«Θέλουμε πανεπιστήμια χωρίς βία», είναι το αίτημα-κραυγή αγωνίας που έχουν υποβάλει φοιτητές προς το υπουργείο Παιδείας και Προστασίας του Πολίτη σε ηλεκτρονική ιστοσελίδα, με τις υπογραφές να ξεπερνούν τις 1.400.
Την ίδια ώρα τρεις πρυτάνεις μιλούν στον «Ε.Τ.» για το νόμο Γαβρόγλου περί ασύλου, υπογραμμίζοντας ότι είναι σε εντελώς λάθος κατεύθυνση και ζητάνε να ισχύει στα πανεπιστήμια σε θέματα ανομίας ό,τι και σε όλους τους άλλους χώρους, παραμένοντας στην κοινή γραμμή που είχε η Σύνοδος των Πρυτάνεων από το καλοκαίρι, για επέμβαση της Αστυνομίας σε όλες τις αξιόποινες πράξεις.
Οσον αφορά τη δημιουργία της επιτροπής «για τη μελέτη ζητημάτων της ακαδημαϊκής ελευθερίας και ειρήνης», από την πλευρά του υπουργείου Παιδείας, με στόχο την επίλυση των φαινομένων παραβατικότητας στα πανεπιστήμια, πολλοί από τους πρυτάνεις αντιμετωπίζουν με μειδιάματα την ερώτηση αν θα στραφούν σε αυτήν για να λύσουν τα προβλήματά τους. «Τα φαινόμενα βίας κινούνται με ταχύτητες που δεν προλαβαίνουν αυτές οι επιτροπές», σχολιάζει ο πρύτανης του ΟΠΑ, Εμμανουήλ Γιακουμάκης.
[custom:google-ads]
Αντίληψη ανοχής
«Ολοι οι νόμοι περί ασύλου ήταν κακοί. Κι αυτό γιατί δεν είχαν αποτέλεσμα. Δεν έχει βρεθεί ακόμα ένα σημείο ισορροπίας στα πανεπιστήμια. Σίγουρα οι ακαδημαϊκοί χώροι είναι ιδιαίτερη περίπτωση και σίγουρα δεν θα λυθεί το πρόβλημα μέσα σε μια μέρα, με την κατάργηση του νόμου Γαβρόγλου. Το σημαντικότερο είναι η αντίληψη ανοχής που έχουμε», συμπληρώνει ο κ. Γιακουμάκης.
«Μία διάταξη δεν θα λύσει όλα τα προβλήματα, όμως ο πρόσφατος νόμος περί ασύλου που ψηφίστηκε είναι στη λάθος κατεύθυνση. Εχει επικρατήσει στα πανεπιστήμια μια παράδοση δεκαετιών, η οποία δεν μπόρεσε να περιοριστεί από τη μία μέρα στην άλλη. Η αλλαγή του νόμου ίσως ενισχύει την αντίληψη ότι ο καθένας μπορεί να δρα ανενόχλητος», αναφέρει ο πρύτανης του ΑΠΘ, Περικλής Μήτκας.
Κάποιοι άλλοι πάνε το ζήτημα του ασύλου ένα βήμα παραπέρα, αναρωτώμενοι αν πρέπει να υπάρχει τελικά ρύθμιση που αναφέρεται στο άσυλο. «Το ακαδημαϊκό άσυλο υφίσταται. Το έχουμε κατακτήσει ως δημοκρατία. Η λύση που σέβεται την κοινή λογική είναι να επεμβαίνει αυτεπάγγελτα η Αστυνομία στο κοινό έγκλημα. Ομως ο νόμος Γαβρόγλου έχει επιτείνει ένα πρόβλημα το οποίο ήδη υπήρχε», υποστηρίζει ο Αχιλλέας Ζαπράνης, πρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Νόμος Γαβρόγλου
«Σε αξιόποινες πράξεις που τελούνται εντός των χώρων των ΑΕΙ εφαρμόζεται η κοινή νομοθεσία», ήταν το άρθρο 3 του νόμου 4009 επί υπουργίας Αννας Διαμαντοπούλου, που καταργήθηκε τον περασμένο Αύγουστο. Το «άρθρο 3» του υπουργού Παιδείας, Κώστα Γαβρόγλου, που αντικατέστησε το παραπάνω ορίζει ότι η «επέμβαση δημόσιας δύναμης σε χώρους των ΑΕΙ επιτρέπεται αυτεπαγγέλτως σε περιπτώσεις κακουργημάτων, καθώς και εγκλημάτων κατά της ζωής και ύστερα από απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση. Οι ανωτέρω περιορισμοί δεν ισχύουν για επεμβάσεις του Πυροσβεστικού Σώματος και επεμβάσεις σε περιπτώσεις τροχαίων ατυχημάτων».
