Μεγαλύτερη πρόσβαση στις επικοινωνίες, επέκταση των υποκλοπών και η συλλογή της βάσης δεδομένων των επιβατών αεροπορικών μεταφορών, είναι μεταξύ των αρμοδιοτήτων που επιθυμούν να επεκτείνουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στις υπηρεσίες ασφαλείας μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι την περασμένη εβδομάδα.
Ωστόσο παρά το γεγονός ότι η «μη δράση» θέτει σε κίνδυνο τους πολίτες της ΕΕ, τα σχέδιά τους είναι αντιμέτωπα με πολιτικές και νομικές αντιδράσεις, καθώς και αντιρρήσεις από την κοινή γνώμη.
Ωστόσο όποιες και να είναι οι νέες δυνατότητες των μυστικών υπηρεσιών, η πρόσβαση σε μαζικές πληροφορίες προσωπικών δεδομένων για να αναζητηθούν οι «ύποπτοι» καθώς και οι «μοναχικοί λύκοι», το έργο τους καθίσταται ιδιαίτερα δύσκολο.
«Είναι εξαιρετικά δύσκολο, δεδομένης της κλίμακας του προβλήματος σήμερα καθώς και του όγκου των πληροφοριών ώστε οι αρχές ασφαλείας να παρακολουθούν όλες τις πιθανές απειλές», τόνισε ο Διευθυντής της Europol, Rob Wainwright.
«Αυτή είναι η οδυνηρή πραγματικότητα που έδειξαν οι επιθέσεις στο Παρίσι. Μην ξεχνάτε ότι οι γαλλικές αρχές είναι από τις καλύτερες και πιο καλά εξοπλισμένες στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας», είπε σε Βρετανούς βουλευτές την Τρίτη.
Τα δύο αδέρφια που συμμετείχαν στις επιθέσεις στη Γαλλία, Said και Cherif Kouachi, βρίσκονταν και οι δύο στην αμερικανική βάση δεδομένων για υπόπτους τρομοκρατίας, αλλά η γαλλική αστυνομία είχε μειώσει την παρακολούθησή τους τα τελευταία χρόνια.
Ο ρόλος του διαδικτύου
Για χρόνια, οι αρχές προειδοποιούν για τις επιπτώσεις του διαδικτύου και πώς οι άνθρωποι μπορούν πλέον να ριζοσπαστικοποιηθούν γρήγορα από τα βίντεο και τα μηνύματα που βλέπουν σε απευθείας σύνδεση στο σπίτι τους χωρίς να χρειάζεται να ταξιδέψουν σε στρατόπεδα εκπαίδευσης.
Ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία ήρθε να προστεθεί σε αυτή τη δυναμική, με την Europol να εκτιμά ότι έως και 5.000 πολίτες της ΕΕ έχουν ταξιδέψει για να πολεμήσουν στην περιοχή στο πλευρό των τζιχαντιστών, και αποτελούν πλέον απειλή για τις πατρίδες τους.
Πολιτικοί και επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών ανά την Ευρώπη λένε τώρα ότι οι υπηρεσίες ασφαλείας χρειάζονται περισσότερες αρμοδιότητες για να μην επαναληφθούν οι επιθέσεις του Παρισιού, καθώς οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν αμβλύνει τις ικανότητες εποπτείας τους.
Τα δεδομένα των αεροπορικών πτήσεων
Το ζήτημα που συζητήθηκε περισσότερο αυτή την εβδομάδα στην ολομέλεια της Ευρωβουλής στο Στρασβούργο είναι η βάση δεδομένων των επιβατών αεροπορικών πτήσεων (PNR- Passenger Name Record).
Η δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής βάσης δεδομένων των επιβατών αεροπορικών πτήσεων έχει «κολλήσει» στην Ευρωβουλή εδώ και χρόνια, ύστερα από την πρώτη νομοθετική πρόταση της Κομισιόν το 2011.
