Γράφει ο Λάμπρος Δημητρέλος
Η αποτελεσματική ασύρματη επικοινωνία μεταξύ των αστυνομικών δυνάμεων είναι μια αναγκαιότητα στο πεδίο επιχειρήσεων. Αυτή η μορφή επικοινωνίας αποτελεί μια σημαντική τακτική προέκταση της αστυνομικής ομάδας (είτε πρόκειται για το πλήρωμα ενός περιπολικού, είτε για πιο σύνθετους αστυνομικούς σχηματισμούς), καθώς με το πάτημα ενός κουμπιού η ομάδα αυτή δύναται να διπλασιαστεί, να τριπλασιαστεί ή ακόμη και να ενταχθεί σε ένα διευρυμένο θέατρο επιχειρήσεων.
Διαβάστε επίσης
Οι ηχογραφημένες συνομιλίες των αστυνομικών μέσω ασυρμάτου κατά τη διάρκεια σοβαρών περιστατικών, τόσο διεθνώς όσο και στην Ελλάδα, μας επιτρέπουν να κατανοήσουμε πώς η επικοινωνία μπορεί κυριολεκτικά να καταρρεύσει υπό το βάρος του στρες των εμπλεκομένων. Σε τέτοιες συνθήκες όπου η σαφής επικοινωνία είναι πολλές φορές ζήτημα ζωής και θανάτου, τα υψηλά επίπεδα στρες των αστυνομικών που εμπλέκονται έχουν σχεδόν πάντα αρνητική επίδραση στην πειθαρχία ασυρμάτου, αλλά και στη μεταφορά της πληροφορίας από τον πομπό αστυνομικό προς τον δέκτη συνάδελφό του.
Μερικά ενδεικτικά λάθη, τα οποία έχει αναδείξει η διεθνής και εγχώρια αστυνομική εμπειρία κατά τη χρήση ασυρμάτου, είναι:
- Πολλοί αστυνομικοί δεν περιμένουν να «καθαρίσει» η συχνότητα από σειρά διαβιβάσεων άλλων συναδέλφων τους, μπλοκάροντας έτσι κάποιον που ενδέχεται να επιθυμεί να διαβιβάσει κάποια σημαντική πληροφορία.
- Κακοί χειρισμοί του ασυρμάτου από τους αστυνομικούς που έχουν ως αποτέλεσμα «κομμένα» μηνύματα και μη ολοκλήρωση της διαβίβασης της πληροφορίας, (όπως λ.χ. το να μην αναμένουν 1 – 2 δευτερόλεπτα αφού πιέσουν το πρες για να «ανοίξει» η συχνότητα και μετά να διαβιβάσουν, ή αντίστροφα να αφήνουν το πρες προτού ολοκληρώσουν τη διαβίβασή τους).
- Πολλές φορές αστυνομικοί διαβιβάζουν στον ασύρματο με φωνή που λόγω στρες στερείται καθαρότητας και ψυχραιμίας, καθιστώντας ασαφή, ή ακόμη και ακατάληπτη την πληροφορία.
- Πιέζουν το πρες κατά λάθος (λ.χ. με το βάρος του σώματός τους αν φορούν τον ασύρματο στη μέση τους), ενεργοποιώντας ακούσια το μικρόφωνο της συσκευής και μπλοκάροντας έτσι την τακτική συχνότητα.
- Καταλαμβάνουν πολύτιμο χρόνο «στον αέρα», με διαβιβάσεις που στερούνται συντομίας και περιεκτικότητας ή πολύ χειρότερα με περιττές πληροφορίες.
- Δεν καθιστούν σαφές στον ασύρματο το ποιοί είναι (διακριτικό κλήσης) και σε ποιόν απευθύνονται (ειδικά σε περιστατικά με την εμπλοκή πολλών σταθμών, όπου η τακτική συχνότητα χρησιμοποιείται και για σύντομη ενδοεπικοινωνία πεδίου).
- Αποτυγχάνουν να διαβιβάσουν με σαφήνεια κρίσιμες λεπτομέρειες, όπως η θέση τους, ή το δρομολόγιο προσέγγισής τους στο περιστατικό.
- Δεν παρακολουθούν με προσοχή τα τεκταινόμενα στον ασύρματο, χάνοντας έτσι κρίσιμα κομμάτια πληροφόρησης που έχουν διαβιβάσει άλλοι αστυνομικοί νωρίτερα, αποκτώντας στρεβλή εικόνα για τα εν εξελίξει περιστατικά ή δημιουργώντας σύγχυση καθώς επαναλαμβάνουν πληροφορίες που έχουν ήδη διαβιβασθεί.
Μέσω του ασυρμάτου ο αστυνομικός παραμένει μέλος μιας ευρύτερης ομάδας, έτοιμης να τον υποστηρίξει ανά πάσα στιγμή.
Με σκοπό να μειωθούν τα παραπάνω λάθη και να διαφυλάσσεται η αποτελεσματικότητα της ασύρματης επικοινωνίας, οι αστυνομικοί πρέπει να θυμούνται και να ακολουθούν κάποιες βασικές, πολύ σημαντικές αρχές:
ΑΚΟΥ ΠΡΟΤΟΥ ΔΙΑΒΙΒΑΣΕΙΣ!
Είναι σαφές πως πριν ενεργοποιήσει το μικρόφωνο του ασυρμάτου του, ο αστυνομικός πρέπει να έχει καταλάβει το τι έχει συμβεί ή συμβαίνει εκείνη τη στιγμή! Παρακολουθώντας σιωπηλά τις συνομιλίες των υπολοίπων, κάποιες από τις απορίες του σχετικά με το περιστατικό θα καλυφθούν, ενώ ταυτόχρονα θα συλλέξει κρίσιμες πληροφορίες για τα τεκταινόμενα, οι οποίες θα τον βοηθήσουν να κατανοήσει καλύτερα την τακτική κατάσταση που επικρατεί, τη ροή του περιστατικού, αλλά και το πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να διαβιβάσει ο ίδιος, χωρίς να μπλοκάρει ή να διακόψει κάποιον με πιο κρίσιμο ρόλο.
ΣΚΕΨΟΥ ΠΡΟΤΟΥ ΔΙΑΒΙΒΑΣΕΙΣ!
Κάποιοι αστυνομικοί προσπαθούν να οργανώσουν και να συνθέσουν τις σκέψεις τους αφότου έχουν ενεργοποιήσει το μικρόφωνο, με αποτέλεσμα να διαβιβάζουν φλύαρα και ασυνάρτητα. Ο αστυνομικός πρέπει να έχει σκεφτεί ΤΙ ΘΑ ΠΕΙ και ΠΩΣ ΘΑ ΤΟ ΠΕΙ, προτού πιέσει το πρες. Η συντομία, η ακρίβεια και η περιεκτικότητα είναι στοιχεία – κλειδιά στις ασύρματες επικοινωνίες.
Ο εκφωνητής του Κέντρου αποτελεί τον καθοριστικότερο παράγοντα στις ασύρματες επικοινωνίες. Για να έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει ακριβή εικόνα του περιστατικού και να συντονίσει σωστά όλους τους εμπλεκόμενους, πρέπει οι πληροφορίες που φτάνουν σε αυτόν να είναι σαφείς. Οι αστυνομικοί δεν πρέπει να «μπουκώνουν» το κέντρο με αχρείαστα και άστοχα αιτήματα ή πληροφορίες, ενώ ο εκφωνητής με τη σειρά του οφείλει να διατηρεί την ψυχραιμία του και μέσω του τόνου της φωνής του να προσπαθεί να «κατεβάζει» το στρες των αστυνομικών που βρίσκονται στο πεδίο, καθοδηγώντας τους στο κάθε περιστατικό.
ΠΑΡΕ ΜΙΑ ΑΝΑΣΑ!
Το στρες αλλοιώνει τη χροιά και τον τόνο της φωνής, αυξάνοντας την έντασή της. Πολλοί αστυνομικοί που εμπλέκονται σε σοβαρά περιστατικά βιώνουν συμπτώματα του στρες επιβίωσης και κάποιοι διαβιβάζουν σχεδόν υστερικά. Μια βαθιά ανάσα βοηθά στην ανάκτηση της ψυχραιμίας και στην καθαρότητα του λόγου, καθώς για να έρθει συνδρομή πρέπει πρώτα να γίνει κατανοητό αυτό που διαβιβάζει εκείνος που κινδυνεύει.
ΣΙΓΟΥΡΕΨΟΥ ΟΤΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΑΒΙΒΑΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ!
Κάποιοι αστυνομικοί νιώθουν την ανάγκη να μιλήσουν, ακόμη κι όταν δεν έχουν κάτι αξιόλογο να συνεισφέρουν. Όμως, οι σωστοί και πειθαρχημένοι αστυνομικοί κάνουν διαλογή μεταξύ του τι πρέπει να διαβιβασθεί άμεσα, τι μπορεί να περιμένει για αργότερα και τι δε χρειάζεται να διαβιβασθεί καθόλου. Όταν λ.χ. εξελίσσεται μια διάρρηξη ταύτην, ή μια καταδίωξη δεν είναι χρήσιμο το να αναφέρει και ένα περιπολικό από τρεις τομείς πιο μακριά ότι συγκλίνει, καθώς μπλοκάρει την τακτική συχνότητα για τους άμεσα εμπλεκόμενους, οι οποίοι εκείνη τη στιγμή την έχουν ανάγκη.
Κάθε σοβαρό περιστατικό απαιτεί από έναν αστυνομικό να αναλάβει τον ρόλο του επικεφαλής σκηνής. Αν αυτό δε συμβεί, τότε πολλοί αστυνομικοί θα διαβιβάζουν ταυτόχρονα για το ίδιο θέμα, ζητώντας ενδεχομένως ο ένας από τον άλλον τα ίδια πράγματα, οδηγώντας σε σύγχυση, έλλειψη συντονισμού και αναποτελεσματικότητα. Η φωνή του επικεφαλής σκηνής είναι αυτή που πρέπει να «ηγεμονεύει» στον ασύρματο, δίνοντας λύση στα παραπάνω προβλήματα.
ΜΗΝ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙΣ ΣΥΝΕΧΩΣ ΚΑΤΙ ΗΔΗ ΓΝΩΣΤΟ!
Αρκετοί αστυνομικοί επαναλαμβάνουν ασταμάτητα πληροφορίες ή αιτήματα. Λόγου χάριν, το ασθενοφόρο χρειάζεται να κληθεί ασυρματικά μία φορά. Άλλες δέκα κλήσεις προς το κέντρο για ασθενοφόρο, δυστυχώς δε θα το κάνουν να φτάσει συντομότερα…
ΜΗΝ ΕΙΣΑΙ ΜΥΣΤΙΚΟΠΑΘΗΣ!
Η ακριβής τοποθεσία, η περιγραφή του δράστη, η κατεύθυνση διαφυγής του, τυχόν όπλο που φέρει κλπ, είναι σημαντικές πληροφορίες που πρέπει να διαβιβάζονται τη στιγμή που το περιστατικό εξελίσσεται και οι πιθανότητες εμπλοκής των ανταποκρινόμενων αστυνομικών είναι αυξημένες. Λόγου χάριν, η φράση «φέρει αντικείμενο» είναι εντελώς ασαφής και υπολείπεται κρίσιμων λεπτομερειών που θα καθορίσουν την τακτική αντιμετώπιση του δράστη. Άλλο «αντικείμενο» το ξύλινο κοντάρι, άλλο το κατσαβίδι, άλλο το μαχαίρι, άλλο το πιστόλι και άλλο το τυφέκιο. Κάθε ένα από τα παραπάνω υπαγορεύει μια διαφορετική συνθήκη χρήσης από τον δράστη που το κατέχει (διαφορετικά βεληνεκή, διαφορετική ευκολία αποκρυψιμότητας κλπ), άρα και μια διαφορετική επιχειρησιακή «απάντηση» από τους αστυνομικούς που επιχειρούν για να τον συλλάβουν.
ΓΙΝΕ ΣΑΦΗΣ!
Οι ορφανές εντολές και τα τυφλά αιτήματα για «κάποιον» που πρέπει να κάνει «κάτι» γενικά κι αόριστα, πέφτουν στο κενό. Αν ένας αστυνομικός την ώρα που εξελίσσεται το περιστατικό ακούσει την εντολή «κάποιος να πάει από την πίσω μεριά», χωρίς να ορίζεται ρητά το ποιός, πιθανότατα θα υποθέσει πως το «κάποιος» δεν αναφέρεται στον ίδιο, αλλά σε «κάποιον άλλον» συνάδελφό του. Οι εντολές πρέπει να ανατίθενται, όπως δια ζώσης έτσι και ασυρματικά, με σαφήνεια, σε συγκεκριμένους αστυνομικούς, πληρώματα περιπολικών, τακτικές ομάδες κλπ.
ΦΙΛΤΡΑΡΕ ΤΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΙΝ ΤΙΣ ΔΙΑΒΙΒΑΣΕΙΣ!
Κατά την πρώτη ανταπόκριση σε σοβαρά περιστατικά, οι αστυνομικοί λαμβάνουν ελλιπείς, ανακριβείς και πολλές φορές αντικρουόμενες πληροφορίες από τους μάρτυρες. Ένας μάρτυρας σε υστερία ή έντονο στρες θα δώσει πολλές λεπτομέρειες λάθος, οπότε οι αστυνομικοί πρέπει να προσπαθούν να εξακριβώνουν και να διασταυρώνουν όσο γίνεται πιο σύντομα πληροφορίες όπως για την εμφάνιση και τη διαφυγή των δραστών, χωρίς να εγκλωβίζονται σε λεπτομέρειες για τις οποίες υπάρχει μεγάλη πιθανότατα να είναι λανθασμένες, καθώς έτσι εγκλωβίζουν διανοητικά και τους συναδέλφους τους που αναζητούν τις συγκεκριμένες περιγραφές.
Εξωτερικοί θόρυβοι όπως η σειρήνα του οχήματος του αστυνομικού, καθώς και ο ήχος του αέρα αν πρόκειται για μοτοσικλέτα, επηρεάζουν την ποιότητα της διαβίβασης. Αυτοί είναι παράγοντες που οι αστυνομικοί πρέπει να έχουν υπ’ όψιν τους, καθώς αν η εκπομπή τους δε μπορεί να ακουστεί και να γίνει αντιληπτή από το Κέντρο και τους συναδέλφους τους, οι αστυνομικοί αποκόπτονται από τη «μεγάλη επιχειρησιακή ομάδα», συγκολλητική ουσία της οποίας είναι ο ασύρματος.
Στις ασύρματες επικοινωνίες, αναγκαστικά ακούγεται μόνον ένας κάθε φορά. Αυτός που πιέζει το πρες του μικροφώνου και διαβιβάζει, απομονώνει όλους τους υπόλοιπους μέχρι να ολοκληρώσει. Ο χρόνος λοιπόν που ο κάθε αστυνομικός χρησιμοποιεί τον ασύρματο πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο σύντομος και οι διαβιβάσεις του να διακρίνονται από σαφήνεια και περιεκτικότητα. Η άσκοπη χρήση ή η κατάχρηση του ασυρμάτου, μπορούν να «φιμώσουν» κάποιον άλλον αστυνομικό που κινδυνεύει κι ο χρόνος που έχει στη διάθεσή του είναι ελάχιστος και πολύτιμος…
Βιβλιογραφία – Πηγές:
- Τακτικές επιβίωσης, βιβλίο του Παναγιώτη Πλέσια
- How these 3 basic concepts can improve police communication, άρθροτουPaul C. Wood
- The importance of radio discipline, άρθροτουMike Wood