Σπάζοντας το ανδρικό υπουργικό μονοπώλιο για τη συγκεκριμένη θέση, η κ. Γεροβασίλη δίνει ένα σαφές στίγμα της φιλοσοφίας της για ζητήματα όπως η ασφάλεια και η τρομοκρατία, ενώ απαντά στις διαρκείς βολές της Ν.Δ. για τον «Ρουβίκωνα» και το «άβατο» των Εξαρχείων.
[custom:google-ads]
• Για πρώτη φορά μια γυναίκα αναλαμβάνει το τιμόνι ενός θεωρητικά ανδροκρατούμενου υπουργείου. Πρόκληση; Στοίχημα; Πώς αποδεχθήκατε την πρόταση του πρωθυπουργού;
Το γεγονός πως γυναίκες αναλαμβάνουν θέσεις ευθύνης σε κρίσιμους τομείς της δημόσιας ζωής και της πολιτικής δεν θα έπρεπε, το 2018, να συνιστά είδηση. Πράγματι, η πολιτική ευθύνη της προστασίας των πολιτών στη χώρα μας ήταν –μέχρι την περασμένη Τετάρτη– αποκλειστικά ανδρική υπόθεση.
Σε αντίθεση με τη στελέχωση των σωμάτων ασφαλείας, που, ευτυχώς, πολλά χρόνια τώρα έπαψαν να είναι ανδρικό άβατο. Ετσι, ήρθε η στιγμή για πρώτη φορά στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη επικεφαλής να είναι γυναίκα. Ταιριαστό δεν είναι; Καθώς η ασφάλεια, η προστασία, η ανάληψη ευθύνης και η εμβάθυνση της δημοκρατίας είναι επίσης γένους θηλυκού.
Αν θέλετε, η ανάληψη του συγκεκριμένου χαρτοφυλακίου για πρώτη φορά από γυναίκα συμβολικά δείχνει και τον δρόμο που πολιτικά χαράζουμε και επιδιώκουμε για την ελληνική κοινωνία. Αυτόν της ισονομίας και της άρσης κάθε είδους αποκλεισμών.
Σε κάθε περίπτωση, η πρόταση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα να ηγηθώ πολιτικά του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη –μετά από μια πολύ κακή και δύσκολη συγκυρία και με την αντιπολίτευση να έχει πολύ ψηλά την ατζέντα της δημόσιας ασφάλειας, στρεβλώνοντάς την όμως κάτω απ’ το ιδεολογικό πρίσμα μόνο της βίαιης καταστολής και με όρους καταστροφολογίας, μηδενισμού, τρομοκράτησης και κινδυνολογίας– αποτελεί όντως μια δημιουργική πρόκληση. Τόσο για εμένα όσο και για τα στελέχη του υπουργείου.
• Κυβερνητική εκπρόσωπος, υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης και τώρα υπουργός Προστασίας του Πολίτη. Κάποιος θα σας χαρακτήριζε άνθρωπο ειδικών αποστολών...
Οχι μόνο η δική μου αποστολή, αλλά συλλογικά όλης της κυβέρνησης ήταν και είναι δύσκολη. Στρατευμένοι είμαστε στην καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση των λαϊκών συμφερόντων. Πάντως, αυτό που ενδιαφέρει τους συμπολίτες μας δεν είναι η φύση της όποιας αποστολής, αλλά η έκβασή της. Για παράδειγμα, ήδη βλέπουμε τα πρώτα θετικά αποτελέσματα της δουλειάς που κάναμε στο υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης. Να είστε βέβαιοι πως και στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη θα εργαστούμε με την ίδια ένταση, συνέπεια και αποτελεσματικότητα.
• Θα καθίσετε πάντως σε μια «ηλεκτρική» υπουργική καρέκλα. Εχετε να αντιμετωπίσετε ζητήματα όπως η εγκληματικότητα, η βία και η ανομία, η τρομοκρατία, που, εκτός των άλλων, αποτελούν μόνιμο πεδίο έντονης κριτικής από την αντιπολίτευση. Τι θα κάνετε;
Αναγνωρίζουμε την κρισιμότητα και πολυπλοκότητα των θεμάτων που αναφέρετε και είμαστε από κάθε άποψη έτοιμοι να απαντήσουμε τόσο θεσμικά όσο και οργανωτικά και επιχειρησιακά σε ό,τι προκαλεί ζημία στην προστασία και ασφάλεια των συμπολιτών μας. Στόχος της κυβέρνησής μας παραμένει το να αποκτήσει ουσιαστικό νόημα η έννοια της προστασίας όλων ανεξαιρέτως των πολιτών. Διότι, στα πρώτα μνημόνια –κανείς δεν ξεχνά– η πραγματικότητα που βίωσε η πλειονότητα των πολιτών ήταν η άγρια καταστολή κάθε διαφωνίας, όχι η προστασία.
Ξέρετε, για την Αριστερά η ασφάλεια δεν είναι μια αφηρημένη έννοια, αφορά όλους και το σύνολο της καθημερινής ζωής: την εργασία, την εκπαίδευση, τη στέγη, τις μετακινήσεις, τις συναθροίσεις. Κοινός παρονομαστής σε όλα αυτά είναι η ασφάλεια με αίσθημα δικαίου και η εμβάθυνση της δημοκρατίας στην πράξη.
Μιλώντας δηλαδή για προστασία και ασφάλεια, θα πρέπει να εννοούμε αυτόματα ίση μεταχείριση των πολιτών έναντι του νόμου, ίση πρόσβαση στο δικαίωμα της προστασίας στο σύνολο της επικράτειας, ίσα δικαιώματα για όλους. Αυτά, προφανώς, είναι πράγματα που ξεφεύγουν από το νεοφιλελεύθερο αφήγημα περί ασφάλειας. Εμείς δεν θέλουμε μια κοινωνία που θα αποτελείται από ένα άθροισμα φοβισμένων ανθρώπων, αλλά μια κοιτίδα διαλεκτικής, ειρηνικής συνύπαρξης, αλληλοσεβασμού και δημιουργίας. Θέλουμε μια κοινωνία στην οποία η ελευθερία του ενός φτάνει μέχρι εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου.
• Ο κ. Μητσοτάκης έχει κατηγορήσει τον ΣΥΡΙΖΑ και τον πρωθυπουργό ότι δεν θέλουν και δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν την τρομοκρατία. Υπερβάλλει; Εχει δίκιο;
Κάθε φορά που αυτό το περίεργο σύμπλεγμα Ακροδεξιάς και νεοφιλελεύθερης Δεξιάς στερούνταν πολιτικών επιχειρημάτων, κατέφευγε στο τέχνασμα της σπίλωσης των πολιτικών της αντιπάλων, κατηγορώντας τους για σχέσεις με την τρομοκρατία. Επειδή η αντίληψή τους για την ασφάλεια ταυτίζεται με την άγρια καταστολή.
Ταυτίζεται με την ταξική μεροληψία ενός νεοφιλελεύθερου κατεστημένου απέναντι στους διαφορετικούς και πιο αδύναμους, ακόμη κι αν πρόκειται για αθώους – σας θυμίζω την Ηριάννα και τον Περικλή. Κάθε διαφορετική προσέγγιση τούς είναι αδιανόητη και δεν μπορούν να την εξηγήσουν διαφορετικά παρά μόνο ως «προνομιακή» σχέση με την… τρομοκρατία. Πρόκειται για αστεία, ανιστόρητα πράγματα.
Το ελληνικό κράτος δικαίου διέπεται από κανόνες που ισχύουν για όλους. Δεν λειτουργεί τιμωρητικά αλλά σωφρονιστικά. Ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπίσεις την τρομοκρατία είναι να εξαλείψεις προληπτικά τις αιτίες που τη γεννούν, να χτυπήσεις τη διαφθορά, την απαξίωση της πολιτικής, τον αποκλεισμό, τις κοινωνικές διακρίσεις και ανισότητες. Εμείς θέλουμε δημοκρατικό διάλογο και σύνθεση. Γιατί εκεί όπου λείπουν ο δημόσιος χώρος και ο πολιτικός διάλογος, εκεί γεννιέται η βία.
• Ετερο ζήτημα και εστία διαρκούς αντιπαράθεσης με τη Ν.Δ. αποτελεί το λεγόμενο «άβατο» των Εξαρχείων. Ποιες οι πρώτες σας σκέψεις για ένα θέμα που σίγουρα θα κληθείτε να διαχειριστείτε;
Εχω ζήσει για πολλά χρόνια στα Εξάρχεια και οι πρώτες σκέψεις μου υπαγορεύονται απ’ το αίσθημα ευθύνης απέναντι σε όλους τους συμπολίτες μας που ζουν, εργάζονται και λειτουργούν σε ένα από τα πιο κεντρικά και ωραία σημεία της πρωτεύουσας. Το «ζήτημα των Εξαρχείων» δεν αντιμετωπίζεται οριστικά με την αστυνόμευση και μόνο. Ούτε με τη στρατοπεδοποίηση καλών και κακών.
Τα Εξάρχεια δεν είναι μια ομοιογενής, συμπαγής κοινωνική οντότητα με ίδια χαρακτηριστικά. Για να προσεγγιστεί και να επιλυθεί το θέμα, δεν αρκεί η επιχειρησιακή δράση μόνο του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Χρειάζεται συνέργεια κατοίκων, φορέων, συλλογικοτήτων, πολιτικών κομμάτων, αυτοδιοίκησης, κράτους και συντονισμένη συλλογική προσπάθεια, ώστε να βρούμε τις αιτίες, να δούμε ποιο είναι το πραγματικό πρόβλημα της περιοχής, ποιοι παράγοντες οδηγούν τελικά στην υποβάθμιση κάποιων γειτονιών στα μεγάλα αστικά κέντρα και να προχωρήσουμε στην οριστική λύση.
