Πιο «ανοιχτή» από ποτέ αναδεικνύεται η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη στις προτάσεις του Συνηγόρου του Πολίτη για αλλαγές στις διαδικασίες των περιστατικών βίας και αυθαιρεσίας από αστυνομικούς.
Σε συζητήσεις και «διαβουλεύσεις» που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ στελεχών -αξιωματικών και διοικητικών υπαλλήλων- της Κατεχάκη από τους κλάδους Ασφάλειας, Τάξης και Διοικητικής Υποστήριξης και Ανθρώπινου Δυναμικού με νομικούς του Συνηγόρου του Πολίτη, το υπουργείο αποδέχθηκε κάποιες από τις συστάσεις της ανεξάρτητης Αρχής, που αφορούν -κυρίως- στις Ενορκες Διοικητικές Εξετάσεις (ΕΔΕ) για τα περιστατικά αστυνομικής βίας, αλλά και τις περιπτώσεις αυθαιρεσίας από όργανα της ΕΛ.ΑΣ.
Το θέμα των ΕΔΕ είχε θίξει από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε ο αν. υπουργός Προστασίας του Πολίτη Γιάννης Πανούσης, ο οποίος είχε εντάξει το θέμα αυτό στο πλαίσιο της «αυτοκάθαρσης» της αστυνομίας, που θα επέλθει με την αλλαγή του πειθαρχικού δικαίου. «Η ΕΔΕ να μη διεξάγεται ποτέ από κατώτερο από αυτόν που ενδεχομένως εμπλέκεται. Ο στρατηγός δεν αναθέτει σε έναν ταξίαρχο να κάνει ΕΔΕ παραδείγματος χάρη όπου ο στρατηγός ενδεχομένως έχει μια εμπλοκή. Και να μη γίνεται από το ίδιο τμήμα. Δηλαδή, αν κάτι έχει συμβεί σε ένα αστυνομικό τμήμα Χ, να μην είναι το ίδιο αστυνομικό τμήμα που θα κάνει την έρευνα, είναι αυτονόητο πως θα έχει κάποιο πρόβλημα. Αν αλλάξουμε και το όργανο του πειθαρχικού ελέγχου, θα ακούσω τις προτάσεις προφανώς, η δική μου άποψη είναι να έχει και εξωτερικούς παράγοντες, τότε έχουμε προχωρήσει σε μια δεύτερη φάση αυτοκάθαρσης», είχε τονίσει τότε ο υπουργός.
Το πνεύμα των προτάσεων του Συνηγόρου είναι ακριβώς στην ίδια λογική. Πιο συγκεκριμένα, έγιναν δεκτές οι εξής δράσεις: όταν υπάρχουν ικανά στοιχεία, πρέπει να διατάσσεται ΕΔΕ. Να αποφεύγεται η διεξαγωγή έρευνας από τον διοικητή του εμπλεκόμενου Τμήματος. Βελτιώσεις στις διατάξεις που περιγράφουν τη συμπεριφορά αστυνομικού και των ποινών που προβλέπονται. Ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία στις πορισματικές εκθέσεις, καθώς και η υποχρέωση για ειδική αιτιολογία σε κάθε περίπτωση, όπου ο ιεραρχικά προϊστάμενος διαφωνεί με το προταθέν ύψος κύρωσης. Να απαλειφθεί, τέλος, το κριτήριο «συμφέρον της Υπηρεσίας» από τις εναλλακτικές προϋποθέσεις αποχής από την επιβολή κυρώσεων για «ελαφρά παραπτώματα», δηλαδή το υπηρεσιακό συμφέρον να μην προβλέπεται πλέον ως λόγος που δικαιολογεί την αποχή από την άσκηση πειθαρχικής δίωξης.
Δεν κρίθηκαν αναγκαίες οι τροποποιήσεις του μέτρου προσωρινής μετακίνησης αστυνομικού (διαθεσιμότητα, προσωρινή μετακίνηση) μέχρι το τέλος της διαδικασίας, η θέσπιση υποχρέωσης ενημέρωσης του καταγγέλλοντος για την έκβαση της υπόθεσής του, η υποχρεωτική ενημέρωσή του για την έκβαση πριν ολοκληρωθεί, η θεσμοθέτηση της ηθικής ικανοποίησης του θύματος καθώς και η εγκατάσταση κατάλληλου εξοπλισμού και θέσπισης σχετικού κανονισμού για διαρκή μαγνητοσκόπηση στο εσωτερικό των αστυνομικών τμημάτων ή άλλων εγκαταστάσεων υποδοχής ή κράτησης πολιτών.
ΑΛΛΑΓΕΣ
Γραφείο Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας
Σημαντικά βήματα έχουν γίνει στη δημιουργία μηχανισμού αντιμετώπισης περιστατικών αστυνομικής αυθαιρεσίας και γραφείων αντιμετώπισης ρατσιστικής βίας. Οι επιτελείς του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη συμφωνούν με την παρατήρηση του Συνηγόρου του Πολίτη ότι υπάρχει αναντιστοιχία στην επίσημη καταγραφή περιστατικών ρατσιστικής βίας με τα αντίστοιχα στοιχεία στη Δικαιοσύνη. Σύμφωνα με τους αξιωματικούς, αυτό οφείλεται στο ότι οι αρμόδιοι εισαγγελείς δέχονται καταγγελίες, οι οποίες εξετάζονται απευθείας από τις δικαστικές αρχές, χωρίς να λαμβάνει γνώση η αστυνομία.
«Η πρόβλεψη για τη σύσταση Γραφείου Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας συνιστά ένα σημαντικό βήμα διαφάνειας, συνεπώς κρίνεται απολύτως αναγκαία η άμεση λειτουργία του. Με δεδομένο ότι μέχρι στιγμής δεν έχει καταστεί δυνατή η στελέχωσή του, για οικονομικούς κυρίως λόγους, σχεδιάστηκε η τροποποίηση των σχετικών διατάξεων, ώστε να διευρυνθεί ο κύκλος των προσώπων που δύνανται να οριστούν μέλη της Τριμελούς Επιτροπής του Γραφείου», σημειώνεται στη σχετική έκθεση.
Το πλαίσιο
Ως προς το θέμα των ελλείψεων του νομοθετικού πλαισίου για την αντιμετώπιση των αδικημάτων με ρατσιστικό κίνητρο και την αποτελεσματική προστασία των θυμάτων στην πράξη, πάντως, τα στελέχη του υπουργείου διατηρούν επιφυλάξεις διότι νομικά το θέμα έχει καλυφθεί.
Η ΕΛ.ΑΣ. εκφράζει επιφυλάξεις στην παρατήρηση του Συνηγόρου ότι η απαγόρευση άσκησης επαγγελμάτων που συνδέονται με προϋποθέσεις ασφάλειας σε επαγγέλματα όπως σεκιούριτι, κλειδαράδες, ντετέκτιβ, είναι αδικαιολόγητη πρακτική αποκλεισμού (!). Οι αξιωματικοί επιμένουν ότι «οι περιορισμοί στην ισχύουσα νομοθεσία πρέπει να παραμείνουν ως έχουν».
ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΑ - ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΜΠΙΝΤΕΛΑΣ
http://www.ethnos.gr