Εικόνα
17:40 | 21/03/2016
Ο κλάδος Πυροτεχνουργών της Αστυνομίας δημιουργήθηκε το 1960 και σήμερα αριθμεί εννέα εκπαιδευμένα μέλη παγκύπρια (επτά στο Αρχηγείο - συγκροτημένη ομάδα + δύο στην ΑΔΕ Λεμεσού). Με την πάροδο των χρόνων, τόσο η αναγκαιότητα άρτιας εκπαίδευσης όσο και η απαραίτητη απόκτηση εξοπλισμού για να μπορεί να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της μονάδας για την εκτέλεση της αποστολής της, την έχουν καταστήσει ένα αξιόπιστο σύνολο ανθρώπων και εργαλείων, που επιτελούν στον άριστο βαθμό τα καθήκοντά τους.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΙΣ ΗΠΑ
Ο υπαστυνόμος, Γιώργος Φινόπουλος, υπεύθυνος του κλάδου Πυροτεχνουργών, ανέφερε στον «Ρεπόρτερ» ότι η βασική εκπαίδευση των μελών του κλάδου γίνεται σε ειδικό σχολείο στις ΗΠΑ, το οποίο πιστοποιεί τις δυνατότητες και ικανότητες σε όλα τα επίπεδα. Η εκπαίδευση επαναλαμβάνεται και αναβαθμίζεται συνεχώς. «Ο εξειδικευμένος σύγχρονος εξοπλισμός της μονάδας αποτελείται από τηλεκατευθυνόμενα ρομπότ. Υπάρχουν οι ειδικές προστατευτικές στολές, ειδικοί ανιχνευτές εκρηκτικών υλών και ακτινογραφικά συστήματα. Επίσης, χρησιμοποιείται και ειδικός κάδος για μεταφορά στρατιωτικών μη εκραγέντων πυρομαχικών και εκρηκτικών μηχανισμών, εξειδικευμένα κανονάκια νερού για εξουδετέρωση εκρηκτικών μηχανισμών κ.ά.», πρόσθεσε.
Πώς αντιμετωπίζετε το άγχος και τον κίνδυνο της δουλειάς σας;
Με την αυτοπεποίθηση που νιώθουν τα μέλη του Κλάδου, η οποία εδράζεται σε τρεις βασικούς πυλώνες: τη γνώση σε συνάρτηση με τη συνεχή και επίπονη εκπαίδευση, την ομαδικότητα και την εμπιστοσύνη στον εξοπλισμό, αλλά και την εμπιστοσύνη που υπάρχει και αναπτύσσεται μεταξύ των μελών της ομάδας. Το άγχος και οι κίνδυνοι αντιμετωπίζονται πιο εύκολα. Η θέληση και η εκ πεποιθήσεως επιλογή όλων των μελών να υπηρετούν από το πόστο αυτό, αποτελεί επίσης ένα ισχυρό όπλο κατά του άγχους και των κινδύνων.
Ποια είναι η αποστολή, η ευθύνη και το πλαίσιο εργασίας του κλάδου Πυροτεχνουργών;
Κυριότερα καθήκοντα είναι η εξουδετέρωση αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών, η εξέταση σκηνών εγκλημάτων- εκρήξεων, οι έρευνες σε καθήκοντα υψηλού κινδύνου, οι επιχειρήσεις προστασίας προσωπικοτήτων, η εξέταση/αδρανοποίηση/καταστροφή πυρομαχικών, βομβών, βλημάτων και άλλων επικίνδυνων υλικών, η εξέταση και η διερεύνηση υποθέσεων.
Όταν κάποιος εντοπίσει έναν εκρηκτικό μηχανισμό ή ύποπτο αντικείμενο, ποιους κανόνες πρέπει να ακολουθήσει για δική του προστασία;
Η βασικότερη συμβουλή - παραίνεση προς το κοινό εστιάζεται στην προτροπή μας να μην αγγίζουν και να μην περιεργάζονται οτιδήποτε τους παραπέμπει/φαίνεται να είναι στρατιωτικό αντικείμενο και οτιδήποτε θεωρούν ύποπτο. Σε αυτές τις περιπτώσεις να τηλεφωνούν αμέσως στην Αστυνομία (τηλ. 199,1460) και να απομακρύνονται σε ασφαλή απόσταση και από μακριά να επιτηρούν την περιοχή για αποτροπή κάποιου τρίτου να προσεγγίσει, μέχρι την άφιξη της Αστυνομίας. Μεγάλη βοήθεια για μας είναι να μπορούν να περιγράψουν το αντικείμενο από ασφαλή απόσταση και χωρίς αυτό να αυξάνει το χρόνο παραμονής τους στο σημείο ανεύρεσης του ύποπτου αντικειμένου, και να είναι σαφείς ως προς τον χώρο που βρέθηκε (γεωγραφικά και περιβαλλοντικά).
Κύριε Φινόπουλε, μπορείτε να μας αναφέρετε μερικά αξιοσημείωτα περιστατικά εξουδετέρωσης μηχανισμών/ βλημάτων από τον κλάδο Πυροτεχνουργών;
Τα τελευταία δέκα χρόνια ο Κλάδος έχει προβεί σε περισσότερες από 50 εξουδετερώσεις αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών και στρατιωτικών αντικειμένων, χωρίς να υπολογίζονται οι καταστροφές οι οποίες ανέρχονται σε περισσότερες από 400. Ξεχωρίζουμε την
εξουδετέρωση - αδρανοποίηση βόμβας 500 λιβρών μέσα στο χωριό Δένεια, σε πηγάδι 10 μέτρων, το 2012, την ταυτόχρονη εξουδετέρωση δύο αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών στο Λήδρα Πάλας το 2005, αλλά και την καταστροφή δεκάδων χιλιάδων πολύ επικίνδυνων κροτίδων και πυροτεχνημάτων κάθε χρόνο.
Ο γελαστός υπαστυνόμος
Παρόλη την επικινδυνότητα της δουλειάς τους ο κλάδος Πυροτεχνουργών μετρά μόνο μια απώλεια. Μια απώλεια, όμως, που τους κάνει όλους να σκύβουν το κεφάλι από σεβασμό και θλίψη. Στο καθήκον έπεσε ο «γελαστός υπαστυνόμος», ο Λοΐζος Χατζηλοΐζου. Μέντορας για τους πιο παλιούς, παράδειγμα για τους νεότερους. Ο Λοΐζος Χατζηλοΐζου έπεσε εν ώρα καθήκοντος την 1η Αυγούστου του 1973, στο χωριό Πραστειό στην περιοχή Μόρφου, την ώρα που προσπαθούσε να αποσυνδέσει ηλεκτρική βόμβα. Μαζί του ο τότε βοηθός του, Χαράλαμπος Σταυρινίδης, ο οποίος τραυματίστηκε σοβαρά. Ο κ. Σταυρινίδης μοιράστηκε με τον «Ρεπόρτερ» τις μνήμες του από την τελευταία επιχείρηση του Χατζηλοΐζου: «Ήταν ένας άνθρωπος πάντα γελαστός. Και τολμηρός πολύ. Δύο μέρες πριν, ο μακαρίτης ο Χατζηλοΐζου κόντεψε να σκοτωθεί από έκρηξη ηλεκτρικής βόμβας στην περιοχή Λυκαβηττού στη Λευκωσία. Δεν ήταν, όπως και όλοι μας τότε, καλά εκπαιδευμένος. Το μόνο που ξέραμε ήταν όσα μας έμαθαν στην εκπαίδευση που μας έστελλαν στην Ελλάδα. Εγώ πήγα στον κλάδο τον Φεβρουάριο του 1973, λίγους μήνες πριν. Ήξερα από ηλεκτρολογικά, έκανα και εκπαίδευση ναρκαλιευτή στον στρατό, και για τον Χατζηλοΐζου ήμουν το "Παμπούδι" που ήξερε και μπορούσε να τα καταφέρει. Με τα δεδομένα της εποχής εκείνης ήξερα πολλά».
ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΠΑΝΤΟΥ
Μέχρι τότε, συνεχίζει ο κ. Σταυρινίδης, οι περισσότερες βόμβες ήταν κατασκευασμένες απλά. «Πυροκροτητές και βραδύκαυστα φιτίλια. Αν έκαμναν έκρηξη έκαμναν. Αν όχι, ο κίνδυνος να πάθεις κακό ήταν μηδαμινός και η εξουδετέρωσή τους ήταν πολύ εύκολη. Με τις ηλεκτρικές όλα ήταν διαφορετικά. Επικίνδυνες, κινδύνευες κάθε δευτερόλεπτο. Για τις ηλεκτρικές μάς έδειξε ο μακαρίτης ό,τι ήξερε», συμπλήρωσε. Εκείνη την ημέρα θυμούμαι είχε και άλλες εκρήξεις στη Μόρφου, σημειώνει. «Επειδή ξέραμε ότι υπήρχε στο σημείο Αστυνομία και είχε απομακρύνει τον κόσμο, πήγαμε πρώτα από τις άλλες σκηνές των εκρήξεων και μετά στο Πραστειό. Φτάσαμε εκεί γύρω στις 12:00 το μεσημέρι. Στο Πραστειό πήγαμε μαζί με τον ανθυπαστυνόμο Αντώνη Δημητρίου, που υπηρετούσε στη Μόρφου. Η βόμβα, είχε τοποθετηθεί κάτω από το αυτοκίνητο του κοινοτάρχη του Πραστειού, Ανδρέα Τσίγγη. Την είδαμε και ήταν ηλεκτρική βόμβα. Από τη στιγμή που μια ηλεκτρική βόμβα κάνει την επαφή χωρίς να εκραγεί, γίνεται παγίδα. Ο Χατζηλοΐζου μου έδειξε τη βόμβα, ότι είχε κάνει επαφή, και μου είπε: "Έτο ρε Πάμπο, έκαμε την επαφή ο δείκτης του ρολογιού''. Εγώ έσκυψα και την είδα. Μου είπε θα την αποσυναρμολογήσουμε και του απάντησα ούτε το cutter δεν έχουμε. ''Γίνεται'' μου είπε ''και με νυχοκόπτη''. Το cutter (κόφτης) ήταν το μόνο μας εργαλείο. Το είχαμε για να κόβουμε τα σύρματα. Την προηγούμενη πήραμε για service το αυτοκίνητό μας στο μηχανουργείο της Αστυνομίας και μας έδωσαν ένα άλλο. Την ώρα που ξεκινήσαμε είπα στον μακαρίτη τον Λοΐζο να πάρουμε το cutter και μου είπε ''δεν χρειάζεται ρε Πάμπο''. Και για να κόψει τα σύρματα της βόμβας ζήτησε νυχοκόπτη», θυμάται ο κ. Σταυρινίδης.
ΕΤΣΙ ΕΓΙΝΕ Η ΕΚΡΗΞΗ
«Πήγαινε μπροστά και πήγαινα πίσω του. Τον είδα ήταν νευρικός, γιατί κόντεψε να σκοτωθεί δυο νύκτες πριν στην περιοχή Λυκαβηττού, από ηλεκτρική βόμβα που έκανε έκρηξη. Πήγαμε κοντά στη βόμβα. Ο μακαρίτης γονάτισε από πάνω της και εγώ έκατσα πίσω. Τον έβλεπα που προσπάθησε 3 - 4 φορές να κόψει το σύρμα με τον νυχοκόπτη και δεν τα κατάφερε, γιατί ο νυχοκόπτης μασούσε το σύρμα. Τον είδα που το έπιασε και προσπαθούσε να το κόψει με το χέρι. Εκεί έγινε η έκρηξη… Εμένα με πέταξε πίσω το ωστικό κύμα. Είχα τις αισθήσεις μου και μπορούσα να καταλάβω τι έγινε. Μας μετέφεραν με ασθενοφόρο στο Γενικό Νοσοκομείο. Μέρες μετά έμαθα ότι ο Χατζηλοΐζου σκοτώθηκε. Μετά πήγα στο Ισραήλ για νοσηλεία και μετά στην Ελλάδα. Επιστρέφοντας στην Κύπρο, έγινα υπεύθυνος για τις εκρηκτικές ύλες στην Αστυνομία και αφυπηρέτησα με τον βαθμό του αστυνόμου Β'», καταλήγει ο Χαράλαμπος Σταυρινίδης.
www.reporter.com.cy