικαιολογητικών.
Ο ίδιος υποστηρίζει πως δεν ήξερε ότι ήταν πλαστή. «Πιάσανε πολύ κόσμο τότε, όχι μόνο εμένα». Εμεινε έξι μέρες στο κρατητήριο του αεροδρομίου και μετά τον μετέφεραν στην Αμυγδαλέζα.
Ηταν βρώμικα
«Εκεί ήταν βρώμικα, δεν είχε καλό φαγητό και είχε πολλά ποντίκια. Τόσο μεγάλα», λέει και κάνει τη χαρακτηριστική κίνηση με τα χέρια του.
«Κάποια αιρκοντίσιον δούλευαν και άλλα όχι. Το νερό δεν δούλευε πάντα. Πότε είχε, πότε δεν είχε. Οι τουαλέτες ήταν βρώμικες. Ηταν δύσκολα. Μια φορά αρρώστησα και μου δώσανε ντεπόν.
Υπήρχαν άλλοι που δεν είχαν ούτε ρούχα ούτε παπούτσια. Εγώ είχα τη βαλίτσα μαζί μου, όταν με πιάσανε. Είχα δύο ζευγάρια παπούτσια. Κράτησα το ένα και το δεύτερο το έδωσα σε έναν που δεν είχε καθόλου».
Πριν δύο μήνες, λέει ο Μοχάμεντ, μεταφέρθηκε στο κέντρο κράτησης Κορίνθου. «Εκεί ήταν καλύτερα. Οι αστυνομικοί ήταν καλύτεροι, το φαγητό καλύτερο. Είχε από όλους, Πακιστανούς. Μπανγκλαντεσιανούς, Ινδούς, Αφγανούς. Αλλά πολλή στενοχώρια. Η φυλακή είναι πάντα φυλακή».
Τελικά, ο Μοχάμεντ βγήκε από το κέντρο της Κορίνθου την Τετάρτη με 6μηνη αναβολή απομάκρυνσης, μέχρι να εξεταστεί το αίτημα που υπέβαλε για χορήγηση πολιτικού ασύλου.
Στο Χαϊδάρι
«Δεκατέσσερις μήνες αυτήν τη στιγμή περίμενα». Δήλωσε διεύθυνση διαμονής στο Χαϊδάρι Αττικής, όπου μένει ένας φίλος του, όπως λέει, και του επεβλήθη ο περιοριστικός όρος της μη μόνιμης διαμονής του στην Αθήνα και μη μετάβασής του στους Νομούς Αχαΐας (όπου βρίσκεται το λιμάνι της Πάτρας), Θεσπρωτίας (όπου βρίσκεται το λιμάνι της Ηγουμενίτσας), Κέρκυρας και Κιλκίς. Τώρα θέλει να βρει δουλειά. Πίσω στο Πακιστάν έχει τη γυναίκα του και ένα κοριτσάκι, που περιμένουν να ζήσουν από αυτόν.
ΑΔΙΚΗΜΑΤΑ ΚΑΚΟΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗΣ
Εισαγγελική έρευνα για τις συνθήκες κράτησης
Την παρέμβαση του εισαγγελέα προκάλεσαν οι καταγγελίες για τις συνθήκες κράτησης των αλλοδαπών στην Αμυγδαλέζα. Ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Ηλίας Ζαγοραίος διέταξε χθες τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης μετά τις καταγγελίες για τις συνθήκες κράτησης στο προαναχωρησιακό κέντρο κράτησης, με στόχο να διαπιστωθεί αν έχουν διαπραχθεί αδικήματα που αφορούν πράξεις και συμπεριφορές κακομεταχείρισης - κακοποίησης κρατουμένων.
Υπενθυμίζεται πως στις 14 Φεβρουαρίου είχε επισκεφθεί το κέντρο ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Γιάννης Πανούσης, μετά την αυτοκτονία ενός κρατουμένου. Τότε ο υπουργός είχε εκφράσει την ντροπή του για όσα είδε. Μεταξύ άλλων είχε σηκωθεί και ένα μήνυμα γραμμένο σε σεντόνι που κατήγγειλε βιασμό.
Ο Σαλμάν λέει πως ο ίδιος δεν είχε πέσει θύμα ξυλοδαρμού, αλλά είχε ακούσει για την επίθεση που είχε γίνει από αστυνομικούς σε κρατουμένους την ώρα που προσεύχονταν μέσα στο κέντρο. «Οταν ρωτούσα γιατί μας κρατάτε, μου απαντούσαν έτσι λέει ο νόμος. Κάποιοι έλεγαν δεν θα αφεθείτε ελεύθεροι ποτέ»...
Τώρα, που είναι τελικά ελεύθερος, το μόνο που τον νοιάζει είναι να βρει δουλειά, όπως λέει, για να βγάλει λεφτά, να μπορεί να ζήσει και να στείλει και στους δικούς του. Αυτό είναι και το πρόβλημα του Μοχάμεντ, που βγήκε την Τετάρτη από το κέντρο της Κορίνθου, αλλά και άλλων αλλοδαπών που αφέθηκαν ελεύθεροι. Ο Ναΐμ, κι αυτός Πακιστάνος που βγήκε από την Αμυγδαλέζα, θα γυρίσει λέει στη Λαμία όπου ζούσε και δούλευε πριν συλληφθεί. Οπως λέγεται, δεν αποκλείεται κάποιοι να έχουν πάρει και τον δρόμο για την Πάτρα, σε μία προσπάθεια να περάσουν παράνομα απέναντι στην Ιταλία και να αναζητήσουν μία καλύτερη τύχη στην Ευρώπη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ
ethnos.gr