Είναι γεγονός ότι ο λογοτεχνικός ντετέκτιβ έχει μπολιάσει τη φαντασία μας τουλάχιστον από τον 19ο αιώνα, με μια μακρά σειρά από δαύτους να λύνουν μυστηριώδεις υποθέσεις με τα δαιμόνια χαρίσματα και την εξίσου παροιμιώδη παρατηρητικότητά τους.
Όλα φαίνεται να τα ξεκίνησε ο σπουδαίος πρίγκιπας του μακάβριου Έντγκαρ Άλαν Πόε, καθώς οι πρώιμες ιστορίες του με τον παρισινό επιθεωρητή Ογκίστ Ντιπέν επηρέασαν όλες τις κατοπινές γενιές συγγραφέων αστυνομικής λογοτεχνίας, προαναγγέλλοντας έτσι τη γέννηση του Σέρλοκ Χολμς.
Κι όμως, ακόμα κι εδώ η πραγματικότητα φαίνεται ότι ξεπερνά τη μυθοπλασία, καθώς η νεότερη ιστορία είναι γεμάτη από αληθινούς ντετέκτιβ που εξιχνίασαν δύσκολες υποθέσεις και έλυσαν εγκληματικούς γρίφους που θα ζήλευαν ακόμα και οι λογοτεχνικοί ομόλογοί τους.
Στα χρόνια τους, έγιναν αστυνομικοί θρύλοι και κούνησαν αποτρεπτικά το δάχτυλο στους επίδοξους κακοποιούς, καθώς όλοι ήξεραν ότι δύσκολα θα ξέφευγες αν σε έβαζαν στον μεγεθυντικό φακό τους…
Μαρσέλ Γκιγιόμ
Όταν τα έργα και οι ημέρες σου ως αστυνομικός ερευνητής λειτουργούν ως έμπνευση για τον ανεπανάληπτο επιθεωρητή Μεγκρέ του Ζορζ Σιμενόν, τότε ξέρεις ότι πρέπει να τα έχεις καταφέρει πολύ καλά στην ντετεκτιβίστικη ζωή σου! Κι αυτό ακριβώς έκανε ο κορυφαίος γάλλος επιθεωρητής Μαρσέλ Γκιγιόμ. Γεννημένος στη γαλλική ύπαιθρο το 1871, ο Μαρσέλ βρέθηκε κάποια στιγμή στο Παρίσι και ήταν ο πεθερός του που τον εξανάγκασε λίγο-πολύ να μπει στο επάγγελμα, αστυνομικός καθώς ήταν και ο ίδιος.
Σύντομα ο αστυνομικός επιθεωρητής ανέβηκε τα σκαλιά της ιεραρχίας στη Σουρετέ καθώς είχε δύο ικανότητες που στερούνταν οι συνάδελφοί του: ήξερε τους δρόμους του Παρισιού όπως κανείς και έλυνε όλες μα όλες τις υποθέσεις του! Για δεκαετίες ολόκληρες μόστραρε τα ερευνητικά του χαρίσματα και απέκτησε τη φήμη του μεθοδικού και υπομονετικού επιθεωρητή, με ποσοστό εξιχνίασης που δεν είχε όμοιό του σε όλη τη Γαλλία.
Στο βαρύ πυροβολικό της γαλλικής αστυνομίας ανατέθηκαν οι πλέον πολύκροτες υποθέσεις φόνων και ο ίδιος σήκωσε πρόθυμα το γάντι, φέρνοντας τους περισσότερους ενώπιον της δικαιοσύνης. Στο παλμαρέ του περιλαμβάνονταν εξιχνιάσεις διαβόητων δολοφονιών, οικογενειακά εγκλήματα, υποθέσεις με κατά συρροή δολοφόνους, ακόμα και οικονομικές απάτες είχε λύσει, με πολλές από αυτές να τον φέρνουν αντιμέτωπο ακόμα και με τα υψηλά κλιμάκια της γαλλικής κοινωνίας, τους ανθρώπους που κινούσαν τα σκοτεινά νήματα πίσω από την πολιτική εξουσία.
