Τριάντα αλλαγές στο πειθαρχικό δίκαιο του ένστολου προσωπικού της ΕΛ.ΑΣ., μετά από 16 χρόνια. Αυτός είναι ο αριθμός των τροποποιήσεων που εισηγήθηκε το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας, με αφορμή τη δολοφονία της Κυριακής έξω από το Α.Τ. Αγίων Αναργύρων και τα συχνά πειθαρχικά παραπτώματα Αστυνομικών.
Απόταξη σε περίπτωση αμετάκλητης δικαστικής καταδίκης ενστόλων. "Συγχρονισμός" ποινικού κώδικα – πειθαρχικού δικαίου. Επικαιροποίηση των οργάνων που αποφασίζουν για τις Ε.Δ.Ε.. Τέλος στις Διοικητικές Εξετάσεις για ήσσονος σημασίας θέματα. Υποχρέωση των αρμόδιων Υπηρεσιών να παρακολουθούν την πορεία των ποινικών υποθέσεων που σχετίζονται με πειθαρχικά παραπτώματα. Ρητές διατάξεις για τη χρονική διάρκεια της υποχρεωτικής διαθεσιμότητας. Πρόκειται για μερικές από τις αλλαγές, με στόχο την αυστηροποίηση, τον εκσυγχρονισμό και την ολική αναμόρφωση του κανονισμού πειθαρχίας.
Διαβάστε επίσης
Οι προβλεπόμενες τροποποιήσεις κινούνται σε τρείς άξονες με στόχο την απομάκρυνση από την ενεργό υπηρεσία των ένστολων που έχουν διαπράξει σοβαρά ποινικά και πειθαρχικά αδικήματα και την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση περιστατικών διαφθοράς στο Σώμα της ΕΛ.ΑΣ., τη μείωση γραφειοκρατικών διαδικασιών και την ταχύτερη απονομή της πειθαρχικής δικαιοσύνης. Οι προτάσεις έχουν αποσταλεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας, προκειμένου να γίνουν νόμος του κράτους.
Αργία, απόλυση και απόταξη βάσει Ποινικού Κώδικα
"Επίορκοι αστυνομικοί, εκβίαζαν καταστηματάρχες και εργολάβους στη Σαλαμίνα". "Μεταμόρφωση: Αστυνομικός συνελήφθη για μαστροπεία". "Ηγουμενίτσα: Σύλληψη αστυνομικού για διακίνηση ναρκωτικών".
Πρόκειται για μερικούς από τους τίτλους ειδήσεων που έκαναν το γύρο των ΜΜΕ τους προηγούμενους μήνες, για περιπτώσεις διαφθοράς αστυνομικών. Τα ολοένα και αυξανόμενα κρούσματα, σε συνδυασμό με άλλα σοβαρά πειθαρχικά παραπτώματα και παραλείψεις, όπως εκείνες που καταγράφηκαν στο Α.Τ. Αγίων Αναργύρων τη νύχτα της δολοφονίας της Κυριακής, έφεραν την επιβεβλημένη τροποποίηση του πειθαρχικού δικαίου της ΕΛ.ΑΣ.. "Επικαιροποιούνται τα αδικήματα που προβλέπει ο Ποινικός Κώδικας, ώστε να συμβαδίζουν με αυτά οι προβλεπόμενες ποινές επί πειθαρχικών παραπτωμάτων και ιδίως αυτών που επισύρουν τις ανώτερες ποινές της αργίας με απόλυση και της απόταξης", αναφέρει χαρακτηριστικά η εισήγηση του Αρχηγείου της ΕΛ.ΑΣ. προαναγγέλλοντας την αυστηροποίηση των πειθαρχικών ποινών, μετά από 16 χρόνια.
Στο πειθαρχικό δίκαιο, εισάγεται ρύθμιση για την αυτοδίκαιη απόταξη του ένστολου προσωπικού σε περίπτωση αμετάκλητης δικαστικής απόφασης και στην περίπτωση που αυτή εκδίδεται πριν την ολοκλήρωση της πειθαρχικής διαδικασίας. Πρόκειται για ρύθμιση η οποία διασφαλίζει την απομάκρυνση από την ενεργό υπηρεσία αστυνομικών που έχουν διαπράξει κακουργήματα και ιδιαιτέρως σοβαρά πλημμελήματα. Υπενθυμίζεται ότι σε αρκετές περιπτώσεις, εν αναμονή των χρονοβόρων πειθαρχικών διαδικασιών, οι υπόλογοι αστυνομικοί, έμεναν ενεργοί, απλώς αλλάζοντας υπηρεσία.
