Γράφει ο Αντώνης Δαλίπης
Τράπεζες χωρίς... χρήμα είναι το νέο ανέκδοτο στην ελληνική οικονομία.
Τα τραπεζικά ιδρύματα στην Ελλάδα στεγνώνουν επικίνδυνα. Μάλιστα τελευταία η κατάσταση επιδεινώνεται, καθώς οι τράπεζες έπαψαν πια να ελπίζουν σε προσέλευση καταθετών και προσέλκυση νέων καταθέσεων, ενώ την ίδια στιγμή δεν μπορούν να ελπίζουν και σε τυχόν επιστροφή δανεικών και συνεπώς στη χορήγηση νέων δανείων.
Πρόκειται για το απόλυτο βραχυκύκλωμα. Οι Τράπεζες πια ούτε συγκεντρώνουν νέο χρήμα, ούτε μπορούν να ανακυκλώσουν -έστω- τον δανεισμό τους.
Στατιστικά μεταβλήθηκαν σε ιδιότυπους «τροχονόμους». Ρυθμίζουν την κυκλοφορία του χρήματος από τις επιχειρήσεις προς τους πολίτες-μισθωτούς, με την όποια μισθοδοσία παρέχουν και από εκεί προς την εφορία, το μεγάλο αφεντικό, που συγκεντρώνει όλο το? χαρτί.
Οι τράπεζες ζουν το τέλος εποχής, όπως είχαν μάθει τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια με το ευρώ και με την απεριόριστη ελευθερία στην κίνηση κεφαλαίων.
Πρώτα η κρίση, μετά τα capital controls και η σχεδόν πλήρης κρατικοποίηση του τραπεζικού συστήματος δεν άφησαν τίποτε όρθιο.
Σαρώθηκαν ιδέες, απόψεις και νοοτροπίες με τις οποίες ενηλικιώθηκαν γενιές Ελλήνων. Σαν αυτές που καλλιεργήθηκαν μέσα από την αποταμίευση και έτσι οι τράπεζες χάνουν τον ρόλο που ιστορικά είχαν αποκτήσει.
Είναι ενδεικτικό ότι πρόσφατα η Eurobank, στην οποία περιήλθε το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, εξέδωσε ένα λεύκωμα για την ιστορία του ΤΤ και οργάνωσε μια εκδήλωση για την σημασία της αποταμίευσης στην ελληνική οικονομία, που μόνο πικρές αναμνήσεις από το ένδοξο παρελθόν προσέφερε.
Εκεί οι ομιλητές θυμήθηκαν γεγονότα που τώρα ηχούν τουλάχιστον παράδοξα.
Αναφέρθηκαν στα γνωστά ημερολόγια του ΤΤ με μηνύματα υπέρ της αποταμίευσης, τις εκθέσεις-διαγωνίσματα στα σχολεία στις 31 Οκτωβρίου με έπαθλο τον θρυλικό σιδερένιο κουμπαρά.
Τώρα όλα αυτά δεν έχουν σημασία πια. Ανήκουν σε μια άλλη μακρινή εποχή.
Άλλωστε, ο κουμπαράς εύκολα τώρα γίνεται λεία? των ληστών, οι υπουργοί απειλούν κάθε τόσο να ανοίξουν τις θυρίδες, ενώ τα βιβλιάρια έτσι κι αλλιώς ελαφρώνουν από την εφορία και την ανάγκη να καλύψουν κρίσιμα κενά που δημιουργεί η κρίση.
ΟΙ ΚΑΙΡΟΙ άλλαξαν. Στην πεζή πραγματικότητα που ζούμε, τίποτε απ’ όλα αυτά δεν ισχύει.
Η αποταμίευση είναι όνειρο, αν όχι «κρύο» ανέκδοτο.
Όλες και όλες οι καταθέσεις ταμιευτηρίου δεν φθάνουν τα 50 δισ. ευρώ και μειώνονται από μήνα σε μήνα.
Το φαινόμενο της ελάφρυνσης των βιβλιαρίων παρατηρείται πιο έντονα τελευταία και αποδεικνύει ότι οι Ελληνες έχουν εξαντλήσει και τα αποθέματα που είχαν κρύψει στο στρώμα λίγο πριν επιβληθούν τα capital controls.
Τα γεγονότα είναι ανησυχητικά. Η φθίνουσα πορεία των λογαριασμών ταμιευτηρίου καθιστά πλέον ανέφικτο τον στόχο ανάκτησης των καταθέσεων και δείχνει ότι το ίδιο το κράτος με την υπερφορολόγηση εμφανίζεται ως ανταγωνιστής των τραπεζών.
Σε λίγο οι τράπεζες θα εργάζονται αποκλειστικά για λογαριασμό του κράτους, το οποίο με συνεχείς ανακεφαλαιοποιήσεις θα καταστεί ο μοναδικός μέτοχός τους.
ειπαμε. Η κρίση σαρώνει τα πάντα. Ακόμη και οι τράπεζες ξέμειναν από χρήματα. Η οικονομία έμεινε χωρίς... χορηγούς. Και αυτό, φυσικά, θα το πληρώσει ακριβά τόσο η αγορά όσο και οι Ελληνες.