Οι απαντήσεις της πρώτης ημέρας των Προαγωγικών Εξετάσεων για την σχολή Αρχιφυλάκων 2017

ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΣΤΥΦΥΛΑΚΩΝ

ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΦΥΛΑΚΩΝ (4-11-2017)
 

    EΚΘΕΣΗ

Έχει ειπωθεί ότι η παιδεία είναι ο δεύτερος ήλιος για τον άνθρωπο. Θεωρείτε ότι η εξειδικευμένη εκπαίδευση ή η σφαιρική μόρφωση μπορεί να ολοκληρώσει πνευματικά τον άνθρωπο και γιατί;
 

    ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Α) ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

α) Αμέλεια (αρ 28 ΠΚ)

β) Πλαστογραφία πιστοποιητικών (αρ 217 ΠΚ) ΣΗΜ: Η  ίδια ερώτηση τέθηκε και στις εξετάσεις για την σχολή Αρχιφυλάκων (5-11-2016).

Β) ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Ο Α οδηγός TAXI παίρνει τον Β πελάτη να τον μεταφέρει στην οικία του. Από τις κινήσεις και την ομιλία του Β ο Α αντιλαμβάνεται ότι αυτός βρίσκεται σε κατάσταση πλήρους μέθης. Σε μια στιγμή ο Β λέει στον Α ότι δεν έχει χρήματα να τον πληρώσει. Τότε ο Α κατεβάζει τον Β από το αυτοκίνητο, τον αφήνει στην άκρη του δρόμου, σε μέρος με ελλιπή φωτισμό, με απότομες στροφές και γενικά σε μέρος μη ασφαλές. Στη συνέχεια ο Α φεύγει, απομακρύνεται από το σημείο βλέποντας όμως τον Β να καταρρέει. Ο Γ διερχόμενος οδηγός, που δεν αντιλαμβάνεται τον Β που ήταν στην άκρη του δρόμου, χτυπά αυτόν με το αυτοκίνητο και τον τραυματίζει θανάσιμα.

 

ΕΡΩΤΗΣΗ: Αιτιολογήστε – αξιολογήστε την ποινική συμπεριφορά των οδηγών Α και Γ.

 

Απόκριση:

Α) Ως προς την ποινική συμπεριφορά του Α.

Η εγκληματική συμπεριφορά – διαγωγή του οδηγού TAXI A χαρακτηρίζεται ως πράξη, ως ποινικώς ενδιαφέρουσα αξιόποινη πράξη, η οποία ως εκούσια επιφέρει μεταβολή στον εξωτερικό κόσμο (αρ 14§1 ΠΚ).

Η μεταβολή στον εξωτερικό κόσμο, η οποία συνίσταται στη σωματική συμπεριφορά του Α (εγκατάλειψη του πλήρως μεθυσμένου επιβάτη Β σε μη ασφαλές μέρος, χωρίς φωτισμό με απότομες στροφές) συνδέεται με μία περαιτέρω μεταβολή (αποτέλεσμα) ήτοι τον επελθόντα συνεπεία της πράξεως του Α θάνατο του Β από τον διερχόμενο οδηγό Γ.

Ο Α ο οποίος παρέλαβε τον Β να τον μεταφέρει με το αυτοκίνητο – TAXI (σύμβαση μεταφοράς), τον εγκαταλείπει με αποτέλεσμα ο Β να βρίσκεται σε κατάσταση κινδύνου χωρίς να μπορεί να βοηθήσει τον εαυτό του μόνος του. Η αξιόποινη συμπεριφορά του Α συνίσταται στην άφεση του θύματος σε θέση αβοήθητη (αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος της έκθεσης με ευρεία έννοια – αρ 306§1 εδβ ΠΚ).

Ο Α δεν εξουδετερώνει τον κίνδυνο που απειλεί τον Β τον οποίο είχε κοινωνικώς επιφορτισθεί με την προστασία του, δεν τον βοηθεί με αποτέλεσμα να μη καθίσταται βέβαια η βοήθεια ή λίαν πιθανή ή από αλλού βοήθεια (γνήσιο έγκλημα παράλειψης). Η εγκατάλειψη σε θέση αβοήθητη του Β από τον Α τον οποίο έχει υποχρέωση να μεταφέρει δεν θεμελιώνει αλλά επαυξαίνει το αξιόποινο οπότε η έκθεση με ευρεία έννοια φαίνεται ως μια διακεκριμένη μορφή παράλειψης λύτρωσης από κίνδυνο ζωής.

Η ποινικώς αυτή αξιόλογη πράξη του Α η οποία χαρακτηρίζεται ως δράση προς έτερον εμφανίζει αντικειμενική κοινωνική σημασία. Το επελθόν αποτέλεσμα της θανάτωσης του Β από τον διερχόμενο οδηγό Γ είναι αποτέλεσμα της θετικής ενέργειας του Α. Το αποτέλεσμα αυτό θεωρείται ότι ανήκει στην εκούσια συμπεριφορά του Α ως συνέπεια αυτής.

Αυτό συμβαίνει διότι μεταξύ της συμπεριφοράς του Α (θετική ενέργεια) και του αποτελέσματος υπάρχει αιτιώδης συνάφεια ή αλλιώς αντικειμενικός αιτιώδης σύνδεσμος, όπως προσδιορίζεται από την επικρατούσα στην επιστήμη και στη νομολογία θεωρία του ισοδυνάμου των όρων (ο θάνατος του Β προκλήθηκε αιτιωδώς και υπαιτίως από τον Α).

Η μορφή όμως υπαιτιότητας, ήτοι ο τρόπος ψυχικής (υποκειμενικής) πραγμάτωσης από τον Α της αντικειμενικής άδικης πράξης συνδέεται με τον δόλο αυτού.