• «Ρουβίκωνας»: ως νέα υπουργός Προστασίας του Πολίτη πιστεύετε ότι αποτελούν απειλή για την ασφάλεια ή –όπως υποστηρίζουν κάποιοι άλλοι– κάνουν ακτιβισμό και άρα κακώς ασχολούνται τα μέσα ενημέρωσης;
Το τι συνιστά απειλή για τη δημόσια ασφάλεια το καταδεικνύουν οι στατιστικές και αποτυπώνεται στις επιτυχίες της Ελληνικής Αστυνομίας όπως προκύπτουν από τη σοβαρή δουλειά των ανθρώπων της. Η εμμονή της Ν.Δ. με τον «Ρουβίκωνα» δείχνει την ιδεολογική της απομόνωση από τα πραγματικά προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας. Οσο δεν μπορεί να αρθρώσει ουσιαστικό πολιτικό λόγο για τα ζητήματα ασφάλειας που απασχολούν τους Ελληνες πολίτες, τόσο περισσότερο περνά τον Ρουβίκωνά της.
Η έννομη τάξη και η Δικαιοσύνη δεν μπορούν να λειτουργούν με τηλεοπτικές μετρήσεις, ούτε ενισχύονται με λεονταρισμούς. Υπάρχουν νόμοι και κανόνες και αυτοί εφαρμόζονται. Οπως και υπάρχει πολιτική βούληση για προάσπιση του δικαιώματος της ασφάλειας στο πλαίσιο ξεκάθαρων δημοκρατικών αρχών. Αυτοί που φωνασκούν, γιατί δήθεν η κυβέρνηση δεν αντιμετωπίζει αποτελεσματικά την οργάνωση αυτή, είναι οι ίδιοι που ενισχύουν πολλαπλασιαστικά το σήμα των πρακτικών της, παίζοντας ουσιαστικά το παιχνίδι της.
• Η χώρα τελείωσε με τα μνημόνια, όχι όμως και με την κρίση. Ποιες οι προτεραιότητες και ποια τα διακυβεύματα;
Εχει λεχθεί επανειλημμένα από τον πρωθυπουργό και τα στελέχη της κυβέρνησης ότι προτεραιότητά μας είναι η περαιτέρω ενίσχυση των κοινωνικών στρωμάτων που σήκωσαν τα μεγαλύτερα βάρη. Το μεγαλύτερο στοίχημα είναι να μην επιστρέψουμε ποτέ ξανά στις συνθήκες που επέφεραν συνθήκες κοινωνικής και οικονομικής χρεοκοπίας στη χώρα. Κι αυτό το έχουμε διασφαλίσει με τις στέρεες και ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις που έχουμε πετύχει σε πλήθος τομέων.
• Ο ανασχηματισμός έφερε στο σχήμα πρόσωπα από τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ. Χωρούν όλοι σε μια κυβέρνηση της Αριστεράς;
Η επιδίωξη ευρύτερων πολιτικών συναινέσεων είναι κάτι που αυτή η κυβέρνηση το αποδεικνύει στην πράξη. Αν υπήρχε πλήρως αναλογικό σύστημα –κάτι που ήταν για χρόνια αίτημα της Αριστεράς–, αναπόφευκτα μια κυβέρνηση θα έπρεπε να στηριχτεί σε περισσότερα του ενός κοινοβουλευτικά κόμματα. Οπως προκύπτει και από την ευρωπαϊκή εμπειρία, η δημιουργία σταθερών κυβερνήσεων μέσα από πολυσυλλεκτικά σχήματα τείνει να γίνει ο κανόνας. Σε μια κυβέρνηση της Αριστεράς χωρούν όσοι μπορούν να διατυπώσουν προγραμματικό λόγο που αφενός απαντά στις συνέπειες της κρίσης, αφετέρου οδηγεί σε ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών και του δημοσίου συμφέροντος, του συμφέροντος των πολλών.
● Στις δημοσκοπήσεις ο ΣΥΡΙΖΑ υπολείπεται σημαντικά της Ν.Δ., ενώ και στην κοινωνία καταγράφεται κλίμα δυσαρέσκειας για την κυβέρνηση. Εναν χρόνο πριν από τις εκλογές, το παιχνίδι γυρίζει;
Μηδένα προ του τέλους μακάριζε. Είναι αφελής όποιος πιστεύει ότι οι εκλογές στις δημοκρατικές κοινωνίες κρίνονται ένα και δύο χρόνια πριν από τη διεξαγωγή τους.