Τον καυτό μήνα Αύγουστο οι ρεπόρτερ παντού στον κόσμο προσεύχονται να βγει αληθινός ο Ουμπέρτο Εκο: να μην υπάρχουν ειδήσεις.
Ωστόσο, ο ανελέητος θεός των δημοσιογράφων που ατύχησαν να μην πάρουν άδεια στην καρδιά του καλοκαιριού τούς επιφυλάσσει και μια δεύτερη τιμωρία: συνήθως τότε γίνονται τα αγριότερα εγκλήματα.
Οπως αυτό πριν από λίγες μέρες στο Κορωπί.
Κάθε φορά που ένα άγριο φονικό γίνεται το καλοκαίρι, οι δημοσιογράφοι ανασύρουν έναν νόμο της εγκληματολογίας που μας έρχεται από τα μέσα του 18ου αιώνα.
Ο πατέρας της εγκληματολογικής στατιστικής Α. Quetelet είναι αυτός που διατύπωσε τον «θερμικό νόμο της εγκληματικότητας», σύμφωνα με τον οποίο τους θερμούς μήνες υπερτερούν τα εγκλήματα κατά του προσώπου και τους ψυχρούς τα εγκλήματα κατά της περιουσίας.
Οι επιστήμονες έχουν προτείνει διάφορες ερμηνείες: ότι λόγω της υψηλής θερμοκρασίας ο οργανισμός αναλίσκει λιγότερες δυνάμεις κι επομένως πλεονάσματα δύναμης εξωτερικεύονται ανεξέλεγκτα και βίαια, ότι αυξάνονται οι ευκαιρίες τέλεσης εγκληματικής πράξης και άρα η συχνότητα τέλεσής της, ότι οι άνθρωποι επιβαρυμένοι από την κούραση του χειμώνα γίνονται πιο επιθετικοί, ότι η ζέστη ενεργοποιεί νευροενδοκρινικούς μηχανισμούς που αυξάνουν την ευερεθιστότητα.
Ωστόσο, ο καθηγητής εγκληματολογίας Αγγελος Τσιγκρής αμφισβητεί εν μέρει τη μυθολογία: επιβεβαιώνει ότι τότε διαπράττονται πολύ βίαια εγκλήματα, αμφισβητεί όμως ότι είναι περισσότερα από άλλους μήνες του χρόνου.
Ο Τσιγκρής σχολιάζει τα ευρήματα: «Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρωποκτονιών τελούνται τον χειμώνα. Το τελευταίο αποτέλεσμα καταρρίπτει τον μύθο του θερμικού νόμου της εγκληματικότητας. Σύμφωνα με αυτόν τον μύθο, τα εγκλήματα βίας λαμβάνουν χώρα, κατά κύριο λόγο, τους θερμούς μήνες του έτους. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρωποκτονιών τελούνται τον μήνα Φεβρουάριο και ακολουθούν ο Μάρτιος και ο Δεκέμβριος. Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο έχουμε το χαρακτηριστικό της βιαιότητας».
Φρίκη στο Κορωπί
Το άγριο φονικό στο Κορωπί, που τροφοδότησε τις τηλε-νουβέλες και τις σελίδες των κουτσομπολίστικων εφημερίδων με γενναίες δόσεις από αίμα και σπέρμα, άνοιξε και πάλι τη συζήτηση για τα άγρια εγκλήματα και τις δολοφονίες «πάθους», αλλά δεν άγγιξε καθόλου (αναμενόμενα δυστυχώς) την κουβέντα για το πώς προστατεύονται τα παιδιά σε οικογένειες που δυσλειτουργούν, για το θέμα της ενδοοικογενειακής βίας και τα όρια της δημοσιογραφικής δεοντολογίας όταν καλείται να διαχειριστεί θέματα ζωής και θανάτου.
Οι λεπτομέρειες της ιστορίας που διαβάσαμε αυτές τις μέρες αναπαρήγαγαν όλα τα στερεότυπα που οι δημοσιογράφοι αγαπούν να ανακυκλώνουν: για τη γιαγιά φόνισσα (και δευτερευόντως αγρίως κακοποιημένη στον γάμο της), για την εγγονή «γυναίκα-δηλητήριο» (και ουδόλως ανύπαντρη μάνα με δυο παιδιά), για τη σύζυγο-μαινόμενη κερατωμένη (και ουδόλως ταλαιπωρημένη στον γάμο της με άλλο τρόπο).
Δίπλα σ’ αυτές τις δυο γυναίκες, τις τελευταίες μέρες στέκει και μια τρίτη, «γυναίκα-μυστήριο», αυτή με ένα ακόμα παιδί (το πέμπτο του ανδρός-μήλου της Εριδος).
Αυτή η αιματοβαμμένη ιστορία (που όλοι όσοι συγχέουν το δραματικό με το τραγικό έσπευσαν να συγκρίνουν με... αρχαία τραγωδία) ίσως να μην είχε και πολλή σημασία αν δεν αναδείκνυε χρόνιες παθογένειες της ελληνικής «δημόσιας συζήτησης» κάθε φορά που ένα άγριο έγκλημα πραγματοποιείται: την εμμονική προσήλωση πίσω από την κλειδαρότρυπα, την περιπτωσιολογία έναντι της ματιάς στο κοινωνικό, την αποθέωση της «ζουμερής» λεπτομέρειας και την πλήρη παρασιώπηση του πλαισίου.
Συνήθως τα εγκλήματα τον άγριο μήνα Αύγουστο είναι αυτά που αποκαλούνται «εγκλήματα πάθους»: απατημένοι σύζυγοι, εγκαταλειμμένοι εραστές, ζηλότυποι σύντροφοι είναι συνήθως οι δράστες.
Συνηθέστερα, ο θύτης είναι άνδρας - είναι ελάχιστο το ποσοστό των γυναικών που φτάνουν σε φόνο από πάθος.
Εγραφε ο «Ιός» το 1997 («Οι δολοφόνοι του Αγίου Βαλεντίνου»):
«Αν οι λόγοι που οδηγούν στο έγκλημα ζηλοτυπίας είναι πολλοί και ποικίλοι, η κοινωνική αντιμετώπιση της συγκεκριμένης εγκληματικής συμπεριφοράς παρουσιάζει εξαιρετική ιδιοτυπία: πολύ συχνά, όσοι εγκληματούν από ζήλια γίνονται αποδέκτες μιας σιωπηρής κατανόησης που σπανίζει σε άλλες κατηγορίες ανθρωποκτονιών.
Πίσω από τη στάση αυτή κρύβονται στην πραγματικότητα οι τρέχουσες αντιλήψεις περί ζήλιας, ενός συναισθήματος που θεωρείται θεμιτό και αυτονόητο συμπλήρωμα του έρωτα, ικανό να τυφλώσει το άτομο και να το οδηγήσει στα άκρα (...) Δύσκολα άλλο έγκλημα θα βρει τέτοια ομόθυμη και διιστορική στήριξη».
Πεθαίνουν από έρωτα
Τους λόγους που καθιστούν το έγκλημα από ερωτικό πάθος τόσο συναρπαστικό και ενδιαφέρον για το κοινό εξηγεί σε εισήγησή του ο καθηγητής εγκληματολογίας Νέστορας Κουράκης:
«Η απάντηση στο ερώτημα συναρτάται με την ίδια τη σημασία των δύο εννοιών, εγκλήματος και έρωτα (...) Υπάρχει μια δραματική διαπάλη ανάμεσα στις ψυχικές δυνάμεις που εξωθούν κάποιον στο έγκλημα λόγω του ερωτικού του πάθους και σε εκείνες που τον συγκρατούν εκ φύσεως, θέτοντάς του τα όρια έως τα οποία επιτρέπεται να φτάσει.
