«Με την ανεύρεση των οστών του πατέρα μου και την επιστροφή τους στην πατρίδα, κλείνει ένας κύκλος στη ζωή μας. Επέρχεται μια κάθαρση, μια γαλήνη. Σαράντα έξι χρόνια τώρα η ελπίδα ότι κάποια μέρα θα βρεθούν τα οστά του δεν έσβησε ποτέ. Μετά το θάνατό του μας βάραινε μια ευθύνη, ένα χρέος, να δείξουμε στους νεότερους ότι υπάρχουν ακόμα άνθρωποι με ιδανικά και αξίες. Τέτοιος άνθρωπος ήταν ο Γεώργιος Κατσάνης. Για μας ήταν ένα εξαιρετικός πατέρας, για πολλούς άλλους όμως ενσάρκωσε με τη στάση της ζωής του μια ολόκληρη φιλοσοφία».
Τα λόγια της Λίνας Κατσάνη, μιλώντας στο ΑΠΕ - ΜΠΕ, λίγες ώρες πριν από την ταφή των οστών του πατέρα της στο Σιδηρόκαστρο Σερρών, του ήρωα Ταγματάρχη διοικητή της 33ης Μοίρας Καταδρομών Γεώργιου Κατσάνη, είναι τα λόγια μιας κόρης που μπορεί να ένιωσε από νωρίς την απώλεια της πατρικής στοργής, αλλά την ίδια στιγμή γνώρισε εξίσου νωρίς, τον σεβασμό και την αγάπη πολλών ανθρώπων προς το πρόσωπο του πατέρα της.
«Το Καλοκαίρι του 1974», υπογραμμίζει μιλώντας στο ΑΠΕ - ΜΠΕ, «φύγαμε κυνηγημένοι από την Κυρήνεια. Ακολουθούσαμε τον πατέρα μου σε όλες του τις μεταθέσεις. Από την Κύπρο με πολύ ταλαιπωρία φτάσαμε στη Θεσσαλονίκη. Τότε αφήσαμε πίσω τον πατέρα μας, αλλά στο παιδικό μας μυαλό πάντα πιστεύαμε ότι θα τον συναντούσαμε ξανά».
Η κ. Κατσάνη τονίζει ακόμα ότι «όλα αυτά τα χρόνια κρατήσαμε στενές, αδελφικές σχέσεις τους συμπολεμιστές του πατέρα μου. Όλα αυτά τα χρόνια εγώ, η αδελφή μου και η μητέρα μου γίναμε δέκτες σεβασμού, αγάπης και λατρείας προς το πρόσωπο του πατέρα μας. Ενός ανθρώπου που μέχρι τέλους έμεινε πιστός στις αρχές και τα ιδανικά του. Που πρώτος οδήγησε του στρατιώτες του στην κατάληψη του υψώματος. Ο βαθμός που είχε του επέτρεπε να μείνει πίσω, αλλά αυτός προτιμούσε να βρίσκεται πάντα στην πρώτη γραμμή και να εμψυχώνει τους στρατιώτες του. Είναι οι συμπολεμιστές του που από την Κύπρο μέχρι τη Θεσσαλονίκη δεν έφυγαν ούτε μια στιγμή από διπλά του κατά τη μεταφορά των οστών του. Το συνόδεψαν με βαθύ σεβασμό, γιατί είχε κερδίσει το σεβασμό τους όσο ήταν διοικητής, εν ζωή».
Ανατρέχοντας στα γεγονότα της μοιραίας μάχης στον Άγιο Ιλαρίωνα όπου ο Γεώργιος Κατσάνης έχασε τη ζωή του, είναι απόλυτα κατηγορηματική «όλα τα γεγονότα της εποχής μιλούν για προδοσία. Η ομάδα που έπρεπε να έρθει σε ενίσχυση της ομάδας που διοικούσε ο πατέρα μου δεν ήρθε ποτέ. Η πλαγιά κατελήφθη σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο αλλά η ενίσχυση που έπρεπε να έρθει για να συνεχιστεί η προσπάθεια δεν ήρθε ποτέ. Αν έρχονταν, η Κερύνεια δε θα έπεφτε στα χέρια των Τούρκων».
Ένας ζωντανός θρύλος για Έλληνες και Τούρκους
«Για τους Έλληνες και τους Τούρκους ο Γεώργιος Κατσάνης ήταν ένας ζωντανός θρύλος. Δε λογάριαζε τον κίνδυνο, δεν φοβόταν ακόμα και το θάνατο, ήταν πάντα πάρων στη μάχη, τους εμψύχωνε όλους, οι στρατιώτες ήταν σαν παιδιά του, τους αγαπούσε και τον αγαπούσαν πολύ, είχε πάντα υψηλό εθνικό φρόνημα. Αυτό το γνώριζαν οι Τούρκοι και τον υπολόγιζαν πολύ».
Με αυτά τα λόγια, ο Νίκος Σκαρλάτος, μιλώντας στο ΑΠΕ - ΜΠΕ, θυμάται τον ήρωα Ταγματάρχη Γεώργιο Κατσάνη. Τον αποχαιρετάει, σήμερα, που τα οστά του επέστρεψαν στη γενέτειρά του. Νεαρός υπολοχαγός τότε πολέμησε στην Κύπρο, την ίδια περίοδο με κείνον, στα ίδια μέρη. Στα 73 του χρόνια σήμερα ζει στις Σέρρες. Τιμώντας τη μνήμη του συμπατριώτη του έγραψε πριν από τρία χρόνια ένα βιβλίο για τη ζωή και τη δράση του όπου παρουσιάζει την πραγματική διάσταση των γεγονότων την ημέρα της καθοριστικής μάχης στον Άγιο Ιλαρίωνα.
