Προκειμένου να αποσαφηνιστούν πολλά ερωτήματα που κατά καιρούς τίθενται από τα στελέχη του ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ για την αναγνώριση των ετών ως συντάξιμα , θα πρέπει να τονιστεί ότι σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει σαφής διαφοροποίηση τόσο από τους υπόλοιπους δημόσιους υπαλλήλους όσο και από τους υπηρετούντες στο Στρατό.
Ο ασφαλιστικός Νόμος 3863/2010 άλλαξε σε μεγάλο ποσοστό το ασφαλιστικό σύστημα των δημοσίων υπαλλήλων και όπως ήταν αναμενόμενο και αυτό των υπηρετούντων στα Σώματα Ασφαλείας και Στρατό .
Βασικότερη αλλαγή ήταν αυτή του χρόνου εργασίας για την κατοχύρωση πλήρους συνταξιοδοτικού δικαιώματος από τα 24,5 έτη στα 40 χρόνια ασφαλιστικών εισφορών ή μέχρι το 60ο έτος ηλικίας.
Προκειμένου να αμβλυνθούν οι διαφορές ανάμεσα στου νέους και παλαιούς ασφαλισμένους παρέχεται η δυνατότητα εξαγοράς πλασματικών ετών (σπουδών και στρατού) αλλά και 5 μάχιμων ετών (συν 3 έτη για τους καταταγέντες 90-95)
Με την ψήφιση του νέου ασφαλιστικού νόμου Ν. 4387/16 (Νόμος Κατρούγκαλου) από την 12/05/16 διαμορφώθηκε νέο καθεστώς αναφορικά με την αναγνώριση των πλασματικών χρόνων ως συντάξιμα για τα στελέχη του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ.
Αναγνώριση χρόνου υπηρεσίας που λογίζεται στο διπλάσιο (μάχιμη πενταετία)
Μέχρι και 2 έτη μετά τη ψήφιση του Νόμου Κατρούγκαλου δεν υπήρχε σαφής απάντηση για το κόστος αναγνώρισης της μάχιμης (όχι πλασματικής) πενταετίας όπως διαμορφώθηκε με το Ν.4387/16 .
Χαρακτηριστικό στοιχείο της ελλιπούς ενημέρωσης αποτέλεσε το γεγονός ότι στα στελέχη της ΕΛ.ΑΣ οι οικονομικές υπηρεσίες προχώρησαν σε κρατήσεις με το παλιό καθεστώς για τις αιτήσεις που υπεβλήθησαν μετά την 12/05/16 (ημερομηνία ψήφισης του νόμου) εν αντιθέσει με αυτή της περίπτωσης του ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ όπου και αναμέναμε 2 χρόνια προκειμένου να εκδοθεί η σχετική ερμηνευτική εγκύκλιος Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης που ξεκαθαρίζει το αυτονόητο .
Είναι δεδομένο ότι όσα στελέχη είχαν υποβάλει αίτηση για την αναγνώριση της μάχιμης πενταετίας μέχρι και την ημερομηνία ψήφισης του Νόμου την 12/05/16 κατέβαλαν για κάθε μήνα αναγνώρισης το ποσό που αναλογεί στην αποζημίωση εργασίας πέραν του πενθημέρου (40 ευρώ περίπου) συνολικά το ποσό των 2.400 ευρώ.
Ως Ένωση Προσωπικού ΛΣ Κεντρικής Ελλάδος είχαμε τονίσει σε όλους τους φορείς , από την επομένη της ψήφισης του Νόμου , ότι η μάχιμη πενταετία δεν αποτελεί πλασματικό χρόνο αλλά πραγματικό καθώς αντιστοιχεί στις ημέρες εργασίας κατά το πενθήμερο σε σύνολο ασφαλιστικών εισφορών 40 ετών για τους ασφαλισμένους που δεν αποκτούν δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι την 31/12/2014.
Το ισχύον καθεστώς .
