Τριάντα οκτώ χρόνια συμπληρώνονται, σήμερα 19 Δεκεμβρίου 2023, από το τελευταίο επιβεβαιωμένο θερμό επεισόδιο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, το οποίο κατέληξε στο θάνατο ενός Έλληνα στρατιώτη εν καιρώ ειρήνης.
Το παγερό εκείνο πρωινό της 19ης Δεκεμβρίου 1986 ο Στρατιώτης ΠΖ Ζήσης Καραγώγος βρήκε τραγικό θάνατο στην παρέβρια περιοχή των Φερών, χτυπημένος άνανδρα από τα πυρά Τούρκων στρατιωτών.
Πρόκειται για ένα αιματηρό επεισόδιο που λίγοι γνωρίζουν και ακόμη λιγότεροι σήμερα θυμούνται. Το επεισόδιο αυτό που ξεκίνησε με τον θάνατο του Ζήση Καραγώγου γρήγορα εξελίχθηκε σε μάχη η οποία διήρκεσε σχεδόν μέχρι το απόγευμα και λίγο έλειψε στο να οδηγήσει τις δύο χώρες σε ένα νέο πόλεμο.
Κάθε χρόνο, με πρωτοβουλία της ΧΙΙ Μηχανοκίνητης Μεραρχίας Πεζικού «ΕΒΡΟΥ», τελείται τρισάγιο στη συνοριακή περιοχή του Πέπλου Φερών, για την ηρωική θυσία του Στρατιώτη Ζήση Καραγώγου.
Ο Στρατιώτης Ζήσης Καραγώγος γεννήθηκε την 17 Απριλίου 1967, στο χωριό Ασκός του Λαγκαδά Θεσσαλονίκης.
Από ηλικία 14 ετών αναλαμβάνει την προστασία της οικογένειάς του, λόγω θανάτου του πατέρα του Μιχάλη Καραγώγου από ατύχημα. Εργάζεται σε διάφορες εργασίες παράλληλα με τις σπουδές του στο Γυμνάσιο, για να βοηθήσει τη μητέρα του και τα 2 μικρότερα ορφανά αδέλφια του.
Στην πρόσκληση της Πατρίδος για να εκτελέσει το καθήκον του, κατετάγη την 11 Ιουνίου του 1986 στο 563 ΤΠ, και αφού παρακολούθησε τη βασική εκπαίδευση, τοποθετήθηκε την 1 Αυγούστου 1986, στο 535 ΤΠ, στις Φέρες Έβρου.
Αμέσως μόλις ολοκλήρωσε την προβλεπόμενη εκπαίδευση, ζήτησε να τοποθετηθεί στα Φυλάκια Προκαλύψεως και μάλιστα στο πιο ευαίσθητο από αυτά, το Ε.Φ. «ΦΕΡΩΝ» (πρώην Ε.Φ. «ΜΑΡΙΤΣΑΣ»).
Την 19 Δεκεμβρίου 1986 κατά τη διάρκεια εκτέλεσης υπηρεσίας πεζοπόρου περιπόλου προκαλύψεως στο παρέβριο δρομολόγιο και περί ώρα 11:30 π.μ. δολοφονήθηκε άνανδρα από Τούρκους στρατιώτες στην περιοχή «Κτήμα Τσιρώζη» στο Δέλτα Έβρου.
Τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν, έχουν καταγραφεί στην ιστορία και περιληπτικά έχουν όπως παρακάτω:
Το πρωί της 19ης Δεκεμβρίου 1986, η περίπολος του φυλακίου, αποτελούμενη από τους Στρατιώτες Καραγιάννη Δημήτριο, Καραγώγο Ζήση και Βασιλό Γεώργιο, ξεκινά από το φυλάκιο να εκτελέσει την υπηρεσία της προκαλύψεως στον τομέα του φυλακίου.
Περί την 11:15, η περίπολος φτάνει στο «Κτήμα Τσιρώζη» και αντιλαμβάνεται στην Τουρκική όχθη έναν Τούρκο άοπλο στρατιώτη, ο οποίος μόλις βλέπει την Ελληνική περίπολο, ζήτησε τσιγάρο.
Ο Στρατιώτης Καραγώγος, με την ψυχολογία του ανθρώπου που συνδέει δύο άτομα σε μια ερημική περιοχή, κατεβαίνει στην ξερή κοίτη, χαιρετά τον Τούρκο και προσπαθεί να του πετάξει τσιγάρα, ενώ βρίσκεται στην όριο γραμμή. Τη στιγμή εκείνη, χωρίς έστω να ακουστεί το προειδοποιητικό «ΑΛΤ», δέχεται άνανδρα μία ριπή από έναν άλλο Τούρκο στρατιώτη, που βρίσκεται κρυμμένος 15 μ. από την όριο γραμμή και ταυτόχρονα πυροβολεί και κατά των άλλων δύο ανδρών της Ελληνικής περιπόλου.
Αποτέλεσμα αυτών, ήταν να πέσει αιμόφυρτος στην κοίτη ο Στρατιώτης Καραγώγος, ενώ ο Στρατιώτης Δημήτριος Καραγιάννης να τραυματιστεί στο δεξιό βραχίονα.
Η ώρα είναι 11:30 το πρωί της 19ης Δεκεμβρίου του 1986.
Ακολουθεί ανταλλαγή πυροβολισμών της Ελληνικής και της Τουρκικής περιπόλου επί 10 περίπου λεπτά.
