Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
Εικόνα
00:18 | 17/11/2019

1. Ακούμε καθημερινά, κυρίως από μέλη της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, κατηγορίες κατά της Κυβέρνησης, ότι δημιουργεί «Αστυνομικό Κράτος». Και αυτό με αφορμή τις επεμβάσεις της Αστυνομίας στα «άβατα» και σε Πανεπιστημιακούς χώρους, προς αντιμετώπιση εγκληματικών πράξεων και αποκατάσταση της νομιμότητας. Και είναι τέτοια η έκταση και ένταση των κατηγοριών που δείχνει, στην καλύτερη περίπτωση, άγνοια βασικών εννοιών, αν δεν γίνεται εσκεμμένα (συκοφαντικά). Μήπως ως «απουσία Αστυνομικού Κράτους» εννοούν την «κατάργηση των ΜΑΤ» και τον «αφοπλισμό των αστυνομικών», όπως υπόσχονταν στην προηγούμενη αντιπολιτευτική τους θητεία, αλλά ως Κυβέρνηση τα «χρησιμοποίησαν» αυθαίρετα εναντίον ειρηνικών λαϊκών κινητοποιήσεων-διαμαρτυριών;;;

2. Το εξοργιστικό επίσης είναι, ότι οι ίδιοι όντας στη Διοίκηση, ως μέλη δηλαδή της Εκτελεστικής Εξουσίας, πολλάκις, παραβιάζοντας την αρχή της Διάκρισης των Εξουσιών (άρθρο 26), έβαλαν ευθέως κατά της Δικαιοσύνης (και των Λειτουργών της) και τη θεωρούσαν «θεσμικό εμπόδιο» (sic)! Έκαναν «κανόνα» τις «θεσμικές εκτροπές», για τις οποίες έχουμε γράψει πολλές φορές. Επιδείκνυαν επίσης αλλεργία προς τις Ανεξάρτητες Αρχές. Και αγνοούσαν προκλητικά, ότι η ανεξαρτησία των Εξουσιών και των Αρχών αποτελούν τα «θεσμικά αντίβαρα» έναντι της αυθαιρεσίας της εκάστοτε Διοίκησης και της Εκτελεστικής Εξουσίας, αφού επιβάλλουν την αναγκαία ισορροπία του συστήματος. Ότι στην ουσία είναι στοιχεία της ίδιας της Δημοκρατίας.

3. Ας αναλύσουμε λοιπόν τις βασικές έννοιες στην άσκηση της αστυνομικής εξουσίας. Η αστυνομική αρμοδιότητα, ως εξουσία επιβολής και τήρησης της δημόσιας τάξης με την ευρεία έννοια του όρου συνιστά άσκηση διοικητικής εξουσίας. Διότι τα όργανα που ασκούν αστυνόμευση ανήκουν στη Διοικητική Λειτουργία και εφαρμόζουν την Κυβερνητική Πολιτική (άρθρα 26 παρ. 2 και 82 Συντ.). Σκοπός της αστυνόμευσης είναι η τήρηση της δημόσιας τάξης, στην ορισμένη κάθε φορά μορφή του δημόσιου συμφέροντος που θεραπεύει (με την έννοια της τήρησης όλων των κανόνων του δικαίου). Με άλλες λέξεις, η αστυνόμευση αποτελεί μέσο για την εφαρμογή του νόμου. Συνεπώς η αστυνόμευση πρέπει να διέπεται από την αρχή της νομιμότητας.

[custom:google-ads]

4. Τα όργανα της Αστυνομίας, με την ευρεία έννοια του όρου, δεν επιτρέπεται να ενεργούν για την εκπλήρωση σκοπών διαφορετικών από εκείνους που ορίζουν οι νόμοι. Η αρχή της σκοπιμότητας δεν έχει θέση στην άσκηση της αστυνομικής εξουσίας. Η αστυνομική εξουσία δεν νοείται ως αυτοτελής ή αυτόνομη, όπως συνέβαινε ή συμβαίνει υπό τα απολυταρχικά καθεστώτα, όπου ισχύει το δόγμα "ο σκοπός αγιάζει τα μέσα". Διότι η αρχή της νομιμότητας ( ή του Κράτους Δικαίου) υπάγει την αστυνομική δράση υπό το νόμο.

