Σκληρή κριτική στην κυβέρνηση για τη διαχείριση του προσφυγικού ασκεί ο ΣΥΡΙΖΑ, αναφερόμενος σε «10 τραγικά λάθη» της, ενώ επαναλαμβάνει τις προτάσεις του.
Σε άτυπο ενημερωτικό σημείωμά του, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατηγορεί την κυβέρνηση ότι «εδώ και επτά μήνες συνεχίζει να πορεύεται χωρίς κανένα σχέδιο στην αντιμετώπιση της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης, επιβεβαιώνοντας καθημερινά την διαχειριστική ανικανότητα και την ανευθυνότητά της και έχοντας οδηγήσει σε ραγδαία επιδείνωση την δραματική κατάσταση και για τους νησιώτες και για τους αιτούντες άσυλο».
Συγκεκριμένα, ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει λόγο για 10 λάθη της κυβέρνησης:
«1. Σε επτά μήνες άλλαξε έξι συντονιστές, κατάργησε το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής στη χώρα που δέχεται τις μεγαλύτερες ροές για να το επανασυστήσει μετά από έξι μήνες.
2. Για επτά μήνες αρνείται να εκπονήσει σχέδιο αποσυμφόρησης των νησιών, οδηγώντας τα σε δραματικές συνθήκες, τόσο για τους νησιώτες, όσο και για τους αιτούντες άσυλο. Η Μόρια από 5.000 ανθρώπους τον Ιούλιο έχει φθάσει σήμερα να έχει 25.000.
3. Για να ικανοποιήσει το κομματικό ακροατήριό της, έσπευσε να αλλάξει το νομικό πλαίσιο για το προφίλ των ευάλωτων ομάδων, περιορίζοντας δραματικά τον αριθμό όσων πλέον πληρούν τα κριτήρια, με αποτέλεσμα και να θέλει πλέον να προχωρήσει σε αποσυμφόρηση των νησιών να δυσκολεύεται.
4. Τους πρώτους μήνες της θητείας του ο κ. Μητσοτάκης συνέδεσε το προσφυγικό με την τουρκική προκλητικότητα, υιοθετώντας μία πολιτική κατευνασμού, η οποία τελικά και την τουρκική προκλητικότητα αύξησε και την κατάσταση στο προσφυγικό επιδείνωσε.
5. Η κυβέρνηση ενώ έχει αντιληφθεί πλέον την ανάγκη άμεσης αποσυμφόρησης των νησιών, με μεταφορά πληθυσμών στην ενδοχώρα, δεν τολμά να το πράξει για να μην έρθει αντιμέτωπη με τους περιφερειάρχες και τους δημάρχους της ΝΔ ανά την επικράτεια. Αποφάσισε έτσι να θυσιάσει τα ακριτικά νησιά μας, για να μην έχει εσωκομματικό πρόβλημα.
6. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν αντιλήφθηκε καν την εθνική ανευθυνότητα των επιλογών της. Δεν αντιλήφθηκε, δηλαδή, ότι με το να διχάζεις τους πολίτες, να οδηγείς σε πρωτοφανή κοινωνική έκρηξη τα νησιά μας και να καλλιεργείς συνθήκες εμφυλιοπολεμικής σύρραξης με εικόνες ντροπής να κάνουν τον γύρο του κόσμου, εν τέλει με το να τραυματίζεις τη χώρα ενισχύεις αντί να αποδυναμώνεις την επιλογή της Τουρκίας να κλιμακώνει τις απειλές και να χρησιμοποιεί το προσφυγικό ως εργαλείο εκβιασμού.
7. Η επιλογή της Τουρκίας να χρησιμοποιήσει το προσφυγικό ως μοχλό πίεσης για να εξυπηρετήσει τα γεωπολιτικά της συμφέροντα κάθε άλλο παρά απρόβλεπτη και αιφνιδιαστική είναι, αφού εδώ και μήνες η ίδια απειλεί τόσο την Ελλάδα όσο την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι θα το πράξει. Παρόλα αυτά η κυβέρνηση, πέρα από την επικοινωνιακή διαχείριση, τρέχει σπασμωδικά πίσω από τις εξελίξεις, δίχως το παραμικρό σχέδιο, δίχως στρατηγική. Ενώ θα όφειλε από την πρώτη στιγμή να έχει εκπονήσει και να ακολουθεί ένα αξιόπιστο εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης του προσφυγικού και των συναφών προκλήσεων της Τουρκίας.