Εκτός από τις αυστηρότερες ποινές, η εισήγηση προβλέπει και νέα πειθαρχικά παραπτώματα, καθώς σε αυτά που επισύρουν ποινή αργίας με πρόσφατη παύση, εισάγεται στο εξής η "παράβαση του υπηρεσιακού καθήκοντος, που προκάλεσε σοβαρή υπηρεσιακή ανωμαλία ή θα μπορούσε να προκαλέσει κίνδυνο στην εύρυθμη λειτουργία της υπηρεσίας". Παράλληλα, στα πειθαρχικά παραπτώματα που επισύρουν την ποινή του προστίμου, προστίθεται η "λόγω ασυνήθιστης χρήσης φθορά των εγγράφων ως και κάθε πράξη με την οποία επέρχεται βλάβη, φθορά ή απώλεια αυτών, καθώς και η παράλειψη αναφοράς για βλάβη, φθορά, ή απώλεια και η μη ακριβής συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις συντήρησης, χρήσης ή διαχείρισης αυτών"
.Ε.Δ.Ε. … "fast track"
Τουλάχιστον 300 Ε.Δ.Ε., διενεργούνται κατά μέσο όρο κάθε χρόνο από την ΕΛ.ΑΣ.. Περίπου 60% εξ αυτών, αφορά ήσσονος σημασίας πειθαρχικά παραπτώματα. Ένας μεγάλος αριθμός, παρουσιάζει σημαντικές καθυστυρήσεις, λόγω χρονοβόρων διαδικασιών. Είναι ενδεικτικό ότι στην περίπτωση των Αγίων Αναργύρων, παρά το γεγονός ότι η εξέταση κυλάει εντός του προβλεπόμενου χρονικού πλαισίου, εντούτοις υπάρχουν αρκετά κωλύματα, τα οποία καθυστερούν τη διαδικασία. Με ένα πλέγμα αλλαγών, το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, ευελπιστεί να δώσει τέλος στις καθυστερήσεις, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι οι έρευνες δεν θα μένουν σε συρτάρια, αλλά θα ολοκληρώνονται μέσα στις προβλεπόμενες προθεσμίες.
Με εισήγηση αυξάνεται τόσο το χρονικό όριο περάτωσης των Διοικητικών Εξετάσεων, όσο και αυτό της προβλεπόμενης παράτασης, ενώ παράλληλα τροποποιείται ο χρόνος συγκρότησης των Πειθαρχικών Συμβουλίων προκειμένου να μην προκύπτει κώλυμα ως προς τη συγκρότησή τους λόγω των τακτικών κρίσεων των ανώτερων Αξιωματικών που ολοκληρώνονται πριν τον Μάρτιο κάθε έτους. Την ίδια ώρα, με στόχο την ταχύτερη διεκπεραίωση, εισάγεται ρύθμιση έτσι ώστε να εξετάζονται συμπληρωματικά μόνο οι μάρτυρες που κρίνεται απολύτως αναγκαίο για τη συμπλήρωση του αποδεικτικού υλικού της πειθαρχικής δικογραφίας και ιδίως οι καταγγέλλοντες ή οι παθόντες. Όσον αφορά τον μεγάλο αριθμό των Ε.Δ.Ε., στο εξής προβλέπεται η μη υποχρεωτική διοικητική διερεύνηση περιπτώσεων που δεν πιθανολογείται υπαιτιότητα αστυνομικού ή προδήλως προκύπτουν σαφείς ενδείξεις τέλεσης πειθαρχικού παραπτώματος που επισύρει κατώτερη πειθαρχική ποινή. Ο στόχος είναι τα αρμόδια όργανα να μην αναλώνονται με περιπτώσεις ήσσονος σημασίας.
