Στις εσωτερικές αναφορές της Interpol για το οργανωμένο έγκλημα των αρχών της δεκαετίας του 2000, οι «Ροζ Πάνθηρες» αρχίζουν να καταλαμβάνουν περίοπτη θέση. Το ντεμπούτο τους –ή, έστω, το πρώτο χτύπημα που θα οδηγήσει στην καθιέρωση του κινηματογραφικού τους χαρακτηρισμού από τις Αρχές και, κατά συνέπεια, στην ταυτοποίηση της δράσης τους– θα πραγματοποιηθεί το 2003, στην εμβληματική μπουτίκ κοσμημάτων της Graff, στην οδό New Bond του Λονδίνου.
Μέρος της λείας των 23 εκατ. βρετανικών λιρών (πιθανόν ένα δαχτυλίδι με μπλε διαμάντι) θα βρεθεί μέσα σε ένα βαζάκι κρέμας προσώπου, αφήνοντας πολύ λίγα περιθώρια στο κλιμάκιο της Interpol που ερευνούσε τότε την υπόθεση να μην δει την ευθεία αναφορά στην ταινία «Ροζ Πάνθηρας» του 1963 και έτσι να δανειστεί το 2007 τον τίτλο, για να περιγράψει τη δράση τους.
Από τίγρεις, πάνθηρες
Διαβάστε επίσης
Οι περιβόητοι κλέφτες κοσμημάτων που μεσουράνησαν τις δύο πρώτες αυτές δεκαετίες στο διεθνές στερέωμα του εγκλήματος είναι Βαλκάνιοι. Πληροφορίες των διακρατικών αστυνομικών υπηρεσιών που δεν έχουν, όμως, απολύτως επιβεβαιωθεί, τους συνδέουν με τις «Τίγρεις του Αρκάν», την παραστρατιωτική οργάνωση που έδρασε στους πολέμους της Γιουγκοσλαβίας υπό τον Ζέλικο Ραζνάτοβιτς.
Με τη διάλυσή της, μέλη των «Τίγρεων» φέρεται να διοχετεύουν τις δεξιότητές τους σε μεγάλες ληστείες που ξεπερνούν τα σύνορα της βαλκανικής επικράτειας και καταγράφονται από τη Γαλλία έως το Ντουμπάι και από τη Βενετία μέχρι την Ιαπωνία. Θα κάνουν στάση και στην Ελλάδα και θα αφήσουν τα ίχνη τους σε διάσπαρτα περιστατικά ληστειών, οδηγώντας ακόμα μέχρι και την περασμένη Τετάρτη την Ελληνική Αστυνομία στη σύλληψη δύο δραστών που είχαν απασχολήσει στο παρελθόν τις Αρχές ως «Πάνθηρες».
Εγχώρια δράση
Το τελευταίο μεγάλο χτύπημα που αποδόθηκε σε «Ροζ Πάνθηρες» στην Ελλάδα σημειώθηκε σε κατάστημα της Rolex στην Αθήνα τον Δεκέμβριο του 2022. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ», ένας από τους δράστες της ληστείας της Rolex είχε συλληφθεί ξανά το 2014, μαζί με έναν από τους δύο Σέρβους συλληφθέντες της περασμένης Τετάρτης, γεγονός που καταδεικνύει τη διασύνδεση.
Οι δύο, οι οποίοι έκλεβαν κοσμηματοπωλεία με τη μέθοδο του «ριφιφί» τουλάχιστον από τον περασμένο Δεκέμβριο, δεν φαίνεται να είχαν σε αυτές τις περιπτώσεις επαφή με τη Σερβία, εκτός του ότι διέθεσαν εκεί τα κοσμήματα που έκλεψαν, όμως στις προηγούμενες συλλήψεις τους, το 2014 και 2016 αντίστοιχα, στοιχειοθετείται η εμπλοκή τους με τους «Πάνθηρες». Ενας εκ των δύο είχε πραγματοποιήσει πολλές διαρρήξεις σε κοσμηματοπωλεία, εκ των οποίων η μία στο πολυκατάστημα Avenue, ενώ ο δεύτερος είχε συμμετάσχει σε μεγάλη ληστεία κοσμηματοπωλείου της οδού Κυδαθηναίων στην Πλάκα, από όπου είχαν αποσπάσει κοσμήματα αξίας 300.000 από το χρηματοκιβώτιο του καταστήματος, δένοντας τον ιδιοκτήτη με χειροπέδες και απειλώντας τον με όπλο.
Ωστόσο οι «Ροζ Πάνθηρες» δεν αποτελούν μια ενιαία εγκληματική οργάνωση.
Η Interpol έχει ήδη από την αρχή της δράσης τους διευκρινίσει ότι δεν πρόκειται για μία οργάνωση ή ένα δίκτυο εγκληματικών οργανώσεων, αλλά περισσότερο για φαινόμενο. Τα πρώτα χρόνια ως «Ροζ Πάνθηρες» ορίζουν όσους προέρχονται από χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας (κυρίως Σέρβους), στοχεύουν κοσμηματοπωλεία και τα ληστεύουν με χαρακτηριστικό τρόπο: είτε ενόπλως είτε πέφτοντας πάνω με αμάξια, σπάζοντας το τζάμι και αρπάζοντας τη λεία.
Στην Ελλάδα, οι πρώτες συλλήψεις πραγματοποιούνται το 2005, με αφορμή υπόθεση στη Σαντορίνη. Πιθανόν η δράση τους να είχε ξεκινήσει και πιο πριν, αλλά δεν έχει ακόμα ταυτοποιηθεί. Ακολουθούν συλλήψεις σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Κρήτη, με αντίστοιχα χτυπήματα, ενώ στο στόχαστρο μπαίνουν και κοσμηματοπωλεία σε Ρόδο και Κω.
Γιατί κοσμηματοπωλεία
Οσοι έχουν παρακολουθήσει στενά τη δράση των «Ροζ Πανθήρων» θεωρούν πως στόχευαν κοσμηματοπωλεία, γιατί είχαν ρυθμίσει πώς και πού θα διαθέσουν τη λεία. Δεν αναζητούσαν απλώς χρυσό, αλλά ακριβά αντικείμενα πολυτελείας, τα οποία μεταπωλούσαν ως είχαν. Καμία σύλληψη από όσες τελικά έγιναν στην Ευρώπη δεν οδήγησε σε αποκαλύψεις σχετικά με το πού πήγαιναν τα κλοπιμαία. Από διάφορες υποθέσεις, οι Αρχές υποθέτουν ότι κατευθύνονταν σε ενεχυροδανειστήρια και κλεπταποδόχους στη Σερβία, αλλά ακριβά ρολόγια, τα οποία φέρουν μοναδικούς σειριακούς αριθμούς, έχουν βρεθεί αγορασμένα δεύτερο – τρίτο χέρι σε διάφορες χώρες, μέχρι και στις ΗΠΑ. Ακριβώς όμως επειδή αλλάζουν χέρια είναι δύσκολο να εντοπιστεί το αρχικό σημείο διάθεσης.
Πάντως, παρόλο που υπάρχουν ακόμα ομάδες σε όλη την Ευρώπη που πραγματοποιούν ληστείες φέροντας τα χαρακτηριστικά των «Πανθήρων», σήμερα θεωρείται ότι το φαινόμενο φθίνει. Η Interpol έκλεισε το 2015 την επιχειρησιακή δράση για τους «Ροζ Πάνθηρες», ενώ η Europol, μετά τη λήξη του προγράμματος, συνέχισε με το νέο project «Diamonds», που δεν αφορά αποκλειστικά εγκληματίες με καταγωγή από τα Βαλκάνια.
Με τα κοσμηματοπωλεία να έχουν λάβει αυστηρότερα μέτρα ασφάλειας και καθώς το έγκλημα εξελίσσεται παίρνοντας πια ηλεκτρονικές μορφές, ο κλασικός, «πανθηρικός» τρόπος του «smash and grab» φαίνεται να εγκαταλείπεται, παρά κάποια πρόσφατα χτυπήματα σε Αυστρία και Γαλλία. Οι «Ροζ Πάνθηρες» κυριαρχούν σταδιακά μόνο στην αστυνομική βιβλιογραφία, υπενθυμίζοντας στις Αρχές μερικές από τις πιο ευφάνταστες κλοπές κοσμημάτων του 21ου αιώνα που ενέπνευσαν ορισμένες από τις μεγαλύτερες αστυνομικές επιχειρήσεις.
Ελβίρα Κρίθαρη