Η δημιουργία κέντρων υποδοχής στην ηπειρωτική Ελλάδα, η παροχή πολιτικού ασύλου με διαδικασίες εξπρές σε μετανάστες από την εμπόλεμη ζώνη της Συρίας προκειμένου να παραλάβουν ταξιδιωτικά έγγραφα και να μπορούν να ταξιδέψουν σε χώρες της Σένγκεν, αλλά και η τοποθέτηση του μεταναστευτικού προβλήματος με πρωτοβουλία της κυβέρνησης, στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές, αποτελούν τους βασικούς άξονες της απόφασης που έλαβε η κυβερνητική σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου υπό την Προεδρία του Πρωθυπουργού.
Το Μέγαρο Μαξίμου φέρεται αποφασισμένο να θέσει το θέμα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε. καθώς η κυβέρνηση προανήγγειλε ότι ενόψει της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ αλλά και στη Σύνοδο των αρμόδιων Υπουργώνη ελληνική πλευρά «θα προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, οι μεταναστευτικές και προσφυγικές ροέςπρος την Ευρώπη και να υπάρξει αναλογικός καταμερισμός των προσφύγων σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Στόχος της ελληνικής πλευράς είναι να καταδείξει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η χώρα ως πύλη της Ευρώπης και πως απαιτείται η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και η επιμερισμός των προσφύγων και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρας προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
Μέχρι τότε η κυβέρνηση σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση αναζητά χώρους για την άμεση δημιουργία Κέντρων Υποδοχής, είτε σε εγκαταλελειμμένα στρατόπεδα, σε δημοτικά κτίρια ή σε ιδιωτικούς χώρους που θα παραχωρηθούν ή θα ενοικιαστούν, όπου θα γίνεται η αναγνώριση των πολιτικών προσφύγων και των μεταναστών. Παράλληλα, θα διαμορφωθούν ειδικοί χώροι διαμονής, σε καταυλισμούς αλλά και σε υπάρχουσες υποδομές όπου θα γίνονται και όλες οι απαραίτητες ιατρικές εξετάσεις και θα τηρούνται όλοι οι κανόνες υγιεινής και ασφάλειας.
Τα αγκάθια της κυβέρνησης
Η κυβέρνηση, «άνοιξε» δύο καυτά μέτωπα στην προσπάθεια της να βάλει την σφραγίδα της στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού προβλήματος, τονίζοντας την ανάγκη επίλυσης του θέματος με ανθρωπιά και όχι με την λειτουργία κέντρων κράτησης.
1. Το μέτωπο με την Ε.Ε. : η προσπάθεια να αναγνώρισης από τους εταίρους του ιδιαίτερου ρόλου που διαδραματίζει η χώρα για το μεταναστευτικό πρόβλημα έρχεται σε μία περίοδο όπου οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές βρίσκονται στην κόψη του ξυραφιού για την συνέχιση της χρηματοδότησης της χώρας.
2. Το μέτωπο με την τοπική αυτοδιοίκηση και τις τοπικές κοινωνίες: αυτοδιοικητικά στελέχη αλλά και τοπικές κοινωνίες αναμένεται να αντιδράσουν στην εγκατάσταση ανοιχτών κέντρων υποδοχής μεταναστών στους δήμους όπου διαμένουν. Παράλληλα, αυτοδιοικητικοί παράγοντες επιρρίπτουν ευθύνες στην ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών και Μεταναστευτικής Πολιτικής καθώς δεν υπήρξε μέχρι πρότινος, επίσημη επικοινωνία των υπουργών με την ηγεσία της ΚΕΔΕ ή της ΕΝΠΕ για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Το διορθωμένο Non paper – γιατί άλλαξε
Παράλληλα, η κυβέρνηση προσπαθεί με κάθε τρόπο να μην υπάρξει η στρεβλή εικόνα ότι η Ελλάδα αποτελεί «ξέφραγο αμπέλι» στον τομέα των μεταναστευτικών ροών. Για τον λόγο αυτό- όπως αναφέρουν κυβερνητικοί αξιωματούχοι-απεστάλη χτες από το Μέγαρο Μαξίμου διορθωτική ανακοίνωση των δηλώσεων του Γ. Σακελλαρίδη, στην οποία έχει ξεκαθαρίζεται ότι με διαδικασίες εξπρές οι πρόσφυγες θα λάβουν πολιτικό άσυλο και θα τους παραχωρηθούν τα απαραίτητα έγγραφα. Στην αρχική δήλωση υπήρχε η φράση – που τελικώς διαγράφηκε- ότι στους πρόσφυγες που δικαιούνται άσυλο «θα δίνονται άμεσα, τα νόμιμα ταξιδιωτικά έγγραφα με τα οποία μπορούν να ταξιδέψουν στη χώρα προτίμησής τους».
Οι ίδιοι κύκλοι σημειώνουν ότι η κυβέρνηση δεν επιθυμεί να δοθεί επ' ουδενί η εικόνα ότι η Ελλάδα παρέχει με ευκολία ταξιδιωτικά έγγραφα σε πολιτικούς πρόσφυγες για να ταξιδέψουν σε άλλες χώρες, στέλνοντας λάθος μηνύματα στην Ε.Ε., αλλά και στους δουλέμπορους και τους μετανάστες που αναζητούν προσβάσεις στις ευρωπαϊκές ακτές.
Έντονη είναι η κριτική που άσκησε όμως η αντιπολίτευση στην κυβέρνηση για τον τρόπο με τον οποίο παρείχε εξάμηνη παραμονή σε όλους τους παρανόμως εισερχομένους μετανάστες στην χώρα χωρίς να γίνει η διαλογή των Σύρων πολιτικών προσφύγων και των οικονομικών μεταναστών.
Τι ισχύει με τους πολιτικούς πρόσφυγες
Από την στιγμή που ένας μετανάστης αναγνωρίζεται από μία χώρα – στην συγκεκριμένη περίπτωση στην Ελλάδα -ως πολιτικός πρόσφυγας, μπορεί να διαμείνει στην χώρα μέχρι να τελειώσει η εμπόλεμη κατάσταση στην πατρίδα του. Παράλληλα μπορεί να ταξιδέψει σε άλλες χώρες της Συνθήκης Σένγκεν, 2 φορές το εξάμηνο, ενώ και μπορεί να μείνει σε χώρα της Συνθήκης Σένγκεν όπου διαμένουν συγγενείς πρώτου βαθμού στο πλαίσιο της επανένωσης των οικογενειών. Οι οικονομικοί μετανάστες δεν έχουν την δυνατότητα να μετακινηθούν από την Ελλάδα σε άλλη χώρα του εξωτερικού. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο παρελθόν στην Ελλάδα για την εξέταση αιτήματος για την παροχή πολιτικού ασύλου η απόφαση εκδιδόταν μετά από 8 ακόμα και 10 χρόνια με αποτέλεσμα να αποτελεί μία έμμεση διαδικασία νομιμοποίησης των μεταναστών στην χώρα.