Ένας φόνος ταράζει το μικρό χωριό, μια γυναίκα βρίσκεται δολοφονημένη στην παραλιακή καντίνα της. Μοναδικός μάρτυρας ο γιος της, ο Γαβριήλ, ένας έφηβος που πάσχει από βαρύ αυτισμό.
Για να λύσει την υπόθεση, ο αρχιφύλακας Νικηφόρος θα πρέπει να κατανοήσει το λαβυρινθώδες σύμπαν ενός αυτιστικού μυαλού.
Της Ελένης Λαζάρου
Μπροστά στο παράδοξο ενός αυτόπτη μάρτυρα που παραμένει σιωπηλός, ο αρχιφύλακας Νικηφόρος θα ψάξει για τα κλειδιά που θα τον κάνουν να μιλήσει.
Πρώτα, όμως, θα πρέπει να κατανοήσει τη διαταραχή του αυτισμού. Για να το καταφέρει, θα χρειαστεί έναν οδηγό για να τον εισάγει στον άγνωστο γι’ αυτόν κόσμο των ατόμων με αναπηρία, ώστε να καταλάβει αν ο νεαρός είναι τελικά ο θύτης ή το θύμα, και αν ο αυτισμός είναι απλώς αποτέλεσμα μιας κακής εγκυμοσύνης, χτύπημα της μοίρας ή ασθένεια της νέας εποχής…
Το αστ
υνομικό μυθιστόρημα του Παναγιώτη Γιάκα μέσα από την καταιγιστική του πλοκή και τις διαρκείς ανατροπές μας μυεί στον κόσμο των ατόμων με αναπηρία, σε ένα φαινόμενο που συνεχώς αυξάνεται, σ’ ένα από τα μεγαλύτερα ερωτηματικά σχετικά με τη φύση του ανθρώπου. Αποτελεί μια ιστορία για έναν κόσμο που βρίσκεται δίπλα μας, αλλά και τόσο μακριά μας.
Ο Παναγιώτης Γιάκας μιλάει στο ΚoolΝews.gr και την Ελένη Λαζάρου.
Ποια είναι η υπόθεση του νέου σας βιβλίου;
«Η υπόθεση ξεδιπλώνεται σ’ ένα παραλιακό χωριό, το λεγόμενο Ηλιόλουτρο, και παρακολουθεί την προσπάθεια του αρχιφύλακα Νικηφόρου να εξιχνιάσει έναν φόνο μιας γυναίκας, με μοναδικό μάρτυρα τον γιο της, που όμως πάσχει από αυτισμό.
Στην όλη του προσπάθεια, θα κατανοήσει καλύτερα τον απόμακρο και ξένο γι’ αυτόν κόσμο των ανθρώπων με αναπηρία, και θα συνειδητοποιήσει ότι η έννοια αυτού που αποκαλούμε «κανονικός», είναι απλώς μια ταμπέλα ώστε να ορίζουμε εμείς οι ίδιοι τους εαυτούς μας».
Γιατί επιλέξατε ο ήρωάς σας να είναι ένα αυτιστικό παιδί ;
«Ένα άτομο που πάσχει από αυτισμό είναι ένας χαρακτήρας ιδιαίτερα απλός και παράλληλα απροσδόκητα σύνθετος. Η υπόθεση του βιβλίου βασίστηκε επάνω του, με αφορμή ένα φόνο που θα αναγκάσει τον αστυνομικό να
κοιτάξει καλύτερα και να προσπαθήσει να κατανοήσει τον αυτισμό, ώστε να πάρει τις απαντήσεις που χρειάζεται. Παράλληλα με τον ήρωα, ο αρχιφύλακας έρχεται σε επαφή και με αρκετούς συμμαθητές του παιδιού, κατανοώντας τις διαφορετικές διαταραχές και τα σύνδρομα που καλύπτει ο χώρος των ειδικών αναγκών».
Περιγράφετε έναν κόσμο διαφορετικό αλλά και συναρπαστικό με δικές του αξίες. Πως είναι αυτός ο κόσμος και πως εξοικειωθήκατε με αυτόν;
«Αυτά τα παιδιά δεν ενδιαφέρονται για το ρουχισμό, για τα χρήματα, για τις κοινωνικές θέσεις, και το καλύτερο μέσο για να τα προσεγγίσεις είναι η αγάπη που θα τους δείξεις. Αυτό από μόνο του τον κάνει ένα διαφορετικό κόσμο, παρ’ όλες τις δυσκολίες που τον περιβάλλουν. Από εκεί και πέρα, αρχίζει να γίνεται συναρπαστικός όταν αντικατοπτρίζεται
με τον έξω κόσμο, με τις εμμονές, τις νευρώσεις, τους ψυχαναγκασμούς και τα «κολλήματα» όλων αυτών που θεωρούνται κανονικοί.
Η εξοικείωση με το περιβάλλον δεν ήταν καθόλου εύκολη. Χρειάστηκαν αρκετοί συνάδελφοι, με μεγαλύτερη εμπειρία και αφοσίωση, που βοήθησαν κι εμένα, με το τρομαγμένο μάτι του πρωτάρη, να δω καλύτερα μέσα σ’ αυτό που ονομάζεται «αναπηρία»».
Πιστεύετε πως αυτή την περίοδο γίνεται μία προσπάθεια να πέσουν τα ταμπού και οι προκαταλήψεις γύρω από τον αυτισμό;
«Ίσως δεν πρόκειται για ταμπού, αλλά για κάτι παρόμοιο με την ξενοφοβία, εννοώντας τον φόβο του άγνωστου. Η προσέγγιση μέσω της μυθοπλασίας βοηθά σίγουρα στην γνωριμία και στην κατανόηση. Άλλωστε ο αυτισμός δεν είναι από μόνος του κοινωνικό φαινόμενο, δεν έχει να κάνει ούτε με την κοινωνική τάξη, ούτε με την κληρονομικότητα.
Μπορεί να συμβεί στον καθένα. Κοινωνικό φαινόμενο γίνεται από τη στιγμή που αυξάνεται αισθητά -ώστε να μην περνά πλέον απαρατήρητο, διεκδικώντας παράλληλα την ένταξη του στην κοινωνία».
Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να περάσετε;
«Μέσα από τις διαδικασίες που περνά ο πρωταγωνιστής, καταλαβαίνει ότι αυτά τα παιδιά, που παραμένουν σε νηπιακή νοητική κατάσταση ακόμα και σε μεγάλη ηλικία, δεν πρόκειται να αλλάξουν ποτέ, ο κόσμος πρέπει να αλλάξει για να τ’ αποδεχθεί ως κομμάτι του».
Έχετε εμπνευστεί από πραγματικά γεγονότα;
«Το μυθοπλαστικό στοιχείο μπήκε, ώστε να τεθούν σε λειτουργία κάποια αληθινά συμβάντα, μαζί με κάποιες ιδέες και απόψεις. Όπως στις περισσότερες περιπτώσεις μυθοπλασίας, πραγματικά γεγονότα, μαζί με πιθανά και υποθετικά, δένονται σε ένα σύνολο με μια αρχή κι ένα τέλος».
Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
«Συνηθίζω να δουλεύω διάφορα προσχέδια παράλληλα, μέχρι κάποιο να μου δείξει ότι θέλει να πάρει το δρόμο του. Προς το παρόν συνεχίζω να ταΐζω φακέλους, εν αναμονή κάποιας εκκόλαψης».
Mini Bio
Ο Παναγιώτης Γιάκας γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1978. Απόφοιτος με άριστα της Σχολής Καλών Τεχνών του Μιλάνου. Εργάστηκε στο χώρο της τηλεόρασης, συνεργάστηκε ως εικονογράφος με εκδοτικούς οίκους και εφημερίδες -σε ψυχαγωγικό και πολιτικό κομμάτι. Έχει συμμετάσχει σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις εικαστικών στην Ιταλία και την Ελλάδα, έχει αναλάβει την εικαστική επιμέλεια μουσικών φεστιβάλ, ενώ έχει εργαστεί και ως εκπαιδευτής κεραμικής σε άτομα με ειδικές ανάγκες, όπως και ως εκπαιδευτής ξυλογλυπτικής στις φυλακές Αλικαρνασσού.
-Καλλιτεχνική διεύθυνση της ταινίας του Κώστα Σφήκα Η Μεταμόρφωση του Κάφκα (Βραβείο κριτικής επιτροπής, Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, 2008).
-Μεταξύ των νικητών του λογοτεχνικού διαγωνισμού Ένα Διήγημα για την Κρίση της εφημερίδας Το Βήμα (2013).
-Δημιουργός του βιβλίου Η Ιστορία της Κρήτης σε κόμιξ, εκδ. cretancomics, (2015).