Όταν έφυγε από τον κόσμο το 1963, ο Σιμενόν δήλωσε συντετριμμένος για τον θάνατο του «μεγάλου αδελφού του Μεγκρέ», όπως τον χαρακτήρισε παραδεχόμενος στην ανοιχτή επιστολή του όχι μόνο την έμπνευση που άντλησε από τον μεγαλύτερο ντετέκτιβ της Γαλλίας, αλλά και το γεγονός ότι ο Γκιγιόμ του δίδαξε τις ανακριτικές τεχνικές και άλλα πολλά, με τους δυο άντρες να συνδέονται τελικά με βαθιά φιλία. Ο Σιμενόν, ως φόρο τιμής, τον αναφέρει μάλιστα δύο φορές στις περιπέτειες του επιθεωρητή Μεγκρέ, με τη δεύτερη να θέλει τον μυθιστορηματικό του ήρωα να αναφέρεται στον ανώτερό του, τον αρχι-επιθεωρητή Γκιγιόμ!
Ιγνάτιος Πολάκι
Ο άνθρωπος που λάτρευε το μυστήριο όσο λίγοι πέρασε δεκαετίες διαλευκαίνοντας υποθέσεις απάτης, όταν δεν όργωνε την Ευρώπη για να συλλάβει διεθνείς φυγάδες και καταζητούμενους στις τέσσερις γωνιές του πλανήτη! Γέννημα-θρέμμα Ούγγρος (1828), εξορίστηκε κάποια στιγμή από την πατρίδα του και βρήκε νέο σπίτι στην Αγγλία, σε κάτι που μόνο ως συμφορά μπορούσε να λογιστεί για τους βρετανούς κακοποιούς.
Το μεγαλύτερο όνομα στα αστυνομικά χρονικά της βικτοριανής Αγγλίας ιδιώτευε βέβαια, αν και λειτούργησε αναρίθμητες φορές ως σύμβουλος της Μητροπολιτικής Αστυνομίας του Λονδίνου. Το 1881 περιλήφθηκε σε θεατρικό των Γκίλμπερτ και Σάλιβαν και πέρασε στη δραματουργική αιωνιότητα, αν και είχε ήδη γίνει θρύλος, συναναστρεφόμενος με τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του Λονδίνου, όπως ο ίδιος ο Κάρολος Ντίκενς!
Η φήμη του Πολάκι εκτοξεύτηκε σε πρωτόγνωρα επίπεδα για ντετέκτιβ κατά το 1860-1870, όταν η Σκότλαντ Γιαρντ του χτυπούσε συνεχώς την πόρτα, ιδιαίτερα σε υποθέσεις με εγκληματίες από διαφορετικά εθνοτικά πλαίσια, μιας και ο Πολάκι μιλούσε έξι γλώσσες! Αυτό, σε συνδυασμό πάντα με τα αχτύπητα ψυχολογικά προφίλ που σκιαγραφούσε για τους εγκληματίες, τον έκαναν απαράμιλλο ντετέκτιβ. Αν και ο ίδιος ήταν τελείως αινιγματική προσωπικότητα και ενδεικτικό εδώ είναι το γεγονός ότι παραιτήθηκε το 1882, στον απόλυτο κολοφώνα της δόξας του!
Εξάρθρωσε κυκλώματα κρατικής κατασκοπείας και σπείρες ολόκληρες κακοποιών, αν και δεν είχε κανένα πρόβλημα να προσφέρει τις δαιμόνιες υπηρεσίες του και σε πιο ταπεινές υποθέσεις, όπως διαζύγια και περιπτώσεις συκοφαντίας. Το όνομά του έφτασε να γίνει συνώνυμο της σχεδόν ιεροεξεταστικής ανάκρισης και μπήκε σύντομα στο στόμα του λαού…
Γουίλιαμ Φέρμπερν
Ήταν στη διάρκεια του Μεσοπολέμου που η κινεζική Σαγκάη μετατράπηκε σε μια από τις πλέον επικίνδυνες πόλεις της υφηλίου, φιλοξενώντας πολλά στρατηγεία κυκλωμάτων λαθρεμπορίας, την ίδια στιγμή που στις κακόφημες συνοικίες της πωλούνταν και αγοράζονταν τα πάντα, από γυναίκες μέχρι ναρκωτικά και όπλα. Και τότε στάλθηκε στο παγκόσμιο άντρο της ανομίας ο βρετανός στρατιώτης Φέρμπερν (γεννήθηκε το 1885), ο οποίος έφτασε στη Σαγκάη έχοντας περάσει μπόλικα χρόνια στους Πεζοναύτες της Αγγλίας.
Με το που πάτησε το πόδι του στο έκνομο κινεζικό έδαφος, ο Φέρμπερν εντάχθηκε στη Δημοτική Αστυνομία της Σαγκάης, αν και έμαθε αμέσως ότι το να κυκλοφορείς στους δρόμους της πόλης ντυμένος σαν αστυνομικός εγκυμονούσε απίστευτους κινδύνους. Όχι ότι αυτό του στέρησε βέβαια τη δυνατότητα να εμπλακεί σε περισσότερες από 600 μάχες με κινέζους λαθρέμπορους και κακοποιούς, αν και φάνηκε ότι μόνος του δεν θα μπορούσε να τα βάλει με το ισχυρό οργανωμένο έγκλημα της πόλης.
Κι έτσι έγινε αρχηγός της αστυνομίας, αναδιοργάνωσε τη λειτουργία της, εκπαίδευσε προσωπικά τους ράμπο του και ίδρυσε τις πρώτες ειδικές αστυνομικές δυνάμεις (αλλά και σώματα καταστολής) που έβλεπε ποτέ ο κόσμος! Από το 1927-1940, έχοντας ήδη καταλήξει στη δική του εκδοχή πολεμικών τεχνών (που την είπε Defendu) και στο μαχαίρι μάχης που θα υιοθετούσε κατόπιν η SAS αλλά και οι κομάντο των Συμμάχων στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο δαιμόνιος σερίφης έβαλε τάξη στην πόλη, αν και τα παράσημα τιμής, βλέπε μαχαιριές και ουλές, κάλυπταν στο τέλος όλο του το σώμα.
Ήταν κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου όμως όταν θα λειτουργούσε ως ντετέκτιβ, καθώς στρατολογήθηκε στις τάξεις των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών εξαρθρώνοντας κυκλώματα κατασκοπείας και συλλαμβάνοντας μπόλικους πράκτορες. Λέγεται ότι τα πρωτόγνωρα στρατιωτικά του χαρίσματα ξεπερνιόνταν μόνο από την ευφυΐα του στην εξιχνίαση υποθέσεων και το ξεχέρσωμα πρακτόρικων κύκλων, με τον Ίαν Φλέμινγκ να τον χρησιμοποιεί ως έμπνευση για τη γέννηση του τζεϊμσμποντικού Q!
Ίζι Αϊνστάιν και Μο Σμιθ
Τα τρανά λαγωνικά της αμερικανικής Ποτοαπαγόρευσης ήταν δυο μεσόκοποι κύριοι της νεοϋορκέζικης αστυνομίας που κατάφεραν μεταξύ 1920-1925 να συλλάβουν 4.932 παραβάτες, λαθρέμπορους και κακοποιούς, να κατασχέσουν όχι λιγότερα από 5 εκατομμύρια μπουκάλια παράνομου αλκοόλ και να μοστράρουν ένα πρωτοφανές ποσοστό καταδίκης που έφτανε στο 90%! Πριν γίνουν βέβαια οι πρωτοκλασάτοι ντετέκτιβ της Ποτοαπαγόρευσης, ο εβραίος μετανάστης από την Αυστρία Ιζιντόρ Αϊνστάιν ήταν γυρολόγος και αργότερα ταχυδρομικός υπάλληλος, την ίδια ώρα που ο συνεργάτης του Μο Σμιθ ήταν ιδιοκτήτης καπνοπωλείου.
Όταν οι δυο τους θέλησαν να εργαστούν για το Γραφείο Ποτοαπαγόρευσης με αμοιβή 40 δολαρίων τη βδομάδα, οι επικεφαλής δεν ενθουσιάστηκαν ακριβώς, αν και οι κατοπινοί ντετέκτιβ κατάφεραν να τους πείσουν στην ίδια ακριβώς λογική: ποιος κακοποιός θα υποπτευόταν ποτέ δυο χοντρομπαλάδες μεσόκοπους τύπους ως μυστικούς αστυνομικούς! Σύντομα οι δυο επιθεωρητές έγιναν αχτύπητοι στις μεταμφιέσεις και μπορούσαν να κρύβονται σε κοινή θέα, παρά το γεγονός ότι κάποια στιγμή οι φωτογραφίες τους κρέμονταν σε κάθε παράνομο αποστακτήριο και κρυμμένο μπαρ της εποχής.
Αρκετά τραγικά, δεν ήταν οι εγκληματίες που βύθισαν την καριέρα τους στα τάρταρα, αλλά οι συνάδελφοί τους, οι οποίοι ζήλευαν ολοένα και πιο πολύ τις ένδοξες επιτυχίες τους κατά του οργανωμένου εγκλήματος και του λαθρεμπορίου αλκοόλ. Αντίθετα βέβαια με τους μυθιστορηματικούς ντετέκτιβ που βασίζονταν στη νευρωτική διάνοιά τους για να εξιχνιάζουν τις υποθέσεις, το δίδυμο μετρούσε επιτυχίες επειδή δούλευε όλη μέρα και όλη νύχτα, διαθέτοντας ευρύ κύκλο πληροφοριοδοτών και ξέροντας όλα τα κατατόπια.
Τον δικό του ρόλο έπαιξε φυσικά το γεγονός ότι ο Αϊνστάιν μιλούσε εβραϊκά, γερμανικά, ουγγρικά και λίγα κινέζικα, διευκολύνοντας καθοριστικά τις επαφές του με τις μειονοτικές ομάδες, την ίδια στιγμή που ο Μο ήταν παλιός μποξέρ και τα μούσκουλα τώρα του διδύμου. Όπως είπαμε, ήταν από τη ζήλια των συναδέλφων τους που δεν ανανεώθηκαν τα συμβόλαια των καλύτερων ντετέκτιβ της Αμερικής, οι οποίοι μετά τις αστυνομικές τους επιτυχίες έγιναν ασφαλιστές!
Ντέιβ Τόσι
Όταν το όνομά σου δίνει ζωή στον σκληροπυρηνικό, αντισυμβατικό και βρόμικο ντετέκτιβ Χάρι Κάλαχαν αλλά και στον υπολοχαγό Φρανκ Μπούλιτ (Στιβ ΜακΚουίν) στο «Bullit» του 1968, τότε ξέρεις ότι τα έχεις καταφέρει ως ντετέκτιβ! Ο λόγος για τον θρύλο της Αστυνομίας του Σαν Φρανσίσκο, Ντέιβ Τόσι, ο οποίος από το 1952-1983 μέτρησε πάμπολλες επιτυχίες, εξιχνίασε εγκλήματα και ενέπνευσε πολλούς να ακολουθήσουν τα χνάρια του.
Πάντοτε καλοντυμένος, μεθοδικός και λεπτολόγος, ο Τόσι φορούσε μονίμως τη θήκη-σήμα κατατεθέν για το «σιδερικό» του στον ώμο και μασουλούσε διαρκώς κρακεράκια, όταν δεν έλυνε τις υποθέσεις τη μία πίσω από την άλλη. Αν και στα παγκόσμια χρονικά θα περνούσε από την εμπλοκή του στην υπόθεση του κατά συρροή δολοφόνου του ζωδιακού κύκλου, το μεγάλο αγκάθι της καριέρας του.
Από τον Δεκέμβριο του 1968-Οκτώβριο του 1969, ο Δολοφόνος του Ζωδιακού Κύκλου τρομοκράτησε το Σαν Φρανσίσκο με μια σειρά ειδεχθών εγκλημάτων, παίζοντας με τις διωκτικές αρχές μέσω των επιστολών και των κρυπτογραφημάτων που άφηνε στους ανατριχιαστικούς φόνους του. Ο Τόσι τον κυνήγησε λυσσαλέα για χρόνια, παρακολούθησε περισσότερους από 2.500 πιθανούς υπόπτους, έφερε μπόλικους από δαύτους ενώπιον του ανακριτή, αν και οι κοπιώδεις προσπάθειές του δεν στέφθηκαν με επιτυχία.
Παρά το γεγονός ότι έγινε γνωστός για τη συγκεκριμένη υπόθεση, η οποία τον ανάγκασε τελικά σε παραίτηση λίγο αργότερα, ο πραγματικός Βρόμικος Χάρι ήταν αχτύπητος επιθεωρητής, τόσο φοβερός που του ζήτησαν κάποια στιγμή να ρίξει μια ματιά στις δολοφονίες του Τζον Κένεντι και του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ! Σήμερα, στα 83 του, συνεχίζει να δηλώνει «στοιχειωμένος» από τον Δολοφόνο του Ζωδιακού Κύκλου…
ΠΗΓΗ: newsbeast.gr