Σας παρουσιάζουμε τα θέματα και τις απαντήσεις των εξετάσεων της 1ης ημέρας των εξετάσεων για την εισαγωγή στα Τ.Ε μ.Α από τον έγκριτο νομικό Νικόλαο Δερμενούδη.Θυμίζουμε ότι οι εξετάσεις αυτές θεωρούνται πλέον ως οι πιο ανταγωνιστικές και δύσκολες στο Σώμα της Ελληνικής Αστυνομίας, ενώ χαρακτηριστικά ο βαθμός εισαγωγής πέρυσι έφτασε τον μέσο όρο 18,14!
Σ.Κ.Α.Υ.
1.ΕΚΘΕΣΗ:
Ποτέ οι στέγες των κατοικιών λέγει ο στοχαστής δεν ήσαν τόσο κοντά και οι ψυχές των ανθρώπων τόσο μακριά στις σύγχρονες κοινωνίες. Αναφέρατε τις αιτίες και τις λύσεις στην αντιμετώπιση του προβλήματος.
2.ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ:
ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:
α) Ηθικός αυτουργός (αρ.46 παρ.1 α΄ ΠΚ)
β) Έκθεση (απ. 306 ΠΚ)
ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ:
Ο πεζός π
βαδίζοντας στο απέναντι πεζοδρόμιο βλέπει τον Α να χτυπά αλύπητα την σύζυγό του Σ. Μετά το άναμμα του σηματοδότη κι αφού η πράξη είχε τελειώσει ο Π βαδίζει προς τον Α και τον ρωτάει γιατί χτύπησε την σύζυγό του. Ο Α απευθυνόμενος στον Π είπε <<Τι δουλειά έχεις εσύ εδώ , τον διαιτητή κάνεις ; Και φύγε εσύ από δω ρε .>> . Τότε ο Π νοιώθοντας αγανάκτηση ρίχνει μια γροθιά στο πρόσωπο του και του ματώνει τη μύτη.
Ερώτηση : α) Αιτιολογήστε – αξιολογήστε την ποινική συμπεριφορά του πεζού Π.
β) Θα ήταν ίδια η απάντηση εάν ο Π παρενέβαινε ενώ εξελισσόταν η επίθεση εκ μέρους του Α σε βάρος της Σ.
Απόκριση :
Ως προς το ερώτημα α) :
Ο Π με την εγκληματική του συμπεριφορά – διαγωγή έχει πραγματώσει την ειδική υπόσταση του εγκλήματος της απλής σωματικής βλάβης ( αρ.14 παρ 1 ΠΚ σε συνδυασμό με αρ. 308 παρ 1 ΠΚ ) , διότι συντρέχουν σωρευτικώς όλα τα στοιχεία τόσο της αντικειμενικής όσο και της υποκειμενικής υπόστασης του εγκλήματος .
Ειδικότερα:
Ως προς την αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος:
O Π με την γροθιά που ρίχνει στο πρόσωπο του Α και του ματώνει τη μύτη, επενεργεί άμεσα στο σώμα του με αποτέλεσμα να προκληθεί σ αυτόν σωματική κάκωση.. Ως σωματική κάκωση νοείτε η βλαπτική για την υγεία εξωτερική επενέργεια επί του σώματος, η με ευρεία έννοια ανθυγιεινή κακομεταχείριση της οποίας σύμπτωμα συνηθέστατο αν και όχι απαραίτητο σε κάθε περίπτωση είναι ο σωματικός πόνος. Σε αντίθεση με τη βλάβη της υγείας η οποία αποτελεί διατάραξη των εσωτερικών λειτουργιών η σωματική κάκωση αποτελεί εξωτερική επενέργεια επί του σώματος ( ανάρμοστη κακομεταχείριση από την οποία επηρεάζεται η σωματική ευεξία ή σωματική ακεραιότητα του θύματος). Ο όρος σωματική κάκωση ο οποίος έχει αναμφίβολα ευρύ περιεχόμενο αναφέρεται στην βλάβη της μορφικής και λειτουργικής ακεραιότητας του ανθρώπινου σώματος.