Σύμφωνα με την Φ10042/Οικ.13567/329/8-6-2018 Εγκύκλιο του Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής αλληλεγγύης, οι διατάξεις του αρ. 22 παρ. 3 του ν. 3865/2010 που αφορούν μόνο τα Σώματα Ασφαλείας, εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 (Νόμος Κατρούγκαλου).
Δηλαδή ισχύει ο συντελεστής 20% (εισφορές εργοδότη και εργαζομένου) επί των 5νθημέρων, ήτοι 2.392,20 Euro.
ΣΥΧΝΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ:
1. Ερώτηση: Ποιες κατηγορίες Λιμενικών αναγνωρίζουν τη μάχιμη πενταετία;
Απάντηση: Οι Λιμενικοί που κατετάγησαν μετά την 1.10 1990, χωρίς να έχουν εργαστεί στον ευρύτερο δημόσιο τομέα πριν την προαναφερόμενη ημερομηνία.
2. Ερώτηση: Η αναγνώριση της μάχιμης πενταετίας μπορεί να διενεργηθεί και από τους παλαιούς και από τους νέους ασφαλισμένους;
Απάντηση: Ο νέος ασφαλισμένος μπορεί να την αναγνωρίσει σε κάθε περίπτωση και ο παλαιός μόνον όταν έχει καταταγεί μετά την 1.10.1990, οι υπόλοιποι (δηλ. οι καταταγέντες πριν την 30,9,1990) δεν καταβάλλουν εισφορές.
3. Ερώτηση: Είναι υποχρεωτική η αναγνώριση της μάχιμης πενταετίας;
Απάντηση: Όχι, είναι προαιρετική.
4. Ερώτηση: Πότε μπορεί να αναγνωριστεί η μάχιμη πενταετία;
Απάντηση: Η μάχιμη πενταετία μπορεί να αναγνωριστεί από σήμερα και μέχρι την αποχώρηση του υπαλλήλου από το Σώμα.
5. Ερώτηση: Μπορεί να αναγνωρισθεί μέρος της μάχιμης πενταετίας;
Απάντηση: Ναι, ξεκινώ την αναγνώριση και με υπεύθυνη δήλωση σταματάω τις κρατήσεις στο χρόνο που θέλω να αναγνωρίσω, π.χ. θέλω να αναγνωρίσω μόνον 2 έτη, ξεκινάω σήμερα και μετά την ολοκλήρωση 24 μηνιαίων κρατήσεων σταματώ με υπεύθυνη δήλωση τις περεταίρω κρατήσεις.
6. Ερώτηση: Μπορούν να εξοφληθούν τα μάχιμα εφάπαξ;
Απάντηση: Όχι, μόνο με δόσεις.. Η εφάπαξ αναγνώριση μπορεί να διενεργηθεί μόνον όταν κάποιος διαγραφεί από το Σώμα και υποβάλλει δικαιολογητικά συνταξιοδότησης στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
Αναγνωρίσεις ετών υπηρεσίας στο διπλάσιο – μάχιμη πενταετία και ειδικών κατηγοριών.
(Καταταγέντες μετά τη 1.1.2011 και Ειδικές Δυνάμεις )
Το ασφαλιστικό καθεστώς των στελεχών Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. κατατασσόμενων από 1/1/2011 και εφεξής, τους στερούσε την αναγνώριση των χρόνων υπηρεσίας, που λογίζονται στο διπλάσιο και αναφέρονται στο Π.Δ. 169/2007, αλλά και των ετών υπηρεσίας στο διπλάσιο ειδικών κατηγοριών για τα στελέχη, που έχουν χρόνο υπηρεσίας στη ΜΥΑ/ΛΣ, στα ΚΕΑ/ΛΣ, ως Πυροτεχνουργοί, Ιπτάμενοι, Δύτες-Διασώστες και Σύνδεσμοι.
Με εγκύκλιο της Γενικής Διεύθυνσης Κοινωνικής Ασφάλισης του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, δύνανται πλέον να αναγνωρίζονται ως διπλάσιες οι υπηρεσίες, που προβλέπονται από τις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων ΠΔ 169/2007 (μάχιμη πενταετία) και για τους κατατασσόμενους από 1/01/2011 και εφεξής, οι οποίοι σύμφωνα με το ν. 3865/2010 υπάγονται αυτοδικαίως στον κλάδο κύριας σύνταξης του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ή του πρώην ΕΤΑΑ.
