Χρονιά σταθμός για 2,5 εκατ. συνταξιούχους θα είναι το 2025, καθώς προβάλλουν τρία ορόσημα που θα καθορίσουν το εισόδημά τους φέτος αλλά και τις επόμενες χρονιές.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής, μέσα στο 2025:
* Θα κριθεί η τύχη των αναδρομικών και ποιοι θα είναι οι δικαιούχοι του πακέτου πληρωμών.
* Θα εξεταστεί ένα κούρεμα στην προσωπική διαφορά χιλιάδων συνταξιούχων που δεν θα καταφέρουν να τη μηδενίσουν ούτε στα επόμενα τρία με τέσσερα χρόνια.
* Αναμένεται να κλειδώσει συμπληρωματική αύξηση στις συντάξεις που προκύπτει μέχρι στιγμής από τις βελτιωμένες -έναντι του προϋπολογισμού- εκτιμήσεις της ΤτΕ για την πορεία της ανάπτυξης και του πληθωρισμού το 2024.
Το πρώτο ορόσημο, αυτό των αναδρομικών, φαίνεται πως θα έρθει σύντομα. Οπως πληροφορείται ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής, το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (ΑΕΔ), στο οποίο εκκρεμεί εδώ και 8 μήνες η απόφαση που θα κρίνει ποια αναδρομικά δικαιούνται οι συνταξιούχοι, έχει προγραμματίσει την επόμενη διάσκεψή του στα μέσα Φεβρουαρίου και εκεί αναμένεται ότι θα δημοσιευτεί και η απόφασή του για τις επιστροφές που περιμένουν οι συνταξιούχοι από περικοπές 11 μηνών, οι οποίες ήδη έχουν κριθεί αντισυνταγματικές από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Η πιο πιθανή εκδοχή είναι ότι το ΑΕΔ θα επαναβεβαιώσει την ισχύ των προγενέστερων αποφάσεων, που σημαίνει ότι οι συνταξιούχοι θα δικαιούνται επιστροφές ενός 11μήνου από τις μειώσεις στις επικουρικές τους συντάξεις μαζί με τα αντίστοιχα Δώρα επικουρικών αλλά και κύριων συντάξεων.
Εφόσον η απόφαση του ΑΕΔ επικυρώσει τα αναδρομικά, θα ανοίξει ο δρόμος για μαζική έκδοση χιλιάδων δικαστικών αποφάσεων που εκκρεμούν στα Πρωτοδικεία από ομαδικές αγωγές συνταξιούχων. Εκτιμάται ότι οι ομαδικές αγωγές είναι πάνω από 7.000 και καλύπτουν περίπου 370.000 συνταξιούχους. Σύμφωνα με τον νόμο οι συνταξιούχοι που είχαν ασκήσει προσφυγές έως τον Ιούλιο του 2020 δικαιούνται να πάρουν αναδρομικά για επικουρικές και Δώρα με βάση τις δικαστικές αποφάσεις. Τα ποσά που διεκδικούν οι συνταξιούχοι με τις προσφυγές τους κυμαίνονται ανάλογα με το ταμείο και το ύψος της επικουρικής σύνταξης, από 600 ευρώ έως και 4.000 ευρώ.
Το δεύτερο ορόσημο είναι η προσωπική διαφορά που εξελίσσεται σε πολυετή κόφτη αυξήσεων για εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους. Στο τραπέζι της κυβέρνησης και σε ανώτερο επίπεδο υπάρχει πρόταση-σκέψη για κούρεμα της προσωπικής διαφοράς της τάξης του 20% για ποσά έως 100 ευρώ και έως 50% για μεγαλύτερα, ώστε να συντομευθεί ο χρόνος που θα μηδενιστούν με τις αυξήσεις των επόμενων ετών. Κούρεμα στην προσωπική διαφορά σημαίνει ότι οι συνταξιούχοι που θα έπαιρναν, για παράδειγμα, πραγματική αύξηση το 2030, θα δουν την αύξηση να έρχεται νωρίτερα, καθώς ένα μέρος της προσωπικής τους διαφοράς θα διαγραφεί και το υπόλοιπο θα συμψηφιστεί πιο γρήγορα από τις ετήσιες αυξήσεις. Για παράδειγμα, συνταξιούχος που έχει σύνταξη 1.100 ευρώ και λαμβάνει προσωπική διαφορά 170 ευρώ, έχει συνολικές αποδοχές 1.270 ευρώ. Για να δει πραγματική αύξηση στις αποδοχές του, θα περιμένει μέχρι οι αυξήσεις στη σύνταξή του να ξεπεράσουν τα 170 ευρώ της προσωπικής διαφοράς. Με μια μέση ετήσια αύξηση κατά 2,5%, η σύνταξη των 1.100 ευρώ θα διαμορφωθεί στα επίπεδα που είναι σήμερα με την προσωπική διαφορά, δηλαδή στα 1.270 ευρώ το 2030. Τότε θα καταργηθεί και η προσωπική διαφορά και η σύνταξη θα αρχίσει να αυξάνεται.
Με ένα κούρεμα της προσωπικής διαφοράς όμως κατά 50%, η σύνταξη θα ανεβεί στα 1.185 ευρώ και θα μείνουν στην προσωπική διαφορά άλλα 85 ευρώ, με αποτέλεσμα να μηδενιστεί με τις αυξήσεις των επόμενων τριών ετών οπότε ο συνταξιούχος θα αρχίσει να παίρνει πραγματική αύξηση στη σύνταξη από το 2028 και όχι από το 2030 που θα περιμένει χωρίς κούρεμα στην προσωπική διαφορά.
Τα αναδρομικά, οι δικαιούχοι και το κόστος
Για τους 370.000 συνταξιούχους που έχουν κάνει αγωγές, τα αναδρομικά, από τη στιγμή που βγει η απόφαση του ΑΕΔ, θα επιστραφούν ενδεχομένως και με νομοθετική ρύθμιση από την κυβέρνηση για να αποσυμφορηθούν τα δικαστήρια.
Δικαιούχοι αναδρομικών για τις ίδιες περικοπές, όμως, είναι και άλλοι 800.000 συνταξιούχοι που δεν έχουν κάνει αγωγές.
Υπενθυμίζεται ότι με τον νόμο 4717/2020 η κυβέρνηση πλήρωσε τα αναδρομικά μόνο για τις κύριες συντάξεις. Τα αναδρομικά για τις επικουρικές έμειναν εκτός και επιπρόσθετα απαγορεύθηκε κάθε νέα προσφυγή για αναδρομικά επικουρικών συντάξεων εκτός όσων είχαν ήδη ασκηθεί πριν απ’ την ψήφιση του νόμου και δη, όσων είχαν κατατεθεί έως τις 31 Ιουλίου 2020.
Τα σενάρια που θα εξεταστούν από την κυβέρνηση, εφόσον το ΑΕΔ ξεδιαλύνει πλήρως το τοπίο με τα αναδρομικά, είναι δυο:
- Να πληρωθούν με νομοθετική ρύθμιση τα ποσά που διεκδικούν με αγωγές οι 370.000 συνταξιούχοι.
- Να πληρωθούν με ένα εφάπαξ ποσό της τάξης των 600-800 ευρώ οι 800.000 συνταξιούχοι που δεν έχουν κάνει προσφυγές.
Ο λογαριασμός των αναδρομικών για επικουρικές και Δώρα μόνο για τους 370.000 συνταξιούχους με προσφυγές δεν ξεπερνά τα 500 εκατ. ευρώ. Αν μπουν και τα Δώρα των κύριων συντάξεων για τους 370.000 συνταξιούχους, τότε ο λογαριασμός ανεβαίνει στα 750 εκατ. ευρώ. Αν η κυβέρνηση αποφασίσει ότι θα πρέπει να επιστραφούν οι περικοπές και σε όσους δεν άσκησαν προσφυγή, τότε ο λογαριασμός ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ και μπορεί να πληρωθεί μόνο σε δόσεις.
