Σοκαρισμένη για μια ακόμα φορά η κοινωνία παρακολούθησε την κινηματογραφικού τύπου μαφιόζικη εκτέλεση χθες στα Γλυκά Νερά.
Ο κυνισμός των- προφανώς- επαγγελματιών εκτελεστών καθώς και το ότι επέλεξαν ένα σχολείο για εκτελέσουν το συμβόλαιο θανάτου, χτύπησε στο μαλακό υπογάστριο της κοινωνίας και ενεργοποίησε τα αντανακλαστικά της. Στη ψυχή και στον αξιακό κώδικα του μέσου ανθρώπου, ο σχολικός χώρος είναι ταυτόσημος με την αθωότητα.
Ως εκ τούτου, ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών μεταξύ ποινικών που, σε άλλη περίπτωση θα είχε περάσει στα «ψιλά» των εφημερίδων, έγινε πρώτο θέμα.
Αν ούτε ο σχολικός χώρος δεν αποτελεί «άβατο» τέλεσης εγκληματικών πράξεων, τότε το μήνυμα του διάχυτου κινδύνου είναι έντονο. Κανείς δεν είναι ασφαλής πουθενά…
Αξίζει λοιπόν να κάνουμε λίγες σύντομες παρατηρήσεις.
1. Ζουν ανάμεσα μας! Ο τίτλος του άρθρου δεν είναι τυχαίος. Ο χώρος της παρανομίας για κάποιο λόγο έχει πάρει μυθικές διαστάσεις στο μυαλό του μέσου πολίτη. Ίσως λόγω των υπερπαραγωγών του Hollywood, ίσως λόγω της ανθρώπινης τάσης να αποδίδει μυστικιστικές και υπεράνθρωπες ιδιότητες σε ανθρώπους και καταστάσεις που φοβάται ή δεν κατανοεί. Η αλήθεια όμως είναι διαφορετική. Ο υπόκοσμος δεν υφίσταται σε.. λαγούμια και… σπηλιές. Οι κακοποιοί δεν κρύβονται σε βουνοκορφές ή στα βάθη των ωκεανών. Συνήθως ζουν μια «φυσιολογική» ζωή σαν όλους μας. Μάλιστα, ίσως είναι οι πιο ήσυχοι εξ ημών στην καθημερινότητα τους διότι η επιβίωση τους βασίζεται στο χαμηλό προφίλ. Έχουν δουλειές, πηγαίνουν τα παιδιά τους στο σχολείο και ψωνίζουν στο σουπερ μάρκετ ως «φυσιολογικοί» πολίτες.. Το να «πέφτουμε από τα σύννεφα» και να δηλώνουμε στις κάμερες «τον είχα γείτονα χρόνια και δεν είχε δώσει δικαιώματα» είναι το άκρον άωτον της αφέλειας! Σαν τί δικαιώματα να είχε δώσει? Να έβγαινε στο μπαλκόνι πυροβολώντας? Ας είμαστε σοβαροί…
2. Πυρήνας κάθε εγκληματικής ενέργειας είναι αυτό που οι Αμερικανοί αστυνομικοί και εγκληματολόγοι αποκαλούν M.M.O
Means, motive, opportunity. Μέσα, κίνητρο, ευκαιρία.
Στο προαναφερθέν έγκλημα, τα μέσα και το κίνητρο υπήρχαν από καιρό. Η ευκαιρία δόθηκε σε μια δραστηριότητα της «ημέρας» και όχι της «νύχτας». Είναι επιτακτική ανάγκη να αλλάξει η κοινωνία αλλά και οι Αρχές τον τρόπο που προσεγγίζουν και αντιλαμβάνονται την παραβατική δραστηριότητα.
Δεν υπάρχουν ασφαλείς και μη δραστηριότητες. Το να πηγαίνεις το παιδί σου στο σχολείο δεν αποτελεί μια διαδικασία χαράς και ..αγαλλίασης. Το να οδηγείς στο δρόμο δεν αποτελεί δραστηριότητα διαδικαστική που σε φέρνει από το σημείο Α στο σημείο Β. Η εγκληματικότητα έχει διεισδύσει σε δραστηριότητες και εκδηλώσεις που στο συλλογικό μας υποσυνείδητο είναι καταγεγραμμένες ως «αθώες» και ως εκ τούτου, έχουμε χαμηλή εγρήγορση. Η κοινωνία και οι Αρχές χρειάζονται επανεκπαίδευση όχι τεχνικού αλλά κοινωνικού περιεχόμενου.
Αυτή η παρατήρηση μας φέρνει στη τρίτη αλλά όχι τελευταία σκέψη.
1. Η αστυνομία οφείλει να εστιάσει στην αίσθηση του ότι είναι «πανταχού παρούσα».
Η συγκεκριμένη πρακτική είναι ο πυρήνας του αστυνομικού έργου και διεθνώς αποδίδεται με τον όρο omnipresence.
Προφανώς και η Αστυνομία δεν μπορεί να είναι παντού. Σε περιόδους δε έντονης οικονομικής κρίσης όπως η σημερινή, το έργο αυτό γίνεται κυριολεκτικά αδύνατο. Αυτός όμως είναι και ο λόγος που τώρα περισσότερο από ποτέ, πρέπει να δείχνει πανταχού παρούσα.
Η έμφαση πρέπει να δοθεί στο να εμπεδωθεί ένα περιβάλλον ασφάλειας. Πρέπει να δοθεί η αίσθηση στον πολίτη - και στον κακοποιό- ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να εμφανιστεί η αστυνομία στο δρόμο του. Στις ΗΠΑ όπου σπούδασα, ακόμα και αν δεν έβλεπες πουθενά αστυνομικό, είχες την βαθιά πεποίθηση που έφτανε σε σημείο βεβαιότητας, ότι αν φωνάξεις «αστυνομία» μέσα σε δευτερόλεπτα θα είναι παρούσα! Η αίσθηση αυτή όταν εδραιωθεί κοινωνικά αποτελεί την μέγιστη αποτροπή για τέλεση εγκληματικών πράξεων και προσφέρει βαθιά αίσθηση ασφάλειας στον πολίτη.
Είναι καιρός να αλλάξουμε όλοι τρόπο σκέψης αλλά και αντίδρασης σε ότι αφορά την εγκληματικότητα. Οι μέρες της αθωότητας πέρασαν ανεπιστρεπτί και μαζί τους πρέπει να μπει και η αντίστοιχη σκέψη στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η αποτροπή των εγκληματικών ενεργειών δεν είναι μόνο δουλειά της αστυνομίας αλλά και του πολίτη ο οποίος οφείλει να είναι σε εγρήγορση και να συνδράμει στο έργο των Αρχών. Ας απαλλαγούμε επιτέλους από την άρρωστη αντίληψη-κατάλοιπο της Χούντας ότι η συνεργασία με την Αστυνομία είναι ρουφιανιά. Οφείλουμε να προστατεύουμε τα παιδιά μας και το μέλλον τους με κάτι περισσότερο από χάδια και ωραία λόγια…
*Ο Κωνσταντίνος Δούβλης είναι διδάκτωρ Κοινωνιολογίας/Εγκληματολογίας ( PhD in Sociology of policing, University of Essex, UK), ειδικευμένος σε θέματα Ασφάλειας, Αστυνόμευσης και Ποινικού Συστήματος στις ΗΠΑ (Loyola University of Chicago.)
egklimatologos.blogspot.gr