Μια από τις σημαντικότερες μάχες της αρχαιότητας ήταν η μάχη των Λεύκτρων, που πραγματοποιήθηκε στις 6 Ιουλίου 371 π.Χ. ανάμεσα στους Σπαρτιάτες και τους Θηβαίους.
Σε αυτή τη μάχη ο Επαμεινώνδας αναδείχθηκε σε ηγετική μορφή της Θήβας, καθώς επινόησε τη Λοξή Φάλαγγα, χάρη στην οποία το στράτευμά του κατατρόπωσε τον ισχυρό στρατό της Σπάρτης και η Θήβα κυριάρχησε στον ελλαδικό χώρο.
[custom:google-ads]
Η Μάχη των Λεύκτρων
Η αντιπαλότητα Σπάρτης- Θήβας είχε ξεκινήσει από την Άνοιξη του 371 π.Χ., όταν πραγματοποιήθηκε στην Σπάρτη συνέδριο των ελληνικών πόλεων με σκοπό την επίτευξη γενικής ειρήνης.
Τη Θήβα εκπροσώπησε ο Επαμεινώνδας ο οποίος ζήτησε να υπογράψει τη συνθήκη εξ ονόματος όλων των Βοιωτών. Ωστόσο, οι σύνεδροι αρνήθηκαν και δεν συμπεριέλαβαν τη Θήβα στη συνθήκη ειρήνης, κηρύσσοντας τη «έκσπονδη».
Οι Σπαρτιάτες αποφάσισαν να επιτεθούν στη Θήβα με σκοπό να αναγκάσουν τους Θηβαίους να εγκαταλείψουν την ηγεμονία των βοιωτικών πόλεων. Επικεφαλής της επίθεσης ήταν ο βασιλιάς Κλεόμβροτος, ο οποίος είχε στη διάθεση του 10.000 πεζούς και 1.000 ιππείς. Από την πλευρά τους, οι Θηβαίοι είχαν στη διάθεσή τους ένα στράτευμα 6.000 ανδρών.
Ο Κλεόμβροτος αρχικά κατέλαβε 12 θηβαϊκές τριήρεις, στο βοιωτικό λιμανάκι Κρεύση και στη συνέχεια στρατοπέδευσε σε έναν λόφο κοντά στην κοιλάδα των Λεύκτρων, που βρίσκεται μεταξύ των βουνών Κιθαιρώνα και Ελικώνα.
Η λοξή φάλαγγα
Όταν ο Επαμεινώνδας και ο Πελοπίδας αντίκρισαν τον τρομερό στρατό της Σπάρτης, αναπτέρωσαν το ηθικό των Θηβαίων, οι οποίοι στη θέα των χιλιάδων Σπαρτιατών είχαν τρομοκρατηθεί. Παρά το αριθμητικό μειονέκτημα τους δεν έκαναν πίσω και αποφάσισαν να αντιμετωπίσουν στη σπαρτιατική εισβολή.
Ο Επαμεινώνδας κλήθηκε να οργανώσει το σχέδιο αντεπίθεσης. Σκοπός του ήταν να βρει έναν τρόπο ώστε να αντισταθμίσει την αριθμητική υπεροχή των Σπαρτιατών. Τότε, επινόησε τη Λοξή Φάλαγγα. Εφόσον οι Σπαρτιάτες ήταν περισσότεροι δεν θα τους αντιμετώπιζαν συγχρόνως.
Οι περισσότεροι άνδρες θα πολεμούσαν στην αριστερή πτέρυγα, ενώ στο κέντρο και στη δεξιά πτέρυγα θα παρατάσσονταν λιγότεροι άνδρες. Ειδικότερα, παρέταξε τους στρατιώτες του σε λοξή κατεύθυνση σε βάθος 50 ανδρών στην αριστερή πτέρυγα, ενώ στο κέντρο και στο δεξιό του στρατεύματος τους παρέταξε σε βάθος 6 ανδρών. Η αριστερή πτέρυγα θα εξαπέλυσε επίθεση στη δεξιά και οι υπόλοιποι πολεμιστές είχαν εντολή να αποκρούουν τις επιθέσεις και να επιτίθεντο όταν οι συνθήκες ήταν ευνοϊκές.
Λοξή Φάλαγγα
Στην πρώτη γραμμή παρέταξε εκπαιδευμένο ιππικό ενώ ως εφεδρεία στην αριστερή του πτέρυγα θα υπήρχε και ο Ιερός Λόχος του Πελοπίδα.
Ο βασιλιάς των Σπαρτιατών, Κλεόμβροτος, παρέταξε το στρατό του σε ευθεία γραμμή, σε βάρος 12 ανδρών, και μπροστά από το πεζικό τοποθέτησε επίσης το ιππικό.
Πριν από τη μάχη ο Επαμεινώνδας εξέδωσε διακήρυξη επιτρέποντας να αναχωρήσουν από την πόλη όσοι δεν ήθελαν να πολεμήσουν. Προτιμούσε να φύγουν πριν από τη μάχη παρά να λιποτακτήσουν. Οι Θεσπιείς και μερικοί άλλοι Βοιωτοί αναχώρησαν από τη Θήβα.
Πρώτοι στη μάχη έπεσαν οι ιππείς, με το ιππικό των Θηβαίων να αναδεικνύεται ισχυρότερο και να αναγκάζει τους ιππείς των Σπαρτιατών σε υποχώρηση. Εκείνη τη στιγμή, ο Επαμεινώνδας έδωσε εντολή στην αριστερή φάλαγγα να επιτεθεί στον στρατό των Σπαρτιατών από δεξιά. Ο Κλεόμβροτος επιχείρησε να περικυκλώσει τους Θηβαίους, όμως ο Ιερός Λόχος ανέκοψε την πορεία του.
Ο Κλεόμβροτος τραυματίστηκε κατά τη διάρκεια της μάχης και έπεσε νεκρός στο πεδίο της μάχης. Στο στράτευμα των Σπαρτιατών επικράτησε σύγχυση και λίγο αργότερα αναγκάστηκαν σε υποχώρηση. Η Θήβα είχε καταφέρει να κατατροπώσει τον πανίσχυρο στρατιωτικό στρατό της Σπάρτης και σημείωσε μια τεράστια νίκη, καθώς κατάφερε να καταλύσει την ηγεμονία της Σπάρτης στον ελλαδικό χώρο και έγινε κυρίαρχη δύναμη στη Βοιωτία.
Επιμέλεια: Άννα Καρατάσιου
Πληροφορίες: sansimera/archaia-ellada.blogspot/wikipedia/stratistoria.wordpress.com