Ο Εβρος δεν έπεσε. Αντεξε. Και ήμασταν σίγουροι ότι θα άντεχε…», λέει με αυτοπεποίθηση στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συνοριακών Φυλάκων, Παναγιώτης Χαρέλας.
Με 20χρονη υπηρεσία στο Σώμα, πολλά από αυτά στον ακριτικό Εβρο, θυμάται λεπτομερώς τι είχε γίνει πριν ακριβώς από έναν χρόνο στο συνοριακό πέρασμα των Καστανιών και τι ακολούθησε τους επόμενους μήνες. Σήμερα, συμπληρώνεται ένας χρόνος από την αδιανόητη και παράλογη πολιτική κίνηση του Ταγίπ Ερντογάν να στείλει ορδές προσφύγων και μεταναστών στις Καστανιές για να εισβάλουν με το «έτσι θέλω» σε ελληνικό και ευρωπαϊκό έδαφος.
Ηταν μια στρατηγική επιλογή, μετά την κατακόμβη νεκρών στο Ιντλίμπ της Συρίας που «γκρέμισε» την εικόνα του στο εσωτερικό της Τουρκίας. Μετά την 28η Φεβρουαρίου 2020, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις πέρασαν σε άλλο επίπεδο. Οι προκλήσεις ήταν συνεχείς, οι ελληνικές απαντήσεις ξεκάθαρες και η «σφαλιάρα» που έφαγε ο Ερντογάν στις Καστανιές τού έχει μείνει αξέχαστη.
«Είχα υπηρεσία…»
«Εκείνο το πρωί είχα υπηρεσία σε σημείο κοντά στο συνοριακό πέρασμα των Καστανιών Εβρου. Αναμενόταν μια ήρεμη και χαλαρή μέρα. Ακολουθούσε το εορταστικό τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας.
Τονίζει πως επρόκειτο για μια σχεδόν εμπόλεμη κατάσταση. «Ηταν όπως ένα πολεμικό μέτωπο. Ετυχε να ήμασταν στην εμπροσθοφυλακή. Αμυνόμασταν σκληρά και αναμέναμε ενισχύσεις. Η αλήθεια είναι πως δεν καθυστέρησαν να έρθουν. Αρχικά, από τη Βόρεια Ελλάδα και έπειτα από όλη τη χώρα. Στην άκρη της Ελλάδας νιώθαμε την αγάπη και τη στήριξη όλης της κοινωνίας. Είχαμε δίπλα μας και συμπαραστάτη την ηγεσία του Σώματος, ενώ εξαιρετική και πολύτιμη ήταν η συνδρομή των στελεχών του Στρατού και των Σωμάτων Ασφαλείας, δηλαδή της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής», είπε. Παράλληλα, εξέφρασε την πεποίθησή του ότι από τα τέλη του περασμένου Φεβρουαρίου και για έναν μήνα, που διήρκεσαν τα επεισόδια, στον Εβρο γράφτηκε ένα έπος! «Ηταν μια ασύμμετρη απειλή, την οποία η Ελλάδα διαχειρίστηκε αποτελεσματικά και ενωμένη σαν μια γροθιά και θεωρώ ότι η Τουρκία πήρε το μάθημά της», κατέληξε.
Μέχρι το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου πολυπληθείς ομάδες μεταναστών έφτασαν στο χερσαίο πέρασμα των Καστανιών, με την Τουρκία να ανακοινώνει επίσημα τη φανταστική διέλευση 80.000 μεταναστών στην Ελλάδα και την ανακοίνωση 200.000 που ακολουθούν. Το επόμενο πρωί ο Ερντογάν δήλωσε ότι τα σύνορα της Τουρκίας προς την Ευρώπη ήταν ανοιχτά, σημειώνοντας: «Δεν θα κλείσουμε τις πύλες στους πρόσφυγες. Περίπου 18.000 πρόσφυγες έχουν ήδη περάσει και σήμερα ο αριθμός θα είναι 25.000 με 30.000 και δεν θα κλείσουμε τις πόρτες μας, διότι η Ε.Ε. πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της».
«Η Ελλάδα έχει σύνορα…»
Στον Εβρο μετέβη ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης. «Χιλιάδες δυστυχισμένοι άνθρωποι στοιβάζονται στα σύνορά μας. Δεν έχουν έρθει εδώ από μόνοι τους. Τους διώχνει, τους απωθεί και τους χρησιμοποιεί η γείτων χώρα, η Τουρκία. Θέλουμε να στείλουμε ένα μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση, ότι δεν πρόκειται να αφήσουμε να περάσει κανείς χωρίς νόμιμα ταξιδιωτικά έγγραφα. Η Ελλάδα έχει σύνορα. Η Ευρώπη έχει σύνορα», έχει πει. Το πρωί, αλλά και το μεσημέρι του Σαββάτου, στην περιοχή έγινε ρίψη αβολίδωτων πυρών και χημικών και από τις δύο πλευρές. Σύμφωνα με πληροφορίες και βίντεο που μετέδωσαν ελληνικά μέσα ενημέρωσης, τουρκικό τεθωρακισμένο όχημα επιχείρησε να γκρεμίσει μέρος του φράκτη στις Καστανιές χωρίς να το πετύχει. Στην τουρκική μεριά εμφανίστηκε τουρκικό τεθωρακισμένο που επί μέρες προσπαθούσε να ρίξει τον φράχτη.
Στις 3 Μαρτίου 2020 έφτασαν στην περιοχή η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, και ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Νταβίντ Σασόλι, οι οποίοι στήριξαν πλήρως την Ελλάδα και την προσπάθειά της να αναχαιτίσει τις προσπάθειες παράνομης εισόδου από το τουρκικό έδαφος. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε δήλωσή της ανέφερε ότι «οι ελληνικές ανησυχίες είναι δικές μας ανησυχίες, τα ελληνικά σύνορα είναι ευρωπαϊκά σύνορα. Δηλώνουμε την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη προς την Ελλάδα. Εμπιστευόμαστε την κυβέρνησή σας και για τον επιπλέον λόγο ότι, αν και έχετε ένα πολύ σημαντικό έργο, επιδοκιμάζουμε το ότι λειτουργείτε σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο».
Η οργανωμένη από την τουρκική κυβέρνηση εισβολή των προσφύγων και μεταναστών έπεσε στο κενό και έναν μήνα αργότερα ο Ερντογάν έδωσε εντολή να αποχωρήσουν από τα ελληνοτουρκικά σύνορα.
Ετοιμος σε δύο μήνες ο νέος φράχτης συνολικού μήκους 27 χλμ.
Σε περίπου δύο μήνες αναμένεται να ολοκληρωθούν ο νέος αποτρεπτικός φράχτης στον Εβρο, συνολικού μήκους 27 χιλιομέτρων, και οι εργασίες ενίσχυσης του υπάρχοντος, μήκους δέκα χιλιομέτρων, ο οποίος αρχίζει από τις Καστανιές και καταλήγει στη Νέα Βύσσα. Η συνολική συνοριογραμμή ανάμεσα στις δύο χώρες έχει μήκος 210 χιλιόμετρα. Στην πλειονότητά της, το όριο είναι ο ποταμός Εβρος, όμως υπάρχουν χερσαία σημεία που αποτελούν τα σύνορα των δύο χωρών.
ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