Ο Νίκος Σκαρλάτος, μιλώντας στο ΑΠΕ - ΜΠΕ, θυμάται ότι το 2014 για πρώτη φορά μετά από 45 χρόνια επισκέφθηκε το ύψωμα του Αγίου Ιλαρίωνα και μαζί με τουρκοκύπριους που πολέμησαν στην ίδια περιοχή έκαναν αναψηλάφηση της μοιραίας μάχης. Θυμήθηκαν τα θλιβερά εκείνα γεγονότα που σημάδευσαν τη μοίρα πολλών ανθρώπων. «Ήθελα να πάω εκεί όπου έχασε τη ζωή του ο Κατσάνης. Πήγαμε μαζί με συμπολεμιστές του να δούμε από κοντά. Αν πετύχαινε το εγχείρημα των καταδρομέων στον Άγιο Ιλαρίωνα θα είχε τελειώσει ο πόλεμος. Οι Τούρκοι είχαν αντιληφθεί ότι έχαναν το προβόδισμα, το μαρτυρούσαν οι ενέργειες τους. Δυστυχώς, δεν ήρθαν ποτέ οι ενισχύσεις που περίμεναν οι καταδρομείς, δεν υπήρχαν εφεδρείες να τους υποστηρίξουν κι έτσι χάθηκε μια μεγάλη ευκαιρία».
«Η σορός του διοικητή», σημειώνει ο κ. Σκαρλάτος, «μαζί με τις σορούς των υπολοίπων στρατιωτών είχαν ταφεί σε ομαδικό τάφο έξω από το κατοχικό στρατόπεδο. Ήταν Καλοκαίρι, οι σοροί των σκοτωμένων στρατιωτών έπρεπε να ταφούν γιατί θα άρχισαν να μυρίζουν. Οπότε συγκεντρώθηκαν και τάφηκαν όπως, όπως. Πάντα υπήρχαν συγκεχυμένες πληροφορίες που βρίσκονταν. Γίνονταν έρευνες όλα αυτά τα χρόνια. Κάποια στιγμή βρέθηκε ένας Τούρκος που θυμόταν για μια μεταφορά σορών και μια ομαδική ταφή και κάπως έτσι οδηγήθηκαν στην ανεύρεσή τους».
Η τελευταία σκηνή του δράματος
Σήμερα, στο Σιδηρόκαστρο Σερρών, στον κατάμεστο ιερό ναό της Ευαγγελίστριας ήταν όλοι εκεί. Πολιτικές και στρατιωτικές αρχές από την Ελλάδα και την Κύπρο, απλός κόσμος, φίλοι του, συμπολεμιστές του, μέλη κυπριακών οργανώσεων από ολόκληρη τη βόρεια Ελλάδα και οργανώσεων απόστρατων αξιωματικών, εκπρόσωποι των ομάδων του Ηρακλή Θεσσαλονίκης και βέβαια η οικογένειά του η σύζυγός του Εριφύλλη και οι δυο κόρες του Λίνα και η Ευανθία. Ήταν εκεί για να αποτίσουν ελάχιστο φόρο τιμής στον Έλληνα αξιωματικό που αψήφησε το θάνατο, που δε δείλιασε μπροστά στα τουρκικά στρατεύματα που υπερείχαν αριθμητικά, έχοντας ως μόνο σκοπό την υπεράσπιση της μεγαλονήσου.
Δεκάδες στεφάνια έξω από το ναό μαρτυρούσαν την αγάπη και τον θαυμασμό προς τον Γεώργιο Κατσάνη. Η επιμνημόσυνη δέηση και η ταφή των οστών του έγιναν με στρατιωτικές τιμές και κάθε επισημότητα. Στην επιμνημόσυνη δέση χοροστάτησαν οι μητροπολίτες Σιδηροκάστρου και Ζιχνών και Νευροκοπίου.
Παρόντες στην ιδιαίτερα συγκινητική τελετή ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, ο υφυπουργός Μακεδονίας - Θράκης, η υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο πρέσβης της Κύπρου στην Ελλάδα, ο αρχηγός της Εθνικής Φρουράς της Κύπρου, ο διοικητής της 1ης Ταξιαρχίας, βουλευτές των Σερρών και της Καβάλας και δήμαρχοι της περιοχής.
Η κόρη του Γεώργιου Κατσάνη, Λίνα, με μάτια βουρκωμένα και τρεμάμενη φωνή αποχαιρέτησε τον πατέρα της μιλώντας για το ήθος του, τα υψηλά ιδανικά του, την αξιοπρέπεια που τον διέκρινε, αλλά και για τα αισθήματα αγάπης που γνώρισε η οικογένεια του ήρωα Ταγματάρχη από επώνυμους και ανώνυμους όλα αυτά τα χρόνια μετά τον τραγικό αλλά ηρωικό θάνατό του.
Βασίλης Λωλίδης
ΑΠΕ-ΜΠΕ