Τέλος ανάμεσα στην πράξη της προσβολής εκ μέρους του π και στο αποτέλεσμα που επήλθε σε βάρος του Α υπάρχει αιτιώδης συνάφεια, όπως την προσδιορίζει η κρατούσα στην επιστήμη και στην νομολογία θεωρία του ισοδυνάμου των όρων. Η σωματική κάκωση που επήλθε στον Α έχει γενεσιουργό αιτία την σχετική πράξη του δράστη Π .
β) Ως προς την υποκειμενική υπόσταση του εγκλήματος:
Για την πλήρωση της υποκειμενικής υπόστασης του εγκλήματος απαιτείται δόλος οποιουδήποτε βαθμού ( άμεσος α΄ ή β΄ βαθμού ή ενδεχόμενος ) ο οποίος πρέπει να καλύπτει όλα τα στοιχεία της αντικειμενικής υπόστασης του εγκλήματος (αρχή της επικάλυψης ) – αρ. 18 εδ. β΄ σε συνδυασμό με αρ 26 , 27, 308 παρ. 1 ΠΚ . Ο δόλος του Π στην προκειμένη περίπτωση είναι άμεσος δόλος α΄ βαθμού – δόλος σκοπού – επιδίωξη (αρ.27 παρ 2 εδ. β΄ ΠΚ ) .
Βέβαια το έγκλημα αυτό είναι τελειωμένο με την πρόκληση της σωματικής κάκωσης εκ μέρους του Π σε βάρος του Α .
γ) Προϋποθέσεις ενεργοποιήσεως της δυνατότητας απαλλαγής του δράστη Π από την ποινή ( δυνητικός προσωπικός λόγος απαλλαγής του δράστη από την ποινή – αρ. 308 παρ. 3 ΠΚ).
Σύμφωνα με την διάταξη του αρ. 308 παρ. 3 ΠΚ ο δράστης που διέπραξε μια απλή σωματική βλάβημπορεί να μείνει ατιμώρητος, εφόσον ετέλεσε την πράξη του σε μία ψυχολογική κατάσταση δικαιολογημένης αγανάκτησης. Οι προϋποθέσεις εφαρμογής της δικαιολογημένη αγανάκτησης είναι :
1) Να έχει τελεστεί τελικά άδικη και τελικά καταλογιστή απλή σωματική βλάβη ) η σωματική βλάβη που τέλεσε ο Π σε βάρος του Α είναι τελικά άδικη και τελικά καταλογιστή . αν συντρέχει λόγος άρσης του αδίκου συνήθως άμυνας δεν νοείται προσφυγή στην δικαιολογημένη αγανάκτηση αφού η ποινική κύρωση θα έχει ήδη αποτραπεί σε επίπεδο αδίκου.
2) Να έχει υπάρξει συμπεριφορά του παθόντος εναντίον ή ενώπιον του δράστη της σωματικής βλάβης. Εάν η συμπεριφορά του παθόντος δεν στρέφεται κατά του δράστη , θα πρέπει ο δράστης της σωματικής βλάβης να είναι παρών όταν τελείται η συμπεριφορά του παθόντος και όχι να την πληροφορηθεί από άλλον ( ο Π ήταν παρών όταν ο Α χτυπούσε αλύπητα την σύζυγό του Σ ) .
3) Η συμπεριφορά του παθόντος πρέπει να έχει μόλις προηγηθεί της σωματικής βλάβης. Δεν μπορεί να εφαρμοστεί η διάταξη για την δικαιολογημένη αγανάκτηση όταν η σωματική βλάβη προκλήθηκε μετά από πάροδο τόσου χρόνου που να εξασθενεί την ψυχική ένταση του δράστη . Ο όρος αμέσως υποδηλώνει επίθεση που μόλις έληξε ( η επίθεση του Α σε βάρος της συζύγου του Σ είχε λήξει .) δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις ενεργοποιήσεως της ερευνώμενης ρυθμίσεως αν ανάμεσα στην ενέργεια του παθόντος και στην πράξη του δράστη μεσολαβεί μεγάλο χρονικό διάστημα ( ο Π αντέδρασε ακαριαία και σε συνδυασμό με την παρουσία του στον χώρο δεν μεσολάβησε μεγάλο χρονικό διάστημα.)
Η συμπεριφορά του παθόντος πρέπει να είναι ιδιαίτερα σκληρή ή βάναυση. Σκληρή είναι η συμπεριφορά όταν αντικειμενικά προξενεί στον αποδέκτη της ιδιαίτερα δυσάρεστα συναισθήματα , ενώ ο δράστης
1) συνεχίζει το έργο του. Βάναυση είναι η συμπεριφορά όταν είναι έντονα απρεπής ( η συμπεριφορά του Α σε βάρος της συζύγου του Σ ήταν ιδιαίτερα σκληρή και βάναυση και ήταν αμέσως προηγούμενη της σωματικής του βλάβης που επήλθε από τον Π .)
2) Η συμπεριφορά του παθόντος προκάλεσε την δικαιολογημένη αγανάκτηση του δράστη ( ο Π αγανάκτησε διότι έντονα δυσαρεστήθηκε και παράλληλα προκλήθηκε έξαψη του θυμού του. ) .Μεταξύ της συμπεριφοράς του θύματος Α και της αγανακτήσεως του δράστη Π υπάρχει αντικειμενικός αιτιώδης σύνδεσμος. Τέτοιος σύνδεσμος υπάρχει ανάμεσα στην αγανάκτηση του Π και στη σωματική βλάβη που προκάλεσε σε βάρος του Α . Έτσι με βάση τα παραπάνω συνεκτιμώντας τις προϋποθέσεις της διάταξης του αρ.308 παρ 3 ΠΚ το συμπέρασμα το οποίο προκύπτει είναι ότι ο Π λόγω ψυχολογικής κατάστασης δικαιολογημένης αγανάκτησης δύναται να μείνει ατιμώρητος.
Ως προς το ερώτημα β :
Ο Π χτυπώντας στο πρόσωπο τον A και ματώνοντας την μύτη του , προκαλεί σ αυτόν σωματική κάκωση ( απλή σωματική βλάβη –αρ 308 παρ 1 ΠΚ ). Αυτό όμως συμβαίνει διότι η Σ δέχεται παρούσα και άδικη επίθεση εκ μέρους του Α . Είναι άδικη διότι είναι αντίθετη προς το δίκαιο και παρούσα διότι άρχισε να εξελίσσεται ενώπιον του Π (τριτάμυνα – άμυνα υπέρ τρίτου –βοήθεια στην άμυνα διότι μπορεί να προβληθεί και για χάρη άλλου ατόμου , της Σ –αρ 22 ΠΚ ) . Η βοήθεια αυτή μπορεί να δοθεί κι όταν εκείνος που υφίσταται την επίθεση δεν την ζητά ή ακόμη και χωρίς αυτός να την θέλει ( τριτάμυνα υπέρ της Σ χωρίς η ίδια να ζητήσει βοήθεια απ τον Π ).
Η πράξη αυτή του Π αν και αρχικά άδικη και καταλογιστή αφού πραγματώνει την αντικειμενική και καλύπτεται απ την αντίστοιχη υποκειμενική υπόσταση του κατά αρ 308 παρ 1 ΠΚ εγκλήματος δικαιολογείται από το δίκαιο ( αρ. 22 ΠΚ άμυνα υπέρ τρίτου ) .
Επομένως υπάρχει λόγος που αίρει τον αρχικά άδικο χαρακτήρα της απλής σωματικής βλάβης του Π και καθιστά την πράξη μη άδικη τελικα-δικαιολογημένη. Έγκλημα κατά αρ. 14 παρ 1 ΠΚ για τον Π στην συγκεκριμένη αυτή περίπτωση δεν υπάρχει.
Πληροφορίες – Επικοινωνία :
Δερμενούδης Νικόλαος
Δικηγόρος –Εγκληματολόγος Ποινικολόγος
Τηλ:25410 77560 Fax: 2541067205 κιν : 6979847227
e-mail: [email protected]
skaythess.gr