Ο Αντιστράτηγος ε.α. Ιωάννης Σταμούλης, αφιέρωσε τη ζωή του στην προστασία και τη διάσωση, μέσα από μια πορεία γεμάτη προκλήσεις, αφοσίωση και καινοτόμες ιδέες στον χώρο της πυρόσβεσης.
Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Μασούρα και στο firefightingreece.gr
Με εμπειρίες που ξεκινούν από τις πρώτες του αποστολές σε καταστροφικούς σεισμούς μέχρι την καθοριστική συμβολή του σε δύσκολες πυρκαγιές και μεγάλα έργα υποδομής, ο κ. Σταμούλης αποτελεί υπόδειγμα ηγεσίας και δέσμευσης για το κοινό καλό. Στη διαδρομή του ως Αντιστράτηγος και Διοικητής, διαχειρίστηκε κρίσεις, πρωτοστάτησε σε τεχνολογικές καινοτομίες, και διαμόρφωσε τον εκπαιδευτικό και νομοθετικό χάρτη της πυροσβεστικής υπηρεσίας στην Ελλάδα. Μέσα από τις προσωπικές του μαρτυρίες, αναδεικνύεται η ουσία της προσφοράς και της ανιδιοτέλειας ενός αληθινού ηγέτη, έτοιμου να αντιμετωπίσει κάθε πρόκληση για την προστασία του ανθρώπου και της πατρίδας.
1.Ποιο ήταν το πιο απαιτητικό κομμάτι της θητείας σας ως Αντιστράτηγος Υπαρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος;
To πιο πολύπλοκο, αλλά και συναρπαστικό κομμάτι της θητείας μου στο Πυροσβεστικό Σώμα, ήταν τα δύο χρόνια, ως Συντονιστής των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Βορείου, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης. Σε μια ιδιαίτερη περίοδο που η χώρα δοκιμαζόταν από την πανδημία και με το μεταναστευτικό σε έξαρση, η παροχή του έργου της πολιτικής προστασίας στα νησιά μας ήταν ένα ιδιαίτερο και απαιτητικό έργο. Παράλληλα, ήταν ιδιαίτερα φορτισμένο, μιας και ζωή στις οριογραμμές της πατρίδας είναι μια συγκλονιστική εμπειρία.
2. Πώς η εμπειρία σας από τις διασώσεις μετά από μεγάλους σεισμούς (π.χ., Αίγιο, Αθήνα) επηρέασε την επαγγελματική σας πορεία;
Ως Δόκιμος Αξιωματικός βρέθηκα με τους συμμαθητές μου στον καταστρεπτικό σεισμό του Αιγίου για πρώτη φορά, μετέχοντας στις διασωστικές δράσεις, και βλέποντας από πολύ νωρίς, τι σημαίνει αιφνίδιο και πόσο ισχύ κρύβει η φύση, αλλά και πόσο αδύναμη είμαστε ως κοινωνία όταν αναμετρόμαστε με αυτή. Το επιβεβαίωσα στις διασωστικές δράσεις που μετείχα στον καταστρεπτικό σεισμό της Αθήνα το 1999 όπου είδα όμως ότι και στο πιο δύσκολο σημείο μιας καταστροφής, μπορεί να υπάρξει η ελπίδα, για την σωτηρία, όταν οι Πυροσβέστες παλεύουν με τα όρια της αντοχής τους. Το ξανάζησα στον καταστρεπτικό σεισμό της Σάμου, που συνοδεύτηκε με πλημμυρίδες σε μια εξίσου πρωτοφανή «επίδειξη» της ισχύς της φύσης απέναντι στα ανθρώπινα δημιουργήματα.
«Η εκπαίδευση των Πυροσβεστών, πρέπει να είναι δια βίου και διαρκώς προσαρμοσμένη στις νέες απειλές»
3. Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο επίτευγμά σας ως Διοικητής της Πυροσβεστικής Ακαδημίας;
Νομίζω ότι στα εκπαιδευτικά πράγματα του Πυροσβεστικού Σώματος, η μικρή μου συνεισφορά, ήταν να διατηρήσσουμε ζωντανή για πολλά χρόνια την πρόταση να εισαχθεί η εισαγωγή στις Σχολές της Πυροσβεστικής Ακαδημίας και εν τέλει να πείσουμε την πολιτεία να το νομοθετήσει.
4. Πώς αξιολογείτε τη συνεργασία σας με διεθνείς φορείς πυρασφάλειας;
Το Πυροσβεστικό Σώμα με τη διασύνδεσή του κυρίως με την CTIF, έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί τις εξελίξεις στην πυροπροστασία, και να ενσωματώνει καλές πρακτικές και πρότυπα στην εθνική νομοθεσία.
5. Ποιες ήταν οι κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίσατε ως υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων του Πυροσβεστικού Σώματος;
Νομίζω ότι οι μεγαλύτερες προκλήσεις ήταν δύο. Η πρώτη ήταν η συμμετοχή στην επικοινωνιακή διαχείριση κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 και η δεύτερη και η πιο απαιτητική, αυτή της επικοινωνιακή διαχείρισης των καταστρεπτικών πυρκαγιών του 2007, ως εκπρόσωπος τύπου. Αυτό ήταν ένα πρωτόγνωρο καθήκον για έναν Πυροσβέστη Αξιωματικό σε τέτοιο εύρος και με τόσες απαιτήσεις.
6. Πώς η συνδικαλιστική σας δραστηριότητα συνέβαλε στη βελτίωση της πυροσβεστικής νομοθεσίας;
Η πολυετή ενασχόληση με τα κοινά, και κυρίως στο τιμόνι της Ένωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος, μου έδωσε τη δυνατότητα , μετά από επίπονες προσπάθειες, αγωνιστικές διεκδικήσεις και σαφώς πολλές δυσκολίες, να προωθηθούν προτάσεις και απόψεις που είχαμε ως προμετωπίδα. Στα πλαίσια αυτών των διεκδικήσεων καταφέραμε πολλά από αυτά που σήμερα θεωρούνται αυτονόητα να υλοποιηθούν με την νομοθέτησή τους. Στα πλέον σημαντικά θεωρώ ότι περιλαμβάνονται η καθιέρωση κανονισμού μεταθέσεων του πυροσβεστικού προσωπικού, η ουσιαστική βελτίωση των μισθολογικών, με την καθιέρωση σε πρώτο στάδιο των μισθολογικών προαγωγών, της νυχτερινής απασχόλησης και λίγο χρόνο πριν του ενιαίου μισθολογίου.
Ιδιαίτερα σημαντική, ήταν η νομοθέτηση της εισαγωγής στις Σχολές της Πυροσβεστικής Ακαδημίας μέσω των Πανελλήνιων και η πιο πρόσφατη κατάκτηση του νέου βαθμολογίου που έδωσε δυνατότητες εξέλιξης στο χαμηλόβαθμο προσωπικό του Π.Σ. Παράλληλα μια σειρά από προτάσεις και ιδέες έγιναν δυνατό να νομοθετηθούν και να κατακτηθούν, βελτιώνοντας την καθημερινότητα του προσωπικού και εκσυγχρονίζοντας τις δομές του μηχανισμού. Δε θα μπορούσα να παραλείψω και μερικές «προσωπικές» επιλογές «χρέους» που είδα να υλοποιούνται όπως αυτές της σύστασης του Ταμείου Αλληλοβοηθείας, της ίδρυσης του Πυροσβεστικού Μουσείου, της καθιέρωσης της Μέρας Πεσόντων Πυροσβεστών.
7. Τι μάθατε από τη θητεία σας ως Τμηματάρχης Διεθνούς Συνεργασίας;
Η εμπειρία μου σε αυτό το μετερίζι, σε μια πρώιμη στιγμή για την εξωστρέφεια του Π.Σ. μου έδειξε από νωρίς ότι η διαχείριση των καταστροφών δεν έχει σύνορα. Υπογράψαμε τα πρώτα πρωτόκολλα συνεργασίας με τις Π.Υ. των γειτονικών μας χωρών, προχωρήσαμε σε παροχή πυροσβεστικού εξοπλισμού στο Αργυρόκαστρο και στην Κορυτσά για να βοηθήσουμε τους γείτονες να σταματούν τις εισαγόμενες πυρκαγιές στη χώρα, αρχίσαμε να φιλοξενούμε στις σχολές επιμόρφωσης μας, Κύπριους συναδέλφους και μπήκαμε δυναμικά στα πυροσβεστικά βαλκανικά fora.
Επίσης, σε μια πρώιμη εποχή για την Eυρωπαϊκή συνεργασία, τέθηκαν οι βάσεις για την από κοινού υποστήριξη σε μεγάλες καταστροφές μέσω παροχής βοήθειας.
«Οι απαιτήσεις στην πυρόσβεση και διάσωση, θα εξακολουθούν να βασίζονται στον επαγγελματισμό του Πυροσβέστη»
8. Ποιες τεχνολογικές καινοτομίες πιστεύετε ότι μπορούν να ενισχύσουν το πυροσβεστικό έργο;
Σαφώς και πρέπει να αξιοποιηθούν στο μέγιστο οι νέες τεχνολογίες, Ήδη η χρήση των drones,το σύστημα διαχείρισης οχημάτων και τα νέα εξελιγμένα μέσα ατομικής προστασίας βελτιώνουν το πυροσβεστικό έργο. Παρ’ όλα αυτά, θα πρέπει να έχουμε στο νου μας, ότι οι απαιτήσεις στην πυρόσβεση και διάσωση, θα εξακολουθούν να βασίζονται στον επαγγελματισμό του Πυροσβέστη, ο οποίος «στο τέλος της ημέρας» θα είναι αυτός που όταν όλες οι τεχνολογίες θα περαστούν θα «χωθεί» στα χαλάσματα και θα «μπει μέσα στη φωτιά». Οι νέες τεχνολογίες, πάντως μπορούν να βοηθήσουν ιδιαίτερα στην εκπαίδευση, όπου σε επίπεδο εξομοιώσεων πραγματικά υπάρχουν εξαιρετικές λύσεις.
9. Ποιες ήταν οι προτεραιότητες σας όταν αναλάβατε τη Διοίκηση της Διεύθυνσης Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Πειραιά;
Η εμπειρία από την υπηρεσία στο Μεγάλο λιμάνι, έδειξε πόσο ενδιαφέρον πρέπει να δοθεί στις λιμενικές εγκαταστάσεις της πατρίδας και τι επικινδυνότητες έχει. Η μεγάλη πυροσβεστική και διασωστική επιχείρηση στο επιβαταγωγό πλοίο «Ελευθέριος Βενιζέλος» που κατέφθασε φλεγόμενο στο λιμάνι με χιλιάδες επιβάτες, ευτυχώς χωρίς καμία ανθρώπινη απώλεια, με ώθησε στο να εντείνω τις εκπαιδευτικές δράσεις στην περιοχή. Μαζί με τος υπόλοιπους φορείς, προσπάθησα και δοκιμάσαμε μεγάλης κλίμακας εκπαιδευτικές δράσεις, πυρόσβεσης και διάσωσης, στα μεγάλα νοσοκομεία, στην ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, σε μεγάλα πλοία, σε οδικό τούνελ, ενώ δοκιμάσαμε μεγάλη διακλαδική άσκηση σεισμού. Εξίσου σημαντική, είναι η προσπάθεια για την πυροπροστασία των εγκαταστάσεων των σχολείων όλων των βαθμίδων, αλλά και των κρίσιμων εγκαταστάσεων της
περιοχής.
10. Ποιες αλλαγές θα θέλατε να δείτε στην εκπαίδευση των πυροσβεστών στο μέλλον;
Οι απαιτήσεις της πολιτικής προστασίας είναι τεράστιες, συνεχώς αυξανόμενές και διαρκώς μεταβαλλόμενες. Η εκπαίδευση των Πυροσβεστών, πρέπει να είναι δια βίου και διαρκώς προσαρμοσμένη στις νέες απειλές, στα νέα μέσα και στις νέες απαιτήσεις της επικινδυνότητάς. Πρέπει να δοκιμάζονται τα πλέον ακραία σενάρια, που άλλωστε όπως δείχνει η πραγματικότητα, η ζωή τα ξεπερνά σε φαντασία. Σύγχρονοι εξομοιωτές σε όλο το εύρος των συμβάντων μπορούν να συνεισφέρουν προς αυτή την κατεύθυνση.