Νέα διάταξη, προβλέπει εφεξής το προσωπικό που ασκεί καθήκοντα εισηγητή και γραμματέα στα πειθαρχικά συμβούλια του Πρωτοβάθμιου και Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου Αξιωματικών, καθώς και τη δυνατότητα περί αποκλειστικής απασχόλησής του σε αυτά, κατόπιν απόφασης του οργάνου που τα συγκροτεί. Πρόκειται για αναγκαία ρύθμιση, καθώς ο αριθμός των αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας έχει υπερδιπλασιαστεί, από το προηγούμενο προεδρικό διάταγμα, με αποτέλεσμα να αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των υποθέσεων που εκδικάζουν τα Πειθαρχικά Συμβούλια.
Διοικητικές εξετάσεις νέου τύπου
"Εκσυγχρονισμός και ολική αναμόρφωση". Πρόκειται για τους δύο πυλώνες πάνω στους οποίους θα στηριχτούν οι αλλαγές στο πειθαρχικό δίκαιο του ένστολου προσωπικού, σύμφωνα με το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, στοχεύοντας εκτός από την ταχύτητα και την πάταξη της ατιμωρησίας, σε ένα πιο λειτουργικό κανονιστικό πλαίσιο. Με σειρά από εισηγήσεις και διατάξεις, επικαιροποιούνται τα αρμόδια όργανα για την άσκηση της πειθαρχικής δίωξης με την έκδοση διαταγής προς διενέργεια Ε.Δ.Ε., αλλά και αυτά που αποφασίζουν για τις Ε.Δ.Ε.
Στο εξής, προβλέπεται η ανάθεση της Διοικητικής Έρευνας σε Αξιωματικό που δεν έχει διοικητική εξάρτηση με το ελεγχόμενο προσωπικό, κάτι που συνέβαινε επανειλημμένα μέχρι και σήμερα, καθιστώντας σε αρκετές περιπτώσεις αναξιόπιστα τα πορίσματα. Σε μια προσπάθεια να μπει τέλος σε "κακές συνήθειες", τροποποιούνται οι διατάξεις που αφορούν στη σχέση ποινικής με πειθαρχική δίκη και προβλέπεται πλέον υποχρέωση των Υπηρεσιών να παρακολουθούν και να αναφέρουν την πορεία των ποινικών υποθέσεών τους, καθώς και να αιτούνται αντίγραφα των ποινικών δικογραφιών, για την ενημέρωση των ατομικών φακέλων του προσωπικού.
Τέλος με τη νέα εισήγηση, ξεκαθαρίζεται ότι η επανάληψη της πειθαρχικής δίκης, σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί να ζητηθεί μετά την παρέλευση δύο ετών από την ημερομηνία που κατέστη αμετάκλητη η αθωωτική ή η καταδικαστική απόφαση ή το απαλλακτικό βούλευμα.
Διαθεσιμότητα με χρονοδιάγραμμα
Τροποποιημένες διατάξεις, αναμένεται στο εξής να ξεκαθαρίζουν ρητά και με σαφήνεια το ζήτημα της χρονικής διάρκειας της υποχρεωτικής διαθεσιμότητας. Μέχρι σήμερα, η εφαρμογή του διοικητικού μέτρου, βασιζόταν σε ερμηνευτικές προσεγγίσεις και όχι σε συγκεκριμένες διατάξεις. Στόχος της αλλαγής, είναι μεταξύ άλλων η αποφυγή του ενδεχομένου ένστολο προσωπικό με βαρύτατες κατηγορίες σε βάρος του να επανέρχεται στην ενεργό υπηρεσία επειδή λήγει ο μέγιστος επιτρεπόμενος χρόνος διαθεσιμότητας και η πειθαρχική τους υπόθεση δεν έχει ακόμη εκδικαστεί.
Πρόστιμα για τους απόστρατους
Στις εισηγήσεις, υπάρχει πρόβλεψη και για την μετατροπή των πειθαρχικών ποινών οι οποίες επιβάλλονται στο προσωπικό που έχει αποστρατευτεί, σε ποινές προστίμου. Πρόκειται για πρόβλεψη αντίστοιχη με αυτή που εφαρμόζεται σε όλους τους υπόλοιπους δημοσίους υπαλλήλους όταν λύεται η υπαλληλική τους σχέση. Την μέριμνα για την είσπραξη των συγκεκριμένων προστίμων, θα αναλαμβάνουν οι οικονομικές Υπηρεσίες του Σώματος ή του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις περί είσπραξης δημοσίων εσόδων.
Παναγιώτης Σπυρόπουλος