Πώς και πότε θα δοθεί η έξτρα αύξηση
Η αύξηση συντάξεων κατά 2,4% για το 2025 υπολογίστηκε από την κυβέρνηση με βάση τον μαθηματικό τύπο που έλαβε υπόψη πληθωρισμό 2,7% και ανάπτυξη 2,2% για το 2024 και διαιρώντας τα δυο αυτά μεγέθη διά του 2, προέκυψε η αύξηση στο 2,4%.
Η Τράπεζα της Ελλάδος όμως δίνει νέα πρόβλεψη για πληθωρισμό 3% και ανάπτυξη 2,3%, που σημαίνει ότι η αύξηση για το 2025 μπορεί να διαμορφωθεί στο 2,65%.
Το επιπλέον διορθωτικό ποσοστό 0,25%, εφόσον επιβεβαιωθούν τα στοιχεία της ΤτΕ, θα έρθει να συμπληρώσει την αύξηση που θα δοθεί στις συντάξεις το 2026. Η διορθωτική αύξηση θα πρέπει να προκύψει από τις μετρήσεις της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) και μόνο τότε θα πιστωθεί στις συντάξεις.
Αν λοιπόν η κανονική αύξηση για το 2026 είναι στο 2,5%, τότε μαζί με το διορθωτικό ποσοστό 0,25% θα φτάσει στο 2,75% ή και 2,8%. Για παράδειγμα, συνταξιούχος με 900 ευρώ σύνταξη πήρε αύξηση 21,6 ευρώ με το 2,4% και έχει σύνταξη 922 ευρώ για το 2025. Το 2026, στην περίπτωση που επικυρωθεί το έξτρα ποσοστό, η αύξηση θα είναι 2,75%, οπότε θα κερδίσει 25 ευρώ και θα παίρνει 947 ευρώ.
Τα ποσά των νέων αποδοχών
Οι συντάξιμες αποδοχές των νέων συνταξιούχων θα αυξηθούν και το 2025 με τον πληθωρισμό του 2024 που ήταν 2,7%, καθώς αναβάλλεται ο υπολογισμός τους με τον δείκτη μισθών που θα ανέβαζε περισσότερο και τις συντάξεις.
Παρά ταύτα, οι νέοι συνταξιούχοι θα πάρουν μεγαλύτερα ποσά σε σχέση με όσους βγήκαν το 2024, έχοντας τα ίδια έτη ασφάλισης. Το όφελος προκύπτει επειδή οι συντάξιμες αποδοχές θα τιμαριθμοποιηθούν εκ νέου, έστω και με μικρότερο ποσοστό (2,7%) από αυτό που θα είχαν με τον δείκτη μισθών.
Οι νέοι συνταξιούχοι με αίτηση από 1/1/2025 θα πάρουν την ανταποδοτική σύνταξη βάσει συντάξιμου μισθού και ετών ασφάλισης και την αυξημένη εθνική σύνταξη των 436,40 ευρώ.
Για παράδειγμα:
* Με 20 χρόνια ασφάλισης και συντάξιμο μισθό 900 ευρώ, η σύνταξη διαμορφώνεται στα 579 ευρώ.
*Με 25 χρόνια ασφάλισης και συντάξιμο μισθό 1.500 ευρώ, η σύνταξη διαμορφώνεται στα 747 ευρώ.
*Με 30 χρόνια ασφάλισης και συντάξιμο μισθό 1.500 ευρώ, η σύνταξη διαμορφώνεται στα 832 ευρώ.
*Με 37 χρόνια ασφάλισης και συντάξιμο μισθό 2.080 ευρώ, η σύνταξη διαμορφώνεται στα 1.317 ευρώ.
*Με 40 χρόνια ασφάλισης και συντάξιμο μισθό 2.360 ευρώ, η σύνταξη διαμορφώνεται στα 1.617 ευρώ.
ΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ 11ΜΗΝΟΥ ΣΤΙΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΕΣ ΣΥΝΤΆΞΕΙΣ
| Επικουρική σύνταξη προ φόρου | Αναδρομικά (από μειώσεις και Δώρα) | |
| 1. ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΙΚΑ | ||
| 294 | 2.372 | |
| 235 | 1.658 | |
| 212 | 1.496 | |
| 191 | 992 | |
| 184 | 954 | |
| 181 | 939 | |
| 176 | 762 | |
| 160 | 692 | |
| 2. ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΤΑΜΕΙΩΝ ΔΕΚΟ-ΤΡΑΠΕΖΩΝ | ||
| 504 | 4.004 | |
| 436 | 3.514 | |
| 386 | 3.110 | |
| 326 | 2.299 | |
| 288 | 2.031 | |
| 224 | 1.575 | |
| 205 | 1.235 | |
| 184 | 1.111 | |
| 3. ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΥ (ΤΕΑΔΥ) | ||
| 350 | 2.820 | |
| 323 | 2.604 | |
| 279 | 2.248 | |
| 224 | 1.579 | |
| 199 | 1.202 | |
| 187 | 1.128 | |
| 175 | 1.053 | |
| 168 | 727 | |
| 4. ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΛΟΙΠΩΝ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ | ||
| 341 | 2.399 | |
| 286 | 2.306 | |
| 259 | 2.083 | |
| 241 | 1.938 | |
| 235 | 1.658 | |
| 215 | 1.517 | |
| 205 | 1.242 | |
| 154 | 668 | |
| 5. ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΝΑΤ | ||
| 449 | 1.985 | |
| 310 | 1.371 | |
| 262 | 1.160 | |
| 237 | 858 | |
| 223 | 806 | |
| 215 | 777 | |
| 185 | 669 | |
| 174 | 503 | |
*Συνταξιούχοι πριν από το 2016.
Οι νέες συντάξεις του 2025 με 20 και 25 έτη ασφάλισης
| Συντάξιμος μισθός | 20 έτη ασφάλισης | 25 έτη ασφάλισης |
| 900 € | 579 € | 623 € |
| 1.100 € | 611 € | 664 € |
| 1.300 € | 643 € | 705 € |
| 1.500 € | 674 € | 747 € |
| 1.800 € | 722 € | 809 € |
Οι νέες συντάξεις του 2025 με 27 και 30 έτη ασφάλισης
| Συντάξιμος μισθός | 27 έτη ασφάλισης | 30 έτη ασφάλισης |
| 1.020 € | 668 € | 705 € |
| 1.260 € | 723 € | 769 € |
| 1.500 € | 778 € | 832 € |
| 1.740 € | 832 € | 895 € |
| 1.980 € | 887 € | 959 € |
Οι νέες συντάξεις του 2025 με 33 και 36 έτη ασφάλισης
| Συντάξιμος μισθός | 33 έτη ασφάλισης | 36 έτη ασφάλισης |
| 1.140 € | 805 € | 890 € |
| 1.420 € | 895 € | 1.002 € |
| 1.700 € | 986 € | 1.113 € |
| 1.980 € | 1.076 € | 1.225 € |
| 2.260 € | 1.167 € | 1.336 € |
Οι νέες συντάξεις του 2025 με 37 και 40 έτη ασφάλισης
| Συντάξιμος μισθός | 37 έτη ασφάλισης | 40 έτη ασφάλισης |
| 1.240 € | 962 € | 1.057 € |
| 1.520 € | 1.080 € | 1.197 € |
| 1.800 € | 1.199 € | 1.337 € |
| 2.080 € | 1.317 € | 1.477 € |
| 2.360 € | 1.436 € | 1.617 € |
* ΠΟΣΑ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΜΙΚΤΑ