Κάθε εκλογικό ντέρμπι αποτελεί συνήθως μια γιορτή της δημοκρατίας, εκεί δηλαδή που οι πολίτες εξασκούν το ύψιστο δικαίωμά τους να εκλέξουν τους λαϊκούς αντιπροσώπους.
Δεν είναι βέβαια καθόλου σπάνιο το εν λόγω χαρμόσυνο γεγονός να μετατρέπεται σε σωστή τραγωδία και όλοι να υποψιάζονται πια όλους.
Από νοθευμένα αποτελέσματα και σκοτεινές παρασκηνιακές διαβουλεύσεις μέχρι και συμφωνίες κάτω από το τραπέζι, η εκλογική αναμέτρηση είναι συχνά πολλά περισσότερα από την απλή λαϊκή βούληση.
Κι αν η οικουμένη δεν φείδεται από τέτοια ζοφερά παραδείγματα, οι παρακάτω εθνικές εκλογές συνεχίζουν να παραμένουν ορόσημα στην επικράτεια των φαρμακερά αμφιλεγόμενων εκλογικών αποτελεσμάτων…
Χάος στο Ιράν: Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ εναντίον Μιρ Χοσεΐν Μουσαβί (2009)
Όλοι περίμεναν αναταραχή στις εθνικές εκλογές του Ιράν το 2009, καθώς οι θερμόαιμες προεκλογικές εκστρατείες και οι προσωπικές επιθέσεις έδειχναν το καυτό του πράγματος. Αν και η αναμέτρηση της 12ης Ιουνίου έμελλε να απελευθερώσει ένα επίπεδο χάους που κανείς δεν περίμενε. Όταν έκλεισαν λοιπόν οι κάλπες, αμφότεροι οι υποψήφιοι διακήρυξαν την άνετη επικράτησή τους στη διαδικασία, με μεγάλη μάλιστα διαφορά από τον δεύτερο. Μέσα σε δύο ώρες, οι ειδήσεις του κρατικού καναλιού χαιρέτιζαν την επανεκλογή του Αχμαντινετζάντ, την ίδια ώρα που ο θρησκευτικός ηγέτης Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ χαρακτήριζε την επικράτησή του «θεϊκή νίκη». Το πολιτικό εκτόπισμα του Χαμενεΐ δεν μπόρεσε όμως να απαλύνει τον πόνο των υποστηρικτών του Μουσαβί, οι οποίοι ήταν σίγουροι πως κάποιος έκλεψε τη νίκη από το τσεπάκι τους. Κι έτσι καθ’ όλη τη βδομάδα που ακολούθησε τις εκλογές, εκατομμύρια Ιρανοί κατέκλυσαν τις πλατείες της Τεχεράνης διαμαρτυρόμενοι υπέρ του Μουσαβί, έκαψαν κάδους και λεωφορεία ζητώντας επανακαταμέτρηση των ψήφων. Οι δεκάδες νεκροί (επίσημη καταμέτρηση δεν δημοσιεύτηκε ποτέ) έκαναν ακόμα και τη θρησκευτική αυθεντία του Χαμενεΐ να ζητήσει επανέλεγχο των αποτελεσμάτων δίνοντας τροφή στη σπέκουλα ότι κάτι περίεργο είχε συμβεί. Το μόνο που έκανε η κυβέρνηση ήταν η προσπάθεια να περιοριστεί η διεθνής κατακραυγή…
Διψώντας για αλλαγή: Προεδρικές εκλογές της Ζιμπάμπουε (2008)
Η Ζιμπάμπουε, που έχει μετατραπεί στα πρόσφατα χρόνια σε ένα από τα φτωχότερα έθνη της Αφρικής, διψούσε κυριολεκτικά για ανατροπή του καθεστώτος Μουγκάμπε, ο οποίος κυβερνούσε με τσεκούρι και φωτιά τη χώρα εδώ και τρεις δεκαετίες. Πολιτικός αντίπαλος του στυγνού δικτάτορα ήταν ο ηγέτης του κόμματος Δημοκρατική Αλλαγή, Μόργκαν Τσβανγκιράι, ο οποίος κέρδισε μεν την αναμέτρηση του Μαρτίου 2008, η μικρή εκλογική διαφορά ήταν ωστόσο τέτοια που δεν μπόρεσε να αποτρέψει διαρροή υποψηφίων. Κι έτσι προγραμματίστηκαν οι επαναληπτικές εκλογές του Ιουνίου, όταν ξεκίνησαν τα ζοφερά παρατράγουδα: στο κύμα βίας που ξέσπασε, τουλάχιστον 100 υποστηρικτές του Τσβανγκιράι έχασαν τη ζωή τους, κάτι που τον ανάγκασε τελικά να αποσύρει την υποψηφιότητά του μόλις 5 μέρες πριν από την αναμέτρηση: «Εμείς στη Δημοκρατική Αλλαγή δεν μπορούμε να ζητήσουμε από τους ψηφοφόρους μας να ψηφίσουν στις 27 Ιουνίου, όταν αυτή η ψήφος μπορεί να τους στοιχίσει τη ζωή τους», δήλωσε ο Τσβανγκιράι με νόημα. Οι επαναληπτικές εκλογές χάρισαν στον Μουγκάμπε την έβδομη θητεία του στον προεδρικό θώκο με 61% της λαϊκής ψήφου(!), κάτι που έκανε τον στυγνό δικτάτορα να σημειώσει: «Όσοι πληγώθηκαν από την ήττα τους, μπορούν να αυτοκτονήσουν αν θέλουν. Αλλά τους προειδοποιώ: ούτε τα σκυλιά δεν πρόκειται να μυρίσουν τη σάρκα τους αν αποφασίσουν να πεθάνουν έτσι». Αργότερα την ίδια χρονιά οι δυο πλευρές ήρθαν σε συμφωνία και ο Τσβανγκιράι ονομάστηκε τελικά πρωθυπουργός, αν και ήταν ξεκάθαρο ότι μόνο σκιώδης ήταν ο ρόλος του…
Βίαιες αντιδράσεις στην Κένυα: Προεδρικές εκλογές του 2007
Τον Ράιλα Οντίνγκα, τον ηγέτη του πολιτικού σχηματισμού της Κένυας που οι δημοσκοπήσεις έφερναν πρώτο στην πρόθεση ψήφου, τον περίμενε μια ζοφερή έκπληξη στην αναμέτρηση της 30ής Δεκεμβρίου 2007: την ώρα που είχε εδώ και καιρό τη δημοσκοπική πρωτοκαθεδρία και όλοι ήταν σίγουροι για τη νίκη του, τα επίσημα εκλογικά αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν έπειτα από τρεις μέρες αναμονής έστεφαν και πάλι νικητή τον απερχόμενο πρόεδρο Μουάι Κιμπάκι! Ο Κιμπάκι ορκίστηκε πρόεδρος μόλις μία ώρα αργότερα, εν μέσω των ουρλιαχτών του Οντίνγκα για μαζική νοθεία. Δεν θα έπαιρνε έτσι πολύ να ξεσπάσει η αιματηρή μετεκλογική διαμάχη, με το πρωτοφανές κύμα βίας μεταξύ των δύο στρατοπέδων να αφήνει 1.000 νεκρούς και μερικές εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένους. Έπειτα από δύο μήνες συγκρούσεων, οι δύο πολιτικοί έκαναν μια απέλπιδα προσπάθεια να τα βρουν: ο Κιμπάκι θα παρέμενε πρόεδρος την ίδια ώρα που ο Οντίνγκα θα υπηρετούσε πια από τη θέση του πρωθυπουργού. Παρά την άβολη συμφωνία, τα τραύματα της κοινωνίας και οι εθνοτικές συγκρούσεις δεν θα γιατρεύονταν το ίδιο γρήγορα…
Εκλογές αλά μεξικάνα: Φελίπε Καλδερόν εναντίον Λόπες Ομπραντόρ (2006)
Το Μεξικό βυθίστηκε σε μια βαθιά πολιτική κρίση μετά τις εθνικές εκλογές της 2ας Ιουλίου 2006, όταν η μάχη μεταξύ του συντηρητικού υποψηφίου Φελίπε Καλδερόν και του αριστερού Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραντόρ έφεραν περισσότερα από 41 εκατομμύρια πολίτες στις κάλπες. Αν και τη νίκη θα την έκριναν τελικά οι εφτά δικαστές του Ανώτατου Εκλογικού Δικαστηρίου του Μεξικού, η προκαταρκτική απόφαση του οποίου και οι μόλις 243.000 ψήφοι διαφορά έχρισαν τελικά νικητή τον Καλδερόν. Παρά τις φωνές του Ομπραντόρ για ευρεία νοθεία και μεγάλες παρατυπίες στην εκλογική μάχη, καθώς για τον ίδιο περισσότερες από τρία εκατομμύρια ψήφοι δεν είχαν καταμετρηθεί(!), το Ομοσπονδιακό Εκλογικό Ινστιτούτο αρνήθηκε να ανακαταμετρήσει τις ψήφους, καθώς ήταν γνωστό ότι οι αξιωματούχοι του ήταν πολιτικοί αντίπαλοι του αριστερού υποψηφίου. Έπειτα από δύο μήνες αναταραχών, κατέληξαν επισήμως ότι ο Καλδερόν ήταν τελικά ο μεγάλος νικητής σε αυτό που θα ήταν αναμφίβολα η μικρότερη εκλογική διαφορά στη δημοκρατική ιστορία του Μεξικού: μόλις 0,58%! Μαζικές διαδηλώσεις των οπαδών του Ομπραντόρ ξέσπασαν τότε σε όλη τη χώρα, με το τεταμένο λαϊκό κλίμα να παραμένει πολωμένο ακόμα και έπειτα από έναν χρόνο. Ο Ομπραντόρ συνέχιζε να αναρωτιέται δημοσίως πώς είναι δυνατόν να έχει αποσπάσει το κόμμα του τις 155 από τις 300 εκλογικές περιφέρειες της χώρας χωρίς να έχει κερδίσει την προεδρία…
Ω μάμα μία / Βουλευτικές Εκλογές Ιταλίας (2006)
Στις εθνικές εκλογές της Ιταλίας τον Απρίλιο του 2006, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι αντιμετώπιζε τον κεντρο-αριστερό διεκδικητή Ρομάνο Πρόντι, σε μια άκρως επεισοδιακή αναμέτρηση. Οι δημοσκοπήσεις έφερναν νικητή τον Πρόντι από καιρό, κάτι που επιβεβαιώθηκε τελικά από τη λαϊκή ετυμηγορία, αν και την ώρα που ο νέος πρωθυπουργός πανηγύριζε με τους υποστηρικτές του ο Καβαλιέρε ζητούσε ανακαταμέτρηση κάπου 82.850 αμφισβητούμενων ψηφοδελτίων. Ο Πρόντι μιλά λοιπόν για καθαρή νίκη και ο Μπερλουσκόνι κάνει λόγο για εκτεταμένη νοθεία, αν και καλεί σε συμβιβαστική λύση κυβέρνησης συνασπισμού, μια ιδέα που απέρριψε αμέσως ο Πρόντι. Μέρες αργότερα, το υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε ότι ο αρχικός αριθμός των αμφισβητούμενων ψηφοδελτίων είχε υπολογιστεί λάθος, εξαιτίας «αστοχίας υλικού», κι έτσι θα ανακαταμετρούνταν μόλις 5.266 ψήφοι, πολύ μικρός αριθμός δηλαδή για να απειληθεί το «κεφάλι» που είχε πάρει ο Ρομάνο Πρόντι. Η ετυμηγορία αφέθηκε τελικά στα χέρια του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ιταλίας, το οποίο έδωσε τη νίκη στις 19 Απριλίου στον Πρόντι. Αν και ο Μπερλουσκόνι δεν θα κατέθετε έτσι εύκολα τα όπλα, αρχίζοντας τα παιχνίδια με την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας και αφήνοντας να νοηθεί ότι θα έκανε ό,τι μπορούσε για να μη μακροημερεύσει η νέα κυβέρνηση. Και πράγματι ο Πρόντι άντεξε στο τιμόνι της χώρας μόλις δύο χρόνια, καθώς ο διευρυμένος δεξιός συνασπισμός του Μπερλουσκόνι θα τον έφερνε και πάλι στον πρωθυπουργικό θώκο τον Απρίλιο του 2008…
Επανάσταση στα πορτοκαλί: Εθνικές εκλογές Ουκρανίας (2004)
Αυτή η προεκλογική εκστρατεία είχε κάτι από ταινία Τζέιμς Μποντ: στη μία γωνία, ο Βίκτορ Γιανούκοβιτς, ο πανίσχυρος φιλορώσος υποψήφιος και αγαπημένο παιδί του Κρεμλίνου, και στην άλλη, ο Βίκτορ Γιούστσενκο, ο χαρισματικός ηγέτης που παραμορφώθηκε από δηλητηρίαση με διοξίνη όταν αμφισβήτησε τον εκλεκτό της Ρωσίας μόλις έναν μήνα πριν πάει ο λαός στις κάλπες. Ο πρώτος γύρος κατέληξε σε αδιέξοδο, όταν ο πρωθυπουργός έλαβε το 39,88% των ψήφων και ο διεκδικητής Γιούστσενκο το 39,22%. Η Εκλογική Επιτροπή της Ουκρανίας έσπευσε να δώσει τη νίκη στον Γιανούκοβιτς, κάτι που δεν θα περνούσε φυσικά απαρατήρητο: αμέσως μετά την ετυμηγορία της 23ης Νοεμβρίου, περισσότεροι από 100.000 Ουκρανοί κατέκλυσαν την Πλατεία Ανεξαρτησίας του Κιέβου αμφισβητώντας τα εκλογικά αποτελέσματα. Ντυμένοι στα πορτοκαλί, το χρώμα του κόμματος του Γιούστσενκο, οι διαδηλωτές ισχυρίζονταν ότι είχαν απειληθεί από την κυβέρνηση, την ίδια ώρα που μιλούσαν για εκτεταμένη νοθεία και βολικές παρατυπίες στην ίδια την εκλογική διαδικασία. Για δύο ολόκληρες εβδομάδες, οι υποστηρικτές του παραμορφωμένου ηγέτη παρέμεναν έξω στο τσουχτερό κρύο της Ουκρανίας διαμαρτυρόμενοι για την απίστευτη νοθεία που είχε σημειωθεί στην αναμέτρηση (κάτι που έκανε τη σύζυγο του πρωθυπουργού να κατηγορήσει τους ηγέτες της αντιπολίτευσης ότι έδιναν στους οπαδούς πορτοκάλια γεμάτα με ναρκωτικά!). Στο τέλος όμως η Πορτοκαλί Επανάσταση νίκησε: στις 3 Δεκεμβρίου το Ανώτατο Δικαστήριο της Ουκρανίας κήρυξε άκυρες τις εκλογές και στον νέο γύρο ο Γιούστσενκο κέρδισε εύκολα με περισσότερες από 2,2 εκατομμύρια ψήφους διαφορά. Παρά την ταπείνωσή του στην Πορτοκαλί Επανάσταση και τις εκλογές της νοθείας, ο φιλορώσος Γιανούκοβιτς κατάφερε να νικήσει, καθαρά αυτή τη φορά, στις εκλογές του Μαρτίου 2006…
Αμερικανικές ηλεκτρονικές περιπέτειες: Τζορτζ Μπους εναντίον Αλ Γκορ (2000)
Αυτό δεν χρειάζεται καν διεξοδική υπενθύμιση, καθώς όλοι θυμόμαστε τι συνέβη στις σχετικά πρόσφατες αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2000. Μιλάμε για την αναμέτρηση δηλαδή που δίχασε όσο καμιά τη χώρα και κράτησε άπαντες στην τσίτα για αρκετές εβδομάδες, με τη μάχη του αντιπροέδρου Αλ Γκορ και του κυβερνήτη του Τέξας Τζορτζ Μπους να παίρνει τον χαρακτηρισμό «ο πόλεμος του αιώνα». Ή εναλλακτικά «το θρίλερ που έγινε κωμωδία»! Όλα ξεκίνησαν λίγο πριν από τις εκλογές της 7ης Νοεμβρίου, όταν οι δημοσκοπήσεις ήθελαν πρακτικά ισοδύναμους τους δύο αντιπάλους, τον υποψήφιο των Δημοκρατικών, Αλ Γκορ, και τον ηγέτη των Ρεπουμπλικανών, Τζορτζ Μπους. Και τότε ήταν που θα έπαιρνε τον λόγο η ηλεκτρονική δημοκρατία των ΗΠΑ (το ηλεκτρονικό σύστημα ψηφοφορίας δηλαδή) γελοιοποιώντας άπαντες, από δημοσκοπικές εταιρίες και τηλεοπτικούς σταθμούς μέχρι και επιτελεία κομμάτων. Τα Μέσα ανακήρυξαν νικητή τον Μπους, μετά τον Αλ Γκορ, μετά πάλι τον Μπους κ.ο.κ., σε μια αναμέτρηση που λίγο έλειψε να καταβαραθρωθεί το κύρος των ΗΠΑ, καθώς η «ισχυρότερη δημοκρατία του κόσμου» -όπως θέλει αυτάρεσκα να ονομάζεται- και η μοναδική πια υπερδύναμη φάνηκε ανίκανη να κάνει αυτό που κάνουν ακόμη και τα κράτη του αναπτυσσόμενου κόσμου: να εκλέξει τον νέο ηγέτη της χώρας έγκυρα και έγκαιρα! Για εβδομάδες, στρατιές δικηγόρων, αξιωματούχων και διαδηλωτών ενεπλάκησαν σε μια θλιβερή διαδικασία αντιπαραθέσεων, καταμετρήσεων και ανακαταμετρήσεων, τόσο με μηχανές όσο και με το χέρι. Πήρε λοιπόν στους Αμερικανούς πέντε ολόκληρες εβδομάδες για να δουν τελικά στις 12 Δεκεμβρίου όχι τους ψηφοφόρους αλλά το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ -όπου είχε φτάσει εν τω μεταξύ η υπόθεση- να στέφει πρόεδρο τον Μπους, καταλήγοντας σε ετυμηγορία μόνο και μόνο επειδή δεν υπήρχε πλέον άλλος χρόνος για ανακαταμετρήσεις! Η προεδρική εκλογή του 2000 κρίθηκε στην πολιτεία Φλόριντα, κάνοντας άλλους να μιλούν για σωστή νοθεία και άλλους πάλι να καταδεικνύουν την αχίλλειο πτέρνα της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας ως τον Νο 1 υπαίτιο για τις κωμικοτραγικές καταστάσεις που έζησε το αμερικανικό έθνος. Ο Τζορτζ Μπους ορκίστηκε τελικά 43ος πρόεδρος των ΗΠΑ στις 20 Ιανουαρίου έχοντας κερδίσει στους εκλέκτορες, αν και στο σύνολο των ψήφων έπεται του Γκορ κατά 300.000 περίπου…
Η μάχη της Βιρμανίας: Προεδρικές εκλογές 1990
Στη σκιά της στρατιωτικής χούντας που κυβερνούσε τη χώρα εδώ και τρεις σχεδόν δεκαετίες, η Βιρμανία (Μιανμάρ) προκήρυξε γενικές εκλογές στις 27 Μαΐου 1990. Παρά το γεγονός ότι η νομπελίστρια ηγέτιδα του Εθνικού Συνδέσμου για τη Δημοκρατία, Αούνγκ Σαν Σου Κι, ήταν σε κατ’ οίκον περιορισμό από το ζοφερό καθεστώς ήδη από το 1989, το κόμμα της απέσπασε τις 392 από τις 492 έδρες της Βουλής. Όχι βέβαια ότι η διευρυμένη πλειοψηφία του 80% σχεδόν των κοινοβουλευτικών εδρών θα της επέτρεπε να κυβερνήσει: η χούντα αγνόησε επιδεικτικά τη φωνή του λαού και ακύρωσε την αναμέτρηση (20 χρόνια αργότερα μάλιστα, έφτασε στο σημείο να ακυρώσει επισήμως τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης εκλογικής μάχης)! Το στρατιωτικό καθεστώς όχι μόνο δεν αναγνώρισε το εκλογικό αποτέλεσμα αλλά επέκτεινε και τον εγκλεισμό της Σαν Σου Κι (απελευθερώθηκε το 1995), σε αυτό που έμελλε να χαρακτηριστεί ως η μεγαλύτερη παρωδία δημοκρατικών εκλογών στα παγκόσμια χρονικά: οι εκλογές που ήταν δηλαδή σαν να μην έγιναν ποτέ. Ο ολοκληρωτισμός είχε κερδίσει για άλλη μια φορά, αν και τώρα με ιδιαιτέρως ηχηρό τρόπο
ΠΗΓΗ: newsbeast.gr