Ο Δόκιμος Έφεδρος Αξιωματικός Εμμανουήλ Καρανάκης, Αρχιφύλακας του φυλακίου, ακούει τους πυροβολισμούς και αμέσως συντάσσει τμήμα στρατιωτών οι οποίοι σπεύδουν στην περιοχή.
Στο σημείο αυτό καταλυτικό ρόλο παίζει ο Αγροφύλακας του χωριού Πόρος Σωτήριος Ζαπάρτας ο οποίος βρισκόταν τυχαία στην περιοχή, αντιλήφθηκε την κατάσταση, έτρεξε στο χώρο του επεισοδίου, πήρε το τυφέκιο από το Στρατιώτη Καραγιάννη (ο οποίος λόγω του τραύματος αδυνατούσε να συνεχίσει το πυρ) και έβαλε με ριπές κατά των Τούρκων. Εν τω μεταξύ, οι Τούρκοι έχουν ενισχυθεί και δεν επιτρέπουν με τα πυρά τους να παραληφθεί ο βαριά τραυματισμένος Ζήσης Καραγώγος.
Στη συνέχεια, φτάνει στο χώρο του επεισοδίου ο Αρχιφύλακας του φυλακίου με οπλίτες, ο Διοικητής του Λόχου Προκαλύψεως και ο Διοικητής του Τάγματος. Παράλληλα το 31 ΣΠ διατάσσει την προώθηση στο φυλάκιο μίας Διμοιρίας και τον συναγερμό του 535 ΤΠ και λοιπών Μονάδων του Συντάγματος.
Ξεκινά νέα μάχη αυτή τη φορά με μεγαλύτερες δυνάμεις τόσο από πλευράς Ελλήνων όσο και Τούρκων οι οποίοι ενισχύουν και αυτοί τις δυνάμεις τους, με τον αγροφύλακα να λαμβάνει μέρος και αυτός.
Νέες ενισχύσεις από του Τούρκους με λόχο δύναμης 60 ανδρών και βαρέα όπλα και νέα προσπάθεια με δύναμη 30 ανδρών. Πρόκειται για κανονική μάχη. Ο Δόκιμος Έφεδρος Αξιωματικός Εμμανουήλ Καρανάκης και οι Έλληνες στρατιώτες αντιμετωπίζουν μέχρι τις 14:00 το μεσημέρι, πάνω από 60 Τούρκους στρατιώτες με γενναιότητα και αυτοθυσία, καταφέρνουν όχι μόνο να παραλάβουν τον βαριά τραυματισμένο Ζήση, αλλά και να διατηρήσουν τη θέση τους, απωθώντας με τα πυρά τους το τούρκικο τμήμα που προσπαθεί να εισέλθει στο Ελληνικό έδαφος ώστε να σύρουν τον Έλληνα στρατιώτη προς το μέρος τους για να επικαλεστούν αργότερα ότι αυτός ευθύνεται που μπήκε σε τουρκικό έδαφος.
Οι Τούρκοι μετρούν εννέα άνδρες νεκρούς, μεταξύ των οποίων και ο Τούρκος Υπολοχαγός, Αρχιφύλακας του Τουρκικού φυλακίου και πολλούς τραυματισμένους.
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, η Διοίκηση του 535 ΤΠ ζητά ενισχύσεις και ουλαμός πέντε αρμάτων μάχης M-48 A5 της 3ης Επιλαρχίας Αναγνωρίσεως φορτώνεται με πυρομαχικά κατευθυνόμενος προς την περιοχή της μάχης.
Δε χρειάζεται όμως αν επέμβει. Οι Τούρκοι, περί την 15:30 ώρα, μετά τις μεγάλες απώλειες και την αποτυχία του σκοπού τους, σταματούν να βάλλουν, ενώ παράλληλα οι ηγεσίες των υπουργείων Εξωτερικών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας (Κάρολος Παπούλιας τότε ο Έλληνας ΥΠΕΞ) συμφωνούν για την κατάπαυση του πυρός.
Στη μνήμη του στρατιώτη Ζήση Καραγώγου, το 1988 το φυλάκιο προκαλύψεως «Ε.Φ. ΦΕΡΩΝ», στο Δέλτα Έβρου, μετονομάστηκε σε «Ε.Φ. ΚΑΡΑΓΩΓΟΥ», ενώ τον Δεκέμβριο του 2012 έγινε μετονομασία του παρατηρητηρίου «Τσιρώζη» σε «Καραγώγου» ως τιμή για τον Στρατιώτη που θυσιάστηκε για την Πατρίδα.
Τον Αγροφύλακα Σωτήριο Ζαπάρτα τίμησαν την Πέμπτη 1 Νοεμβρίου 2018, ο Δήμος Αλεξανδρούπολης και η Δημοτική Ενότητα Φερών, δίνοντας το όνομά του στην κεντρική πλατεία του οικισμού του Πόρου Φερών, γενέτειρα του αγροφύλακα.
Στις 19 Δεκεμβρίου 1986 ο Αγροφύλακας Σωτήριος Ζαπάρτας έλαβε μέρος στην συμπλοκή μαζί με Έλληνες στρατιώτες εναντίον Τούρκων στρατιωτών στην περιοχή Τσιρώζη στο Δέλτα Έβρου όπου σκοτώθηκε ο στρατιώτης Ζήσης Καραγώγος.
Η παρουσία του ήταν καθοριστική καθώς βοήθησε στην άμυνα της ελληνικής περιπόλου μέχρι να φθάσουν ενισχύσεις.