Η γαλλική Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη της 26-8-1789, έχει προσδιορίσει και τα όρια της αστυνομικής εξουσίας : "΄Ο,τι δεν απαγορεύει ο νόμος δεν είναι δυνατό να εμποδιστεί και κανένας δεν είναι δυνατό να εξαναγκασθεί να πράξει κάτι που δεν διατάσσεται από το νόμο" (άρθρο V β΄), διότι για την "προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και πολίτη είναι αναγκαίο να υπάρχει δημόσια δύναμη, η εξουσία αυτή επομένως δημιουργείται προς όφελος όλων και όχι προς όφελος δικό τους εκείνων στους οποίους είναι εμπιστευμένη" (άρθρο Χ.ΙΙ.)."Ο νόμος είναι έκφραση της καθολικής βούλησης …" (άρθρο VI α΄) και φυσικά δεν μπορεί να είναι έκφραση της βούλησης των οργάνων της αστυνομικής εξουσίας, είτε με την ευρεία, είτε με τη στενή έννοια του όρου. Πραγματικά, ότι δεν ρυθμίζεται από το νόμο, δεν μπορεί ν΄ απαγορευθεί (Σ.τ.Ε. 4667/1988).

5. Στην έννοια του Κράτους Δικαίου αντιτίθεται εκείνη του Αστυνομικού Κράτους, όπου τα πάντα επιτρέπονται ανέλεγκτα για τα διοικητικά όργανα, ακόμη και κατά παράβαση των κανόνων που θέτουν τα ίδια. Ειδικότερα η αρχή της νομιμότητας, είναι συνέπεια της λειτουργίας του Κράτους Δικαίου.

6. Οποιαδήποτε μορφή κοινωνικής συμβίωσης προϋποθέτει ρυθμό, κανόνα δικαίου, για να υπάρξει ειρήνη, ευταξία. Οποιοδήποτε Κράτος τελεί υπό έννομη τάξη. Είναι Κράτος του Νόμου. Το τελευταίο όμως δεν είναι πάντοτε και Κράτος Δικαίου, διότι ενδέχεται να είναι Αστυνομικό Κράτος. Ως Αστυνομικό Κράτος χαρακτηρίζεται εκείνο το οποίο η κρατική σκοπιμότητα κατευθύνει τις ενέργειες των οργάνων του (αρχή της σκοπιμότητας) εφαρμόζεται η αρχή ότι "ο σκοπός αγιάζει τα μέσα". Οι κανόνες δικαίου παραβιάζονται, κατά τρόπο ανέλεγκτο, με την επίκληση της προστασίας του κρατικού συμφέροντος που, πολλές φορές, καταλήγει, να ταυτίζεται με το προσωπικό συμφέρον των κυβερνώντων.

7. Ως Κράτος Δικαίου, χαρακτηρίζεται εκείνο στο οποίο τις ενέργειες των οργάνων του διευθύνει η νομιμότητα (αρχή της νομιμότητας). Επιδιώκονται οι κρατικές σκοπιμότητες μόνο όταν και όπως ορίζει ο νόμος. ΄Ετσι, τηρούνται οι κανόνες δικαίου. Θεμελιώδες γνώρισμα του Κράτους Δικαίου είναι το γεγονός ότι τούτο αυτοκαθορίζει τους κανόνες δικαίου βάσει των οποίων δρούν τα όργανά του, αλλά παραλλήλως αυτοπεριορίζεται από τους κανόνες, τους οποίους το ίδιο έθεσε.

8. Η σχέση μεταξύ νομιμότητας και σκοπιμότητας είναι αντιστρόφως ανάλογη, επειδή όσο μεγαλύτερης αξίας θεωρείται ορισμένη σκοπιμότητα, τόσο περισσότερο απομακρύνεται από τη νομιμότητα.

9. Συμπερασματικά, όταν η Αστυνομία ασκεί αστυνόμευση και εφαρμόζει τη νομιμότητα, όπως δηλαδή ορίζουν το Σύνταγμα και οι Νόμοι, υπηρετεί το Κράτος Δικαίου!!! Αυτό δε συνιστά Αστυνομικό Κράτος!!!

 

Νικόλαος Αθ.Μπλάνης
Αντιστράτηγος Αστυνομίας ε.α.
Επίτιμος Προϊστάμενος Κλάδου Οργάνωσης 
και Ανθρώπινου Δυναμικού Α.Ε.Α/Υ.Δ.Τ.
Πτυχιούχος Νομικής Σχολής Αθηνών


ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ: Επαναστατική Αυτοάμυνα: Όταν ένας εκ των συλληφθέντων εκπαίδευε κόσμο στις πολεμικές τέχνες [βίντεο]


Policenet.gr © | 2024 Όροι Χρήσης.
developed by Pixelthis