Ακριβώς αυτή η σφοδρή διαπάλη αντίθετων δυνάμεων υπαρξιακού χαρακτήρα, τις οποίες ο άνθρωπος αδυνατεί να εξηγήσει και να ξεπεράσει, καθιστά τα εγκλήματα από ερωτικό πάθος τόσο συναρπαστικά και ταυτόχρονα μας ωθεί να αντιμετωπίζουμε τον ερωτικό εγκληματία με διάθεση κατανόησης, πολύ περισσότερο μάλιστα όταν αυτός δρα χωρίς ιδιοτέλεια και σκοπιμότητες».
Η στατιστική του αίματος με... τον υδράργυρο ψηλά*
Στο 82,7% των υποθέσεων το έγκλημα τελέστηκε εναντίον ενός θύματος, ενώ στο 13% υπήρχαν δύο θύματα. Συνήθως ο δολοφόνος σκοτώνει το «αντικείμενο» του πάθους του ή τον αντίζηλό του.
Στη συντριπτική πλειονότητα (82,6%) ο δράστης έχει λευκό ποινικό μητρώο και το ερωτικό έγκλημα είναι το πρώτο και τελευταίο της ζωής του.
Συνήθως οι δράστες είναι χωρισμένοι, διαζευγμένοι ή σε διάσταση με τον επίσημο ερωτικό τους σύντροφο και ενδεχομένως οι πιθανότητες επανασύνδεσής τους είναι από ελάχιστες έως ανύπαρκτες.
Ελάχιστο ποσοστό (4,3%) ανθρωποκτόνων αυτού του τύπου είναι γυναίκες.
Συνήθως οι δράστες είναι 26-35 ετών (50%) και τα θύματα 18-45 ετών.
Συνήθως ο δράστης είναι ηλικιακά μεγαλύτερος από το θύμα. Αποτελεί έγκλημα επιβολής και εξουσίασης που επιβάλλεται με βία από τον «ισχυρότερο» προς τον «ασθενέστερο».
Ως προς την κατάσταση της ψυχικής και διανοητικής υγείας των θυμάτων, βρέθηκε ότι στο σύνολο των υποθέσεων του δείγματος τα θύματα ήταν ικανά προς καταλογισμό και ψυχικά υγιή.
Σύμφωνα με την Ιατροδικαστική Υπηρεσία Αθηνών, πρόκειται για εγκλήματα ιδιαίτερα αποτρόπαια, που συνοδεύονται από σημάδια έντονης βιαιότητας. Χαρακτηρίζονται από αφοπλιστική ωμότητα και από πρωτόγονη σκληρότητα.
* Στοιχεία από τη μελέτη «Εγκλήματα από έρωτα» του Αγγελου Τσιγκρή, Εκδόσεις Σάκκουλα, 2004
Φονικά που... πάγωσαν τη χώρα τον Αύγουστο
▶ Παλλήνη 1992
Στις 27 Αυγούστου κι ενώ το αυγουστιάτικο φεγγάρι ήταν ολόγιομο, τρεις σατανιστές οδήγησαν τη 14χρονη Δώρα Συροπούλου σε ερημική τοποθεσία στο Σέσι Κορωπίου.
Αφού τη στραγγάλισαν, ασέλγησαν πάνω στο πτώμα της και μετά του έβαλαν φωτιά.
Είναι το πρώτο έγκλημα των τριών «σατανιστών της Παλλήνης», που συνελήφθησαν την Πρωτοχρονιά του 2004.
Κατσούλας και Δημητροκάλης ομολόγησαν και καταδικάστηκαν σε δις ισόβια, ενώ στη συνεργό τους Μαργέτη επιβλήθηκε ποινή πρόσκαιρης κάθειρξης 17 ετών.
▶ Κομοτηνή 1995
Δύο 15χρονοι σκοτώνουν χτυπώντας με ξύλινο δοκάρι και σφυρί στο κεφάλι έναν 79χρονο ρακοσυλλέκτη.