Ακόμη, τον περασμένο Απρίλιο το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η μαζική συλλογή προσωπικών δεδομένων χωρίς κάποιο χρονικό όριο ή αιτιολογία είναι παράνομη.
«Θα ήταν λάθος να συνδέσουμε την προστασία προσωπικών δεδομένων με τη βάση δεδομένων των επιβατών αεροπορικών πτήσεων», τόνισε ο επικεφαλής του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Manfred Weber.
«Υπάρχει ένα σημείο που δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε: την κίνηση των τρομοκρατών και των υπόπτων που θα μπορούσαν να αποτελέσουν κίνδυνο για την δημόσια ασφάλεια», τόνισε στην EurActiv.gr στο Στρασβούργο η Γερμανίδα εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος σε θέματα μετανάστευσης και προσωπικών δεδομένων Monika Holmeier.
«Δεν γνωρίζουμε πότε οι ξένοι μαχητές επιστρέφουν στις πατρίδες τους», επεσήμανε.
Για το σκοπό αυτό, είπε, θα πρέπει να έχουμε πρόσβαση στα δεδομένα των πτήσεων στην Ευρώπη και εκτός Ευρώπης. «Ορισμένα κράτη μέλη έχουν ήδη αυτό το σύστημα PNR, το οποίο δεν είναι εναντίον των κανονικών ταξιδιωτών».
Συνέχισε λέγοντας ότι οι τελευταίοι θα μπορούσαν να επωφεληθούν από αυτό, «διότι οι τρομοκράτες θα μπορούσαν να επιτεθούν σε ένα αεροπλάνο […] έτσι θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε αυτό το σύστημα για την ασφάλεια του πληθυσμού, καθώς και να γνωρίζουμε πού και πώς κινούνται οι τρομοκράτες καθώς και με ποιους».
Ερωτηθείσα εάν θεωρεί πως τελικά η Ευρωβουλή θα ξεπεράσει το αδιέξοδο στο ζήτημα του PNR, απάντησε ότι είναι κάτι που το ζητούν οι Ευρωπαίοι πολίτες.
«Δίνουμε τόσες προσωπικές πληροφορίες κάθε μέρα σε διάφορες εταιρείες, νομίζω θα έπρεπε να κάνουμε το ίδιο και για την επιβολή του νόμου, την αστυνομία και τους εισαγγελείς», επεσήμανε.
«Περίπλοκος» ο ρόλος της Τουρκίας
Στο μεταξύ, ο ρόλος της Τουρκίας στον εντοπισμό και παρακολούθηση των υπόπτων ή των ξένων μαχητών συζητιόταν έντονα στους διαδρόμους της Ευρωβουλής στο Στρασβούργο. Πολλοί ευρωβουλευτές μίλησαν μάλιστα και σοβαρή πιθανότητα πολλοί τζιχαντιστές να καταφθάνουν στην ΕΕ μέσω του «ψευδοκράτους» στην Κύπρο, κάτι που απέφυγε να σχολιάσει πρόσφατα ο Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης.
«Αυτή τη στιγμή έχω την εντύπωση ότι ο ρόλος της Τουρκίας είναι πολύ περίπλοκος όπως επίσης και συνεργασία με αυτή», επεσήμανε στην EurActiv.gr η Γερμανίδα ευρωβουλευτής.
Επειδή, όπως τόνισε, ένα μεγάλο μέρος της εμπορίας ανθρώπων προέρχεται από την Τουρκία, «μερικές φορές μέσα από στρατιωτικές ζώνες», έχουμε την εντύπωση ότι η συνεργασία της Τουρκίας θα μπορούσε να προχωρήσει. «Έχουμε ζητήσει από την Τουρκία να μας βοηθήσει στον τομέα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της εμπορίας ανθρώπων, όπου χιλιάδες άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους. Εάν εννοεί η Άγκυρα όπως λέει δημοσίως, ότι αγωνίζεται κατά της τρομοκρατίας, θα πρέπει να προσφέρει μια καλύτερη συνεργασία», υπογράμμισε χαρακτηριστικά
euractiv.gr