8. Ενώ η Τουρκία εργαλειοποιεί πρόσφυγες και μετανάστες για να προωθήσει τις γεωπολιτικές της μεθοδεύσεις απέναντι στην Ευρώπη, ο κ. Μητσοτάκης επιμένει για τέταρτη μέρα να μην τολμάει να ζητήσει τη σύγκληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε επίπεδο ηγετών και την επιβολή ευρωπαϊκών κυρώσεων στην Τουρκία. Ανέχεται την Ευρώπη να νίπτει τας χείρας της απέναντι στους εκβιασμούς Ερντογάν. Εξαντλεί τη δήθεν αποφασιστικότητά του, για εσωτερική κατανάλωση, απέναντι στους πρόσφυγες, αλλά δεν τολμά να κάνει κάτι απέναντι στον πυρήνα του προβλήματος, που είναι οι εκβιασμοί της Τουρκίας.
9. Ενώ ο κ. Μητσοτάκης ισχυριζόταν ότι διατηρεί ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με τον Τούρκο Πρόεδρο, εδώ και τέσσερις μέρες δεν έχει υπάρξει επίσημη επικοινωνία, η οποία σε τέτοιες περιπτώσεις πάντοτε οφείλει να υπάρχει σε ανώτατο επίπεδο, όπως έκανε ο Πρωθυπουργός της Βουλγαρίας που αντιμετωπίζει την ίδια κρίση, αλλά με πολύ διαφορετικούς όρους και όπως έκανε στο παρελθόν ο Αλέξης Τσίπρας στις πιο δύσκολες στιγμές των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
10. Η κυβέρνηση προσκολλημένη στις ιδεοληψίες της, δεν αξιοποιεί το γεγονός ότι απέναντί της έχει μία υπεύθυνη αντιπολίτευση έτοιμη "να βάλει πλάτη", όπως έχουμε επανειλημμένα δηλώσει, αρκεί ο κ. Μητσοτάκης να εγκαταλείψει την επικοινωνιακή διαχείριση, τη μικροκομματική λογική και τον αυταρχισμό που όχι μόνο δεν φέρνουν κανένα αποτέλεσμα αλλά επιδεινώνουν διαρκώς τα προβλήματα. Γιατί η κυβέρνηση αρνείται να προχωρήσουμε σε ένα αξιόπιστο εθνικό σχέδιο για την αντιμετώπιση; Γιατί αρνείται να αξιοποιήσει την εμπειρία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ που διαχειρίστηκε πολλαπλάσιες ροές, που πίεσε αποτελεσματικά την ΕΕ και κατάφερε να έχουμε την Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας που παρά τα προβλήματα επέτρεπε αξιόπιστη διαχείριση;».
Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ
Στη συνέχεια ο ΣΥΡΙΖΑ διατυπώνει εκ νέου τις προτάσεις του, με πρώτη αυτήν που αφορά στο αίτημα του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η κυβέρνηση «έστω και σήμερα να πιέσει δυναμικά και στο πιο υψηλό επίπεδο για άμεση σύγκληση έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε επίπεδο ηγετών».
Παράλληλα τονίζει ότι η ΕΕ «οφείλει άμεσα να αναλάβει τις ευθύνες της, αποφασίζοντας:
- κυρώσεις στην Τουρκία αν δεν επανέλθει άμεσα στην εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης ΕΕ - Τουρκίας,
- ανάληψη της ευθύνης για την επεξεργασία ενός εναλλακτικού αποτελεσματικού σχεδίου αντιμετώπισης της πιθανότητας ακύρωσης της Κοινής Δήλωσης, βασισμένο στις αρχές της αλληλεγγύης και του διαμοιρασμού της ευθύνης.
- πρόγραμμα μετεγκατάστασης προσφύγων από την Ελλάδα στην ΕΕ,
- πρόγραμμα επανεγκατάστασης προσφύγων από την Τουρκία στην ΕΕ,
- επιπλέον στήριξη στην Ελλάδα».
Ο ΣΥΡΙΖΑ υπογραμμίζει ότι «μπροστά στις επιθετικές κινήσεις της Τουρκίας, δεν αρκούν ούτε συμβούλια υπουργών, όπου εκφράζεται συμπαράσταση γενικόλογα, ούτε τεχνοκρατικής φύσης μέτρα».
Ο ΣΥΡΙΖΑ, δεύτερον, σημειώνει ότι «η κυβέρνηση οφείλει άμεσα να εγκαταλείψει την επικοινωνιακή διαχείριση του ζητήματος, τις ιδεοληπτικές εμμονές, τους μικροκομματικούς υπολογισμούς και τον αυταρχισμό και, αντ' αυτών να εκπονήσει και να εφαρμόσει ένα αξιόπιστο εθνικό σχέδιο». Αυτό το σχέδιο, λέει ο ΣΥΡΙΖΑ, θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:
-- Ακύρωση της ΠΝΠ, των επιτάξεων και του σχεδιασμού για δημιουργία κλειστών κέντρων -φυλακών στα νησιά.
--Άμεση αποσυμφόρηση των νησιών με μετεγκαστάσεις των ευάλωτων ομάδων στην ενδοχώρα
-- Απλοποίηση των διαδικασιών ασύλου με πλήρη σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου
-- Ενίσχυση όλων των δημόσιων δομών που εμπλέκονται στη διαχείριση του προσφυγικού με τα απαραίτητα μέσα και προσωπικό.
Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας
Ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρει ότι με τη Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, «η Τουρκία όχι μόνο δεσμεύεται να δέχεται επιστροφές αλλά και να ανακόπτει ροές προς τις ελληνικές ακτές». Τονίζει ότι η πρόταση του περιλαμβάνει σαφώς και την πρόβλεψη για επιστροφές στην Τουρκία ή στις χώρες προέλευσης, όλων των ατόμων των οποίων οι αιτήσεις και στη συνέχεια οι προσφυγές για άσυλο, απορρίπτονται (λιγότερο από 15% των αιτούντων, όπως σημειώνει ο ΣΥΡΙΖΑ). «Θεωρούμε δε -στο πλαίσιο και πρότασης που καταθέσαμε το 2017- ότι η ΕΕ πρέπει να πιέσει την Τουρκία να δεχτεί την επιστροφή και ατόμων από την ενδοχώρα», προσθέτει.
Έβρος
Στο ενημερωτικό σημείωμα του ΣΥΡΙΖΑ, σε σχέση με τον Έβρο, παρατίθεται δήλωση του εκπροσώπου Τύπου της UNHCR ότι «οι χώρες έχουν ασφαλώς το νόμιμο δικαίωμα να ελέγχουν τα σύνορά τους και να διαχειρίζονται τις παράνομες μετακινήσεις, όμως θα πρέπει να δείχνουν αυτοσυγκράτηση στη χρήση υπερβολικής και δυσανάλογης βίας και να εφαρμόσουν ένα σύστημα που θα επιτρέπει να υποβάλλονται αιτήματα για παροχή ασύλου με συντεταγμένο τρόπο»». Αναφέρεται επίσης ότι η πρόσφατη απόφαση του ΕΔΑΔ για την Ισπανία καταδεικνύει ότι ένα κράτος έχει το δικαίωμα να ανακόψει τη μαζική είσοδο ατόμων σε χερσαία σύνορα και πως «άλλωστε επί ΣΥΡΙΖΑ στα χερσαία σύνορα του Έβρου υπήρχε αυστηρός έλεγχος».
ΚΥΣΕΑ
Ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρει ότι η ανακοίνωση του χθεσινού ΚΥΣΕΑ περί υποβολής αιτήματος για ανάπτυξη των ομάδων RABIT της Frontex και κίνησης της διαδικασίας άρθρου 78(3) της Συνθήκης της Λισαβόνας περί προσωρινών μέτρων, «δεν αρκούν στην παρούσα συγκυρία». Υπενθυμίζει ότι επιχειρήσεις ομάδων RABIT είχαν πραγματοποιηθεί και το 2011 και 2015 στην Ελλάδα, «ενώ τα "προσωρινά μέτρα" που θα ζητήσουμε δεν προσδιορίζονται». Ο ΣΥΡΙΖΑ σχολιάζει ότι αν η απόφαση του ΚΥΣΕΑ για αναβολή εξέτασης αιτημάτων ασύλου έχει απλώς το νόημα ότι παγώνει αυτή η δυνατότητα για ένα μήνα και μετά θα μπορούν, όσοι δικαιούνται, να ζητήσουν προστασία, είναι σαφές ότι έχει μόνον επικοινωνιακό χαρακτήρα. Σημειώνει ότι «αν όμως έχει το νόημα ότι ακόμη και όσοι δικαιούνται προστασίας, ως πρόσφυγες, θα στερηθούν εντελώς το δικαίωμα να υποβάλλουν αίτηση και άμεσα θα απελαύνονται, είναι ευθέως αντίθετη με το διεθνές δίκαιο και ειδικότερα τη Συνθήκη της Γενεύης για τους Πρόσφυγες και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου».