Ο αστυνομικός οργανισμός είναι ένας οργανισμός που αποτελείται τόσο από άνδρες όσο και από γυναίκες αστυνομικούς, συνεπώς είναι σημαντικό να υπάρχει εκπροσώπηση τόσο του αντρικού όσο και του γυναικείου φύλου. Η θέση του Εκπροσώπου Τύπου της Ελληνικής Αστυνομίας είναι μία εξαιρετικά τιμητική θέση και επομένως η γυναικεία παρουσία σε αυτή τη θέση συμβολίζει, μεταξύ των άλλων, την ισότητα ανάμεσα στους άντρες και τις γυναίκες της ελληνικής κοινωνίας, αλλά και στους άντρες και τις γυναίκες της Ελληνικής Αστυνομίας.
Ειδικότερα, στην ελληνική πραγματικότητα η αρχή της ισότητας των δύο φύλων αναγνωρίστηκε με το Σύνταγμα του 1975, ενώ σε αστυνομικό επίπεδο ο θεσμός της γυναίκας αστυνομικού απαντά για πρώτη φορά στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν μεγάλες πόλεις του εξωτερικού (όπως, για παράδειγμα, το Λονδίνο, η Νέα Υόρκη, το Τόκυο) χρησιμοποίησαν γυναίκες αστυνομικούς σε ευρεία κλίμακα. Μέχρι τότε, το αστυνομικό επάγγελμα ήταν απόλυτα συνυφασμένο με το ανδρικό φύλο και ειδικότερα, ήταν ταυτισμένο με το σκληρό έγκλημα, τη σωματική δύναμη και την ολοκληρωτική αφοσίωση στο επαγγελματικό καθήκον, καταστάσεις οι οποίες θεωρούνταν ασυμβίβαστες με τη γυναικεία φύση, τη μητρότητα, τη γονιμότητα και την ανατροφή των παιδιών. Ωστόσο, σύμφωνα με σχετικές έρευνες, διαπιστώθηκε ότι οι γυναίκες αστυνομικοί είναι το ίδιο αποτελεσματικές με τους άνδρες συναδέλφους τους. Μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις αποδείχθηκε ότι η αποδοτικότητα στον αστυνομικό οργανισμό δε συνδέεται τόσο με τη φυσική δύναμη όσο, κυρίως, με τις επικοινωνιακές δεξιότητες.
-Το 1969 οι πρώτες γυναίκες αστυνομικοί-
Στην Ελλάδα οι πρώτες σαράντα πέντε γυναίκες αστυνομικοί προσλήφθηκαν το 1969 στο πρώην σώμα της Αστυνομίας Πόλεων, το 1971 εισήχθησαν οι πρώτες εικοσιπέντε γυναίκες στο πρώην σώμα της Ελληνικής Χωροφυλακής, ενώ από το 2003 καθιερώνονται ίδια κριτήρια εισαγωγής για τους άντρες και τις γυναίκες στο αστυνομικό σώμα και πλέον οι γυναίκες και οι άντρες αστυνομικοί έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις.
- Ποιο είναι το μυστικό για μια γυναίκα να μπορέσει να διεκδικήσει επί ίσοις όροις και να ανελιχθεί επαγγελματικά σε έναν ανδροκατούμενο χώρο όπως η ΕΛ.ΑΣ;
Πράγματι, ο χώρος της Ελληνικής Αστυνομίας είναι ανδροκρατούμενος καθώς επί του συνόλου του αστυνομικού προσωπικού οι γυναίκες αστυνομικοί αποτελούμε το 12-13%. Γενικά, η επαγγελματική πορεία και ανέλιξη μία γυναίκας μέσα σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο είναι πιθανό να είναι δύσκολη, γιατί έρχεται αντιμέτωπη με στερεότυπα και προκαταλήψεις. Όταν όμως αγαπάς πραγματικά αυτό που κάνεις, τότε μπορείς να τα καταφέρεις, να εξελιχθείς και να πετύχεις.
-Η αγάπη, η πίστη και η αφοσίωση αποτελούν τις λέξεις κλειδιά-
Σε προσωπικό επίπεδο, η αγάπη, η πίστη και η αφοσίωση σε αυτό που έχω ταχθεί να υπηρετώ είναι οι λέξεις – κλειδιά που με καθοδηγούν και μου δίνουν την ώθηση να συνεχίσω. Γιατί αν δεν αγαπάς αυτό που κάνεις, τότε δε θα το κάνεις και σωστά. Άλλωστε, το αστυνομικό επάγγελμα είναι πρωτίστως δημόσιο λειτούργημα, μέσω του οποίου βοηθάμε τους συνανθρώπους μας και προσφέρουμε στο κοινωνικό σύνολο, που αυτό σημαίνει ότι κυρίως θα πρέπει να αγαπάμε αυτό που κάνουμε.
- Αρκετοί πιστεύουν ότι εξαιτίας του κορονοϊού η ελληνική οικονομία αναμένεται να δεχθεί ισχυρό πλήγμα. Οι οικονομολόγοι κάνουν λόγο για αύξηση της ανεργίας, μείωση του ΑΕΠ και όπως πρόσφατα προέβλεψε η Commission 9,7 ύφεση. (Πανευρωπαϊκό ρεκόρ). Πιστεύετε ότι τα προαναφερόμενα θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ελληνική κοινωνία; Kαι αν ναι, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος για σφοδρές κοινωνικές ταραχές που θα συνηγορούν σε άμεση επέμβαση της αστυνομίας;
Αυτή η ερώτηση που μου θέτετε είναι μία υποθετική ερώτηση. Ωστόσο, η Ελληνική Αστυνομία δρα κάθε φορά βάσει των δεδομένων που έχει μπροστά της και βάσει αυτών επεξεργάζεται εναλλακτικά σενάρια. Παράλληλα να τονίσω, ότι η πλειονότητα των συμπολιτών μας το επίμαχο χρονικό διάστημα της υγειονομικής κρίσης επέδειξε χαρακτηριστική συμμόρφωση στα μέτρα που είχαν ληφθεί για τον περιορισμό της διασποράς του κορονοϊού. Μάλιστα, αυτό το χρονικό διάστημα ισχυροποιήθηκαν οι σχέσεις εμπιστοσύνης ανάμεσα στους πολίτες και την Ελληνική Αστυνομία, ενώ παράλληλα αναδύθηκαν αξίες όπως είναι η αλληλεγγύη, ο αλληλοσεβασμός και ο ανθρωπισμός. Με αυτό τον τρόπο, αποδείχθηκε ότι όταν όλοι ενώσουμε τις δυνάμεις μας, αφήνοντας στο περιθώριο τις οποιεσδήποτε συγκρουσιακές καταστάσεις, τότε μπορούμε να πετύχουμε πολλά. Πιστεύω ότι αν αυτές οι αξίες εξακολουθήσουν να συνοδεύουν την νοοτροπία, την κουλτούρα και τη συμπεριφορά μας, τότε η κοινωνική σύμπνοια θα επικρατήσει και το επόμενο χρονικό διάστημα.
- Πως σχολιάζετε το γεγονός ότι αρκετοί από τους συναδέλφους σας πιστεύουν ότι παρόλο που η ελληνική αστυνομία έχει επιδείξει τρομακτική προσήλωση στις επιταγές της ελληνικής κυβέρνησης σχετικά με την πανδημία του κορονοϊού και τις παράνομες απόπειρες εισόδου χιλιάδων παράτυπων μεταναστών στα ελληνοτουρκικά σύνορα, εν τούτοις δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής κάποια επιβράβευση οικονομικής φύσεως προς το επάγγελμα του αστυνομικού;
Πρώτα απ’ όλα ζούμε σε μία δημοκρατική κοινωνία στην οποία ο καθένας από εμάς έχει το δικαίωμα της ελευθερίας της γνώμης. Από τη μία πλευρά, το τελευταίο χρονικό διάστημα οι Έλληνες αστυνομικοί ήμασταν επί των επάλξεων καθώς κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε δύο διαδοχικές κρίσεις, η πρώτη αφορούσε τη διαχείριση της κατάστασης στον Έβρο και η δεύτερη τη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης. Οι συνάδελφοι μου στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων και υπερέβαλαν εαυτούς. Από την άλλη πλευρά, κατά τη διάρκεια της προγενέστερης οικονομικής κρίσης συμπολίτες μας και κατ’ επέκταση συνάδελφοι μου περιήλθαν σε δυσμενή οικονομική κατάσταση. Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε οικονομική ενίσχυση αποκτά αξία για την κάλυψη ανακυπτόμενων αναγκών. Το θέμα το οποίο με ρωτήσατε αξιολογείται με τη δέουσα προσοχή. Ωστόσο, πιστέψτε με ότι για εμάς τους αστυνομικούς μία από τις σημαντικότερες επιβραβεύσεις είναι το «ευχαριστώ» των συμπολιτών μας. Αντλούμε ηθική ικανοποίηση όταν οι πολίτες μας ανταποδίδουν, ο καθένας με τον τρόπο του, την ευγνωμοσύνη που νιώθουν για το αίσθημα ασφάλειας που τους παρέχουμε ή όταν επιτυγχάνονται οι στόχοι της αστυνομικής ομάδας, δηλαδή η αντιμετώπιση της εγκληματικότητας. Αυτή η ηθική ικανοποίηση μας δίνει τη δύναμη να συνεχίσουμε το έργο μας. Για παράδειγμα, το «ευχαριστώ» που εισπράττουμε από μία ηλικιωμένη, όταν συλλαμβάνουμε τον δράστη που έχει μόλις αρπάξει την τσάντα της ·το «μπράβο» που ακούμε από τους κατοίκους στις γειτονιές όταν μας βλέπουν να περιπολούμε στους δρόμους ·η «συγκίνηση» που νιώθουμε όταν πολίτες – συγγενείς θυμάτων σε τροχαία δυστυχήματα, σταματούν κατά τη διάρκεια τροχονομικών ελέγχων και μας λένε «συνεχίστε να σώζετε ζωές», είναι λόγια και καταστάσεις που μας δημιουργούν συναισθήματα δυνατά, αδιαπραγμάτευτα και αναντικατάστατα.
- Mε αφορμή την προηγούμενη ερώτηση θα μπορούσε κάποιος να κάνει λόγο ότι έφτασε πλέον το πλήρωμα του χρόνου για να ενταχθεί το επάγγελμα του αστυνομικού στα βαρέα και ανθυγιεινά;
Οι βαριές και ανθυγιεινές εργασίες ορίζονται στην υφιστάμενη νομοθεσία (όπως για παράδειγμα στο νόμο υπ ΄ αριθ. 3863 ΦΕΚ Α΄115/15.7.2010 καθώς και την Υ.Α. Φ10221/οικ. 26816/929/2011 (ΦΕΚ 2778/Β` 2.12.2011)). Βέβαια, είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι το αστυνομικό επάγγελμα χαρακτηρίζεται από επικινδυνότητα, καθώς όσοι το ασκούν διατρέχουν κινδύνους σε καθημερινή βάση και συνεπώς η ένταξη του σε οποιαδήποτε επιμέρους κατηγορία δέον είναι να αποτελεί αντικείμενο προς συζήτηση. Δοθείσης της ευκαιρίας, είναι σημαντικό να σημειώσω ότι από την πλευρά του αστυνομικού οργανισμού σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει μέριμνα να καλύπτονται επείγουσες και έκτακτες ανάγκες των οικογενειών των αστυνομικών που αντιμετωπίζουν προβλήματα συγκεκριμένης φύσης, ενώ έχει ανακοινωθεί και η δημιουργία ταμείου υποτροφιών για τα παιδιά των αστυνομικών στο πλαίσιο του Ιδρύματος Εξοχών της Ελληνικής Αστυνομίας.
- Πληθαίνουν οι φωνές και οι καταγγελίες προς τα αστυνομικά τμήματα όλης της επικράτειας για αύξηση των κρουσμάτων ενδοοικογενειακής βίας εν καιρώ κορονοϊού. Υπάρχει κάποια στατιστική απεικόνιση που να επιβεβαιώνει τα παραπάνω; Ποιες είναι οι ενέργειες που ως ΕΛ.ΑΣ συμβουλεύετε κάποιον να προβεί προκειμένου αφενός να σταματήσει να κακοποιείται και αφετέρου να στιγματιστεί κοινωνικά;
Η ενδοοικογενειακή βία ποινικοποιήθηκε μόλις το 2006, με τη σχετική νομοθεσία (Ν. 3500/2006). Μέχρι τότε υπήρχε έντονα η αντίληψη «τα εν οίκω μη εν δήμω». Όμως η ενδοοικογενειακή βία δεν είναι ιδιωτική υπόθεση. Το χρονικό διάστημα 2010-2019 στις ελληνικές αστυνομικές αρχές καταγγέλθηκαν περισσότερα από 33.000 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, με το μεγαλύτερο ποσοστό των θυμάτων να αφορά τις γυναίκες (66,6%).
Ωστόσο, θύματα μπορούν να είναι και τα παιδιά, τα Άτομα με Αναπηρία και οι υπερήλικες. Το χρονικό διάστημα που εφαρμόστηκαν τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας στο πλαίσιο αντιμετώπισης της διασποράς του κορονοϊού, οι καταγγελίες για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας ήταν μειωμένες συγκριτικά με το αντίστοιχο περυσινό χρονικό διάστημα (ήτοι Απρίλιος 2019: 412 καταγγελίες, Απρίλιος 2020: 335 καταγγελίες). Βέβαια, είναι χαρακτηριστικό ότι στην γραμμή υποστήριξης SOS 15900 της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων οι τηλεφωνικές κλήσεις τον Απρίλιο, έφθασαν τις 1.070 με τις 648 από αυτές να αφορούν τα περιστατικά ενδοοικογενειακή βίας. Παρατηρείται λοιπόν διαφοροποίηση ανάμεσα στα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας και στα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων γεγονός που σημαίνει ότι για να προσέλθει ένα θύμα στην Ελληνική Αστυνομία να καταγγείλει το περιστατικό πρέπει να είναι αποφασισμένο.
-Η Ελληνική Αστυνομία είναι δίπλα στα θύματα-
Αυτό λοιπόν που συμβουλεύω τα θύματα είναι να μη διστάσουν ούτε για μία στιγμή να καλέσουν ή να στείλουν sms στο «100» ·να μεταβούν στο Αστυνομικό Τμήμα να αναφέρουν το περιστατικό ·να απευθυνθούν σε μία από τις (73) νέες εξειδικευμένες υπηρεσίες αντιμετώπισης ενδοοικογενειακής βίας της Ελληνικής Αστυνομίας. Και όταν αποφασίσουν τα θύματα να απευθυνθούν στην Ελληνική Αστυνομία να είναι σίγουρα ότι θα τα ακούσουμε, θα τα προστατεύσουμε, δε θα τα κρίνουμε και θα τα βοηθήσουμε με τον καλύτερο τρόπο να βρουν όλη τη βοήθεια που τους χρειάζεται (ιατρική περίθαλψη, ψυχοκοινωνική στήριξη, φιλοξενία σε ξενώνες). Βέβαια, γνωρίζουμε ότι για να αποφασίσουν τα θύματα να προβούν σε καταγγελία, θα πρέπει να απεγκλωβιστούν από το φόβο ή τη ντροπή που ενδεχομένως αισθάνονται. Καλούμε λοιπόν τα θύματα «να σπάσουν τη σιωπή τους», να εμπιστευθούν την Ελληνική Αστυνομία και να έρθουν να μας το καταγγείλουν. Η Ελληνική Αστυνομία είναι δίπλα στα θύματα!
