Το σχέδιο Ποινικού Κώδικα, του οποίου η δημόσια διαβούλευση τελείωσε πριν λίγες μέρες και πρόκειται να κατατεθεί προς ψήφιση, περιλαμβάνει αλλαγές σε μεγάλο αριθμό άρθρων του ισχύοντα Ποινικού Κώδικα. Οι αλλαγές αυτές συνοψίζονται στα παρακάτω θέματα :
α) γίνεται προσπάθεια εξορθολογισμού των ποινών, με γνώμονα την άποψη ότι είναι προτιμότερο να προβλέπονται ηπιότερες ποινές και να επιβάλλονται, παρά να προβλέπονται αυστηρότερες ποινές, οι οποίες θα επιβάλλονται ελάχιστα ή καθόλου
(παραταυτα σε ορισμένα αδικήματα οι ποινές γίνονται αυστηρότερες)
β) διευρύνεται η προστασία των ανηλίκων, καθόσον αυστηροποιουνται οι ποινές των αδικημάτων γενετήσιας φύσεως που στρέφονται κατ' αυτών, αλλά και με την δυνατότητα για τις κρατουμενες μητέρες να εκτίσουν την ποινή τους στην κατοικία τους, υπό προϋποθέσεις
γ) επιχειρείται η εναρμόνιση του Κώδικα με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και την νομολογία του Αρείου Πάγου
δ) εντάσσονται στον Κώδικα διατάξεις νόμων, όπως των νόμων αποσυμφόρησης των φυλακών, του νόμου περί καταχραστών του δημοσίου κλπ.
ε) καταργείται η κράτηση, αφαιρείται η ψευδορκία από όλες τις εκφάνσεις της στα άρθρα του Κώδικα, απλοποιείται η έννοια του συνεργού και αυστηροποιουνται οι διατάξεις οι σχετικές με την οδική ασφάλεια και την επικίνδυνη οδήγηση
Όμως, παρά την φιλότιμη προσπάθεια που φαίνεται ότι έχει καταβληθεί, ώστε μέσω του Νέου Ποινικού Κώδικα, μεταξύ άλλων να ασκηθεί και αντιεγκληματική πολιτική, η όλη προσπάθεια μπορεί να ακυρωθεί από λεπτομέρειες, και είναι πασιφανές στις προτεινόμενες αλλαγές, το γεγονός ότι αυτές διαθέτουν μόνο την νομική / θεωρητική οπτική και όχι την αστυνομική/ επιχειρησιακή.
Ειδικότερα, στο σχέδιο Ποινικού Κώδικα τα αδικήματα της κλοπής και της αποδοχής/διάθεσης προϊόντων εγκλήματος γίνονται κατ' έγκληση και αφαιρούνται υποπεριπτώσεις από το αδίκημα της διακεκριμένης κλοπής.
Προφανώς δεν έχει ληφθεί υπόψιν, ότι σε πλείστες όσες περιπτώσεις ο δράστης κλοπής καταλαμβάνεται από αστυνομικούς, ενόσω απουσιάζουν οι παθόντες ή υπάρχει αδυναμία επικοινωνίας μαζί τους ώστε να υποβάλλουν έγκληση. Με την προτεινόμενη τροποποίηση οι αστυνομικοί θα είναι υποχρεωμένοι να απέχουν από την σύλληψη. Ταυτόχρονα, η μη σύλληψη θα είναι ένα μήνυμα στους δράστες κλοπών να συνεχίσουν την δραστηριότητα τους, όταν μάλιστα με την τροποποίηση του άρθρου της διακεκριμένης κλοπής, θα καθίσταται δυσχερέστατη η στοιχειοθέτηση κακουργήματος ακόμα και για κατ' επαναληψη δράστες κλοπών, και με δεδομένο ότι για την προφυλάκιση απαιτείται να έχει τελεσθεί κακούργημα. Και το ζήτημα χειροτερεύει ακόμα περισσότερο με το άρθρο αποδοχής/διάθεσης προϊόντων εγκλήματος, όπου οι αστυνομικοί για να συλλάβουν τον δράστη, θα πρέπει να αναζητήσουν τον παθόντα αδικήματος ώστε αυτός να υποβάλλει έγκληση, το οποίο για το συγκεκριμένη περίπτωση είναι πρακτικά αδύνατο.
Με αυτές τις τροποποιήσεις, ουσιαστικά αφαιρείται από τα χεριά της αστυνομίας το μεγαλύτερο μέρος του νομικού οπλοστασίου της, με το οποίο αντιμετωπίζει τον μεγαλύτερο όγκο της εγκληματικότητας, που αφορά κλοπές. Επειδή, λοιπόν, με τις συγκεκριμένες τροποποιήσεις θα υπάρχει δραματικό και μη αναστρέψιμο αποτέλεσμα, είναι δέον τουλάχιστον :
ι) στο άρθρο 372, η κλοπή με διάρρηξη να γίνει κλοπή με διάρρηξη ή παράνομη είσοδο γενικά σε περίκλειστους χώρους (κτίρια και οχήματα), και να διώκεται αυτεπαγγέλτως
ιι) στο άρθρο 374 να διατηρηθεί η υποπερίπτωση όταν η κλοπή τελέστηκε από δυο η περισσότερους που είχαν ενωθεί για να διαπράττουν κλοπές ή ληστείες
ιιι) στο άρθρο 394 η δίωξη να είναι αυτεπάγγελτη.
Χρήστος Κόκκαλης
Μέλος του ΔΣ της Ένωσης Αξιωματικών Ελληνικής Αστυνομίας Αττικής
Αντιπρόσωπος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Αξιωματικών Αστυνομίας