‘Έτσι λοιπόν αναφορικά με την αναγνώριση ετών υπηρεσίας στο διπλάσιο ασφαλισμένων στο πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και πρώην ΕΤΑΑ τονίζεται ότι σύμφωνα με τη Φ10042/404444/1053/21.05.19 εγκύκλιο του ΕΦΚΑ, «ξεμπλοκάρουν» όλες οι αναγνωρίσεις ετών υπηρεσίας στο διπλάσιο, συμπεριλαμβανομένων και των ειδικών κατηγοριών και διευκρινίζεται ότι δεν αφορά αλλαγή στις περιπτώσεις προηγούμενης ασφαλιστικής σχέσης, πριν δηλαδή την κατάταξη των στελεχών στο Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ.
Από τα όσα προκύπτουν υπάρχουν αλλαγές για τα διπλά χρόνια όσων υπηρετούν στις Ειδικές Δυνάμεις του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. και το κόστος θα παραμείνει στο 6,67%.
Πόσα είναι τα έτη που αξίζει να αναγνωρίσει το στέλεχος ως διπλά;
Απάντηση:Υπηρετώντας στις ειδικές μονάδες ΜΥΑ/ΛΣ, στα ΚΕΑ/ΛΣ, ως Πυροτεχνουργοί, Ιπτάμενοι, Δύτες-Διασώστες και Σύνδεσμοι δεν υπάρχει χρονικός περιορισμός προκειμένου ο συνάδελφος να σταματήσει να αναγνωρίζει να διπλά έτη καθώς σύμφωνα με τα νέα ασφαλιστικά δεδομένα κανείς δεν θα μπορέσει να εξασφαλίσει πλήρη σύνταξη στο 100% .
Ως εκ τούτου και δεδομένου ότι το οικονομικό σκέλος της καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών ισορροπεί από το σχετικό επίδομα επικινδυνότητας και ειδικών συνθηκών θα πρέπει να αξιολογηθεί πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο της μη καταβολής διπλών εισφορών καθώς το ασφαλιστικό μας σύστημα αποτελεί ένα ‘’κουμπαρά΄΄ που ότι καταθέτεις σου αποδίδει.
Έτη Σπουδών
Βάση του ασφαλιστικού νόμου Ν. 4387/16 (Νόμος Κατρούγκαλου) από την 12/05/16 αυξάνεται σταδιακά το κόστος αναγνώρισης των πλασματικών ετών .
Σύμφωνα με αυτό τα στελέχη του ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ που υπέβαλαν αιτήσεις εξαγοράς το 2017, πλήρωσαν με ποσοστό 10% επί των μηνιαίων συντάξιμων αποδοχών τους , όσοι έκαναν το 2018 με ποσοστό 13,34 %, το 2019 ποσοστό 16,67% και από το 2020 και μετά 20%.
Για το λόγο αυτό τα στελέχη που επιθυμούν να αναγνωρίσουν τα έτη σπουδών καλό θα είναι να σπεύσουν να τα υποβάλουν τις σχετικές αιτήσεις εντός του 2019 καθώς από 1-1-2020 το κόστος αναγνώρισης θα αυξηθεί από 16,67% σε 20%.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι δικαίωμα αναγνώρισης των ετών σπουδών έχουν όλα τα στελέχη ανεξαρτήτως αν το πτυχίο αποτέλεσε προσόν κατάταξης.
Τόσο για τη στρατιωτική θητεία όσο και για τα έτη σπουδών η 1/1/2017 αποτελεί την ημερομηνία εφαρμογής του Νόμου Κατρούγκαλου , λόγω του ΕΦΚΑ, ενώ σε κάποιες κατηγορίες ασφαλισμένων το 20% έχει ήδη εφαρμοστεί από την 12/05/2017.
Αναγνώριση στρατιωτικής θητείας.
