ΘΕΜΑ: Βεβαίωση παραβάσεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας-Υποβολή ερωτήματος
1. Με την υπ’ αριθμόν 2515/1/7-γ από 15-2-1994 (Φ.Ε.Κ. 129, τ. Β΄ 24-02-1994) κοινή υπουργική απόφαση των υπουργών δικαιοσύνης και δημόσιας τάξης, αντικαταστάθηκε το άρθρο 1 της υπ’ αριθμόν 1157Φ12/50 από 26-31/3/1971 ομοίας, έτσι ώστε παρέχεται πλέον νόμιμα η δυνατότητα και στους αστυνομικούς που υπηρετούν στην άμεση δράση , στα αστυνομικά τμήματα και στις υπηρεσίες τουριστικής αστυνομίας, να βεβαιώνουν κατ’ εξαίρεση και προς υποβοήθηση του έργου των υπηρεσιών τροχαίας, τις προβλεπόμενες από τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας παραβάσεις και να επιβάλλουν επί τόπου στους παραβάτες τα ανάλογα διοικητικά πρόστιμα.
2. Επιπλέον, σύμφωνα με το άρθρο 104 του κώδικα οδικής κυκλοφορίας, ως τροποποιήθηκε και ισχύει, στον καταλαμβανόμενο επ’ αυτοφώρω να διαπράττει παραβάσεις, για τις οποίες προβλέπονται διοικητικά πρόστιμα, βεβαιώνεται από το αρμόδιο κατά περίπτωση όργανο το προβλεπόμενο διοικητικό πρόστιμο.
3. Επιπροσθέτως, σύμφωνα με το άρθρο 13 παρ. 2 του Ν. 4249/2014, οι υπηρεσίες της ελληνικής αστυνομίας και το προσωπικό της, τελούν σε διαρκή ετοιμότητα για την πρόληψη και καταστολή του εγκλήματος, την προστασία του δημοκρατικού πολιτεύματος και της έννομης τάξης και την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών, ενώ το προσωπικό της θεωρείται ότι βρίσκεται σε διατεταγμένη υπηρεσία σε κάθε περίπτωση που καθίσταται αναγκαία η παρέμβασή του.
4. Κατόπιν των ανωτέρω και επειδή δημιουργείται η διχογνωμία κατά πόσον οι αστυνομικοί (τόσο γενικών καθηκόντων όσο και εκτελούντες υπηρεσία γραφείου) των αρμόδιων υπηρεσιών, σύμφωνα με την παρ, 1 της παρούσας, μπορούν να βεβαιώνουν εκτός διατεταγμένης υπηρεσίας τροχονομικές παραβάσεις (ισχυριζόμενοι την αναφερόμενη διατεταγμένη υπηρεσία της παρ. 3 της παρούσας), παρακαλούμε όπως με γνωρίσετε:
α) Εάν από την κείμενη νομοθεσία παρέχεται η δυνατότητα σε αστυνομικούς, εκτός ωραρίου εργασίας, να βεβαιώνουν τις ως άνω τροχονομικές παραβάσεις.
β) Εάν από την κείμενη νομοθεσία παρέχεται η δυνατότητα σε αστυνομικούς, οι οποίοι μετατάχθηκαν σε υπηρεσία γραφείου, να βεβαιώνουν τις ως άνω τροχονομικές παραβάσεις.
γ) Εάν από την κείμενη νομοθεσία παρέχεται σε αστυνομικούς, εντός ή εκτός ωραρίου εργασίας, οι οποίοι διαπιστώνουν τροχονομικές παραβάσεις, να μην τις βεβαιώνουν την στιγμή της διαπίστωσης (επ’ αυτοφώρω), αλλά μεταγενέστερα (χωρίς να έχουν κάνει σήμα στάσης-στάθμευσης προς τον παραβάτη οδηγό), μόνο με στοιχεία κυκλοφορίας και οι σχετικές πράξεις επιβολής διοικητικών προστίμων να επιδίδονται στον ιδιοκτήτη του οχήματος.
Όσον αφορά την εκτός υπηρεσία βεβαίωση παράβασης υπάρχει διχογνωμία. Η μια άποψη υποστηρίζει οτι ο αστυνομικός θεωρείται οτι βρίσκεται σε διατεταγμένη υπηρεσία σε κάθε περίπτωση που καθίσταται αναγκαία η παρέμβαση του(αρχή διαρκούς ετοιμότητας). Η άλλη είναι η αρχή της χρονικής αρμοδιότητας των διοικητικών οργάνων σύμφωνα με την οποία μετά το πέρας της υπηρεσίας στερείται χρονικής αρμοδιότητας και επομένως η διοικητική πράξη που εκδίδει είναι άκυρη.
Πιο σωστή φαίνεται να είναι η δεύτερη άποψη αφενός γιατι εκείνη την στιγμή ο αστυνομικός λειτουργεί ως διοικητικό όργανο και αφετέρου διότι σε διαφορετική περίπτωση η βεβαίωση παραβάσεων στο φτερο καταστρατηγεί το συνταγματικό δικαίωμα προηγούμενης ακρόασης των διοικουμένων. Η στέρηση αυτή προβλέπεται σε περίπτωσης ανάγκης και όχι να αποτελεί τον κανόνα των διοικητικών πράξεων, πράγμα το οποίο θα συμβεί εάν βεβαιώνουν οι αστυνομικοί παραβάσεις εκτός υπηρεσίας στο φτερό. Για αυτό άλλωστε και δεν μπορεί κάποιος να φέρει μπλοκ κλήσεων εκτός υπηρεσίας.
Η βεβαίωση παράβασης σε μεταγενέστερο χρόνο για διαπίστωση που έλαβε χώρα σε διατεταγμένη υπηρεσία προβλέπεται από το ίδιο το μπλοκ κλήσεων που αναφέρει ημερομηνία σύνταξης και ημερομηνία διαπίστωσης. Στην ΚΥΑ 21504/2601/2007 προβλέπεται η βεβαίωση στο φτερό.