Στην κατάθεσή τους υποστήριξαν πως το θύμα τούς είχε κάνει ανήθικες προτάσεις.
Στη συνέχεια αποδείχτηκε πως οι δύο ανήλικοι είχαν μπει στην καλύβα του για να τον κλέψουν.
▶ Θάσος 1996
Εκείνη την αυγουστιάτικη νύχτα ο 24χρονος φοιτητής Θεολογίας, Θεόφιλος Σεχίδης, δεν ήταν μόνος: γύρω του έστεκαν τα πτώματα του 55χρονου πατέρα του, της 48χρονης μητέρας του, της 27χρονης αδελφής του, της 75χρονης γιαγιάς του και του 58χρονου θείου του.
Από ορισμένα πτώματα ο Θεόφιλος αφαίρεσε τμήματα του εγκεφάλου και τα τοποθέτησε στο ψυγείο για «μεταγενέστερη μελέτη», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε.
Την επομένη τεμάχισε τα πτώματα, τα έβαλε σε σακούλες σκουπιδιών και τα πέταξε σε χωματερή.
Οταν η σύζυγος του θείου του ματαίως αναζητούσε τον άντρα της, το έγκλημα αποκαλύφθηκε.
Μόνο το πτώμα του θείου του βρέθηκε τελικά από την Αστυνομία.
Στους αστυνομικούς υποστήριξε ότι σκότωσε τα θύματά του αμυνόμενος, διότι συνωμοτούσαν εναντίον του.
▶ Σαντορίνη 2008
Τη μαχαίρωσε επτά φορές με πέντε διαφορετικά μαχαίρια κι ύστερα, ενώ ήταν ακόμα ζωντανή, την αποκεφάλισε.
Ο 31χρονος μάγειρας, Θανάσης Αρβανίτης, κρατώντας το κομμένο κεφάλι της συζύγου του κι ένα μαχαίρι, περπατούσε στον Βούρβουλο της Σαντορίνης.
Ετσι περιέγραφε τα γεγονότα τότε ο συνάδελφός μας τώρα στην «Εφ.Συν.», Μάνος Τσαλδάρης: «Είχε διανύσει μια απόσταση περίπου 800 μέτρων όταν τον εντόπισαν οι αστυνομικοί. Στο ένα περιπολικό ήταν ένας ανθυπαστυνόμος που δεν είχε μαζί του το όπλο του κι ένας αρχιφύλακας, ενώ στο άλλο ήταν τρεις άοπλοι δόκιμοι. Ο δράστης προσποιήθηκε ότι θα παραδοθεί και ξάπλωσε στο έδαφος. Ακολούθως όμως επιτέθηκε στον αρχιφύλακα που πήγε να τον συλλάβει και τον τραυμάτισε με το μαχαίρι στο στόμα. Ο αρχιφύλακας τον πυροβόλησε δύο φορές πετυχαίνοντάς τον στον θώρακα. Παρ’ όλα αυτά, ο δράστης κατάφερε να μπει στο ένα περιπολικό (πετώντας παράλληλα το κομμένο κεφάλι στο δεύτερο αυτοκίνητο), στο οποίο οι αστυνομικοί είχαν αφήσει τα κλειδιά στη μίζα πιστεύοντας ότι ο 31χρονος είναι νεκρός. Ο δράστης ανέπτυξε ταχύτητα και έφυγε προς τα Φηρά. Λόγω της μεγάλης αιμορραγίας έχασε σταδιακά τις αισθήσεις του, με συνέπεια να περάσει στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας και να συγκρουστεί μ’ ένα μοτοποδήλατο. Τελικά, συνελήφθη όταν δύο περιπολικά εμβόλισαν το όχημά του».