Πρακτικά, ο υπουργός «πετάει» το μπαλάκι στην ηγεσία του πανεπιστημίου. Για να ανακατέψει ακόμα περισσότερο την τράπουλα, πλέον βάσει νόμου δεν είναι μόνο ο πρύτανης που καλείται να πάρει την απόφαση, αλλά σύσσωμο το πρυτανικό συμβούλιο. Μπορεί τη δεδομένη στιγμή να μην υπάρξουν προστριβές, αλλά όταν θα έρθει η εκλογή των νέων πρυτανικών αρχών στα πανεπιστήμια, σίγουρα οι ομόφωνες αποφάσεις θα προκύπτουν με μεγαλύτερη δυσκολία. Κι αυτό γιατί ο νέος νόμος για την τριτοβάθμια εκπαίδευση ορίζει ότι οι αντιπρυτάνεις πλέον θα εκλέγονται με ξεχωριστό ψηφοδέλτιο και δεν θα αποτελούν επιλογή του πρύτανη. Σε περιπτώσεις λοιπόν που ο πρύτανης θα ακολουθεί διαφορετική πολιτική από τους αντιπρυτάνεις, η απόφαση για επέμβαση της Αστυνομίας είτε θα βγαίνει με τρομακτική καθυστέρηση είτε δεν θα λαμβάνεται καθόλου.
Αύξηση παραβατικότητας το 2017
Μάλιστα, ο κ. Ζαπράνης διενεργεί έρευνα για τα φαινόμενα παραβατικότητας σε πανεπιστήμια τα τρία τελευταία χρόνια. «Το 2017 είχαμε 52 περιστατικά ανομίας και παραβατικότητας, όσα είχαμε συνολικά τις χρονιές 2015 (24 περιστατικά) και 2016 (35 περιστατικά). Κι αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας πρώτης έρευνας στον έντυπο Τύπο. Πρόκειται για την κορυφή του παγόβουνου, μιας και πολλά περιστατικά δεν φτάνουν μέχρι το σημείο της καταγγελίας λόγω της τρομοκράτησης που υπάρχει από συγκεκριμένες μειοψηφίες». Τα αποτελέσματα της έρευνας, όταν ολοκληρωθεί, θα αποσταλούν στην Ευρωπαϊκή Ενωση Πανεπιστημίων, με στόχο να επισημανθεί το πρόβλημα. Τα περιστατικά ποικίλλουν: από καταλήψεις, προπηλακισμούς και ομηρίες καθηγητών μέχρι ξυλοδαρμούς, εμπρησμούς, διακίνηση ναρκωτικών και παρεμπόριο.
Αναγνώριση προβλήματος
Η σύσταση επιτροπής από τον Κώστα Γαβρόγλου για να λύσει τα φαινόμενα παραβατικότητας στα πανεπιστήμια φαίνεται ότι τελικά το μόνο που καταφέρνει είναι να απογοητεύει την ακαδημαϊκή κοινότητα.
«Είναι ανεδαφική η λειτουργία της επιτροπής. Μέχρι να συγκληθούν όλα τα μέλη να διερευνήσουν ένα πρόβλημα, να επισκεφθούν τον πανεπιστημιακό χώρο και να δώσουν λύση, εμείς θα καταγράφουμε νέα περιστατικά παραβατικότητας», εξηγεί ο κ. Γιακουμάκης.
Πάντως, όπως σημειώνει, η δημιουργία της είναι μια έμμεση παραδοχή της πολιτείας και ιδιαίτερα του κ. Γαβρόγλου, ότι «κάτι πάει λάθος».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο κ. Ζαπράνης, ο οποίος σημειώνει ότι δεν θα απευθυνόταν σε καμία περίπτωση στην επιτροπή για να λύσει τα φαινόμενα παραβατικότητας του Ιδρύματός του. «Δεν μπορεί ο νομοθέτης να νομοθετεί και μετά να φτιάξει μια επιτροπή. Αν ο νόμος λειτουργεί σωστά δεν χρειάζεται επιτροπή».
ΕΛΠΙΔΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗ
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου