Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.
Τον Νοέμβριο του 2008, 10 μέλη της Lashkar-e-Taiba, μιας ισλαμικής ομάδας ανταρτών, πραγματοποίησαν μια σειρά 12 βομβιστικών επιθέσεων και άνοιξαν πυρ σκοτώνοντας 164 άτομα και τραυματίζοντας ακόμα 300. Για σχεδόν 60 ώρες, στον απόηχο της καταστροφής που προκάλεσαν, κατάφεραν να αντισταθούν σε εκατοντάδες από τους καλύτερα εκπαιδευμένους άντρες των ειδικών δυνάμεων της Ινδίας, προτού τελικά συλληφθούν ή σκοτωθούν.
Τα μέλη της Lashkar-e-Taiba είχαν εκπαιδευτεί επί μήνες σαν να ήταν κομάντο. Ήταν μια επίλεκτη μονάδα μάχης, αλλά ήταν επίσης «φτιαγμένοι». Αποδεικτικά στοιχεία από το σημείο όπου εκτυλίχθηκε η τελευταία σκηνή της επίθεσης καθώς και οι εξετάσεις αίματος αργότερα δείχνουν ότι τουλάχιστον κάποιοι από αυτούς είχαν κάνει χρήση κοκαΐνης, LSD και στεροειδών. Σήμερα είναι ξεκάθαρο ότι ήταν η χρήση των ναρκωτικών που επέτρεψε στη ομάδα να αντισταθεί για πάνω από δύο μέρες χωρίς φαγητό ή νερό απέναντι σε μια δύναμη πολλές φορές μεγαλύτερη και ενώ κάποιοι είχαν υποστεί δυνάμει θανατηφόρα τραύματα.
Στο νέο του βιβλίο με τίτλο Shooting Up, ο Πολωνός ιστορικός Lukasz Kamienski αποδεικνύει ότι από τότε που άρχισαν οι άνθρωποι να πολεμούν, άντρες και γυναίκες χρησιμοποιούν ναρκωτικά για να ενισχύσουν τις στρατιωτικές δυνατότητές τους. Ο Kamienski λέει ότι οι επιτιθέμενοι στη Βομβάη –που στην έξαψή τους από τη μάχη προστέθηκε η σταθερή χορήγηση ψυχοδραστικών ουσιών– είναι απλώς οι τελευταίοι σε μια μακρά σειρά ικανών πολεμιστών: από τους αλλόφρονες Βίκινγκ που βρίσκονταν σε έκσταση έπειτα από χρήση μανιταριών και τους πολεμιστές των Ίνκα που κατανάλωναν φύλλα κόκας έως τους στρατιώτες στον αμερικανικό εμφύλιο οι οποίοι έκαναν χρήση μορφίνης και τη Βέρμαχτ που έδινε speed στα μέλη της.
Τη δεκαετία του 1980, ο στρατιωτικός ιστορικός John Keegan απάντησε στο ερώτημα «γιατί πολεμούν οι στρατιώτες;» με τρεις λέξεις: «κίνητρο, εξαναγκασμός, νάρκωση». Αν και αργότερα ο Keegan αποφάνθηκε ότι αυτή η θεωρία ήταν πολύ απλή, ο Kamienski υποστηρίζει ότι, ξέχωρα από το κίνητρο που παρέχεται από απάνθρωπα προγράμματα εκπαίδευσης και τον εξαναγκασμό που οδηγεί έθνη να βάζουν ανθρώπους να πολεμούν στο όνομά τους, «η νάρκωση» μπορεί να έχει κυριολεκτική έννοια: για να σκοτώσουν άλλους ανθρώπους, τα ανθρώπινα όντα χρειάζεται να μπουν σε ένα διαφορετικό πλαίσιο σκέψης. Τα ναρκωτικά μπορούν να κάνουν τους στρατιώτες να κάνουν πράγματα που διαφορετικά δεν θα έκαναν ποτέ: να αφήσουν την ανθρωπιά τους κατά μέρος και να γίνουν πολεμικές μηχανές ενός στρατού.
«Τα ανθρωπολογικά στοιχεία δείχνουν ότι δεν είμαστε πολεμοχαρείς», μου λέει τηλεφωνικά ο Kamienski, από το σπίτι του στην Πολωνία. «Είναι πολύ δύσκολο να περάσουμε τη γραμμή που μας επιτρέπει να σκοτώσουμε συνανθρώπους μας. Το ερώτημα είναι εάν γίνεται ένας άμαχος πολίτης να μετατραπεί σε στρατιώτη που μπορεί να σκοτώνει χωρίς αυτό να έχει πάρα πολύ μεγάλο ψυχολογικό αντίκτυπο».
Το Shooting Up ακολουθεί χρονολογική προσέγγιση, πηγαίνοντάς μας από τον Μεσαίωνα στη σημερινή εποχή. Στην αρχή του βιβλίου ακούμε για τους Έλληνες οπλίτες που φτιάχνονταν με κρασί, τους ομηρικούς ήρωες που ξεφεύγουν από τις λύπες τους πίνοντας όπιο και τις φυλές της Σιβηρίας που τρώνε μανιτάρια. Ωστόσο, όλα αυτά ωχριούν μπροστά στους Βίκινγκ, τους πιο διάσημους... μανιταρο-πολεμιστές.
Φορώντας τομάρια από αρκούδες, οι πολεμιστές Βίκινγκ ήταν φόβος και τρόμος όσο ελάχιστες ακόμα δυνάμεις στην ιστορία του πολέμου. «Θεέ, σώσε μας από τη Μανία των Βορείων», λένε στις προσευχές τους εκείνοι που ζουν σε απόσταση βολής. Εκείνη την εποχή πίστευαν ότι οι πολεμιστές Βίκινγκ είχαν καταληφθεί από μια μανία που τους είχε δώσει ο Odin, μια μανία που διπλασίαζε τη δύναμή τους, αφαιρούσε την ανθρωπιά τους και τους χάριζε ανοσία στον πόνο. Δάγκωναν τις ασπίδες τους, ούρλιαζαν σαν λύκοι και καθάριζαν όποιον έβρισκαν στο διάβα τους. Αλλά ο Kamienski δείχνει πως οι Βίκινγκ κατάφεραν να πετύχουν κάτι τέτοιο εν μέρει πίνοντας ζωμό από μανιτάρια Amanita. Επικαλείται τον τοξικολόγο Erich Hesse, ο οποίος γράφει ότι «το άτομο που βρίσκεται υπό την επήρεια ουσιών φαντάζεται ότι έχει μεταμορφωθεί σε κάποιο ζώο και η παραίσθηση ολοκληρώνεται από την αίσθηση ότι φυτρώνουν φτερά και μαλλιά».
Δεν μπορώ να πω ότι κάνοντας χρήση αυτών των μανιταριών απέκτησα ποτέ τη διάθεση να αφανίσω κάποιο νορβηγικό χωριό, αλλά παίρνοντας τη σωστή ποσότητα και με τον σωστό τρόπο, τα μανιτάρια διαφοροποιούν την πραγματικότητα σε σημείο όπου το να κάνεις αφύσικα πράγματα (βιασμοί και λεηλασίες) φαίνεται φυσιολογικό. Αυτός ο τρόπος σκέψης μπορεί να διακριθεί και στον συνδυασμό ναρκωτικών που πήραν οι βομβιστές της Βομβάης. Η κόκα τους χάρισε ενέργεια, τα στεροειδή δύναμη και το acid διαφοροποίησε την αίσθηση της πραγματικότητας σε βαθμό που μπορούσαν να πολεμήσουν με μανία όπως οι αλλόφρονες.
Κατά τον Kamienski, ένα ιδιαιτέρως εντυπωσιακό παράδειγμα για τον τρόπο που χρησιμοποιούνταν τα ναρκωτικά για να ενισχύσουν την απόδοση των στρατιωτών προέρχεται από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. «Σοκαρίστηκα από το γεγονός ότι η Βέρμαχτ ήταν τόσο "φορτωμένη" με μεθαμφεταμίνες στη διάρκεια της εισβολής στην Πολωνία», μου λέει. «Είναι κάτι που ποτέ δεν διαβάζεις στα βιβλία ιστορίας».
Γερμανοί στρατιώτες στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, φωτογραφία: Wikimedia
Δημοσίως, το ναζιστικό καθεστώς είχε υιοθετήσει πολύ αυστηρή γραμμή κατά της χρήσης ναρκωτικών για ψυχαγωγικούς σκοπούς, αλλά ιδιωτικά πολλοί από τη ναζιστική ελίτ είχαν προσωπική εμπειρία επί του θέματος. Ο Χίτλερ πέρασε μεγάλο μέρος του πολέμου παίρνοντας ουσίες. Οι Γκέρινγκ και Γκέμπελς αγαπούσαν τη μορφίνη. Όταν ο πρώτος προσπάθησε να αντισταθμίσει τις επιπτώσεις της μορφίνης παίρνοντας κοκαΐνη, εθίστηκε και σε αυτή.
Και προμήθευαν ναρκωτικά σε Γερμανούς στρατιώτες. Κατά την εισβολή στην Πολωνία, το 1939, το Pervitin, μια εκδοχή κρυσταλλικής μεθαμφεταμίνης σχεδιασμένη για να καταπολεμά το στρες, να διώχνει την κούραση και να παράγει ευφορία, έγινε το γερμανικό «χάπι επίθεσης». Με την Πολωνία κατακτημένη, ο γερμανικός στρατός παρήγγειλε 35 εκατομμύρια δισκία Pervitin για την εισβολή στη Γαλλία, την άνοιξη του 1940.
Όσον αφορά την υγεία των αντρών, δεν δινόταν και μεγάλη σημασία. Το ναρκωτικό χρησιμοποιούνταν για να τεθεί σε λειτουργία η ναζιστική πολεμική μηχανή. «Οι ναζί ήθελαν απλώς να κάνουν τους στρατιώτες τους καλύτερους μαχητές: να πολεμούν περισσότερες ώρες, να είναι λιγότερο εξαντλημένοι, να τροφοδοτούν τον αστραπιαίο πόλεμο ακόμα περισσότερο», λέει ο Kamienski. Πολλοί Γερμανοί στρατιώτες εθίστηκαν στο ναρκωτικό. Όταν οι κρατικές προμήθειες εξαντλήθηκαν, τους το έστελναν από τη Γερμανία όπου διατίθεντο δωρεάν. «Σήμερα, σας γράφω κυρίως για να σας ζητήσω λίγο Pervitin», έγραψε ο Hein, ένας 22χρονος στρατιώτης που υπηρετούσε στην Πολωνία, στην οικογένειά του που ζούσε στην Κολωνία.
Ωστόσο οι Γερμανοί δεν ήταν η μόνη δύναμη μάχης που φτιαχνόταν με ναρκωτικά. Όλοι τα έπαιρναν. Οι Βρετανοί, οι Αμερικανοί, οι Ιάπωνες, ακόμα και οι Φινλανδοί που ήταν τότε οι μεγαλύτεροι χρήστες ηρωίνης στον κόσμο. «Το συμπέρασμά μου είναι ότι ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος διεξήχθη σε μεγάλο βαθμό υπό την επήρεια speed ή μεθαμφεταμίνης», μου λέει ο Kamienski.
Τον 20ό αιώνα, η καταδίκη των ναρκωτικών και η ανησυχία για τις κοινωνικές επιπτώσεις που είχαν έγιναν πιο έντονες και οδήγησαν σε μια σειρά απαγορευτικών νόμων. Ο Kamienski αποκαλεί το Βιετνάμ «πρώτο φαρμακολογικό πόλεμο» λόγω της μεγάλης ποσότητας ναρκωτικών που καταναλώθηκαν –πολλοί ιστορικοί αναφέρουν ότι το 10-15% των Αμερικανών στρατιωτών ήταν εθισμένοι στην ηρωίνη.
Τελικά, αποτελεί έκπληξη το ότι δεν είχε εκπονηθεί νωρίτερα μελέτη ευρέως φάσματος ανάλογη του Shooting Up. Αλλά και πάλι, η χρήση ναρκωτικών ήταν ένα αποδεκτό κομμάτι του πολιτισμού σχετικά μέχρι προσφάτως και έτσι η χρήση τους στον πόλεμο μικρή έκπληξη αποτελεί. Σήμερα, δυτικοί στρατοί υιοθετούν πιο σκληρή στάση έναντι της χρήσης ναρκωτικών, παρόλο που πολλοί Αμερικανοί στρατιώτες επιστρέφοντας από το Ιράκ και το Αφγανιστάν μίλησαν για την επικράτηση των χαπιών «go pills» όπως το Adderall και των ενεργειακών ποτών, καθώς επίσης και μιας ευρείας γκάμας απόπρωτεϊνούχες σκόνες και συμπληρώματα που βοηθούν στο να φτιάξει κανείς μυς. Αλλά κοιτώντας μέσα από το μακρύ φακό της ιστορίας, η χρήση τέτοιων ψευτο-ουσιών θα έκανε έναν Βίκινγκ να μειδιάσει.
Το Shooting Up του Lukasz Kamienski κυκλοφορεί.
http://www.vice.com/