Ο δόλος του Α είναι δόλος διακινδύνευσης του εννόμου αγαθού της ζωής του Β και όχι δόλος αποδοχής του θανάτου του Β διότι τότε θα πρόκειται για ανθρωποκτονία με πρόθεση (αρ 299§1 ΠΚ). Ο δόλος του Α που είναι δόλος κινδύνου ζωής του Β (έγκλημα συγκεκριμένης διακινδύνευσης) είναι ιδιαίτερης έντασης, διότι ο κίνδυνος ενισχύεται δια της συνδρομής και του στοιχείου του αβοήθητου.

Ειδικότερα ο Α γνωρίζει ότι ο Β ο οποίος λόγω της σύμβασης μεταφοράς έχει υποχρέωση να τον μεταφέρει και θέλει με τη συμπεριφορά του να αφήσει αβοήθητο το πρόσωπο αυτό. Ο δόλος του Α καλύπτει όλα τα στοιχεία της αντικειμενικής υπόστασης του εγκλήματος (αρχή της επικάλυψης) και είναι δόλος σκοπού –  επιδίωξη – άμεσος δόλος α΄ βαθμού (αρ 27§2 εδβ ΠΚ).

Ως προς το βασικό έγκλημα επομένως που είναι η έκθεση με ευρεία έννοια (αρ 306§1 εδβ ΠΚ) ο Α έχει δόλο, ενώ για το παραπέρα αποτέλεσμα της θανάτωσης του Β έχει αμέλεια (ανθρωποκτονία από αμέλεια αρ 302 ΠΚ). Το εξωτερικό σφάλμα του Α (εγκατάλειψη του Β σε μέρος με ελλιπή φωτισμό) βρίσκεται σε αιτιώδη σχέση με το επελθόν αποτέλεσμα της θανάτωσης του Β – αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος της ανθρωποκτονίας από αμέλεια. Ο Α όφειλε (αντικειμενικό κριτήριο) και μπορούσε (υποκειμενικό κριτήριο) με βάση τις γνώσεις και τις ικανότητες που είχε στη συγκεκριμένη περίπτωση να προβλέψει και να αποφύγει το αποτέλεσμα (υποκειμενική υπόσταση του εγκλήματος της ανθρωποκτονίας από αμέλεια αρ 302 ΠΚ).

Το εκ του αποτελέσματος έγκλημα του αρ 306§2 εδβ ΠΚ (έγκλημα εκ του αποτελέσματος αρ 29 ΠΚ σε συνδ με αρ 306§2 εδβ ΠΚ) συρρέει φαινομενικά και όχι αληθινά με τα δύο επιμέρους εγκλήματα που το συγκροτούν. Η έκθεση με ευρεία έννοια (αρ 306§1 εδβ ΠΚ) και η ανθρωποκτονία που οφείλεται σε αμέλεια (αρ 302 ΠΚ) απορροφώνται από το σύνθετο έγκλημα της θανατηφόρας έκθεσης που τυποποιείται με τη διάταξη του αρ 306§2 εδβ ΠΚ.

Η αναλυτική αυτή δογματική αξιόλογηση οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το έγκλημα της θανατηφόρας έκθεσης έχει καταλογισθεί σε ενοχή του Α, έχει καταφανθεί σύμφωνα με το αρ 14 §1 ΠΚ σε βάρος του και απομένει το ζήτημα της επιβολής και επιμέτρησης της ποινής.

 

Β) Ως προς την ποινική συμπεριφορά του Γ

Ο Γ θα κριθεί – τιμωρηθεί ως φυσικός άμεσος αυτουργός του εγκλήματος της ανθρωποκτονίας από αμέλεια (αρ 14§1 ΠΚ σε συνδ με αρ 302 ΠΚ) αν η συμπεριφορά του μπορεί να χαρακτηρισθεί ως εξωτερικό σφάλμα το οποίο να έχει αιτιώδη συνάφεια με το επελθόν αποτέλεσμα της θανάτωσης του Β (αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος της ανθρωποκτονίας από αμέλεια – αρ 302 ΠΚ).

Εάν ο Γ δεν έκανε εκείνο που αντικειμενικά όφειλε να κάνει (αντικειμενικό κριτήριο) και μπορούσε (υποκειμενικό κριτήριο) με βάση τις γνώσεις και τις ικανότητές του στη συγκεκριμένη περίπτωση να προβλέψει και να αποφύγει το αποτέλεσμα τότε το έγκλημα καταλογίζεται τελικά σε ενοχή του (υποκειμενική υπόσταση του εγκλήματος της ανθρωποκτονίας από αμέλεια αρ 302 ΠΚ). Εάν δεν ισχύουν τα παραπάνω εκτεθέντα ως προς το εξωτερικό σφάλμα, αιτιώδης συνάφεια προς το αποτέλεσμα, όφειλε (αντικειμενικό κριτήριο) μπορούσε (υποκειμενικό κριτήριο) τότε ο Γ δεν έχει καμία ευθύνη και έγκλημα σύμφωνα με το αρ 14§1 ΠΚ δεν έχει τελέσει.

Σημείωση: Το πρακτικό αυτό βρίσκεται αυτούσιο σελίδα 138, 1ος τόμος, Ποινικό Δίκαιο Ειδικό Μέρος, Νικολάου Αθ. Δερμενούδη.

 

Οι απαντήσεις των θεμάτων δόθηκαν από τον Νομικό-Ποινικολόγο–Εγκληματολόγο Νικόλαο Αθ. Δερμενούδη.

Οποιαδήποτε πληροφορία στα τηλ. 25410-77560 , 6977847227 και στο email [email protected].


Πηγή: ekathess.gr