Στην Ελλάδα της κρίσης και των περικοπών είναι γνωστό ότι τα προβλήματα και στα Σώματα Ασφαλείας είναι τεράστια.
Για το λόγο αυτό το «Θάρρος» συναντήθηκε με τον Νικήτα Μενούνο, πρόεδρο της Ένωσης Υπαλλήλων Πυροσβεστικού Σώματος Μεσσηνίας.
Η συνάντηση κράτησε αρκετή ώρα, ομοίως αρκετά είναι και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πυροσβέστες του νομού. «Γερασμένα οχήματα», έλλειψη εξοπλισμού και οδηγών σε Κλιμάκια… είναι μόνο ορισμένα από αυτά.
-Μιλήστε μας για την περσινή αντιπυρική περίοδο και πώς ξεκίνησε η φετινή.
Η περσινή χρονιά ήταν δύσκολη, με μεγάλο αριθμό συμβάντων, όμως τα περισσότερα σβήστηκαν από την πρώτη ημέρα και, ευτυχώς, δεν εξελίχτηκαν σε μεγάλες πυρκαγιές. Σε αυτό βοήθησαν πολύ τα 3PZL, που επίσης φέτος θα είναι στην Καλαμάτα, όπως μας είπε ο Αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, ενώ υπάρχει η προοπτική να πάρουμε δύο ακόμα μεσαίου τύπου ελικόπτερα. Εμείς ζητήσαμε το ένα να έρθει στην Περιφέρεια Πελοποννήσου και να γίνει ξανά έδρα το αεροδρόμιο Καλαμάτας. Όταν είχε γίνει αυτό, είχαμε αρκετές επιτυχίες και σε επίπεδο νομού και σε επίπεδο Πελοποννήσου.
Σχετικά με τη φετινή περίοδο, που ξεκίνησε πρώιμα, ήδη στείλαμε στην Ηλεία, δηλαδή σε άλλη Περιφέρεια, ενισχύσεις, τόσο σε οχήματα όσο και σε προσωπικό.
-Είπατε σε άλλη Περιφέρεια, δηλαδή η εκεί Περιφέρεια χρειάστηκε βοήθεια από τη Μεσσηνία;
Δε γνωρίζουμε στην έναρξη της πυρκαγιάς τι συνθήκες επικρατούσαν. Προφανώς ο συντονιστής που βρίσκεται στην Πάτρα έκρινε σκόπιμο ότι έπρεπε να υπάρξει ενίσχυση και από την όμορη Περιφέρεια.
-Συχνά ακούμε για προβληματικά αλλά και μεγάλης ηλικίας πυροσβεστικά οχήματα. Σε τι κατάσταση βρίσκονται τα οχήματα της Μεσσηνίας;
Το σημαντικότερο πρόβλημα που έχουν είναι τα ελαστικά τους. Έχουν γίνει από το Αρχηγείο κάποιες χορηγίες, έχουν γίνει δωρεές από επιχειρηματίες και φορείς του νομού, κι εδώ θέλουμε να τους ευχαριστήσουμε, όμως με δωρεές και χορηγίες δε λύνεται το πρόβλημα. Στο σύνολο του νομού τα οχήματα είναι 40 ετών και κατά κύριο λόγο δασικού προορισμού. Έχουμε ζητήσει την αντικατάστασή τους, αν και γνωρίζουμε ότι είναι δύσκολο σε αυτές τις εποχές.
Πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχει ένα άτυπο συνεργείο, που αποτελείται από τον Άγγελο Χριστόπουλο και τον Σπύρο Κωνσταντόπουλο, οι οποίοι έχουν αναλάβει τη συντήρηση, ώστε να γλιτώσουμε χρήματα, πάντα σε συνεργασία με το κεντρικό συνεργείο Αθηνών και το Γραφείο Κίνησης. Αν δεν μπορούν να το κάνουν οι ίδιοι σε πρώτο χρόνο, το κάνουν ιδιωτικά συνεργεία ή το συνεργείο της Αθήνας.