▶ Αθήνα 1991
«Εγώ είμαι η Γαβριέλλα Ουσάκοβα εκ Ρωσίας. Ιερόδουλος Αθηνών. Δεν μου αρέσουν οι πρόλογοι, κουράζουν τον αναγνώστη. Ερχομαι κατ’ ευθείαν στο ψητό». Μ’ αυτή τη φράση ξεκινούσε το αυτοβιογραφικό βιβλίο της Γαβριέλλας, της διασημότερης πόρνης της πόλης μας, που βρέθηκε στραγγαλισμένη στο «σπίτι» της.
Η Γαβριέλλα ήρθε στην Ελλάδα 13 χρόνων το 1929. Τελείωσε στις «καλόγριες», φοίτησε στο Γαλλικό Ινστιτούτο, έμαθε πέντε γλώσσες και έγινε καθηγήτρια γαλλικών. Ωστόσο, διάλεξε τον δρόμο που θεώρησε ως πεπρωμένο της και στα 20 της είχε το δικό της μπορντέλο στα Εξάρχεια.
Σε συνέντευξή της στο περιοδικό «Ενα» (1990) αναφέρει: «Κανένα απολύτως παράπονο δεν έχω, ούτε από την κοινωνία, ούτε από κανέναν, τι μου φταίει δηλαδή η κοινωνία; Aφού το ’παμε, από μικρή, πώς να το εξηγήσω, τον ήθελα τον άντρα, τον λιγουρευόμουνα. Οχι, όχι, δεν μετάνιωσα για τίποτε!».
Η «πλανεύτρα των Αθηνών», όπως την αποκαλούσαν, ήταν τόσο αγαπητή για τις φιλανθρωπίες της και τη συνεργασία της με την Αντίσταση στα χρόνια που είχε πελάτες διάφορους γκεσταπίτες, που όταν βρέθηκε δολοφονημένη, τα πρωτοσέλιδα της εποχής αποχαιρετούσαν την «αγία πόρνη».
▶ Ξάνθη 1997
Την 1η Αυγούστου ο Σωτήρης Γιαλαμάς επισκέπτεται τον Ακη Πάνου στο σπίτι του στην Ξάνθη: ο νεαρός σύντροφος της κόρης του συνθέτη επιθυμεί να πείσει τον πατέρα που δεν εγκρίνει τον δεσμό του.
Με ένα 45άρι που κρατούσε σαν ενθύμιο από το Ναυτικό, ο Πάνου πυροβολεί τρεις φορές τον Γιαλαμά μπροστά στη γυναίκα του, την κόρη και τον γιο του.
«Δεν μετανόησα γιατί δεν εννόησα», θα πει αργότερα. Οδηγείται σε δίκη και φυλάκιση χωρίς να του αναγνωριστούν ο πρότερος έντιμος βίος και η πολιτισμική προσφορά του.
Από τις φυλακές της Κομοτηνής θα μεταφερθεί στον Κορυδαλλό και αμέσως μετά στο Τζάνειο - «λαχείο», θα πει ο ίδιος για τον καρκίνο του.
Τον χειμώνα του 1999 θα υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση και θα αφεθεί ελεύθερος λόγω της ανηκέστου βλάβης. Εφυγε από τη ζωή στις 7 Απριλίου του 2000.
▶ Φθιώτιδα 2002
Στο χωριό Σκαμνιές ο 28χρονος πυροσβέστης και κυνηγός Ηλίας Λιασκώνης πυροβολεί και σκοτώνει τους κυνηγούς Γιώργο Τριανταφύλλου, Γιώργο Πουρνάρα και Βασίλη Αδαμά.
Στη συνέχεια πετάει τα πτώματά τους σε χαράδρα 1.000 μέτρων.
Το περιστατικό έγινε κοντά. Κίνητρο του τριπλού φόνου ήταν ένα χρέος που είχαν τα θύματα από την αγορά ενός κυνηγετικού σκύλου!
Ο δράστης καταδικάστηκε σε τρις ισόβια.
efsyn.gr