Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε από την 14/10/19 η νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Δικαιοσύνης υπό τον τίτλο «Τροποποιήσεις Ποινικού Κώδικα, Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και συναφείς διατάξεις» και χρονικό ορίζοντα της διαβούλευσης, την Παρασκευή, 18/10/19.
Με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι στις προτεινόμενες για τροποποίηση διατάξεις δεν περιλαμβάνεται η αντιμετώπιση των στρεβλώσεων που δημιουργήθηκαν κατά την προηγούμενη τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα και είχαν προκαλέσει τόσο το δημόσιο αίσθημα όσο και πρακτικά αρνητικά αποτελέσματα αναφορικά με τη ποινική αντιμετώπιση εγκλημάτων που έχουν άμεσο αντίκτυπο στην εγκληματικότητα και στο αστυνομικό έργο.
Ειδικότερα διαπιστώσαμε ότι:
α) Παραμένει το όριο του ποσού των 120.000 ευρώ της συνολικής αξίας των αφαιρεθέντων αντικειμένων της περ.(γ) , παρ. 1 του άρ. 374, κάτι το οποίο είχε επισημανθεί από όλους ότι δημιουργεί εξαιρετικά μεγάλα προβλήματα και ουσιαστικά οδήγησε σε ατιμωρησία και αύξηση της εγκληματικότητας λόγω της μεγάλης δυσχέρειας του προσδιορισμού του ποσού αυτού. Αποτέλεσε δε η συγκεκριμένη διάταξη, την προμετωπίδα των αντιδράσεων των βουλευτών της τότε Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και νυν κυβερνητικής πλειοψηφίας, που ζητούσαν την απόσυρση συνολικά του νομοσχεδίου ως απαράδεκτου για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια.
β) Δεν επανήλθε η πρόβλεψη της περίπτωσης του καθ’ έξιν και κατ’ επάγγελμα δράστη που υφίστατο στο άρθρο 374 του προηγουμένου Ποινικού Κώδικα. Η κατάργηση της σχετικής πρόβλεψης οδήγησε στην κατακόρυφη αύξηση της εγκληματικότητας στο πεδίο των κλοπών/διαρρήξεων, αφού πλέον οι δράστες τιμωρούνται με την απλή διάταξη του άρθρου 372 και όχι μόνο δεν προφυλακίζονται, αλλά υπήρξε και υπάρχει ήδη σωρεία αποφυλακίσεων καταδικασθέντων με το προηγούμενο καθεστώς.
γ) Δεν επανήλθε η περίπτωση του 374 παρ. 1 γ’ του παλαιού ΠΚ, (» αν αφαιρέθηκε πράγμα που μεταφερόταν με οποιοδήποτε δημόσιο συγκοινωνιακό μέσο ή ήταν τοποθετημένο σε χώρο προορισμένο για εναπόθεση πραγμάτων προς μεταφορά ή παραλαβή ή μεταφερόταν από ταξιδιώτη»). Αποτέλεσμα της εν λόγο προηγούμενης τροποποίησης ήταν η κατακόρυφη αύξηση των κρουσμάτων κλοπών στα μέσα μαζικής μεταφοράς και ότι αυτό συνεπάγεται στη επιδείνωση του αισθήματος ανασφάλειας το οποίο βιώνουν καθημερινά οι πολίτες.
δ) Δεν περιλαμβάνεται στις υπό τροποποίηση διατάξεις η παρ. 1 του αρ. 381 και άρα συνεχίζει να υφίσταται η δυνατότητα αποχής από την ποινική δίωξης αν υπάρξει σχετική υποβολή δήλωσης ή υπαναχώρησης εκ μέρους του παθόντος στην περίπτωση του άρθρου 372 για το αδίκημα της κλοπής,. Φρονούμε ότι επιβάλλεται η επαναφορά της παλιάς διάταξης ώστε το αδίκημα αυτό να τιμωρείται αυτεπάγγελτα χωρίς το δυνητικό χαρακτήρα της διάταξης προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα εκβιασμού των παθόντων.
ε) Στην περίπτωση του άρθρου 386, για τη δίωξη του αδικήματος της απάτης, προβλέπεται έγκληση του παθόντος. Θεωρούμε ότι η δίωξη πρέπει να είναι αυτεπάγγελτη, ιδιαίτερα δε στην κακουργηματική της μορφή.
στ) Για το πολυσυζητημένο θέμα των επιθέσεων εναντίον των αστυνομικών με βόμβες μολότοφ, διαπιστώσαμε ότι η κατοχή τέτοιων φονικών όπλων, τιμωρείται ως πλημμέλημα ενώ θα έπρεπε να ενταχθεί στην κακουργηματική μορφή του αδικήματος.
ζ) Τέλος, για μια ακόμα φορά διαπιστώνουμε ότι η Ελληνική Αστυνομία παραμένει δέσμια της γραφειοκρατίας και των δυσλειτουργιών της δημόσιας διοίκησης όσον αφορά την επίδοση των δικογράφων και ό,τι συνεπάγεται αυτό στην επιβάρυνση του λειτουργικού της έργου.
Κατόπιν των ανωτέρω, θεωρούμε ότι πρέπει να επανέλθει αυτούσια η προηγούμενη μορφή των άρθρων 374 και 386 και η κατάργηση της παρ. 1 του αρ. 381 ΠΚ, καθώς ακόμα και η νεώτερη εκδοχή τους όπως προβλέπεται στο υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου, κάθε άλλο παρά επιλύει τα τεράστια προβλήματα τα οποία δημιούργησε η εμμονική επιμονή της προηγούμενης κυβέρνησης. Κάνουμε έκκληση στους βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας να θυμηθούν τα διαπρύσια κηρύγματά τους προεκλογικά και να ευθυγραμμίσουν τη στάση τους με το δημόσιο συμφέρον.
Καλούμε το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη να εκφράσει τις αντιρρήσεις του έγκαιρα είτε στο στάδιο της διαβούλευσης αυτής, είτε στην κοινοβουλευτική διαδικασία ώστε να αποτραπεί η ψήφιση του τερατουργήματος που είχε εκκολαφθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση και είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και τελικά οδήγησε στην αύξηση της εγκληματικότητας, η πάταξη της οποίας έχει τεθεί μετ’ επιτάσεις και από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό της Χώρας.