Το κόστος αναγνώρισης της στρατιωτικής θητείας σύμφωνα με το Νόμο Κατρούγκαλου συμβαδίζει με αυτό της αναγνώρισης των σπουδών ήτοι για το 2017 ποσοστό 10% επί των μηνιαίων συντάξιμων αποδοχών τους , για το 2018 με ποσοστό 13,34 %, για το 2019 ποσοστό 16,67% και από το 2020 και μετά 20%.
Σε κάθε περίπτωση όμως η στρατιωτική θητεία δεν μπορεί να λογιστεί ανάλογα με τα έτη σπουδών καθώς αποτελεί χρόνο πραγματικής υπηρεσίας και για το λόγο αυτό η κλιμακωτή αύξηση του κόστους σε 20% το 2020 μάλλον έχει τεθεί σε λανθασμένη βάση .
Σαφές στοιχείο που επιβάλει τον ορισμό του κόστους στο 6,67% και όχι στο τελικό 20% αποτελεί και η διάταξη για τον υπολογισμό του χρόνου στρατιωτικής θητείας για την προαγωγή στον επόμενο βαθμό για τα στελέχη του ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4504/2017 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 17 του ν. 4551/2018.
Σύμφωνα με τη σχετική διάταξη ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας υπολογίζεται ως χρόνος υπηρεσίας και δίνει τη δυνατότητα στα στελέχη του ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ να καταλαμβάνουν τον επόμενο βαθμό (του Κ/στη για τους εκ Λ/Φ και Επικ/στη για τους ΥΠΑΞ ) ένα έτος πιο νωρίς από αυτόν που προβλέπονταν.
Ο καθορισμός του χρόνου αναγνώρισης στο ένα έτος και όχι στους μήνες που το κάθε στέλεχος υπηρέτησε στο Στρατό ,έγινε προκειμένου να αποφευχθεί η διατάραξη της ιεραρχίας καθώς σε καμία σειρά Λ/Φ ή ΥΠΑΞ δεν υπήρχε διαφορά μικρότερη του έτους .
Θεωρείται λοιπόν επιβεβλημένη, στο νέο ασφαλιστικό που προωθείται, η προσπάθεια επαναπροσδιορισμού του κόστους αναγνώρισης της στρατιωτικής θητείας σε ποσοστό 6,67% από το 20% που έχει οριστεί για τη 1-1-2020 και μετά .
Αναγνώριση επιπλέον 3 ετών για τους καταταγέντες από 1-9-1990 μέχρι 31-12-1995.
Με τον ασφαλιστικό νόμο ν. 3865/2010 δημιουργήθηκε χάσμα ανάμεσα σε όσους μέχρι την 31-12-2015 είχαν συμπληρώσει 24,5 έτη υπηρεσίας και σε αυτούς πού έστω και για λίγους μήνες διαφορά θα υποχρεωθούν να εργαστούν μέχρι τη συμπλήρωση 40 ετών ασφαλιστικών εισφορών .
Για το λόγο αυτό πέραν των 5 ετών της μάχιμης πενταετίας δίνεται η δυνατότητα στους καταταγέντες από την 1-9-1990 μέχρι και την 31-12-1995 που δεν συμπληρώνουν τα 24,5 χρόνια την 31-12-2014 να αναγνωρίσουν επιπρόσθετα 3 ακόμη έτη (συνολικά 8).
Για τα τρία αυτά έτη και παρά το γεγονός ότι ταυτίζονται με τη μάχιμη πενταετία ,δυστυχώς δεν υφίστανται τα ίδια δεδομένα .
Και αυτό γιατί δεν παρέχεται η δυνατότητα αναγνώρισής τους με μηνιαία καταβολή αλλά εφάπαξ με την κατάθεση της αίτησης αποστρατείας.
Επίσης το κόστος δεν είναι αυτό που αναμένονταν δηλαδή βάση του πενθημέρου ,αλλά με τα ποσοστά που ισχύουν για τα υπόλοιπα πλασματικά έτη ,γεγονός που καθιστά την αναγνώρισή τους ασύμφορη αλλά και άδικη .
Αναμένουμε στον προσεχή ασφαλιστικό νόμο να υπάρξει αλλαγή τόσο στη διαδικασία όσο και στο ποσό που θα απαιτηθεί για την αναγνώριση των 3 αυτών ετών .
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι τα ανωτέρω 3 έτη δεν πρέπει να συγχέονται με τη 3ετία των ετών Κονδύλη καθώς αποτελούν διαφορετικό ασφαλιστικό δικαίωμα
·
Η προσαύξηση των 3/35ων (έτη Κονδύλη) χορηγούνται σε όσους έχουν καταταγεί ή έχουν ασφαλισθεί σε Φορέα κύριας ασφάλισης μέχρι την 31-12-1992, έχουν συμπληρώσει 20 έτη πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας και φέρουν τον βαθμό μέχρι και του Ανθ/στη. Τα εν λόγω έτη δεν λαμβάνονται υπόψη για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος παρά μόνον για την προσαύξηση του συντάξιμου μισθού της κύριας σύνταξης από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και σαφώς δεν λογίζεται για την επικουρική σύνταξη.
Προοπτική μείωσης ασφαλιστικών εισφορών .
Αρκετές οι προτάσεις και τα αιτήματα συναδέλφων αλλά και συνδικαλιστικών φορέων για τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών από το 20% σε 6,67% προκειμένου να υπάρξει σε ρεαλιστική βάση η δυνατότητα στα στελέχη να αναγνωρίσουν τα έτη σπουδών ,τη στρατιωτική θητεία και φυσικά τα 3 έτη για τους καταταγέντες από 1-9-1990 μέχρι 31-12-1995.
Δυστυχώς όμως φαντάζει πολύ δύσκολη μία τέτοια εξέλιξη καθώς στο 20% συμπεριλαμβάνεται και το ποσοστό των εργοδοτικών εισφορών που στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι το δημόσιο.
Και αυτό γιατί το δημόσιο στη παρούσα δημοσιονομική περίοδο δεν φαίνεται διατεθειμένο να αναλάβει ένα τόσο σοβαρό οικονομικό κόστος .
Ευελπιστούμε όμως ύστερα από τις κατάλληλες παρεμβάσεις ίσως καταστεί εφικτή η μείωση σε 6,67% για τα 3 έτη για τους καταταγέντες από 1-9-1990 μέχρι 31-12-1995.
Συμπεράσματα –Παρατηρήσεις
Ως γενική παρατήρηση τονίζεται ότι η αναγνώριση των μάχιμων και πλασματικών ετών βοηθάει σημαντικά στην συμπλήρωση της κύριας σύνταξης καθώς ακόμη και τα 40 χρόνια ασφαλιστικών εισφορών δεν επαρκούν να καλύψουν ούτε το 50% της πλήρους σύνταξης όπως αυτή είχε καθοριστεί πριν το ν. 3865/2010.
Κατά συνέπεια κάθε έτος αναγνώρισης συμβάλει στην αύξηση της κύριας σύνταξης και για το λόγο η αναγνώριση της μάχιμης πενταετίας μόνο θετικά έχει να προσφέρει.
Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί ότι είναι διαφορετικό το ποσοστό αναπλήρωσης για όσους αναγνωρίζουν τη μάχιμη υπηρεσία που υπηρετήσαν πριν το 2000 και διαφορετικό αυτών των υπηρετούντων από το 2001 και μετά καθώς μειώνεται ο Μ.Ο. αναπλήρωσης της κύριας σύνταξης .
Αναφορικά με τα υπόλοιπα έτη αναγνώρισης (στρατού και σπουδών) το αυξημένο σε 20% κόστος αναγνώρισης καθιστά το εγχείρημα ιδιαίτερα δαπανηρό ,όμως σε κάθε περίπτωση όσο πιο νωρίς (με χαμηλότερο βασικό μισθό) και στις αρχές της θητείας στο Σώμα αυτό πραγματοποιηθεί τόσο πιο μικρό το κόστος.
Του Κώστα Κυράνη