-Υπάρχουν οχήματα που είναι εκτός λειτουργίας;
Έχουν προκύψει προβλήματα στην Π.Υ. Καλαμάτας και ειδικότερα στο κλιμακοφόρο όχημα, στο βραχιονοφόρο και το ερπυστριοφόρο. Το τελευταίο, μετά τις μεγάλες πλημμύρες, δεν είναι σε ενέργεια και βρίσκεται στο συνεργείο Αθηνών. Το κλιμακοφόρο, από ό,τι έχουμε μάθει, πιθανότητα δε θα ξαναέρθει λόγω παλαιότητας και μη πιστοποίησης, ενώ το βραχιονοφόρο, που ήταν το μοναδικό ειδικό μηχάνημα της Υπηρεσίας και γενικότερα του νομού, το τελευταίο δίμηνο είναι επίσης εκτός ενέργειας.
-Πέρα από τα οχήματα, σημαντικό «όπλο» ενός πυροσβέστη είναι και ο εξοπλισμός του. Η κατάσταση σε αυτόν τον τομέα;
Θα σας πω μόνο ότι έχουμε να πάρουμε ατομικό εξοπλισμό, δηλαδή υποδήματα, ρουχισμό, κράνη κ.λπ., πολλά χρόνια. Τελευταία χρονιά που δόθηκε από το Αρχηγείο ήταν το 2008. Από τότε έχουν να δοθούν άρβυλα δασικής πυρκαγιάς και μπότες αστικής πυρκαγιάς.
Όσοι συνάδελφοι έκαναν αίτηση και υπήρχαν διαθέσιμα νούμερα, πήραν, οι υπόλοιποι όχι. Πέρυσι και φέτος μάς δόθηκαν δύο φόρμες πυρκαγιάς, κάτι που είχε να γίνει επίσης από το 2008.
-Δηλαδή, ένας πυροσβέστης είναι υποχρεωμένος να αγοράσει μόνος του τον εξοπλισμό;
Ναι, φυσικά, οι περισσότεροι το κάνουν αυτό, αφού θέλουν την ασφάλειά τους. Έχουμε οικογένειες και θέλουμε να γυρίσουμε στο σπίτι μας, όπως και να σώσουμε τις περιουσίες και τις ζωές των συνανθρώπων μας.
-Αν δεν μπει στην παραπάνω διαδικασία, θα φορά τα ίδια παπούτσια και τις ίδιες φόρμες για 10 χρόνια;
Σίγουρα θα έχει τα προηγούμενα, αλλά δεν ξέρω σε τι κατάσταση μπορεί να είναι ένα ρούχο που φορά κάποιος για 10 χρόνια. Μιλάμε για ρούχα και παπούτσια που κάποιος φορά κάθε μέρα. Πέρα από τη φόρμα, βέβαια, υπάρχει και το μπουφάν, που ο ομιλών έχει να πάρει από το 2001!
-Συχνά ο κόσμος μιλά υποτιμητικά για τους πυροσβέστες, χαρακτηρίζοντάς τους ταβλαδόρους. Βέβαια, αυτό συμβαίνει μέχρι να ξεσπάσει κάποια μεγάλη φωτιά και να δούμε όλοι εικόνες αυτοθυσίας. Τότε γίνονται ξαφνικά ήρωες…
Δεν υπάρχει η λέξη «τάβλι» στο Πυροσβεστικό Σώμα, τουλάχιστον τις τελευταίες δεκαετίες που γνωρίζω. Καταρχάς δεν επιτρέπεται, όπως και κάθε είδους τυχερό παιχνίδι. Το μόνο που επιτρέπεται στο Σώμα είναι ο αθλητισμός, το σκάκι, που όμως είναι εγκεφαλικό παιχνίδι.
Όσο για το «ήρωες που γίνονται κάποιοι μετά», επειδή είναι και επίκαιρο λόγω του πιλότου που σκοτώθηκε πάνω στο καθήκον, θεωρώ ότι είναι τραγικό, αφού δυστυχώς οι ήρωες είναι πάντα νεκροί.
Ειδικότερα για τη δουλειά του πυροσβέστη, αυτή αναγνωρίζεται από το αποτέλεσμα, κι όχι μόνο της αντιπυρικής περιόδου. Πολλές φορές ξεχνάμε το αστικό κομμάτι, και σε μια Μεσσηνία γενικότερα που έχει τεράστια τουριστική ανάπτυξη. Όταν οι δυνάμεις εγκλωβίζονται σε δασικά συμβάντα, σκεφτείτε ότι η πόλη και ο νομός γενικότερα είναι λιγότερο καλυμμένοι, αφού στο σταθμό μένουν λιγότερα οχήματα. Έτσι, αν συμβεί κάτι σε μια ξενοδοχειακή μονάδα ή σε ένα μεγάλο κτήριο, προφανώς δε θα αντιμετωπιστεί με τον ίδιο τρόπο.
-Η Μεσσηνία είναι καλυμμένη από οχήματα και αριθμό πυροσβεστών ή έχουμε κενά;
Θεωρώ ότι το προσωπικό επαρκεί, στα οχήματα βέβαια υπάρχει ένα θέμα με τη συντήρησή τους. Θα αναφέρω ως παράδειγμα την Πυροσβεστική Υπηρεσία Γαργαλιάνων, που έχει στην ευθύνη της τα ΠΚ Κυπαρισσίας και Πύλου και έχει να κάνει συντήρηση οχημάτων από το Μάιο του 2016!
-Πέρα από το ζήτημα της πυρόσβεσης, δεν είναι και επικίνδυνο για έναν πυροσβέστη να μπαίνει σε ένα τέτοιο όχημα;
Το ζήτημα είναι ότι αυτά τα οχήματα μπορεί να βγάλουν φθορά, η οποία ενδέχεται να οφείλεται στην παλαιότητα των λαδιών, αλλά και των άλλων αναλωσίμων.
-Έχει γίνει γνωστό ότι υπάρχει ένα θέμα με έλλειψη προσωπικού στο ΠΚ Πύλου…
Ναι, δημιουργήθηκε πρόσφατα πρόβλημα με τους οδηγούς στην Πύλο, όπου είναι ελάχιστοι και δεν επαρκούν για να βγει η αντιπυρική περίοδος. Πραγματικά δε γνωρίζω πώς θα λυθεί. Έχει αλλάξει πλέον ο κανονισμός των μετακινήσεων και εμείς ως Σωματείο καταγγέλλουμε ξανά ότι γίνονται μετακινήσεις χωρίς να υπάρχουν κανόνες.
Δεν υπάρχει αιτιολόγηση για το ποιος θα μετακινηθεί, απλά γίνεται γνωστό ότι γίνεται μετακίνηση για υπηρεσιακές ανάγκες.
Επίκειται, πάντως, μονιμοποίηση των πρώην 3ετών, που θεωρητικά έχει γίνει από την 1η Απριλίου, αλλά ως Σωματείο θεωρούμε ότι πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος όλα τα κλιμάκια της Μεσσηνίας να έχουν το ανάλογο προσωπικό, ώστε να λειτουργούν ομαλά και να έχουμε μια αντιπυρική περίοδο χωρίς προβλήματα σε ρεπό και άδειες.
Οι παραπάνω προσλήψεις αφορούν περίπου στα 2.200 άτομα, όμως είναι άτομα που ήδη υπήρχαν στο Πυροσβεστικό Σώμα. Ουσιαστικές προσλήψεις, δηλαδή με νέα άτομα, έγιναν πέρυσι, έπειτα από πολλά χρόνια, μέσω Πανελλαδικών Εξετάσεων.
Για εμάς δεν είναι το ζητούμενο τα ρεπό και οι άδειες, όμως κάποιος για να κάνει καλά τη δουλειά του πρέπει να είναι και ξεκούραστος. Είναι αδύνατο να επιχειρούμε όλη την ημέρα, κάθε μέρα!
-Πρακτικά τι συμβαίνει στο παραπάνω Κλιμάκιο;
Απλά η βάρδια βγαίνει με έναν οδηγό, δηλαδή αν υπάρξει ένα συμβάν, πίσω δεν υπάρχει οδηγός. Έτσι πρέπει να καλεστεί εκείνος που εκείνη τη στιγμή δε δουλεύει.
Επίσης, οι Γαργαλιάνοι θα πρέπει να βρεθούν σε επιφυλακή για να καλύψουν την Πύλο και στη συνέχεια όλο αυτό συμπαρασύρει την Κυπαρισσία κ.λπ.
Μια και αναφέρθηκε εδώ η Κυπαρισσία, να σημειωθεί ότι υπάρχει έλλειψη αξιωματικού από πέρυσι. Αυτό δε σημαίνει ότι ένας πυρονόμος ή ένας αρχιπυροσβέστης δεν μπορεί να κάνει τη δουλειά του προϊσταμένου, αλλά θεωρούμε ότι πρέπει κι εκεί να καλυφθεί το κενό του αξιωματικού, όπως σε κάθε Κλιμάκιο.
-Έχετε αναφέρει μέχρι τώρα την τουριστική ανάπτυξη πολλές φορές. Το πολιτικό αεροδρόμιο της Καλαμάτας είναι καλυμμένο; Γιατί, προφανώς, μια φωτιά σε ένα αεροσκάφος είναι δύσκολο περιστατικό…
Σε πρώτο χρόνο η αντιμετώπιση ενός συμβάντος γίνεται από τους πυροσβέστες του Πολεμικού Αεροδρομίου. Ο χρόνος έχει οριστεί στα 30 δευτερόλεπτα. Προφανώς ένα όχημα της Καλαμάτας δεν μπορεί να είναι εκεί σε τέτοιο χρόνο, όμως και η Καλαμάτα είναι στο σχέδιο επέμβασης.
Τα αεροπλάνα για να πάρουν άδεια προσγείωσης έχουν καλύψει και το θέμα της πυρασφάλειας, οι υπάλληλοι έχουν εκπαιδευτεί σχετικά, αλλά θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρξει ένα επικυρωμένο σχέδιο επέμβασης πυρκαγιών στα πολιτικά αεροσκάφη, για να είναι πιο ολοκληρωμένη η διαχείριση ενός τέτοιου συμβάντος.
-Πέρα από τα αεροσκάφη υπάρχουν και τα κρουαζιερόπλοια…
Εκεί υπάρχει πραγματικά μεγάλο θέμα, αφού για αυτά που προσεγγίζουν την Καλαμάτα δεν υπάρχει σχέδιο αντιμετώπισης συμβάντων. Έχουμε ζητήσει σε κάποιο κρουαζιερόπλοιο να γίνει έστω μια επίσκεψη, να δούμε τους χώρους. Για παράδειγμα, αν ξεσπάσει φωτιά σε ένα μπαρ, να ξέρει ο πυροσβέστης πού είναι και να κατευθυνθεί προς το σημείο του συμβάντος.
Σε επίπεδο Μεσσηνίας, πάντως, δεν έχει γίνει εκπαίδευση για το πού βρίσκονται τα σχέδια μέσα σε ένα τέτοιο πλοίο. Το έχουμε ζητήσει και ελπίζουμε στο προσεχές διάστημα να γίνει και αυτό.
-Περιγράψτε τη μέρα ενός πυροσβέστη…
Όταν κάποιος πυροσβέστης φθάσει στην Υπηρεσία θα αναλάβει εργασία, δηλαδή έχει υποχρέωση να κάνει έλεγχο του οχήματος και των μηχανημάτων που τυχόν χρειαστεί σε περίπτωση επέμβασης.
Ύστερα σε όλη τη βάρδια είμαστε σε αναμονή, ώστε αν ακουστεί ο ήχος της σειρήνας ή του κουδουνιού και ανάλογα με τη συχνότητα, να επέμβουμε άμεσα.
Πρέπει να σημειωθεί ακόμη ότι όταν ένας πυροσβέστης είναι εκτός υπηρεσίας είναι σε επιφυλακή, δηλαδή ανά πάσα στιγμή πρέπει το συντομότερο δυνατό να φτάσει στην Υπηρεσία, ώστε να μπορέσει να βγάλει περισσότερα οχήματα στο δρόμο.
-Κάποιες εικόνες που βλέπουμε με πυροσβέστες να έχουν λυγίσει από την κούραση…
Όλοι οι νομοί, πλην των αστικών κέντρων, δουλεύουν σε 24ωρη βάση, οπότε σε μια πυρκαγιά που θα συμβεί τις πρωινές ώρες και θα εξελιχθεί καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, θα επιχειρεί το ίδιο προσωπικό μέχρι να υπάρξει αντικατάσταση. Οπότε οι παραπάνω εικόνες είναι σύνηθες φαινόμενο, καταπονούν το προσωπικό, αλλά έτσι είναι.
-Άλλο φαινόμενο που βλέπουμε συχνά όταν βρισκόμαστε κι εμείς σε συμβάντα, είναι πυροσβεστικά οχήματα να μην μπορούν να φτάσουν κοντά λόγω στενότητας του δρόμου ή αντικειμένων που εμποδίζουν.
Πολλές φορές είναι δύσκολο να φτάσουμε στο σημείο του συμβάντος. Το αστικό όχημα και κάποια αγροτικά που έχει η Υπηρεσία μάς έχουν διευκολύνει πολλές φορές, αλλά, ναι, υπάρχει θέμα σοβαρό, ειδικά στο Ιστορικό Κέντρο ή σε σημεία που είναι πολύ στενά, όπως και σε δρόμους ανατολικά της Αριστομένους. Έτσι το πρώτο όχημα χωράει και στη συνέχεια προσπαθούμε να υπολογίσουμε ποιο στενό είναι, ώστε να μη χρειαστεί να στρίψουμε, π.χ. από την Αριστομένους στην Αναγνωσταρά δε θα καταφέρουμε να στρίψουμε.
-Το μεγαλύτερο κομμάτι της συνέντευξης έχει επικεντρωθεί στις φωτιές, όμως η Υπηρεσία δεν επεμβαίνει μόνο σε αυτές…
Το σύνολο το συμβάντων ανήκει στην αρμοδιότητα της Πυροσβεστικής. Έχουμε τα αστικά συμβάντα, τα τροχαία, τους ανελκυστήρες, διασώσεις ζώων, πλημμύρες, αντιμετώπιση χιονόπτωσης. Με λίγα λόγια, κάνουμε τα πάντα και θεωρούμαστε ο βραχίονας της πολιτικής προστασίας.
-Ως Σωματείο τι αιτήματα έχετε;
Εμείς ζητάμε αναβαθμίσεις των Κλιμακίων, όχι για να μείνει ο κόσμος στη Μεσσηνία, όπως λένε κάποιοι. Τα συμβάντα του Νομού Μεσσηνίας σε σύνολο έρχονται πρώτα μετά τα τρία αστικά κέντρα, δηλαδή Αθήνα- Πάτρα- Θεσσαλονίκη, κι αν προστεθεί η τουριστική ανάπτυξη, θεωρούμε δεδομένο ότι πρέπει να υπάρξει αναβάθμιση της Π.Υ. Καλαμάτας σε Α’ τάξης και το Π.Κ. Μελιγαλά να γίνει Δ’ τάξης σταθμός. Επίσης της Πύλου, που έχει τουριστική ανάπτυξη, καθώς και ορεινό όγκο, να μετατραπεί σε Δ’ τάξης.
Για το Π.Κ. Μελιγαλά έχουμε ζητήσει και στέγαστρο για τα οχήματα. Από τότε που φτιάχτηκε το νέο κτήριο, δεν έχει τοποθετηθεί, αν και υπάρχει κάποια κινητικότητα από πλευράς Περιφέρειας και Δήμου.
-Όλοι οι Δήμοι της Μεσσηνίας, όπως παρατηρούμε, έχουν έστω ένα Κλιμάκιο. Στη Δυτική Μάνη τι γίνεται; Κάθε φορά θα ελπίζουμε στους εθελοντές της «ΓΑΙΑΣ»;
Εκεί υπάρχει το εθελοντικό κλιμάκιο της ΓΑΙΑ, που βοηθά τα μέγιστα, αλλά θεωρούμε ότι και ο Δήμος πρέπει να ζητήσει και να κάνει ενέργειες, αν θέλει να έχει πυροσβεστικό προσωπικό από το κράτος.
Όπως και στους υπόλοιπους Δήμους που υπάρχουν προβλήματα, εμείς τους ζητάμε να κάνουν ενέργειες για να λυθούν.
Του Παναγιώτη Μπαμπαρούτση